ทุติยฌาน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 10

…านิ ปญฺจติ วสิตาชิ วสีภูต กตวา วิตกกาทิกโมฬาริกงฺคปปหานาย วิจาราที่สุขุมงคุปปตฺติยา บทหนฺโต” ยถากกม ทุติยฌานาทโย ยการหมป์เปติ ฯ อิจเจว ปฐวีกสิณาทีสุ พาวีสติกมฺมฏฺฐาเนส ปฏิภาคนิมิตฺตมุปลพุภติฯ อวเสเสสุ ปน อปฺป…

เนื้อหานี้เจาะลึกลงไปในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งกล่าวถึงการปฏิบัติภาวนาในบริบทของการบริหารจิตใจเป็นหลัก ที่เชื่อมโยงถึงวิธีการเข้าถึงสมาธิและประสบการณ์ต่างๆ ที่ได้รับจากการฝึกฝน. แนวทางในการปฏิบัติจะ

…ภาวโต ๆ ย ย ฌาน สมุมสนฺตสฺส สาว ปวตฺตา ติ ต สมฺมสิตชฺฌานํ ฯ อโห วต เม ปฐมชุฌานสทิโส มคฺโค ปญฺจงคิโก ทุติยฌานาทีสุ วา อญฺญตรสที่โส จตุรงคาทิเกโท มคฺโค เวยยาติ เอว์ โยคา วจรสฺส อุปปนุนชุฌาสโย บุคคลชฌาสโย นาม ๆ …

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และบทที่เกี่ยวข้องกับการเข้าใจระดับของฌานและวิปัสสนา นอกจากนี้ยังอธิบายความสำคัญของฌานในทางพุทธศาสนา และวิธีการที่บุคคลจะสามารถเข้าถึงและปฏิบัติฌานต่างๆ ได้อย่า

…นจิตฺเตสุ [๒] เสสาน์ ภาวนาพเลน อวิตกฺกตฺตาติ อธิปปาโย ฯ เตสุ เจว ปญฺจ ปณฺณาสวิตกุกจิตฺเตสุ เอกาทสสุ ทุติยฌานจิตเตสุ ชาติ ฉสฏฐิ จิตเตสุ วิจาโร ชายติ ฯ ทวิปัญจวิญญาเณหิ วิจิกิจฉาสหคเตน จาติ เอกาทสหิ วชฺชิเตสุ อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกาและการศึกษาจิต ซึ่งครอบคลุมการเข้าใจระบบการทำงานของจิต, การเกิดขึ้นของจิตอฺจิต และการจัดอันดับต่างๆของจิตในมุมมองอภิธรรม การศึกษาเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงกา

…ลายไป (สิ้น) น้ำ (นั่น) ลมธารไว้รอบ (คือ ลมแทนฝั่ง) น้ำจับแต่แผ่นดิน” (ขึ้นไป) จนถึง (พรหมโลก) ชั้น ทุติยฌานภูมิ มันยังพรหมโลกทั้ง ๓ » ชั้นในทุติยฌานนั้นให้ละลาย แล้ว (ขึ้นไป) หยุดจด (ใต้) ขั้นสุภิกณหะ” น้ำล้…

…กและปรากฏการณ์ที่เกิดจากอากาศทั้งเบื้องบนและเบื้องล่าง ที่รวมกันจนกลายเป็นความมืดมิด การกล่าวถึงชั้นทุติยฌานสามชั้นเช่น พริตตาภะ อัปปมาณาภะ และอาภัสสร ทำให้เข้าใจการเกิดขึ้นใหม่และความสำคัญของการละลายนี้ต่อสั…

…หยุดอยู่ได้ไม่ ฉะนั้น เพราะเหตุนั้น ในอสุภกรรมฐานนี้จึงมี 4 ( ฌานเพียง ) ปฐมฌานเท่านั้น ฌานนอกนั้นมีทุติยฌานเป็นต้นหามี ไม่ อนึ่ง ในเพราะอารมณ์นั้นแม้ปฏิกูล ปีติโสมนัสก็เกิดขึ้นได้ เพราะพระโยคาวจรเห็นอานิสงส์…

