หน้าหนังสือทั้งหมด

การเรียงประโยคอธิบายความ
261
การเรียงประโยคอธิบายความ
…ะต้องมีวจนะและ วิภัตติเช่นเดียวกัน ถ้าบทตั้งเป็นศัพท์กิริยา ประกอบด้วยกิริยา ประเภทไหน กิริยาอาขยาต กิริยากิตก์ หรือประกอบด้วยปัจจัยอะไร กาลอะไร วิภัตติอะไร เป็นต้น บทแก้จะต้องมีลักษณะเช่นเดียวกันกับ บทตั้งนั้น …
การเรียงประโยคอธิบายความในภาษาไทยมีลักษณะเฉพาะในการจัดเรียงบท ตั้งโดยให้มีคำคุมตามด้วยบทแก้ ซึ่งบทแก้ต้องมีลักษณะตรงกับบทตั้ง และหากมีบทแก้หลายบทต้องใช้คำไขเหมาะสม เช่น 'คือได้แก่' พร้อมด้วยการจัดวางแ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
53
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ตุมี 5 หรือ หู อยู่หน้า เป็น อณ, แต่ธาตุ ที่มี หุ เป็นที่สุด ไม่นิยมเหมือนธาตุที่มี ร เป็นที่สุด ยุ กิริยากิตก์ (๑๓๘) กิตก์ที่เป็นกิริยา เรียกว่ากิริยากิตก์, กิริยากิตก์นี้ ประกอบด้วยวิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก ป…
ในภาคที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค เราจะได้พบกับแนวคิดเกี่ยวกับกิตก์และอาขยาต โดยเฉพาะในเรื่องของการกำหนดความหมายและการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เช่น การทำ กรรม และการพรรณนา ที่อิงจากธาตุ หรือประเภทต่า
การแปลมคธเป็นไทยและไทยเป็นมคธ
2
การแปลมคธเป็นไทยและไทยเป็นมคธ
…นแจกแบบ อ การันต์ในปุ๊ลิงค์ได้แล้วเป็นต้น ไป แต่ต้องให้เรียนบาลีไวยากรณ์ตามกำหนดอย่างนี้ นาม อาขยาต กิริยากิตก์ อัพยยศัพท์ สมาส ตัทธิต นามกิตก์ สนธิ ในเวลาสอน หนังสือเล่มนี้ เมื่อถึงแบบใด อาจารย์ต้องแนะให้ศิษย์เ…
หนังสือเล่มนี้ได้ถูกจัดทำเพื่อให้เป็นแบบเรียนสำหรับการแปลมคธเป็นไทยและไทยเป็นมคธ โดยมีการกำกับการเรียนการสอนร่วมกับบาลีไวยากรณ์ อาจารย์จะต้องให้ความรู้แก่นักเรียนอย่างระมัดระวัง ศิษย์จะต้องเรียนรู้เกี
ความรู้เกี่ยวกับอุภัยพากยปริวัตน์และธรรมในโลก
6
ความรู้เกี่ยวกับอุภัยพากยปริวัตน์และธรรมในโลก
…กระดูก ท. แห่ง ความ เผือก ๔๘. หนัง แห่งโค ท. ดำ ๕๕. วิมาน แห่งพรหม ใหญ่ ๑๐๐. ดาว ท. ในฟ้า อันมือ ๓. กิริยากิตก์ ที่ไม่ใช่อัพยยะ ของนามนามบทใด ต้อง มีลิงคะ วจนะ วิภัตติ เหมือนลิงคะ วจนะ วิภัตติ ของนาม- นามบทนั้น …
…ิยะ และความสัมพันธ์กับพระราชาและธรรมชาติ เช่น รัศมีของพระอาทิตย์และพระจันทร์ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงกิริยากิตก์ที่เกี่ยวข้องกับนาม ซึ่งผู้เรียนต้องแปลเป็นภาษาไทยรวมถึงการจัดเรียงนามให้ถูกต้องตามหลักการ
ศึกษาและแปลประโยคจากอุภัยพากยปริวัตน์
19
ศึกษาและแปลประโยคจากอุภัยพากยปริวัตน์
… หน้าที่ 17 ๒๓๔. แผ่นดิน เป็น ที่อยู่ ของสัตว์ ท. ทั้งปวง ๒๓๕. ต้นไม้ ท. เป็น ที่อาศัย ของนก ท. ๑๑. กิริยากิตก์ ที่ไม่ใช่อัพยยะ ถ้ามีกิริยา ว่ามี ว่าเป็น อยู่หลัง เข้ากับกิริยา ว่ามี ว่าเป็น นั้น ใช้เหมือนกิริยา…
เนื้อหานี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับประโยคในอุภัยพากยปริวัตน์ โดยมีการแปลและอธิบายถึงกิริยาต่างๆ รวมทั้งการใช้ประโยคในบริบทต่างๆ เช่น กิริยาที่ไม่ใช่อัพยยะ การเชื่อมต่อคำในประโยค และตัวอย่างประโยคที่จะช่วย
