หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน
101
ความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน
…มัฏฐานให้ถึง เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน 1 ฌาน 5 มาตามนัยอภิธรรม แตกต่างจากฌาน 4 ตามนัยพระสูตร คือ ท่านแยกทุติยฌานในนัยพระสูตรออก เป็น ทุติยฌาน ที่มีองค์ฌาน คือ วิจาร, ปีติ, สุข, เอกัคคตา และตติยฌาน มีองค์ฌาน คือ ป…
อรูปกัมมัฏฐานหมายถึงการเจริญอย่างลึกซึ้งที่ไม่เกี่ยวข้องกับรูป โดยผู้ที่สามารถเจริญได้จะต้องมีความชำนาญในฌานทั้ง 5 ในบทนี้ได้กล่าวถึงความหมายของอรูปกัมมัฏฐาน ความสำคัญของฌานที่ไม่เกี่ยวกับรูป และประเภ
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
220
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
ตาราง แสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก | วิจาร ปีติ ฌาน สุข อุเบกขา เอกัคคตา ปฐมฌาน 0 - ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน O=อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค์ฌาน อารมณ์เหล่านี้เป็นองค์ฌานที่ใช้แยกแยะระดับของฌานต่าง …
บทเรียนนี้อธิบายอารมณ์ที่เกิดขึ้นในฌานระดับต่าง ๆ รวมทั้งผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ และอื่น ๆ โดยเฉพาะอุเบกขาที่เด่นชัดในจตุตถฌาน โดยไม่มีข้อจำกัดที่อารมณ์เหล่านี้จะเกิดแค่ในฌานระดับใดระดับหนึ่งเท
ธรรมะและอรูปพรหมชั้นสูงสุด
448
ธรรมะและอรูปพรหมชั้นสูงสุด
ธรรมะเพื่อประชาชll สัญญาเวทยิตนิโรธ ๔๔๗ จตุตถฌาน ตติยฌาน ทุติยฌาน ปฐมฌาน เป็นปฏิโลม และ อนุโลมย้อนกลับขึ้นไปใหม่อีกครั้งหนึ่ง คือทรงเข้าออกฌานต่างๆ ไปตามลำาดับ ถึงสั…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงอรูปพรหมชั้นสูงสุดคือ เนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ ซึ่งเป็นภูมิที่สูงที่สุดในระดับอรูปพรหม โดยมีปฏิสนธิจากจิตวิบากที่ละเอียดอ่อน เมื่อพระพุทธองค์เสด็จดับขันธปรินิพพาน เกิดเหตุการณ
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
66
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…วามรู้ ความเห็นกว้างขวาง ทรงสามารถหยั่งรู้เหตุผลถูกต้อง ตามความเป็นจริง ไม่มีผิดพลาด 12) ปฐมฌาน 13) ทุติยฌาน 14) ตติยฌาน 15) จตุตถฌาน รูปฌานทั้ง 4 ข้อหลังนี้ คือ ภาวะที่จิตสงบ เป็นสมาธิ ประณีต ละเอียดอ่อนยิ่ง…
บทความนี้เสนอการสำรวจคุณธรรมหลักของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ช่วยในการบรรลุสัมโพธิญาณ ประกอบไปด้วยสัทธา ความเชื่อมั่นในความดี ความรู้สึกละอายต่อความชั่ว (หิริ) และกลัวบาป (โอตตัปปะ) นอกจากนี้ยังพูดถึงการศ
การเข้าถึงฌาน 4 ระดับในพุทธศาสนา
120
การเข้าถึงฌาน 4 ระดับในพุทธศาสนา
…้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อนๆ..... มหาบพิตร อีกประการหนึ่ง ภิกษุบรรลุ “ทุติยฌาน” มีความผ่องใสแห่งใจ ภายในเป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตก วิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติ และสุข…
พระธรรมเทศนาเรื่องฌานทั้ง 4 ระดับอธิบายถึงการปฏิบัติภาวนาโดยเฉพาะการบรรลุฌานต่างๆ ผู้ปฏิบัติจะสามารถละนิวรณ์ทั้ง 5 ได้ ทำให้กายสงบและจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิอย่างสูงสุด จากการบรรลุแต่ละฌาน ส่งผลให้เกิดควา
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
