หน้าหนังสือทั้งหมด

การวิเคราะห์ฌานในกรรมฐาน
64
การวิเคราะห์ฌานในกรรมฐาน
… การ ก้าวล่วงองค์ ย่อมมีในกรรมฐานทั้งหลายที่เป็นติกฌานิกะ และจตุกก ฌานิกะทั้งปวง เพราะฌานเบื้องสูงมีตติยฌานเป็นต้น พระโยคาวจร จำต้องก้าวล่วงองค์ฌาน ( เบื้องต่ำ ) มีวิตกวิจารเป็นอาทิแล้วจึงจะ บรรลุได้ในอารมณ์…
เนื้อหาฝึกฝนการเจริญฌานบนพื้นฐานกรรมฐานแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ โดยมีการวิเคราะห์ฌานชนิดต่างๆ เช่น จตุกฌานิกะ ปฐมฌานิกะ โดยเน้นความสำคัญของการก้าวล่วงองค์และการก้าวล่วงอารมณ์ ในการพัฒนาทางจิตของพระโยคาว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
5
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
…ศลจิต ประกอบด้วยวิตก วิจาร สุข และเอกัคคตา ๑ ทุติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ตติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยสุขและเอกัคคตา ๑ ปัญจมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกุศ…
…้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาจิต 5 ประเภทในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งรวมถึงปฐมฌานกุศลจิต, ทุติยฌานกุศลจิต, ตติยฌานกุศลจิต, ปัญจฌานกุศลจิต และรูปาวจรกุศลจิตโดยแสดงให้เห็นถึงลักษณะต่างๆ เช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข แล…
การศึกษาเกี่ยวกับจิตและฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
8
การศึกษาเกี่ยวกับจิตและฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ยวิตก วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ทุติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และ เอกัคคตา ๑ ตติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยปีติ สุข และ เอกัคคตา ๑ จตุตถฌานโสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยสุข และ เอกัคค…
บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของจิตตามอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายถึงจิต 5 ประเภทที่เป็นส่วนประกอบของฌานต่างๆ ทั้งปฐมฌานและอนุตตรจิต รวมถึงการใช้งานจริงในด้านจิตวิญญาณ การศึกษาเหล่านี้สำคัญในทางธรรม
ธรรมะเพื่อประชาชน: ปัญจสุทธาวาส
427
ธรรมะเพื่อประชาชน: ปัญจสุทธาวาส
…พรหมโลกได้ เหมือนกัน *ที่ผ่านมาหลวงพ่อได้อธิบายถึงพรหมโลกในชั้นต่างๆ ตั้งแต่ปฐมฌานภูมิ ทุติยฌานภูมิ ตติยฌานภูมิ และจตุตถฌาน ภูมิ รวมเป็น ๑๑ ชั้นแล้ว คราวนี้หลวงพ่อจะเล่าถึงพรหมโลก *ภูมิวิลาสินี (พระพรหมโมลี)
เนื้อหาเกี่ยวกับอานุภาพของผู้ที่มีจิตใจหยุดนิ่ง ซึ่งมีความสามารถในการเห็นและเข้าใจพรหมโลกได้อย่างชัดเจน การฝึกสมาธิเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้เข้าถึงวิถีแห่งธรรม โดยเฉพาะการเข้าใจถึงภพภูมิในพรหมโลก ตั้งแต
การเจริญมุทิตาและอุเบกขาพรหมวิหาร
207
การเจริญมุทิตาและอุเบกขาพรหมวิหาร
… บทตติยาวิเสสนะข้างหน้า คือ ปฏิลาธติกจตุกฺกชฌาเนน กล่าวทั้งตึกฌาน และจตุก ฌาน แล้วบทหลังจะมีกล่าวแต่ตติยฌานอย่างไรได้ ที่ถูกควรจะเป็น ปคุณตติยจตุตถฌานา ในที่นี้แปลเพิ่มตามที่ เพิ่มตามที่เห็นว่าถูก ส่วนมหาฎีก…
ในบทความนี้กล่าวถึงการเจริญมุทิตาและอุเบกขาพรหมวิหาร โดยมีรายละเอียดในการเริ่มทำอุเบกขาภาวนาออกจากฌานที่ ๓ หรือ ๔ ผ่านการสังเกตเห็นโทษและอานิสงส์ของการปฏิบัติภาวนาต่าง ๆ ผู้ที่มีความสนใจและต้องการเจริ