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
20
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
… เอกวจนะ มักมีรูป เหมือนกัน เช่น เสฏฐิโน เป็นต้น ข้อนี้ก็มีสิ่งควรสังเกตอยู่บ้าง คือ คุณนาม สัพพนาม กิริยากิตก์ มักจะประกอบวิภัตติได้ให้เห็น ปรากฏอยู่ว่าเป็นวิภัตติอะไรแน่ เช่น เต เสฏฐิโน หรือ เสฏฐิโน กโรนฺตา อย…
บทความนี้อธิบายถึงการสังเกตศัพท์ในบาลี ซึ่งประกอบด้วย คุณนาม สัพพนาม และกิริยา รวมถึงการจำแนกประเภทของวิภัตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกัน
การอธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
85
การอธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…กล เช่น นั้น (ต), นี้ (อิม), อื่น (อญฺญ) ฯลฯ ซึ่ง จะได้อธิบายต่อไป. ๓. วิเสสนะ ที่เป็น กิริยา เรียก กิริยากิตก์ เฉพาะที่แจก วิภัตติได้ และเป็นกิริยาที่ทำก่อน กิริยาสุดท้ายในประโยคเดียวกัน ตัวอย่างเช่น จูฬปนฺถโก …
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้ไวยากรณ์บาลีโดยเน้นที่นามและอัพยยศัพท์ เพื่อแสดงถึงการกำหนดแน่นอนของนาม การสร้างวิเสสนะ และการแจกวิภัตติในประโยค การใช้กิริยาในบทที่มีการเคลื่อนไหว เช่น การเดิน ยืน แ
การสมบูรณ์แบบ กิริยากิตก์
54
การสมบูรณ์แบบ กิริยากิตก์
แนบเรียนบาลีวา การสมบูรณ์แบบ กิริยากิตก์ แปลว่า เป็น อ่อ คิทอ่ คำอธิบายรวม คำติ ชั้นร้องแล้ว การร้อง ดี+ตา ลง สระที่ดีที่สุด ลง อิ อาคม พฤ…
บทนี้นำเสนอการเรียนรู้เกี่ยวกับกิริยากิตก์ในบาลี โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับการแปลงพยัญชนะและสระ การทำความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้คำและการสร้างคำในภา…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
236
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…อให้เป็นกิริยาในประโยคกัมม. อาขยาต เช่น ถ้าเป็นกิริยา ก็ต้องลง ย ปัจจัย และลง อิ อาคมหน้า ย ถ้าเป็น กิริยากิตก์ ก็เป็น ต ปัจจัยเป็นต้น ตัวอย่างเช่น ความไทย : ศิษย์ศึกษาศิลปะอยู่ กัตตุ : สิสโส สิปป์ สิกฺขติ ฯ กัม…
…้งแต่การแปลปัจจุบันกาลไปจนถึงอดีตกาล รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ที่ถูกต้องในรูปกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาเกี่ยวกับการใช้ภาษามคธในการประสานกับภาษาไทย สามารถเข้ามาศึกษาได้ที่เว็บไซต์ dm…
ความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย
201
ความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย
…รณะ ตติยาวิภัตติ) ตามข้อ (5) นั้น มีวิเสสนะอยู่ด้วย หากเป็นวิเสสนะนามให้เรียงไว้หน้า หากเป็น วิเสสนะกิริยากิตก์ ให้เรียงไว้หลังกรณะนั้น เช่น ความไทย : เป็น จะประโยชน์อะไรสำหรับฉัน ด้วยคุณ ซึ่งหนีไป แล้วหรือมาแล้…
บทความนี้นำเสนอความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย โดยอธิบายตัวอย่างในการใช้คำในแต่ละสถานการณ์ รวมถึงการสร้างประโยคที่มีความหมายชัดเจนและถูกต้อง นักศึกษาภาษาไทยสามารถใช้เป็นแนวทางในการเขียนและพูดได้อย่างม
ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
