หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเพื่อประชาชน: คำศัพท์และความหมาย
558
ธรรมะเพื่อประชาชน: คำศัพท์และความหมาย
…ามเคารพ นักบวชผู้ชายนอกพระพุทธศาสนาพวกหนึ่งในชมพูทวีป ชอบสัญจรไปในที่ต่างๆ สำแดงทรรศนะทางลัทธิของตน ปริพาชก ปฤษฎางค์ อวัยวะเบื้องหลัง, ส่วนหลัง, ข้างหลัง ปลิโพธ เครื่องผูกพันหรือหน่วงเหนี่ยวเป็นเหตุให้ใจพะวั…
หนังสือธรรมะเพื่อประชาชนนี้เป็นชิ้นงานที่รวบรวมคำศัพท์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะคำที่มีการใช้อย่างแพร่หลาย สรุปความหมายของแต่ละคำเพื่อให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจแนวคิดและหลักธรรมในการดำเนิ
การศึกษาและศรัทธาในสมัยอุปนิษัท
71
การศึกษาและศรัทธาในสมัยอุปนิษัท
…พ็ญฌาน ซึ่งอาจจะปฏิบัติอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือ ทำไปพร้อม ๆ กันทั้งสองอย่าง ทำให้เกิดนักบวช 3 พวกคือ “ปริพาชก” แปลว่า ผู้เร่ร่อน “ภิกขุ” แปลว่า ผู้ขอ และ “สันยาสี” แปลว่า ผู้สละ สำหรับพวกที่เชื่อในผลแห่งญาน (ค…
ในยุคกลียุคมนุษย์ไม่สนใจศีลธรรมและตกเป็นทาสของราคะเป็นที่ไม่ดี ส่วนประชาชนทุกคนต้องส่งบุตรไปศึกษาในสถาบันของพราหมณ์ซึ่งมีพิธีเสกเป่าและการเข้าสู่การศึกษาใหม่ที่เรียกว่า ทวิชะ. สมัยอุปนิษัทมีการค้นหาทา
ความหมายของกัลยาณมิตร
21
ความหมายของกัลยาณมิตร
… และความดับ แห่งธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติทรงสั่งสอนอย่างนี้” ครั้นได้ฟังธรรมปริยายนี้ โมคคัลลานปริพาชก ก็ได้ดวงตาเห็นธรรมเช่นเดียวกับสารีบุตร ปริพาชก ท่านมีจิตผ่องใสปราศจากธุลีปราศจากมลทิน รู้ประจักษ์ชั…
…นี้พูดถึงการพบพระอัสสชิและการสนทนาเกี่ยวกับคำสอนของพระผู้มีพระภาค ซึ่งนำไปสู่การเห็นธรรมของโมคคัลลานปริพาชกและสารีบุตรปริพาชก การสื่อสารหลักธรรมขอพระศาสดาถือเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญของผู้ศึกษาธรรมในพุทธศาสนา …
ความสำคัญของบริษัท 4 ในพระพุทธศาสนา
181
ความสำคัญของบริษัท 4 ในพระพุทธศาสนา
…หรือผู้มีอาชีพอื่นๆ 4) สมณะ หมายถึง นักบวชในลัทธิต่างๆ ทั้งที่เป็นสัมมาทิฏฐิและมิจฉาทิฏฐิ เช่น ชฎิล ปริพาชก เดียรถีย์ อเจลกะ เป็นต้น หากเทียบกับในปัจจุบันบุคคลใน 4 กลุ่มนั้น ได้แก่ 1) “กลุ่มกษัตริย์” ก็คือกล…
บทความนี้ชี้ให้เห็นถึงบริษัท 4 ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แบ่งกลุ่มคนออกเป็นสี่กลุ่ม ซึ่งมีผลสำคัญต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในอดีตและปัจจุบัน โดยทั้งสี่กลุ่มได้แก่ กษัตริย์, พราหมณ์, คฤหบดี และสมณะ ต่างมี