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
83
ภูมิแห่งพรหมในฌานต่างๆ
…ยู่เสมอ จิตใจจึงมีความผ่องใสมากอยู่เสมอ ส่งผลให้กาย ผ่องใสจนปรากฏออกมาเป็นรัศมีแผ่ซ่านไปทั่วร่างกาย ตติยฌานภูมิ 3 เป็นที่อยู่ของผู้ที่ได้ตติยฌาน สถานที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ระดับเดียวกัน สูงขึ้นไปกว่าชั้นทุติยฌา…
…มนี้สำรวจรายละเอียดเกี่ยวกับพรหมในภูมิต่างๆ ที่ได้แก่ อาภัสสรา, ปริตตสุภา, อัปปมาณสุภา และสุภกิณหาในตติยฌานภูมิ รวมถึงเวหัปผลา และอสัญญีสัตตาในจตุตถฌานภูมิ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณสมบัติในการเกิดใหม่ของพรหมแต่ละ…
การทำลายของจักรวาลด้วยลม
140
การทำลายของจักรวาลด้วยลม
…สวรรค์ชั้นต่างๆ จักรวาลทั้งหลายกระทบ กระแทกเข้าหากันจนแตกละเอียดเป็นผุยผง ตลอดจนถึงพรหมโลกชั้นที่ได้ตติยฌานทั้ง 3 อันได้แก่ พรหมปริตตสุภา พรหมอัปปมาณสุภา และพรหมสุภกิณหา ได้ถูกลมพัดทำลายจนสิ้น เมื่อสิ่งต่างๆ…
เนื้อหาพูดถึงการทำลายของจักรวาลโดยลมซึ่งเริ่มต้นจากลมอ่อนๆ จนกลายเป็นลมที่มีพลังมหาศาล พัดพาสิ่งของและสรรพสิ่งในโลกและจักรวาลให้เกิดการกระจัดกระจาย ไม่หลงเหลือสิ่งใด แม้แต่ภูเขาและสวรรค์ต่างๆ ก็ถูกพัด
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
205
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ทั้งหลายในแสนโกฏิจักรวาฬนั้น กระทบกระแทกกันและกัน แหละละเอียดพินาศไป ลมจับแต่แผ่นดินขึ้นไปถึงพรหมโลกตติยฌาน ภูมิ ยังพรหมโลก ๓ ชั้นในตติยฌานภูมินั้น ให้พินาศแล้วไปหยุดจด พรหมโลกชั้นเวหัปผละ ลมนั้นทำสิ่งที่นับ…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงวิธีที่ลมสามารถพลิกและทำให้สิ่งต่างๆ ในจักรวาลพินาศได้ โดยเฉพาะกับแผ่นดินและภูเขาต่างๆ ที่ถูกส่งขึ้นไปในอากาศ รวมถึงการทำลายวิมานของเทวดาและพินาศชั้นพรหมโลก การแสดงให้เห็นถึงการกระ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
109
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
…าน เมตตา- สหคติ ฯ อธิคเต จ ตาม ตเทว นิมิตต์ อาเสวนฺโต ภาเวนฺโต พหุลีกโรนฺโต อนุปุพเพน จตุกกนเย ทุติยตติยฌานาน ปญฺจกันเย ทุติยตติยจตุตถฌานาน จ ปาปุณาติ ฯ โส หิ ปฐมฌานาทีน อญฺญตรวเสน เมตตาสหคเตน เจตสา เอก ทิส …
เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งกล่าวถึงการปฏิบัติและการแสดงอาการของเมตตาในพระพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงการบริหารจัดการการปฏิบัติของภิกขุในระดับต่างๆ พร้อมทั้งแสดงถึงความสำคัญของเมตตาต่อ
การสรรเสริญผู้เข้าถึงตติยฌาน
181
การสรรเสริญผู้เข้าถึงตติยฌาน
…าค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 179 "เป็นผู้วางเฉยมีสติเป็นสุขวิหารี ( มีปกติอยู่เป็นสุข ) " พระโยคาวจร เข้าถึงตติยฌานนั้นอยู่" ถามว่า " ก็เพราะเหตุไฉน ท่านจึงสรรเสริญบุคคลผู้ได้ตติย ฌานนั้นอย่างนี้ ? " แก้ว่า " เพราะค…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของบุคคลที่เข้าถึงตติยฌานที่ 3 ซึ่งเป็นการเข้าสู่ความสุขที่แท้จริง โดยเฉพาะการมีสติที่มั่นคง และการวางเฉยต่อความสุขเพื่อไม่ให…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
183