193
ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
…้วยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบทั้ง ๔ อย่าง ถ้าเป็นศัพท์กิริยากิตก์ ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงของกิตก์ มี วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบ ถ้าประกอบศัพท์มีเครื่…
บทความนี้พูดถึงแนวทางการปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่งหน…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
238
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ตัวหนึ่งใน ๑๐ ตัว แล้วแต่ว่ากิริยานั้นจะอยู่ใน หมวดธาตุอะไร (ปริยเต เป็น ปจติ) (๔) ถ้ากิริยานั้นเป็นกิริยากิตก์ ต ปัจจัย อาจเปลี่ยนเป็นกิริยา อาขยาตในรูปอดีตกาลได้ แม้จะเพิ่ม อ อาคม เข้ามาด้วยก็ได้ไม่ผิด ตัวอย่า…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ นี้ นำเสนอหลักการที่สำคัญในการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมุ่งเน้นที่การเข้าใจและใช้รูปแบบของกิริยาและอนภิหิตกัตตา เพื่อให้สามารถแปลงประโยคได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ. ในบทนี้
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
57
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…206 ๕) เหตุกัมมวาจก, อย ถูโป ปติฏฺฐาปิโต, พระสตูป นี้ (อันเขา] ให้ตั้งจำเพาะแล้ว ๒ ကေ ๒ ම ปัจจัยแห่งกิริยากิตก์ (๑๔๒) ปัจจัยที่สำหรับประกอบกับกิริยากิตก์นั้น จัดเป็น ๓ พวก เหมือนปัจจัยแห่งนามกิตก์ กิตปัจจัย อย่า…
เนื้อหาเกี่ยวกับปัจจัยแห่งกิริยากิตก์ในบาลีไวยากรณ์ ซึ่งแบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ กิตปัจจัย, กิจจปัจจัย และ กิตกิจจุปัจจัย พร้อมทั้งอธิ…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
54
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 203 วิภัตติ และ วาจก [วิภัตติ] (๑๓๕) วิภัตติแห่งกิริยากิตก์นั้น ไม่มีแผนกหนึ่งเหมือนวิภัตติ อาขยาต, ใช้วิภัตตินาม. ถ้านามศัพท์เป็นวิภัตติและวจนะอันใด กิริยากิต…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับวิภัตติแห่งกิริยากิตก์ที่ไม่มีการแบ่งประเภทตรงข้ามกับวิภัตติอาขยาต และคำอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งกาลเป็นสองประเภท ได้แก่ ปัจจ…
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
13
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 ที่บทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ในประโยคนั้น ๆ เช่น โส เสฏฺฐี, เต เสฏฺฐี, เสฏฐี คจฺฉติ, เสฏฐี คอนติ เสฏฐี คโต, เสฏฐี คตา เป็นต้น ก็อ…
…ถึงการศึกษาไวยากรณ์บาลี โดยเฉพาะเรื่องนามและอัพยยศัพท์ ซึ่งจัดแบ่งตามบทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ ที่มีบทบาทในการสื่อสารในประโยค วจนะมีหลากหลายประเภท รวมถึงทวิวจนะและเทววจนะ โดยทวิวจนะหมายถึงสิ่งที…
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
37
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