การเวียนว่ายและความบริสุทธิ์
184
การเวียนว่ายและความบริสุทธิ์
…600 กรรม 500 กรรม 5 กรรม 3 กรรม 1 กรรมกึ่ง ปฏิปทา 62 อันตรกัป 62 อภิชาติ 6 ปุริสภูมิ 8 อาชีวก 4,900 ปริพาชก 4,900 นาควาส 4,900 อินทรีย์ 2,000 นรก 3,000 รโชธาตุ 36 สัญญีครรภ์ 7 อสัญญีครรภ์ 7 นิคัณฐีครรภ์ 7 เท…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเวียนว่ายและความบริสุทธิ์ที่ได้กล่าวถึงความไม่สามารถหาสาเหตุและปัจจัยในชีวิตมนุษย์ ทั้งยังมีการกล่าวถึงกรรมและความเป็นอยู่ของสัตว์ต่างๆ ว่าพวกเขานั้นไม่มีอำนาจเหนือชะตากรรมของตัวเอง
ความเปลี่ยนแปลงในศาสนาพราหมณ์และการแสวงหาโมกษะ
44
ความเปลี่ยนแปลงในศาสนาพราหมณ์และการแสวงหาโมกษะ
…ทออกไป พวกนักคิดอิสระที่พากันปฏิเสธคัมภีร์พระเวทมีอยู่หลายกลุ่ม ในพระไตรปิฎกได้ กล่าวถึงชื่อ อาชีวก ปริพาชก นิครนถ์ ลัทธิครูทั้ง 6 ท่านเหล่านี้ล้วนแต่เป็นนักคิดอิสระที่แยก ตัวออกมาจากพราหมณ์ผู้นับถือพระเวททั…
เนื้อหาแสดงถึงความเปลี่ยนแปลงในศาสนาพราหมณ์จากการเน้นพิธีบูชายัญสู่การเข้าใจในโมกษะผ่านการบำเพ็ญตบะในยุคอุปนิษัท โดยเน้นบทบาทของสันยาสีและการแสวงหาความสันโดษเพื่อความสุขทางจิตวิญญาณ การเกิดนักคิดอิสระ
พระสารีบุตรและการบรรลุอมตะ
22
พระสารีบุตรและการบรรลุอมตะ
…ระตถาคต ตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้นและเหตุแห่งความดับแห่ง ธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติตรัสอย่างนี้" ปริพาชกฟังเพียง ๒ บทต้นเท่านั้น ก็ดำรงอยู่ ในโสดาปัตติผล และเมื่อได้ฟังพระคาถาที่เหลือให้จบ ลง เขาบรรลุเป็น…
บทความนี้พูดถึงความปรีชาของพระสารีบุตรในการแสดงธรรม และการที่ปริพาชกสามารถบรรลุโสดาบันจากการฟังธรรมที่พระเถระแสดง การบรรลุอมตะของสหายที่ร่วมกันทำกติกาจนไปยังพระศาสดา พร…
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ (ศุภนิมิต)
336
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ (ศุภนิมิต)
…เจ้าลัทธิอื่นๆ ได้ ทรงทรมานพราหมณ์เจ้าทิฐิ มีกูฏ- ทันตพราหมณ์ และเวรัญชพราหมณ์ เป็นต้น ทรงกลับใจพวก ปริพาชก นักบวชนอกศาสนาให้หันกลับมานับถือพระรัตนตรัย ทรงทรมานอมนุษย์เช่นนาคหรือยักษ์ มีอาฬวกยักษ์ เป็นต้น ทร…
บทสนทนาระหว่างพระบรมศาสดาและภิกษุสงฆ์เกี่ยวกับมโหสถบัณฑิต ซึ่งในเรื่องนี้พระองค์ตรัสถึงการใช้ปัญญาและปฏิภาณที่เฉียบแหลมในการแก้ไขวิกฤติในอดีต เป็นการสอนให้เห็นถึงความสำคัญของการมีสติปัญญาในสถานการณ์ที
พจนานุกรมสำหรับหนังสือธรรมะเพื่อประชาชน
