การบรรลุธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อ 2,500 กว่าปี พระองค์ก็อาศัยอย่างนั้น จนถึงรุ่งอรุณตอนเช้าได้รับบรรลุอุตตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้ว บรรลุอายธรรมอรหันต์สัมมาสัมโพธิ์แล้ว พระองค์ตรองอุตทานอย่างนั้นเหมือนกันว่า
"เมื่
…ามยากลำบากในการบรรลุธรรมว่าต้องรวมความเห็น ความจำ ความคิด และความรู้เป็นหนึ่งเดียว หากไม่หยุดไม่ดับ ความจริงจะไม่เกิดขึ้น ดังนั้นการบรรลุธรรมจะต้องมีการพิจารณาอย่างลึกซึ้งและจริงจัง