บทความนี้พูดถึงอสุภกรรมฐานที่มีอารมณ์มีกำลังทราม ซึ่งความปฏิกูลในการเจริญภาวนาช่วยให้เกิดปีติโสมนัส ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถพ้นจากชราและมรณะ โดยมีตัวอย่างเกี่ยวกับผู้ที่ได้เห็นกระดูกและเปรียบเทียบกับการท

…กกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ ปฐมฌาน มีวิตก มีวิจาร มีปีติ และสุขอันเกิดจากวิเวก (ความสงัด) อยู่บรรลุ ทุติยฌานมี ความผ่องใสแห่งจิต ณ ภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตกวิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติอละสุ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการบรรลุฌานและความสุขในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติสมาธิซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างสุขทางใจ โดยรวมถึงการบรรลุฌาน 4 ขั้นที่ส่งผลต่อความสงบสุขของภิกษุ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่าง

…มาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 162 ปญฺจมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 163 ปริจเฉโท ทฏฺฐพฺโพ ฯ ทุติยฌานาทิตลโต ปฏฐาย ปน ปริ ปุณฺณสฺส มหากปฺปสฺส วเสน น อสงเขยยกปฺปวเสน ฯ อสงเขยย- กปโปติ จ โยชนายามวิตถารวเ…

ในบทนี้นำเสนอแนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมและการวิเคราะห์ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับปริจเฉทวณฺณนา รายละเอียดแสดงถึงการใช้พลังงานในระดับต่างๆ และความสัมพันธ์ของเหตุการณ์ท

…ยญฺชนภตฺตการกภุญชกวิกปฺปวเสน ปญฺเจว วุตตาติ อาห รูปกฺขนฺโธติอาทิ ฯ รูปญฺหิ เวทนานิสสยตฺตา ๑. สี. ม. ทุติยฌานิเก ฯ

บทความนี้นำเสนอแนวคิดหลักเกี่ยวกับอภิธรรมอย่างละเอียด โดยประยุกต์ใช้หลักการต่างๆ เช่น สติ สมาธิ และปัญญา ในการพัฒนาและทำความเข้าใจโลกของอภิธรรมนั้น ๆ พร้อมทั้งเชื่อมโยงแนวทางการพัฒนาจิตใจไปสู่ความเข้า

…ุชนวสิตาย เอว สิทฺธาฯ อาวชุชนานนฺตร์ ชวนาเนว หิ ปจจเวกขณชวนาน นาม ฯ วิตกฺกาทิโอฬาริกงฺค์” ปหานายาติ ทุติยฌานาทีหิ วิตกกาทิ ๑. สี. ม. ยถาปริจฺฉินฺนกาลโต ฯ ๒. วิตกกาทิกโมฬาริกงฺค์ ปหานายาติปิ อตฺถิ ฯ

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธรรมและการปฏิบัติธรรมตามแนวทางที่ถูกต้อง โดยยกตัวอย่างถึงการทำฌานและการปฏิบัติอย่างมีระเบียบแบบแผนเพื่อให้ได้ผลทางจิตวิญญาณ มีการวิเคราะห์วิธีการต่างๆ เช่น การใช้การทร

…ต ๑๑ กามาวจรจิต จบบริบูรณ์ ฯ จิตทั้ง ๕ นี้ คือ ปฐมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิตก วิจาร สุข และเอกัคคตา ๑ ทุติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ตติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยสุขและเอกัคคตา ๑ ปัญจมฌานกุศ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาจิต 5 ประเภทในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งรวมถึงปฐมฌานกุศลจิต, ทุติยฌานกุศลจิต, ตติยฌานกุศลจิต, ปัญจฌานกุศลจิต และรูปาวจรกุศลจิตโดยแสดงให้เห็นถึงลักษณะต่างๆ เช่น วิตก, วิจ…

… ได้อย่างไร ? จิตทั้ง ๕ นี้ คือ ปฐมฌาน โสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยวิตก วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ทุติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และ เอกัคคตา ๑ ตติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ประกอบด้วยปีติ สุข …

บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของจิตตามอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายถึงจิต 5 ประเภทที่เป็นส่วนประกอบของฌานต่างๆ ทั้งปฐมฌานและอนุตตรจิต รวมถึงการใช้งานจริงในด้านจิตวิญญาณ การศึกษาเหล่านี้สำคัญในทางธรรม

…เลื่อนทั้งองค์ทั้งอารมณ์โดยเอกันตริกะ (เลื่อนไปทีละ ๑) อย่างนี้ คือ เข้าปฐมฌานในปฐวีกสิณแล้ว (เข้า) ทุติยฌานในอาโปกสิณ ตติยฌานในเตโชกสิณ จตุตถฌานในวาโยกสิณ เพิกนีลกสิณแล้วเข้า อากาสานัญจายตนะ เข้าวิญญาณัญจายต…

บทความนี้ว่าด้วยเกี่ยวกับวิธีการเลื่อนอารมณ์ในฌานทั้งหลาย ผ่านการเข้าไปในปฐมฌานในกสิณต่าง ๆ เช่น ปฐวีกสิณ, อาโปกสิณ และอื่น ๆ รวมทั้งการกำหนดดูองค์ของฌานแต่ละประเภท บทความนี้จะช่วยเผยแพร่แนวทางการฝึกป

…ากซึ่งนิมิตนั้น และ 4 และไม่ตั้งนิมิตนั้นไว้ให้มั่นดี แล้ว จะมีความคิดรำพึงว่า ไฉนหนอเราจะพึงเข้าถึงทุติยฌาน ฯลฯ เพราะวิตกวิจารสงบไปอยู่ดังนี้ เธอก็ไม่อาจเข้าถึงทุติยฌาน ฯลฯ เพราะวิตกวิจารสงบไปอยู่ได้ ( ครั้น…

ในบทนี้ได้กล่าวถึงการเปรียบเทียบระหว่างภิกษุที่ไม่รู้จักเขตแห่งภาวนาและแม่โคที่หากินบนภูเขา โดยเน้นว่าแม้จะมีความพยายามในการเข้าถึงปฐมฌาน แต่การขาดสติปัญญาและความรู้สึกไม่สามารถนำพาไปยังความสำเร็จได้

…ำว่า วิตกฺกาทิโอฬาริกงฺค์ ปหานาย ความว่า เพื่อความ ไม่เกิดขึ้นแห่งองค์มีวิตกเป็นต้นที่หยาบ กว่าฌานมีทุติยฌานเป็นอาทิ ในขณะแห่งฌาน ฯ บทว่า ปทหนฺโต คือ กระทำบริกรรมอยู่ๆ แต่ บัณฑิตพึงเห็นว่า อุปจารภาวนาของพระโย…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายเสนอในอภิธัมมัตถสังคหบาลีซึ่งเขียนถึงการออกทางจิตและความคล่องแคล่วในการพิจารณา โดยระบุถึงบทบาทของวิตกและฌาน รวมทั้งความสำคัญของอันตรายขององค์ที่หยาบที่อาจเกิดขึ้นในระยะต่าง

…านั้น เว้นเสีย ฯ อธิบายว่า วิตกย่อมเกิดในกามาวจรจิต ๔๔ เหล่านั้น และ ในปฐมฌานจิต ๑๑ เพราะฌานที่เหลือทุติยฌานเป็นต้น ไม่มีวิตกตาม กำลังแห่งภาวนาฯ วิจารย่อมเกิดในจิต ๖๖ คือ ในจิตมีวิตก ๕๕ 00 เหล่านั้น และในทุติ…

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกกับจิต โดยเฉพาะเจตสิกที่ไม่สามารถแยกจากจิตได้ เช่น กามาวจรจิต ๔๔ ที่ถูกเว้นโดยทวิปัญจวิญญาณ และวิตกที่เกิดขึ้นในหญิงเหล่านั้น รวมถึงการอธิบายประเด็นต่างๆ