526
พจนานุกรมสำหรับหนังสือธรรมะเพื่อประชาชน
…ามเคารพ นักบวชผู้ชายนอกพระพุทธศาสนาพวกหนึ่งในชมพูทวีป ชอบสัญจรไปในที่ต่างๆ สำแดงทรรศนะทางลัทธิของตน ปริพาชก ปฤษฎางค์ อวัยวะเบื้องหลัง, ส่วนหลัง, ข้างหลัง ปลิโพธ เครื่องผูกพันหรือหน่วงเหนี่ยวเป็นเหตุให้ใจพะวั…
พจนานุกรมนี้ให้คำอธิบายเกี่ยวกับคำศัพท์และแนวคิดทางพุทธศาสนา เช่น ปฏิจจสมุปบาท การที่ทุกข์เกิดขึ้นจากปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงคำสำคัญต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ เช่น ปฏิสัมภิทา ปฏิภาณ และความหมายของคำศัพท์
แรงบันดาลใจจากชีวิตอุปติสสะ
20
แรงบันดาลใจจากชีวิตอุปติสสะ
…ม่ถึงร้อยปีก็ต้องตาย เราจะมัวหลงดูอยู่ทำไม ไฉนไม่แสวงหาทางหลุดพ้น” คิดดังนั้น จึงตัดสินใจออกบวชเป็น ปริพาชก ในสำนักอาจารย์ที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่ง เมื่อเล่าเรียนจนจบ ก็พบว่าคำสอนของอาจารย์ ไม่อาจทำให้พ้นทุกข์…
…ยกับการเที่ยวชมมหรสพ เขาได้ตระหนักว่าไม่มีประโยชน์และเริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับชีวิต ต่อมาจึงออกบวชเป็นปริพาชกเพื่อแสวงหาความพ้นทุกข์ ถึงแม้ว่าจะไม่พบคำสอนที่สามารถช่วยให้เขาพ้นทุกข์ได้ แต่เขาก็ไม่ยอมแพ้ ยังเดิ…
เถ้าแก่วัยกระเตาะ (ภาค 2): หลักการทำบุญและความสำเร็จในธุรกิจ
16
เถ้าแก่วัยกระเตาะ (ภาค 2): หลักการทำบุญและความสำเร็จในธุรกิจ
…ระอัญญาโกณฑัญญะ ซึ่งหากย้อนไปดูเหตุในอดีตของท่านอัญญาโกณฑัญญะ ในสมัยที่เกิดเป็นน้องชายของท่านสุภัทท ปริพาชก ท่านจะมีอุปนิสัยการทำบุญต่างจากพี่ชาย คือ เวลาทำบุญท่านอัญญาโกณฑัญญะ จะ ซึ่งช่วงรีบทำบุญก่อน คือ จะ…
ในเนื้อหานี้พูดถึงหลักการทำบุญและการดำเนินธุรกิจอย่างมีคุณธรรม โดยเน้นว่าการรักษาศีล 5 และการทำบุญเป็นวิธีการที่ช่วยให้เราประสบความสำเร็จในชีวิต การทำบุญอย่างสม่ำเสมอและจริงจังสามารถช่วยสร้างโอกาสทางธ
ธรรมะเพื่อประชาชน: อริยมรรคมีองค์ ๘ และการปฏิบัติธรรม
485
ธรรมะเพื่อประชาชน: อริยมรรคมีองค์ ๘ และการปฏิบัติธรรม
ธรรมะเพื่อประชาชl โลกุตตรภูมิ ៤៨៤ พระสารีบุตรตอบว่า “มีอยู่ ปริพาชก อริยมรรคมีองค์ ๘ ประการ คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายาม…
พระสารีบุตรได้อธิบายเกี่ยวกับอริยมรรคมีองค์ ๘ ซึ่งมีความสำคัญสำหรับการเข้าถึงพระนิพพานในทางพระพุทธศาสนา สาระนี้มีเป้าหมายในการช่วยประชาชนให้เข้าใจถึงการปฏิบัติธรรมที่ถูกต้องเพื่อความหลุดพ้นจากวัฏจักรข
ปฏิเวธ: ธรรมะเพื่อประชาชน
561
