หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเกี่ยวกับการเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ
447
ธรรมะเกี่ยวกับการเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ
… ทรงหลับตา เข้าออกฌานต่างๆ คือปฐมฌาน เมื่อฟอกจิตอยู่ในปฐมฌาน จนละเอียดแล้ว ก็ออกจากปฐมฌาน ทรงเข้าออกทุติยฌาน ฟอกจิตให้สะอาดยิ่งๆ ขึ้น และเข้าออกตติยฌาน จตุตถฌานไป ตามลำาดับ ทรงเข้าอากาสานัญจายตนฌาน ฟอกจิตในอร…
ในมหาปรินิพพานสูตร พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงเข้าสถานะต่างๆ ของฌาน โดยเริ่มจากปฐมฌานจนถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ ซึ่งเป็นขั้นสูงสุดในการฟอกจิต ในขั้นตอนนี้ พระอานนท์ได้ถามพระอนุรุทธะว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปริ
ธรรมะเพื่อประช
310
ธรรมะเพื่อประช
…ขาบทอะไรๆ เลย ดิฉันสงัด จากกาม สงัดจากอกุศลธรรม เข้าปฐมฌาน มีวิตก วิจาร ปีติ และสุขเกิดแต่วิเวก เข้าทุติยฌาน มีความผ่องใสแห่งจิตใน ภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร เพราะวิตก
ในบทนี้ นันทมารดาได้เล่าถึงความสงบของจิตในยามที่มีบุตรถูกประหารชีวิตและสามีที่เสียชีวิตแล้วกลับมาในรูปลักษณ์ยักษ์ โดยที่เธอไม่รู้สึกกลัวหรือวิตกกังวลเลย สิ่งที่น่าอัศจรรย์คือเธอสามารถรักษาจิตใจให้มั่น
ชัยชนะครั้งที่ 4 (ตอนที่ ๑ ช น ะ พ ก พรหม)
200
ชัยชนะครั้งที่ 4 (ตอนที่ ๑ ช น ะ พ ก พรหม)
…ูมิ ด้วย อ้านาจตติยฌาน เมื่อเสวยสุขในพรหมชั้นนั้นแล้ว ต่อมาได้ถอย ลงมาเกิดในอาภัสสราพรหมด้วยอำนาจของทุติยฌาน เสวยสุข ในพรหมชั้นนั้นจนหมดอายุขัย แล้วถอยลงมาเกิดเป็นท้าว มหาพรหมในปฐมฌานภูมิ นั่นหมายถึงว่า พกพรห…
ในบทนี้เราจะสำรวจการศึกษาความเข้าใจในโลกแห่งธรรมชาติ เช่น ดิน น้ำ ลม ไฟ พร้อมกับเข้าใจสรรพสัตว์ เทวดา และพรหมทุกชั้น ผ่านการบรรยายถึงประสบการณ์ของพกพรหมที่เคยเกิดในหลายภูมิและการเสื่อมจากฌานที่สูงสุด
ครุกรรมกับฌานในพระพุทธศาสนา
27
ครุกรรมกับฌานในพระพุทธศาสนา
suall ครุกรรม (๒) ๒๖ กุศล ทุติยฌานกุศล ตติยฌานกุศล จตุตถฌานกุศล และปัญจม ฌานกุศล อรูปกุศลอีก ๔ ประการ คือ อากาสานัญจายตนกุศล วิญญาณัญจ…
บทความนี้กล่าวถึงครุกรรมและฌานในพระพุทธศาสนา เน้นความสำคัญของการประพฤติปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึงสภาวธรรม และอธิบายถึงฌานที่มีลักษณะต่างๆ ที่ผู้ปฏิบัติควรเข้าใจ เช่น รูปฌานสมาบัติ และอรูปฌานสมาบัติ ผ่านก
วิสุทธิมรรค: การบรรลุตติยฌาน
192
วิสุทธิมรรค: การบรรลุตติยฌาน
…วๆ เล่าๆ ซึ่งนิมิตนั้นแหละ โดยบริกรรมว่า ปฐวี ปฐวี ดังนี้ เพื่อละองค์หยาบและเพื่อได้องค์ละเอียดอยู่ ทุติยฌานย่อมเกิดขึ้นโดย นัยที่กล่าวมาแล้วนั่นแล วิตกอย่างเดียวเท่านั้นเป็นองค์สำหรับละแห่ง ทุติยฌานนั้น องค์…
…ะการละองค์หยาบในทางจิตใจ จะได้ปรับเข้าสู่ความละเอียดในตติยฌาน โดยการทำความเข้าใจในข้อดีและข้อเสียของทุติยฌานและเรียนรู้การปล่อยวางที่ทำให้เข้าถึงความซับซ้อนนี้ได้ยิ่งขึ้น ผ่านการฝึกฝนสมาธิอย่างต่อเนื่อง
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
209
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