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 181 ครั้นเมื่อพระโยคาวจรนั้นออกจากตติยฌานแล้ว มีสติสัม ปชัญญะปัจจเวกขณ์องค์ฌานทั้งหลายอยู่ สุขกล่าวคือ โสมนัสเวทนา เจตสิกสุข ปรากฏโดยความเป็น…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรลุถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นการเข้าใจบริสุทธิ์ของจิต โดยการทำสมาธิและการฝึกปฏิบัติภาวนา เพื่อให้เกิดความอุเบกขาและความสงบ การค้นคว้าจิตวิญญาณผ่านการสัมผัสที่ละเอียดและการละความรู้สึกท
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
497
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ฐมชุฌานภูมิ อคฺคินา วินสฺสติตยาธิปปาโย ฯ ทุติยญจ ตติยญจ ทุติยุตติย์ ทุติย ตติยญฺจ ติ ฌานนฺจาติ ทุติยตติยฌาน ทุติยุตติยฌานสุส ตล์ ทุติ....ตล์ ฯ ทุติยุตติยชุฌานวิปากสฺส อุปฺปชฺชนฏฺฐานํ ทุติยช ฌานภูมิสงฺขาติ ตล…
เนื้อหานี้จะพูดถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งเป็นแนวคิดที่สำคัญในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับการเข้าใจในภาวะของจิตและการปฏิบัติสมาธิ. อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับปฐมชฺฌานและทุติยฌานรวมถึ
การเจริญอุเบกขาและฌาน
85
การเจริญอุเบกขาและฌาน
…ริญอุเบกขา ก. ฌานลาภีบุคคลผู้มีความปรารถนาจะเจริญอุเบกขาพรหมวิหารนั้น ก่อนลงมือปฏิบัติ จะต้องเข้าสู่ตติยฌานที่ได้ทำจนชำนาญด้วยวสีทั้ง 5 ซึ่งมาจากการเจริญเมตตา กรุณา หรือมุทิตา อย่างใดอย่างหนึ่ง ข. เมื่อออกจา…
เป็นการพูดถึงการพัฒนาความเข้าใจในด้านการเจริญอุเบกขา โดยเริ่มจากการเข้าสู่ฌานและพิจารณาถึงผลดีของอุเบกขา การพิจารณาความทุกข์และสภาพของสัตว์ และอานิสงส์จากการทำความดี โดยอยู่ในกรอบของกรรมและการปล่อยให้
ปัจฉิมโอวาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
178
ปัจฉิมโอวาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…โลมและปฏิโลมตามลำดับ เริ่มตั้งแต่ทรงเข้าปฐมฌาน ออกจากปฐมฌานแล้ว เข้าทุติยฌาน ออกจากทุติยฌานแล้ว เข้าตติยฌาน ออกจากตติยฌานแล้ว เข้าจตุตถฌาน ออกจากจตุตถ ฌานแล้ว ทรงเข้าอากาสานัญจายตนะ ออกจากอากาสานัญจายตนสมาบั…
ในช่วงสุดท้ายก่อนปรินิพพาน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงอนุญาตให้สงฆ์ถอดสิกขาบทเล็กน้อย และได้ตรัสเตือนให้ภิกษุทั้งหลายรู้จักไม่ประมาท โดยทางพระองค์ก็ทรงสงบเสงี่ยม ก่อนจะเข้าสู่สมาบัติ 9 ขณะซึ่งประกอบด้วย
การปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
179
การปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…มาบัติแล้ว เข้าอากาสา นัญจายตนะ ออกจากอากาสานัญจายตนสมาบัติแล้ว เข้าจตุตถฌาน ออกจากจตุตถฌานแล้ว เข้าตติยฌาน ออกจากตติยฌานแล้ว เข้าทุติยฌาน ออกจากทุติยฌานแล้ว เข้าปฐมฌาน ออกจากปฐมฌานแล้ว เข้าทุติยฌาน ออกจากทุ…
เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานเกิดแผ่นดินไหวและเหตุการณ์ที่น่าตื่นตระหนกตามมา พระอนุรุทธะแจ้งข่าวให้มัลลกษัตริย์ทราบ ทั้งนี้หลังจากการประกาศข่าว มีการเตรียมถวายพระเพลิงพระบรมศพในที่ที่ถูกต้องต
การเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร
208
การเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร
…ึ้นตามนัยที่กล่าวแล้วในปฐวีกสิณนั้นแหละ มีปัญหาว่า "ก็จตุตถฌาน (ที่ว่า) นี้ เกิดแก่พระโยคาวจรผู้ ได้ตติยฌานที่เกิดในกรรมฐานอื่น มีปฐวีกสิณเป็นต้นด้วยหรือ ?" ตอบว่า "หาเกิดไม่" ถามว่า "เพราะเหตุอะไร ?" ตอบว่า…
เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงการเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร โดยกล่าวถึงการเสริมสร้างจิตใจให้มีความเป็นกลางต่อบุคคลทั้งสามประเภท ได้แก่ ผู้ที่รัก ตัวเอง และผู้ที่เป็นศัตรู นอกจากนี้ยังได้อธิบายถึงจตุตถฌานและคว
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
204
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
…ฺขตีติ อุเปกขา สม ปสฺสติ อุปกฺขปติตา หุตวา ปสฺสตีติ อตฺโถ ๆ ตาย วิสทาย วิปุลาย ถามคตาย สมนฺนาคตตฺตา ตติยฌานสมงคี อุเปกขโกติ วุจฺจติ ฯ อุเปกขา ปน ทสวิธา โหติ ฉฬงคุเปกขา พฺรหฺม วิหารุเปกขา โพชฌงคุเปกขา วิริยุเ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงแนวทางสมาธิและการเข้าใจในอุเบงขา ซึ่งเป็นหนึ่งในแนวทางการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา วิสุทธิมคฺคสฺสได้อธิบายถึงสมาธิที่เกิดจากวิตกและวิจาร ซึ่งมีผลต่อการพัฒนาจิตใจให้เกิดความสงบและความ
อภิธรรมมาตุวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
4
อภิธรรมมาตุวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
…ีติสุเขกคฺคตาสหิต ปฐมชฺฌานวิปากจิตต์ วิจารปีติสุเขกคฺคตาสหิต ทุติยฌานวิปาก จิตต์ ปีติสุเขกคฺคตาสหิต ตติยฌานวิปากจิตต์ สุเขกคฺคตา- สถิติ จตุตถฌานวิปากจิตต์ อุเปกเขกคฺคตาสหิต ปญฺจมชฺฌาน วิปากจิตตกเจติ อิมานิ ป…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรรมมาตุวิภาวินี กล่าวถึงประเภทต่างๆ ของจิต เช่น จิตที่เกี่ยวข้องกับฌานและการปฏิบัติทางจิตวิทยา รวมถึงการวิเคราะห์ประเภทของจิตในระดับต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นรูปาวจรรูปวิปากหรืออรูปาวจร เพ
ธรรมะเกี่ยวกับการเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ
447
ธรรมะเกี่ยวกับการเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ
…กจิตอยู่ในปฐมฌาน จนละเอียดแล้ว ก็ออกจากปฐมฌาน ทรงเข้าออกทุติยฌาน ฟอกจิตให้สะอาดยิ่งๆ ขึ้น และเข้าออกตติยฌาน จตุตถฌานไป ตามลำาดับ ทรงเข้าอากาสานัญจายตนฌาน ฟอกจิตในอรูปฌาน สมาบัติให้ละเอียดหนักยิ่งขึ้นไปอีก คร…
ในมหาปรินิพพานสูตร พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงเข้าสถานะต่างๆ ของฌาน โดยเริ่มจากปฐมฌานจนถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ ซึ่งเป็นขั้นสูงสุดในการฟอกจิต ในขั้นตอนนี้ พระอานนท์ได้ถามพระอนุรุทธะว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปริ
ความเข้าใจเกี่ยวกับทุติยฌานและอวิตกกวิจาร
169
ความเข้าใจเกี่ยวกับทุติยฌานและอวิตกกวิจาร
…ฌานนี้ชื่ออวิตักกะอวิจาระ เพราะความระงับไปแห่งวิตกวิจารทั้งหลาย มิใช่เพราะความไม่มี (วิตกวิจาร ) ดุจตติยฌานและจตุตถฌานและดุจวิญญาณมีจักษุ วิญญาณเป็นต้น ดังนี้ด้วย หาเป็นคำแสดงแต่เพียงความไม่มีแห่ง วิตกวิจารเ…
บทความนี้อธิบายความหมายของคำว่า 'วิตกกวิจาราณ์ รูปสมา' ที่แสดงถึงเหตุผลที่ทำให้ทุติยฌานมีความสัมพันธ์กับการระงับวิตกวิจาร การเข้าใจถึงการมีอยู่และการไม่มีของวิตกวิจารในทุติยฌานนั้นมีความละเอียดอ่อน ซึ