ธัมมธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 1 / 1

…่าง ๆ 3. คันธธาตุ คือ กลิ่นต่างๆ 4. รสธาตุ คือ รสต่าง ๆ 5. โผฏฐัพพธาตุ คือ เครื่องกระทบกายต่าง ๆ 6. ธัมมธาตุ คือ เครื่องกระทบใจต่าง ๆ ธาตุรับ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. จักขุธาตุ คือ ประสาทตา 2. โสตธาตุ คือ ประสาทหู 3.…

…วามนี้นำเสนอเกี่ยวกับธาตุกระทบ 6 ประเภท ได้แก่ รูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ และ ธัมมธาตุ ซึ่งช่วยให้เข้าใจการสัมผัสโลก สิ่งที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ถูกจำแนกเป็นธาตุรับ 6 ประเภท รวมถึงจักขุ…

…ของเสียง คันธธาตุ คือ ธาตุของกลิ่น รสธาตุ คือ ธาตุของรส โผฏฐัพพธาตุ คือ ธาตุอันเป็นสิ่งสัมผัสทางกาย ธัมมธาตุ คือ ธาตุอารมณ์ทางใจ เป็นธาตุปรุงแต่ง คืออารมณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น มาจากการปรุงแต่งของจิตตัวเอง การได้…

…ยวข้องกับการรับรู้ทางกายและใจ ธาตุกระทบ ซึ่งมีรูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ, และ ธัมมธาตุ ที่แสดงถึงสิ่งที่ก่อให้เกิดความรู้สึก และธาตุรับรู้ ที่ครอบคลุมจักขุวิญญาณธาตุ, โสตวิญญาณธาตุ, และฆ…

…พราะทรงไว้ซึ่งการรู้อารมณ์ 5 อย่างสามัญธรรมดา องค์ธรรมได้แก่ ปัญจทวาราวัชชนจิต 1 สัมปฏิจฉนจิต 2 17. ธัมมธาตุ สภาพทางธรรม 69 ชนิด ได้ชื่อว่าเป็นธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งสภาวลักษณะ ของตน องค์ธรรมได้แก่ เจตสิก 52 สุข…

เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการศ

…ุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ 6. มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จักขุ ก็เป็นธาตุรูปที่มากระทบจักขุ ก็เป็นธาตุวิญญาณธาตุที่แล่นไปรับรู้รูปที่มากระท นั…

เนื้อหานี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่งต่า

…ญาณธาตุ 4. รสธาตุ 10. ชิวหาธาตุ 16. ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. โผฏฐัพพธาตุ 11. กายธาตุ 17. กายวิญญาณธาตุ 6. ธัมมธาตุ 12. มโนธาตุ 18. มโนวิญญาณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ มีหน้าท…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

…น กิเลสก็จะเกิดขึ้นให้ยินดีใน เครื่องสัมผัส เกิดโลภะ โทสะ โมหะ ล้วนแต่ก่อให้เกิดทุกข์ภัยทั้งสิ้น 6. ธัมมธาตุ มีหน้าที่กระทบใจให้มีความนึกคิดต่าง ๆ และทรงไว้ซึ่งสภาพของตนเป็นธาตุที่พิสูจน์ได้ องค์ธรรมได้แก่ สุ…

เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และควา…

…ตุ ๑ จักขุวิญญาณธาตุ ๑ โสตวิญญาณธาตุ ๑ ฆาน วิญญาณธาตุ ๑ ชิวหาวิญญาณธาตุ ๑ กายวิญญาณธาตุ ๑ มโนธาตุ ๑ ธัมมธาตุ ๑ มโนวิญญาณธาตุ ๑ ฯ ด 0 อริยสัจ ๔ คือ ทุกขอริยสัจ ๑ ทุกขสมุทัยอริยสัจ ๑ ทุกขนิโรธ อริยสัจ ๑ ทุกขนิโ…

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่ธรรม ๓๓ ในโลกุตตรจิต รวมถึงขันธ์ ๕ อุปาทานขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาและเข้าใจอริยสัจ ๔ในพุทธศ

…าง ด้วยอำนาจแห่งเจตสิก (๕๒) สุขุมรูป ๑๖ และนิพพาน ๑ ย่อมถึงการนับว่า ธัมมายตนะ ในจำพวกอายตนะ และว่า ธัมมธาตุ ในจำพวกธาตุฯ คำว่า เสสา เจตสิก ได้แก่ เจตสิก ๕๐ ที่เหลือจากเวทนาและสัญญา ฯ ถามว่า ก็เพราะเหตุไร พระ…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่าทุกข์เกิดจากตัณหาและสาเหตุแห่งทุกข์นั้นมีชื่อเรียกว่า 'ทุกขสมุทัย' พร้อมแสดงให้เห็นถึงความดับแห่งทุกข์ในธรรมชาติที่เรียกว่า 'ทุก

…้าที่ 316 ก็บรรดาธรรมเหล่านี้ ธรรม ๖๕ ด้วยสามารถเจตสิก, สุขุมรูป และนิพพาน ถึงการนับว่า ธัมมายตนะและธัมมธาตุฯ มนายตนะ อย่างเดียว กระจายออกไปด้วยสามารถแห่งวิญญาณธาตุ ๓ อย่าง ฯ [สังคหคาถา] ธรรม ๕ เหล่านี้ คือ ร…

เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธรรม ๖๕ ที่สัมพันธ์กับเจตสิกและนิพพาน ในการศึกษาอุปาทานขันธ์ ๕ ร่วมกับการพิจารณาความสัมพันธ์ของทวารอารมณ์และธาตุที่มีอยู่ให้กว้างขวาง โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่า

…ือ มิฉะนั้น เจ้าโกรธจักขุธาตุหรือ โกรธรูปธาตุ หรือ โกรธจักขุวิญญาณธาตุหรือ ฯลฯ โกรธมโนธาตุหรือ โกรธ ธัมมธาตุหรือ โกรธมโนวิญญาณธาตุหรือ" ก็เมื่อเธอทำธาตุวินิพโภค อยู่อย่างนี้ ฐานที่ตั้งแห่งความโกรธก็ไม่มี ดุจฐ…

ในบทนี้พูดถึงการโกรธซึ่งเกี่ยวข้องกับขันธ์ ๕ และธาตุต่างๆ เช่น ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม รวมถึงความสัมพันธ์กับอายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ การเข้าใจถึงความโกรธ และฐานที่ตั้งของมัน เป็นสิ่งสำคัญเพื่อไม่ให้เกิดความวุ่น