…ฯ ย ปน วุตต์ เอกงควิปปทีน ทวงคมนาคตนฺติ เอตฺถ ฯ ปีติยา ปหานวเสน เอกงฺควิปปหินตา เวทิตพฺพาฯ สา ปเนสา ทุติยฌานสฺส วิตกกวิจารา วิย อปปนากฺขเณเยว ปรียติ เป็นสุส สา ปหานคนติ วุจจติ ฯ สุข จิตเตกคฺคตาติ อิเมล์ ปน ทว…
เนื้อหาในประโยคนี้กล่าวถึงการปฏิบัติสมาธิซึ่งประกอบด้วยการพัฒนาจิตใจเพื่อเข้าถึงฌาน โดยเฉพาะตติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะเจาะจง ต่อการอุเปกขาและสติสัมปชัญญ์ ที่ส่งผลต่อความสุขภายใน การปฏิบัติจึงมีความสำคัญ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - หน้าที่ 75
75
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - หน้าที่ 75
…ธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 75 อนึ่ง (ธรรมเหล่านั้น) เว้นวิตก ถึงการสงเคราะห์เข้าในจิต ประกอบ ด้วยทุติยฌาน ฯ (ธรรมเหล่านั้น) เว้นวิตกและวิจาร ถึงการสงเคราะห์ เข้าใจจิต ประกอบด้วยตติยฌาน ฯ (ธรรมเหล่านั้น) เว…
บทนี้กล่าวถึงการสงเคราะห์เข้าในจิตที่ประกอบด้วยฌานต่างๆ และธรรมที่เกี่ยวข้อง โดยอธิบายถึงการที่จิตสามารถเข้าสู่ฌานและความแตกต่างกันของธรรมในแต่ละระดับของจิต ได้แก่ ปฐมฌานถึงปัญจมฌาน รวมถึงอาการที่ปราก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 418
418
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 418
…ำว่า วิตกฺกาทิโอฬาริกงฺค์ ปหานาย ความว่า เพื่อความ ไม่เกิดขึ้นแห่งองค์มีวิตกเป็นต้นที่หยาบ กว่าฌานมีทุติยฌานเป็นอาทิ ในขณะแห่งฌาน ฯ บทว่า ปทหนฺโต คือ กระทำบริกรรมอยู่ๆ แต่ บัณฑิตพึงเห็นว่า อุปจารภาวนาของพระโย…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายเสนอในอภิธัมมัตถสังคหบาลีซึ่งเขียนถึงการออกทางจิตและความคล่องแคล่วในการพิจารณา โดยระบุถึงบทบาทของวิตกและฌาน รวมทั้งความสำคัญของอันตรายขององค์ที่หยาบที่อาจเกิดขึ้นในระยะต่าง
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค)
51
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค)
…วิจิกิจฉาตยาที่ ฯ วิจิกิจฉา...จิตฺเต วตฺตตีติ สมพนฺโธ ฯ [๖๔] กสฺมา วิรติโย โลกุตตเรส นิยตา วุตต์ นน ทุติยฌานาทีสุ โลกุตตรจิตเตสุ วิตกกวีรโห โหติ วิรตีน อภาโว ภเวยยาติ โจทน์ สนธาย ตสฺส วจนเหตุ ญาเป็นโต อาห โลก…
ในหน้านี้ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา จะมีการอภิปรายเกี่ยวกับแนวคิดต่าง ๆ ในการตีความ โดยเฉพาะในเรื่องของการตั้งคำถามและการหาคำตอบ พร้อมกับการสำรวจจิตใจและประการณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการวิจารณ์
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
88
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
…ธมฺมาติ ลิงคตฺโถ ๆ วิเสสกาติ ฌานธมมาติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ วิเสเสนตีติ วิเสสกา เย ธมฺมา ปฐมช ฌานิกาทีห์ ทุติยฌานิกาที่นิ วิเสเสนฺติ อิติ ตสฺมา เต ฌานธัมมา วิเสสกา ฯ วิปุพฺโพ สิส วิเสเส สพฺพโต ณวุตวาวี วาติ ณวุ อน…
ในหน้านี้มีการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านของฌานธมฺมาที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาจิตใจ การเข้าใจถึงลักษณะและประเภทของฌานนั้นมีผลต่อการทำสมาธิและการปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
494
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
…ตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 493 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 493 [๕๔๕] ทุติยฌานภูมิขนฺติ อิท จตุกฺกนยวเสเนว วุตต์ น ปญฺจกนยวเสนาติ ญาเป็นโต อาห ทุติยฌานาตยาที่ ฯ ทุติยฌานภูมิยนฺติ…
เนื้อหาหน้านี้กล่าวถึง นิยามและข้อคำนึงที่เกี่ยวกับทุติยฌานภูมิ การใช้วาจา และเหตุผลต่าง ๆ ในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการศึกษาธรรมและปฏิ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
497
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…กสฺส อุปฺปชฺชนฏฺฐานํ ทุติยช ฌานภูมิสงฺขาติ ตล์ ฯ ทุติ...ตอนฺติ อิท จตุกกนเยน วุตต์ ฯ ทุติ....เกนาติ ทุติยฌานภูมิ อุทเกน วินสติตตยาธิปปาโย ๆ จตุตถฌานสฺส ตล จตุตถฌานตร์ จตุตถชุฌานวิปากสฺส อุปฺปชฺชนภูฐานสงขาติ ต…
… โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับการเข้าใจในภาวะของจิตและการปฏิบัติสมาธิ. อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับปฐมชฺฌานและทุติยฌานรวมถึงปรัชญาและการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน แอออปั. ศึกษาให้เข้าใจถึงการอธิบายและการนำไปใช้ในบริบ…
จตุตถฌานและปัญจกฌานในวิสุทธิมรรค
191
จตุตถฌานและปัญจกฌานในวิสุทธิมรรค
…ยู่ใกล้ " และว่า " สมาบัตินี้นับว่ามีองค์ทราม เพราะความที่วิตกเป็นองค์หยาบ " ดังนี้แล้ว พึงทำในใจถึงทุติยฌาน โดยว่าเป็นธรรมละเอียด ปล่อยวางความพอใจในปฐมฌานเสีย ทำ โยคะเพื่อบรรลุทุติยฌาน (ต่อไป) ครั้นเมื่อพระโ…
…์ประกอบต่างๆ ของจตุตถฌาน และความสัมพันธ์ระหว่างจตุตถฌานกับปัญจกฌาน รวมถึงการพัฒนาจิตใจจากปฐมฌานไปยังทุติยฌาน โดยเน้นความสำคัญของการละทิ้งโสมนัสและการเข้าถึงธรรมที่ละเอียดมากขึ้นในกระบวนการปฏิบัติ
วิสุทธิมรรค ตอน ๒ - อวิตกฺก์ อวิจาร
168
วิสุทธิมรรค ตอน ๒ - อวิตกฺก์ อวิจาร
…ึงทราบอย่างนั้นเถิด [ แก้ อวิตกฺก์ อวิจาร์ ] ปาฐะว่า อวิตกก์ อวิจาร มีอรรถาธิบายว่า ความตรึกไม่มี ในทุติยฌานนั้น หรือว่า แก่ทุติยฌานนั้น เพราะความตรึกนั้นละไป แล้วด้วยภาวนา เหตุนั้นทุติยฌานนั้นจึงชื่อ อวิตักก…
…นี้อธิบายถึงลักษณะของจิตในฌานที่ไม่มีความตรึกตรองหรือวิตกและอวิจาร ตามปาฐะในวิสุทธิมรรค โดยชี้แจงว่าทุติยฌานมีความสงบและไม่มีการวิเคราะห์ ว่าแม้จะมีการกล่าวถึงวิตกวิจารก็เป็นไปตามภาวะของจิตซึ่งเกินจริงความคิด…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
72
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… (เสีย ๑๐ คงเหลือ ๔๔) และปฐมฌานจิต ๑๑ ส่วนวิจารเกิดในจิต ๖๖ คือ ในจิตที่วิตกเกิดเหล่านั้น (๕๕) และในทุติยฌานจิต ๑๑ ฯ แต่อธิโมกข์ เกิดในจิตหลวงดวงเว้นทวิปัญจวิญญาณ และจิตที่สหรคตด้ว ตด้วยวจิกิจฉา ก็วิริยะเกิดใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาในหน้าที่ 72 เน้นการวิเคราะห์จิตและเจตสิกต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร,
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
144