123
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
…ย์ละเอียด หยุดนิ่ง ใสนิ่ง หนักเข้าๆ พอถูกส่วน ก็มีดวงผุดขึ้นมาอีกดวงหนึ่งขนาดเท่า ดวงแรก ดวงนี้คือ “ทุติยฌาน” ปรากฏมีกายทิพย์เกิดขึ้น ด้วยอาศัยกายทิพย์หยาบนี้ กายทิพย์ละเอียด ซึ่งซ้อนอยู่ในกายทิพย์หยาบก็เข้าฌ…
เอกัคคตาในสมาธิและฌานเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยที่สมาธิเบื้องสูงนำไปสู่การเข้าถึงปฐมฌานและทุติยฌาน กายมนุษย์ละเอียดหรือกายฝันมีบทบาทในการเข้าฌาน โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง เริ่มจากสมาธิเบื้องต่ำจนถึงส…
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
84
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
…ล้ว พรหม มีเพียง 9 ชั้น แต่มี 16 พวก เพราะว่าพวกรูปภพคือพวกที่ได้รูปฌาน รูปฌานก็มีดังนี้ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน และจตุตถฌานก็แยกออกไปอีกเป็นปัญจมฌาน ฌานที่ 1 มีองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข …
เนื้อหาเกี่ยวกับนรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 7 ชั้นของนรก ซึ่งแต่ละชั้นเกิดจากกรรมที่แตกต่างกัน ตามจำนวนการทำบาป ที่มีตั้งแต่การทำบาปเพียงอย่างเดียวถึง 7 อย่าง ในทางกลับกันมีการอธิบายถึง 6 ชั
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
109
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
…ามาวจร โสภณจิต ๑๒ สุขสันตีรณจิตและหสนจิต ๒ และมหัค คตจิต และโลกุตตรจิต กล่าวคือจิตที่ประกอบในปฐมฌาน ทุติยฌาน พราราชวรญาณมุนี ต่อมาเป็นพระเทพวราภรณ์ (เปลี่ยน ปุณโณ ป.ธ. ๙) วัดบุรณ ศิริมาตยาราม พระนคร แปล.
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเน้นการศึกษาธรรมที่ประกอบด้วยจิตและเจตสิก 53 อย่าง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส แ
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับรวมงานวิจัย
289
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับรวมงานวิจัย
…หนาเทเดียว220 กล่าวโดยสรุปคือการเดินสมาบัติหรือการเข้สมาบุติ 8 คือการเข้ารูปฌาน 4 อันได้แก่ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และต่อด้วยการเข้าอรูปฌาน ซึ่งก็คือ อากาสานัญจายตนมนาน วิญญาณัญญายตนมนาน อากิญจัญญายตนมนาน เ…
บทความนี้สำรวจการเข้าถึงสมาบัติผ่านรูปฌาน 4 และอรูปฌาน ซึ่งรวมถึงการเข้าถึงกายละเอียดและกายทิพย์ โดยอธิบายถึงวิธีการปฏิบัติที่ถูกต้องและการประจักษ์ถึงพระอรหัตเป็นเป้าหมายสูงสุด ข้อมูลนี้จัดทำขึ้นเพื่อ
ความเห็นที่ถูกต้องตามธรรมชาติในพระพุทธศาสนา
34
ความเห็นที่ถูกต้องตามธรรมชาติในพระพุทธศาสนา
…ำให้เป็นกายมนุษย์ เมื่อเพิ่มความบริสุทธิ์ ทั้งศีล สัจจะ จาคะ ปัญญา ก็ถึง ดวงธรรม กายทิพย์ ถึงปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ก็ถึง “กายรูปพรหม” เพิ่มอรูปฌาน ๔ ก็ถึง ดวงธรรมกายอรูปพรหม เดินศีล สมาธิ ปัญญา วิม…
บทความนี้กล่าวถึงการเห็นตรงตามธรรมชาติในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการพัฒนาความบริสุทธิ์ของกาย วาจา ใจ และการเข้าถึงดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ผ่านการปฏิบัติศีล สมาธิ ปัญญา เพื่อให้ชีวิตมีความสุขและห่างไกล
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา: ศีล สมาธิ ปัญญา