…๑๑ อย่าง ก็ถึงความ สงเคราะห์เข้าในคำว่า "กามาวจรภูมิ" นั่นเอง ฯ รูปาวจรภูมิมี ๑ ชั้น คือ ๑๖ ภูมิแห่งทุติยฌาน (มี ๓ ชั้น) คือ ปริตตาภา ๑ อัปปมาณภา ๑ อาภัสสรา ๑ ฯ ภูมิแห่งตติยฌาน (มี ๓ ชั้น) คือ ปริตตสุภา ๑ อัป…

บทความนี้กล่าวถึงประเภทของภูมิในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหลายชนิด โดยเฉพาะกามสุคติภูมิที่มี 11 ประเภท รวมถึงมนุษย์และเทวดาในชั้นต่างๆ ในที่นี้ยังมีการระบุจำนวนและชั้นของภูมิแห่งฌานแต่ละประเภ

…ฯ วิบาก (คือผล) แห่งปฐมฌาน ย่อมเป็นไปในภูมิแห่งปฐมฌาน ด้วยอำนาจแห่งปฏิสนธิ ภวังค์ และจุติฯ วิบากแห่งทุติยฌานและ

เนื้อหาเกี่ยวกับภวังค์และจุติในกามสุคติภพ อธิบายเรื่องการปฏิสนธิในรูปแบบต่างๆ โดยเฉพาะการกำหนดอายุของเหล่าเทวดาชั้นต่างๆ ตามหลักการในอภิธัมม ซึ่งสอดคล้องกับบรรทัดฐานทางพระพุทธศาสนา เช่น อายุที่เหมาะสม

… - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 191 วิบากแห่งตติยฌาน ย่อมเป็นไปในภูมิแห่งทุติยฌาน เหมือนอย่างนั้น ๆ วิบากแห่งจตุตถฌาน ย่อมเป็นไปในภูมิแห่งตติยฌาน ฯ วิบากแห่ง ปัญจมฌาน ย่อมเป็นไปในภู…

ในบทนี้ได้พูดถึงวิบากแห่งฌานและปฏิสนธิ 5 อย่าง ที่สร้างขึ้นจากการมีรูป และอายุของพรหมแต่ละชั้น กล่าวถึงการจัดแบ่งอายุของพรหมแต่ละกลุ่มตามจำนวนกัลป์ และรายละเอียดเกี่ยวกับปฏิสนธิ ที่เกี่ยวข้องกับอำนาจแ

…งแล้ว ย่อมเกิดในพวกพรหมชั้นปุโรหิตา ครั้น เจริญได้อย่างประณีตแล้ว ย่อมเกิดในพวกมหาพรหม ฯ ครั้น เจริญทุติยฌานและตติฌานได้อย่างเล็กน้อยแล้ว ย่อมเกิดในพวก พรหมปริตตาภา ครั้นเจริญได้อย่างปานกลาง ย่อมเกิดในพวกพรหม…

เนื้อหาที่กล่าวถึงพระโยคาวจรที่เจริญฌานในชั้นต่างๆ ของพรหม โดยเริ่มจากปฐมฌานจนถึงปัญจมฌาน ซึ่งแต่ละระดับจะนำไปสู่วิสัยโคตรที่แตกต่างกัน เช่น การเกิดในพวกพรหมชั้นต่างๆ เช่น ปาริสัชชา ปุโรหิตา และมหาพรห

…จารแห่งฌานชันสูง ๆ ก็ละเอียดกว่าตัวฌานชั้นต่ำ (โดยลำดับกัน) เช่นว่า "ในปฐมฌานก็ยังหยาบ ในอุปจารแห่ง ทุติยฌานจึงละเอียด" ดังนี้ (เป็นตัวอย่าง) แต่ว่าโดยมติของ อาจารย์ทั้งหมดด้วยกัน คงได้ความว่า กายสังขารอันเป็…

ข้อความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความละเอียดของกายสังขารในกรอบของการพัฒนาในการปฏิบัติฌาน โดยแยกแยะระหว่างฌานชั้นต่ำและอุปจารฌานชั้นสูง พร้อมกับความเข้าใจว่าอุปจารในขั้นสูงนั้นละเอียดกว่า การจำแนกนี้มาจากมต