ปฏิเวธ: ธรรมะเพื่อประชาชน
…ระเคน ส่งของถวายพระให้ถึงมือ ประทักษิณ การเวียนขวา คือ เวียนอย่างเข็มนาฬิกา เป็นอาการแสดง ความเคารพ ปริพาชก นักบวชผู้ชายนอกพระพุทธศาสนาพวกหนึ่งในชมพูทวีป ชอบสัญจรไปในที่ต่างๆ สำแดงทรรศนะทางลัทธิของตน ปฤษฎางค…
ปฏิเวธเป็นหนังสือที่รวบรวมคำศัพท์และแนวทางปฏิบัติในพระพุทธศาสนาเพื่อประชาชน ซึ่งสามารถช่วยเสริมสร้างปัญญาและเข้าใจหลักธรรมต่างๆได้ดียิ่งขึ้น เช่น ปฏิสัมภิทา ปรมัตถบารมี และปรทาริกกรรม หนังสือดังกล่าวย
ธรรมะเพื่อประชาชน
564
ธรรมะเพื่อประชาชน
…ามเคารพ นักบวชผู้ชายนอกพระพุทธศาสนาพวกหนึ่งในชมพูทวีป ชอบสัญจรไปในที่ต่างๆ สำแดงทรรศนะทางลัทธิของตน ปริพาชก ปฤษฎางค์ อวัยวะเบื้องหลัง, ส่วนหลัง, ข้างหลัง ปลิโพธ เครื่องผูกพันหรือหน่วงเหนี่ยวเป็นเหตุให้ใจพะวั…
…น' เป็นแหล่งข้อมูลที่อธิบายคำศัพท์และแนวคิดสำคัญทางพระพุทธศาสนา เช่น ปฏิจจสมุปบาท, ปัญญา, ปุถุชน และปริพาชก โดยเน้นที่การเข้าใจและการนำไปปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ซึ่งช่วยให้ประชาชนเข้าถึงแง่มุมของธรรมะได้ง่ายข…
พจนานุกรม ธรรมะเพื่อประชาชน
582
พจนานุกรม ธรรมะเพื่อประชาชน
…ระเคน ส่งของถวายพระให้ถึงมือ ประทักษิณ การเวียนขวา คือ เวียนอย่างเข็มนาฬิกา เป็นอาการแสดง ความเคารพ ปริพาชก นักบวชผู้ชายนอกพระพุทธศาสนาพวกหนึ่งในชมพูทวีป ชอบสัญจรไปในที่ต่างๆ สำแดงทรรศนะทางลัทธิของตน ปฤษฎางค…
…ปฏิจจสมุปบาท ที่อธิบายถึงความสัมพันธ์ของทุกข์และการเกิดเหตุ ผล, ปัญญาแตกฉานที่จะช่วยในการศึกษาธรรม, ปริพาชกที่คือผู้บวชนอกลัทธิ มีการสัญจรอธิบายแนวทางของตน, และคำอื่นๆ ที่สำคัญในกระบวนการเข้าถึงธรรมและพระนิพ…
สามเณรนิโครธ: ศึกษาธรรมะในประวัติศาสตร์
246
สามเณรนิโครธ: ศึกษาธรรมะในประวัติศาสตร์
ธรรมะเพื่อประชาll สามเณรนิโครธ (๑) ๒๔๕ ปริพาชก อาชีวกและนิครนถ์ เป็นต้น มารับภัตตาหาร เพราะ เข้าใจว่าเป็นพระอรหันต์ พวกนักบวชที่มารับทานจากพระองค์…
เรื่องราวเกี่ยวกับสามเณรนิโครธซึ่งเป็นหลานของพระเจ้าอโศก ที่เล่าให้เห็นถึงการฝึกฝนธรรมะและการเติบโตในฐานะนักบวช ตั้งแต่การประสบความยากลำบากในวัยเด็กยันการแสดงตนในฐานะที่น่าเลื่อมใส ทั้งนี้ยังมีการวิจา
ธรรมา: วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับรวมที่ 3 ปี 2559
10
ธรรมา: วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ฉบับรวมที่ 3 ปี 2559
…ปีนี้กายชื่อว่าภิญญาปุตตะวา(Prajñaptivāda) ได้แตกออกมาจากนิยายมหาสังข์มิกะ ในขณะที่ดำรงอยู่ในร้อยปี ปริพาชกชื่อว่า “มหาเทวะ” ได้ออกบวชอยู่ที่ใจคริก(Caityagiri) และนำเสนอวัตถุห้ามประการของสงมหุ่มใหญ่(มหาสังข์…