29
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา: ศีล สมาธิ ปัญญา
…้สละอารมณ์ทั้งสิ้น หลุด ขาดจากใจ ถึงซึ่งความเป็นหนึ่งของใจ หนึ่ง สมาธิเบื้องสูง คือ ดำเนินถึงปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ได้โดยฌานใดฌาน ปัญญาเบื้องต่ำ คือ พระอริยสาวกในธรรมวินัยของพระตถาคตเป็นผู้ปฏิบัติถ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงสาระสำคัญของพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับศีล สมาธิ และปัญญา โดยมีการแยกประเภทเป็นศีลเบื้องต่ำและเบื้องสูง สมาธิเบื้องต่ำและเบื้องสูง รวมถึงปัญญาเบื้องต่ำและเบื้องสูง ศีลที่มุ่งหมายคือการสำร
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
22
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
…พ่งที่หนึ่ง ประกอบด้วย องค์ ๕ ประการคือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา สงบวิตก วิจาร ได้แล้ว เข้าถึง “ทุติยฌาน” ความเพ่งที่ ๒ ประกอบด้วย “ปีติ” และ “สุข” เกิดจากวิเวก สงบปีติ เข้าถึง “ตติยฌาน” ความเพ่งที่ ๓ มีอ…
บทเทศนานี้กล่าวถึงสมาธิในสองระดับ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง โดยอธิบายลักษณะและวิธีการเข้าถึงสมาธิตามคำสอนของพระพุทธเจ้า หลวงพ่อวัดปากน้ำสรุปสมาธิเบื้องต่ำว่าจำเป็นต้องสละอารมณ์ทั้ง 5 และเข้าใจว
การบรรลุฌานในวิปัสสนา
219
การบรรลุฌานในวิปัสสนา
…บัติมีใจตั้งมั่นอยู่ด้วยองค์ ๕ เช่นนั้นนานเข้า จน ใจผ่องใสยิ่งขึ้น ทำให้วิตกและวิจารสงบไป จึงบรรลุ “ทุติยฌาน” ตั้งมั่นอยู่ด้วยองค์ ๓ คือ ปีติ สุข และเอกัคคตา เมื่อผู้ปฏิบัติยังคงมีใจตั้งมั่นยิ่งขึ้นไปอีก ปีติ…
การปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุฌานเริ่มจากการมีใจมั่นคงในองค์ 5 จนทำให้ใจผ่องใส ยกขึ้นไปถึงทุติยฌาน โดยมีปีติ สุข และเอกัคคตาเป็นองค์ประกอบ หากผู้ปฏิบัติทำการตั้งมั่นยิ่งขึ้น ปีติจะหมดไปและไปถึงตติยฌ…
สัญญาเวทยิตนิโรธและการเข้าฌานสมาบัติ
445
สัญญาเวทยิตนิโรธและการเข้าฌานสมาบัติ
…ึกสมาธินั้น ฌานสมาบัติเกิดขึ้นได้ทั้ง กับนัก ปฏิบัติในพุทธศาสนา และนักบวชนอกพุทธศาสนา ตั้งแต่ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌานไล่เรื่อยไปในระดับที่เป็นอรูปฌาน หากผู้ปฏิบัติแม้สามารถทำใจให้หยุดนิ่งถึงขั้น ได้ฌา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารจิตใจให้หยุดนิ่งและการเข้าถึงฌานสมาบัติในระดับต่างๆ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งกับนักปฏิบัติในพุทธศาสนาและนอกพุทธศาสนา การเข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธนั้นต้องใช้การปฏิบัติที่ถูกต้องต
การวิเคราะห์สมาธิในพระธรรม
107
การวิเคราะห์สมาธิในพระธรรม
…หีนมชฺฌิมปณีตวเสน ติวิโธ ฯ ทุติยตฺติเก ฯ ปฐมชฺฌานสมาธิ สทฺธิ์ อุปจารสมาธินา สวิตทุกสวิจาโร ปัญจกนเย ทุติยฌาน สมาธิ อวิตกกวิจารมตฺโต โย หิ วิตกกมาเตเยว อาทีนว ทิสวา วิจาเร อทิสวา เกวล วิตกกรุปหานมตฺติ อากงขมาโ…
เนื้อหาในบทนี้พรรณนาเกี่ยวกับสมาธิและการฝึกปฏิบัติในรูปแบบต่างๆ โดยมีการอธิบายถึงเอกคคตา สุขสหคโต และความสำคัญของสมาธิในกระบวนการทำฌาน รวมถึงประเภทของสมาธิ เช่น ปฐมชฌาน สมาธิ อุปจารสมาธิ และการพัฒนาสม
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
30
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