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…กกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ ปฐมฌาน มีวิตก มีวิจาร มีปีติ และสุขอันเกิดจากวิเวก (ความสงัด) อยู่บรรลุ ทุติยฌานมี ความผ่องใสแห่งจิต ณ ภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตกวิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติอละสุ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการบรรลุฌานและความสุขในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติสมาธิซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างสุขทางใจ โดยรวมถึงการบรรลุฌาน 4 ขั้นที่ส่งผลต่อความสงบสุขของภิกษุ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่าง
อภิธรรมมาตุวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
4
อภิธรรมมาตุวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
…ปิ รูปาวจรกุศลจิตตานี นาม ฯ วิตกกวิจารปีติสุเขกคฺคตาสหิต ปฐมชฺฌานวิปากจิตต์ วิจารปีติสุเขกคฺคตาสหิต ทุติยฌานวิปาก จิตต์ ปีติสุเขกคฺคตาสหิต ตติยฌานวิปากจิตต์ สุเขกคฺคตา- สถิติ จตุตถฌานวิปากจิตต์ อุเปกเขกคฺคตาส…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรรมมาตุวิภาวินี กล่าวถึงประเภทต่างๆ ของจิต เช่น จิตที่เกี่ยวข้องกับฌานและการปฏิบัติทางจิตวิทยา รวมถึงการวิเคราะห์ประเภทของจิตในระดับต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นรูปาวจรรูปวิปากหรืออรูปาวจร เพ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา - หน้าที่ 8
8
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา - หน้าที่ 8
…สุ เจว เอกาทสสุ ปฐมชฺฌาน- จิตฺเตสุ จาติ ปญฺจปญฺญาสจิตฺเตสุ อุปฺปชฺชติ ฯ วิจาโร ปน เตสุ เจว เอกาทสสุ ทุติยฌานจิตเตส จาติ ฉสฎฐิจิตเตสุ ฯ อธิโมกโข ปน ทวิปญฺจวิญญาณวิจิกิจฉาสหดตัวชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ วิริย์ ปน ปญฺจทวา…
เนื้อหาในหน้าที่ 8 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา นำเสนอการทำงานของจิตในหลายระดับและบทบาทของเจตสิกา ในการประมวลผลและตัดสินใจของจิตทั้งในภาวะปกติและสมาธิ จิตเป็นตัวการสำคัญในการสร้างประสบการณ์และการตัดสินใจ
อภิธรรมมภาวิภาวินี - หน้าที่ 10
10
อภิธรรมมภาวิภาวินี - หน้าที่ 10
…ญฺญ สมานา เตรส เจตสิกา อปฺปมญฺญาวชฺชิตา เตวีสติ โสภณเจตสิกา เจติ ฉัตตีส ธมฺมา สงฺคห์ คจฺฉนฺติ ฯ ตถา ทุติยฌานิก จิตฺเตสุ วิตกกวชชา ฯ ตติยฌานิกจิตเตสุ วิตกวิจารวิชชา ฯ จตุตถฌานิกจิตฺเตสุ วิตกวิจารปีติวชฺชา ฯ ปญ…
ในหน้าที่ 10 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหาปาล เราจะได้ศึกษาเรื่องปัญญาที่ปรากฏในธรรมากามต่างๆ และเส้นทางในการเข้าถึงการรู้แจ้งในสัจธรรม โดยเฉพาะเรื่องของจิตในวาระต่างๆ ที่มีการจัดหมวดหมู่ในแบบที่เหมาะสม เช่น อุ
ข้อความเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
11
ข้อความเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ิ โสภณเจตสิกา เจติ ปญฺจตฺติส ธมฺมา สงฺคห์ คจฉนฺติ ฯ กรุณา มุทิตา ปเนตฺถ ปจฺเจกเมว โยเช- ตพฺพา ฯ ตถา ทุติยฌานิกจิตเตสุ วิตกกวชชา ฯ ตติยฌานิก จิตฺเตสุ วิตกกวิจารวิชชา ฯ จตุตถฌานิกจิตเตสุ วิตกกวิจาร ปีติวชฺชา ฯ …
…์ของอภิธมฺมตฺถสงฺคห โดยเน้นที่การเข้าใจประเภทของเจตสิกและการทำงานของจิตในระดับต่างๆ เช่น ปฐมชฌานิก, ทุติยฌานิก และอื่นๆ โดยมีการกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและการทำงานของจิต พร้อมกับอธิบายถึงความสำคัญของ…