บทความนี้สำรวจการแตกนิกายภายในศาสนาพุทธซึ่งมีสาเหตุมาจากการนำเสนอวัตถุห้ามประกาศโดยพระมหาเทวะที่นำไปสู่การเกิดนิกายใหม่ในบริบทของมหาสังข์มิกะ นอกจากนี้ยังมีการวิเคราะห์เหตุผลเบื้องต้นที่ทำให้เกิดการแต
ลักษณะของการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
18
ลักษณะของการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
…เช่น พระสารีบุตร ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในระหว่างถวายงานพัดอยู่ด้านหลัง ขณะที่พระบรมศาสดาแสดงธรรม ให้ปริพาชกคนหนึ่งฟังพอดี ในขณะที่บางรูปบรรลุธรรมด้วยความลำบากยากยิ่ง เช่น พระโสณโกฬิวิสะ ที่เดินจงกรมด้วยความเ…
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนาแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของวิธีการและระยะเวลาในการบรรลุธรรมของพระสาวกแต่ละท่าน มีการตั้งอยู่ในอรหัตผลที่ต้องการการศึกษาและการปฏิบัติอย่างเป็นขั้นตอน ซึ่งอ้างอิงจากพระธรรม คำส
การศึกษาและเนื้อหาของคัมภีร์พระเวทในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
86
การศึกษาและเนื้อหาของคัมภีร์พระเวทในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
…ัณยกะ เป็นบทร้อยแก้ว ใช้เป็นตำราคู่มือการปฏิบัติของพราหมณ์ ผู้ ประสงค์ดำเนินตนเป็นวานปรัสถ์ ชฏิลหรือปริพาชก เพื่อหาความสุขสงบ ตัดความกังวลจาก การอยู่ครองเรือน 4. หมวดอุปนิษัท เป็นคัมภีร์ที่มีแนวคิดทางปรัชญาอ…
คัมภีร์พระเวทเริ่มต้นจากฤคเวทและพัฒนาไปเป็นไตรเวท ประกอบไปด้วย 4 หมวดหลัก ได้แก่ สังษิตา, พราหมณะ, อารัณยกะ และอุปนิษัท ซึ่งแต่ละหมวดมีเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับพิธีกรรม, การบูชาเทพเจ้า, การปฏิบัติตนของพรา
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
179
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
…รมคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าทั้งสามพระองค์นั้นมีน้อย เหมือนกับกรณีพระสารีบุตรในสมัยที่ยังเป็นอุปติสสปริพาชกซึ่งเป็นผู้มีกิเลสเบาบาง มีปัญญามาก เพียงแค่ได้ฟังธรรมจากพระอัสสชิเถระเรื่องอริยสัจ 4 เพียงคาถาเดียว…
แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกจะปรินิพพานไป แต่สาวกยุคหลังที่มีปัญญาต่างกันยังคงรักษาพระศาสนาไว้ได้ โดยมีการอธิบายถึงความสุขของการได้ยินธรรมคำสอน แม้ว่าจะมีความต่างในด้านสติปัญญา พระอรรถก