…ตวา พฺรหฺม ปาริสชเชส อุปฺปชฺชติ ตเมว มชฺฌิม ภาเวตวา พฺรหฺมปุโรหิเตสุ ปณีต์ ภาเวตวา มหาพรหเมสุ ฯ ตถา ทุติยฌาน ตติยฌานญฺจ ปริตต์ ภาเวตวา ปริตตาเภสุ มัชฌิม ภาเวตวา อปฺปมาณาเภส ปณีต์ ภาเวตวา อาภสฺสเรส ฯ จตุตถฌานํ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและวิปากาที่กล่าวถึงเหตุและผลในรูปแบบต่างๆ และการจัดประเภทของวิปากาที่เกี่ยวข้องกับกุสล หน้าที่หลักคือการเสนอมุมมองในบริบททางพุทธศาสนา โดยเฉพาะในด้านการพัฒนาจิต แล
วิสุทธิวาจา 2 - การงานชอบและการเลี้ยงชีพที่ถูกต้อง
98
วิสุทธิวาจา 2 - การงานชอบและการเลี้ยงชีพที่ถูกต้อง
…พียรชอบ เพียรในที่ ๔ สถาน สัมมาสติ สติชอบ ระลึกในมหาสติปัฏฐาน ๔ สัมมาสมาธิ ตั้งใจชอบ ตั้งใจในปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ในรูปฌาน อรูปฌานทั้ง ๔ อย่าง อย่างใด อย่างหนึ่งก็เป็นสัมมาสมาธิทั้งนั้น จากพระธรรม…
บทเรียนเกี่ยวกับการงานชอบซึ่งรวมถึงการหลีกเลี่ยงการฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ และการประพฤติผิดในกาม นอกจากนี้ยังสอนเรื่องการเลี้ยงชีพที่ดี โดยเน้นการบริโภคของบริสุทธิ์ และการพัฒนาความสติและสมาธิในพระธรรมเทศนา
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และการค้นพบวิชชาธรรมกาย
51
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และการค้นพบวิชชาธรรมกาย
…ัมผัส กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา ใจจดอยู่นั่น ถอดไม่ออกติดแน่นเชียว ส่วนรูปพรหมนั่นติดอยู่ที่ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ติดแบบเดียวกันติดยิ่งกว่าติดในกามอีกแน่นหนาทีเดียว ส่วนกายอรูปพรหม ๔ ชั้นเล่า ใจจ่…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) เป็นผู้ค้นพบวิชชาธรรมกาย โดยในบทความนี้จะพูดถึงความเข้าใจเกี่ยวกับกามตัณหาทั้งหลาย รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และการหลุดพ้นจากภพต่าง ๆ เช่น ปฐมฌาน และที่เกี่ยวข้องกับการเข้า
การเข้าใจอารมณ์ในกายธรรม
50
การเข้าใจอารมณ์ในกายธรรม
…รรค์ 5 ชั้นมีอารมณ์เดียวกัน เมื่อถึงกายรูปพรหมอีก ๑๖ ชั้น พวกรูปพรหม ๑๖ ชั้นนั้นมี ปฐมฌานเป็นอารมณ์ ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌานเป็นอารมณ์ ใจจดใจจ่ออยู่ฌานนั่นแหละ ไม่ไปจ่อจดที่อื่นละ สวรรค์ 5 ชั้น มนุษย์ชั้นหนึ…
บทความนี้สำรวจเรื่องอารมณ์ในระดับต่างๆ ของกายธรรม รวมถึงการที่สัตว์โลกติดยึดกับกามคุณและอารมณ์ที่พวกเขาประสบในชีวิตประจำวัน อธิบายถึงอารมณ์ที่มีอยู่ในมนุษย์และสวรรค์ทั้ง 5 ชั้น ผู้เขียนชี้ให้เห็นว่าคว
ระวังอารมณ์และการมีสติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
106
ระวังอารมณ์และการมีสติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…วามรู้ ความเห็นกว้างขวาง ทรงสามารถหยั่งรู้เหตุผลถูกต้องตาม ความเป็นจริง ไม่มีผิดพลาด ๑๒) ปฐมฌาน ๑๓) ทุติยฌาน ๑๔) ตติยฌาน ๑๕) จตุตถฌาน รูปฌานทั้ง ๔ ข้อหลังนี้ คือ ภาวะที่จิตสงบ เป็นสมาธิ ประณีต ละเอียดอ่อนยิ่ง…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้ทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะในด้านกาย เวทนา จิต และธรรม ทรงมีปัญญารอบรู้ในกองสังขาร สามารถมองเห็นความเป็นจริงได้อย่างถูกต้อง พร้อมทั้งทรงผ่านรูปฌานทั้ง 4 เพื่อพัฒนาจิตให้สงบและเ