… บางวิภัตติจะแจกเหมือน อ การันต์ ในปุ๋. นปุ๊. ก็ได้ เพราะเป็นการง่ายจึงไม่ได้แสดงไว้ในที่นี้, ศัพท์ กิริยากิตก์ประกอบด้วย อนุต ปัจจัย แจกเหมือน ภวนฺต ก็ได้ เช่น กริ แปลว่า กระทำอยู่, หรือจะเอาไปแจกตาม อ การันต์ใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ไวยากรณ์บาลี โดยเฉพาะประมวลการจัดการรูปแบบของนาม และการใช้ศัพท์ในคำอธิบาย พร้อมตัวอย่างการแปลงคำ เพื่อเข้าใจการใช้ในประโยคอย่างถูกต้อง. การศึกษาไวยากรณ์เหล่านี้สำคัญต่อการเ
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
85
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
…ขิตวา ว อคมาสิ ฯ : อุปาสโก ธมฺมสฺสวนนุตราย อนิจฺฉนฺโต อาคเมถ อาคเมญาติ อาห์ ฯ (๑/๑๒๑) ๓. เมื่อปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ คือ อนีย ตพุพ ปัจจัย จะแปลงหรือคงไว้ก็ได้ เช่น : ตนเต ยาวชีว์ อกรณีย์ ฯ - อุฏฐาย เต ป…
…ฉพาะสำหรับการปฏิเสธกิริยาอาขยาต ไม่แปลงรูปเป็น อ หรือ อน, การปฏิเสธกับกิริยา นาทีปัจจัย และการปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ ซึ่งการเรียงประโยคตามหลักการนี้มีความสำคัญต่อการใช้งานภาษาอย่างถูกต้อง. สำหรับข้อมูลเ…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
65
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
…ละ ตูนาที ปัจจัย ๒. มุขยกิริยา หมายถึงกิริยาใหญ่ที่ทำหน้าที่คุมประโยค ได้แก่ กิริยาอาขยาตทั้งหมด และกิริยากิตก์ที่ประกอบด้วย ตอนีย ตพุพ ปัจจัย ในกิริยา ๒ ประเภทนี้ มีหลักการเรียง ดังนี้ วิธีเรียงอนุกิริยา ๑. เรี…
เนื้อหาเกี่ยวกับกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการเรียงกิริยา อธิบายถึง 2 ประเภทของกิริยา ได้แก่ อนุกิริยาและมุขยกิริยา พร้อมตัวอย่างการเรียงประโยคที่แตกต่างกัน ทั้งในแบบประธานและการใช้กิริยา
การแปลไทยเป็นมคธ: คู่มือวิชาและวิธีการ
62
การแปลไทยเป็นมคธ: คู่มือวิชาและวิธีการ
…คติเหมือนเป็นวิเสสนะของนามนั้น เช่น : โส ปิตุ ปิโย โหติ ฯ : สา อภิรูปา โหติ ฯ ๓. วิกติกตฺตา ที่มาจากกิริยากิตก์ซึ่งแจกด้วยวิภัตติได้ มีคติ เหมือนคุณนาม จึงต้องเปลี่ยนรูปไปตามนามเจ้าของ เช่น
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้นำเสนอข้อมูลที่สำคัญเกี่ยวกับการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นวิธีการเรียงวิกติกตฺตาซึ่งมีความสัมพันธ์กับกิริยาจากธาตุต่างๆ. มีการอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงรูปแบบและการคงรักษาความ
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
18
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…ได้ว่าเป็นการันต์ในลิงค์ไหน แต่ที่มีรูปเหมือนกันควรสังเกต ศัพท์ที่เนื่องกันคือคุณนามและวิเสสนะ ถ้ามีกิริยากิตก์อยู่ด้วยก็สังเกต ง่ายขึ้น เพราะกิริยากิตก์มี อะ เป็นที่สุดโดยมาก เช่น กโรนฺต เมื่อ จะให้เป็นปุ๊ลิงค์…
…ติเป็น ย และข้อควรสังเกตเกี่ยวกับการใช้รูปแสดงประเภทต่าง ๆ ของลิงค์ในบาลี สิ่งที่ควรคำนึงถึงคือการมีกิริยากิตก์หรือคุณนามเพื่อการเข้าใจความหมายที่ถูกต้อง รวมถึงการแจกปฐมาวิภัตติในเอกวจนะที่มีรูปเหมือนกันที่แตกต่…