มา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 1035

… เมื่อเห็น ความไทยเช่นนั้น ก็พอจะมองออกได้ว่าควรแต่งในรูปไหน เช่น คำว่า อยู่ กำลัง เมื่อ ก็ใช้ อนุต มาน ปัจจัย หรือถ้าเป็นกิริยาคุมพากย์ ก็ใช้วิภัตติหมวดวัตตมานา เป็นต้น แล้วแต่กรณี (๒) สังเกตความตอนนั้…

…การใช้ปัจจัยในการแต่งกิริยาภาษาไทย โดยแนะนำวิธีสังเกตความไทยในประโยค รวมถึงการเลือกใช้ปัจจัยตามความหมายและเวลาในการสื่อสาร การเลือกใช้ปัจจัยที่เหมาะสมสำหรับกิริยา เช่น อนุตและมาน รวมถึงข้อควรระวังในการใ…

…ิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ประโยคว่า : อตฺตโน ภาคิเนยฺยสฺส ทีฆนขปริพพาชกสุส เวทนาปริคคหสุตฺตนฺเต เทสียมาเน (๑/๔๗) แต่งเสียว่า : อตฺตโน ภาคเนยยสฺส ฯเปฯ สุตฺตนฺเต เทสิยนฺเต (ผิด) (๖) อนุต ปัจจัย เมื่อเป็นอิ…

…วอย่างการใช้ปัจจัยในการแปลเพื่อนักศึกษาที่ต้องการฝึกฝนและพัฒนาในการแปล ให้ผู้ศึกษาได้เข้าใจง่ายและสามารถนำไปใช้ได้จริง โดยเนื้อหามีการยกตัวอย่างเพื่อให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น

สำนวนนิยม ๑๕๗ เท่าที่ยกตัวอย่างมานี้ เป็นเพียงบางส่วนเท่านั้น ยังมีวิภัตติอื่น และคำอื่นอีกมาก ไม่อาจนำมาแสดงในที่นี้ให้หมดสิ้นได้ คั…

เนื้อหานี้นำเสนอการแปลสำนวนจากภาษาไทยเป็นภาษามคธ โดยมีการยกตัวอย่างการแปลที่ถูกต้องตามความหมาย เช่น คำว่า 'พ่อแม่' แปลเป็น 'มาตาปิตโร' และความสำคัญของการเรียงลำดับคำในภาษามคธ ซึ่งแตกต่างจากภาษา…

…แล้วตามด้วย.....วารา ทิวสา (แล้วแต่ความ) เช่น วันละ ๒ ครั้ง เป็น ทิวสสส เทว วารา เดือนละ 6 วัน เป็น มาสสส อฏฐ ทิวสา ปีละ 5 เดือน เป็น สำวจฉรสุส 2 มาสา - อนาถปิณฑิโกปิ วิสาขาปี มหาอุบาสิกา นิพัทธ์ ทิวสสฺ…

…ศึกษาและการเข้าใจในมคธและสำนวนต่าง ๆ เหล่านี้จะช่วยให้การสื่อสารและการใช้ภาษาเป็นไปอย่างถูกต้องและเหมาะสมในเทศกาลหรือโอกาสต่าง ๆ.

ศัพท์และความหมาย ๑๗๗ ถ้าเป็นศัพท์อาขยาต ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก แล…

บทความนี้พูดถึงแนวทางการปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะถือว่าบกพร่องทางไวยากรณ์ พร้อมตัวอย่างกา

… ภิกฺขู กิจเฉน ชีวีสุ เป็น = เวสาลีย์ ทุพภิกขภัยสฺส อุปปันนกาเล ภิกขู กิจเฉน ชีวีสุ ฯ ความไทย : บิดามารดาของพระเถระ เวลาที่ พระเถระยังเด็ก สิ้นชีวิตเสียแต่ เดิม = ยทา เถโร กุมารโก, ตทา ตสฺส มาตาปิตโร เป…

…ใช้งานในบริบทต่างๆ เช่น การปรับใช้ประโยคในสถานการณ์เฉพาะ รวมทั้งการประยุกต์ใช้ในการสื่อสารที่มีความหมายชัดเจน โดยใช้กรอบการทำงานที่มีความชัดเจนเพื่อช่วยในการเข้าใจเอกสารและวิธีการใช้ประโยค การนำเสนอแบบน…

…ลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๒๔๙ ฟังดูตัวอย่าง ดังนี้ ไทย : ท่านเป็นพระภิกษุที่มีศีล ผู้คนจึงเคารพท่านมาก โส เถโร เปลลภาเวน พหูห์ ชเนหิ ครุกโต โหติ มานิโต ฯ เอกรรถ. สังกร. ไทย เอกรรถ. สังกร. : : : ยสฺมา โ…

เนื้อหาเกี่ยวกับหลักการแต่งภาษาไทยในมคธ ป.ธ.๙ อธิบายถึงสังกรประโยคและแนวทางการแยกประโยคเพื่อเข้าใจได้ง่าย โดยใช้ตัวอย่างที่ชัดเจนและเข้าใจง่าย นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความสำคัญของประโยคต่างๆ ในการสื่อส

(5) เว้นจากการดื่มสุราหรือของมึนเมา ซึ่งรวมถึงบุหรี่ ยาเสพติด และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิด ถ้าเราทำออกนอกลู่ทางของ 5 ข้อนี้ หมาย…

การเว้นจากการดื่มสุราหรือของมึนเมาถือเป็นหลักการสำคัญในการรักษาความบริสุทธิ์ของใจ ซึ่งช่วยเสริมสร้างพลังในการทำความดี และการแสดงความเค…

อะระหัง 3 ครั้ง เลื่อนลงมาที่ฐาน 5 ภาวนาในใจ สัมมาอะระหัง 3 ครั้งก็เลื่อนลงไปเหมือนกลืนเข้าไปเลย ให้ไปหยุดอยู่ที่ฐานที่ 6 ตรงจ…

บทนี้สอนการฝึกนิ่งใจที่ฐานต่างๆ โดยเริ่มจากฐานที่ 5, 6, 7 และการพิจารณาความเป็นจริงของชีวิตว่าทุกสิ่งเกิดขึ้น ตั้งอยู่แล้วเสื่อมสลาย รวมถึงการใช้อำนาจของใจในการหยุดนิ่ง โดยให้พิจารณาถึงความไม่เที่ยงขอ

7. อรูปราคะ คือ ความยินดีในอรูปฌาน หรือในอรูปภพที่จะพึงเข้าถึงได้ด้วยอรูปฌานนั้น 8. มานะ คือ ความถือตัวว่าเราดีกว่าเขา เสมอเขา เลวกว่าเขา เป็นต้น 9. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่าน ซัดส่ายไปใน…

…ตุแห่งการละกิเลสถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยในการข้ามพ้นจากกิเลสและเข้าถึงนิพพานได้ โดยใช้วิปัสสนาและสมาธิเป็นเครื่องมือ

…ชื่อเสียง ไม่หลงตาย แกล้วกล้าในที่ประชุมชน เป็นต้น และการเจริญ สีลานุสติอยู่เนืองๆ ทำให้บรรลุอุปจารสมาธิ ทำลายนิวรณ์ได้ 2.14 วิธีเจริญจาคานุสติ จาคานุสติ คือ การระลึกถึงการบริจาค การสละของตนที่เป็นไปด้ว…

…จากการบำเรอในชีวิตประจำวัน การช่วยให้มีสติและปัญญาเพื่อลดละความยึดมั่นในทรัพย์สินและทำให้จิตใจสงบสุขมากขึ้นเมื่อมีการบริจาค.

…ี่แทงนั้น เอาเชือกเหนียวร้อยเข้าที่จมูกแล้วช่วยกันลากไป ลำตัวครูดสี ไปกับพื้นดิน ได้รับความเจ็บปวดทรมานเป็นอย่างมาก แม้พระโพธิสัตว์สามารถจะทำให้ลูก นายพรานทั้งหมดมอดไหม้เป็นขี้เถ้าได้ เพียงแค่โกรธขึ้นมา…

…สังสารวัฏ ที่มีให้คิดถึง โดยมีตัวอย่างจากชาดกต่างๆ เพื่อให้เข้าใจถึงความสัมพันธ์และการอดทนต่อทุกข์ทรมาน ซึ่งช่วยในการลดความโกรธได้อย่างมีประสิทธิภาพ

…กายสัมผัส (ความกระทบทางกาย) 6. มโนสัมผัส (ความกระทบทางใจ) ความสัมผัส 3 อย่างนี้ จะต้องมีธรรม 3 อย่างมาประจวบกัน เช่น จักขุสัมผัส จะ ต้องมีจักขุปสาท รูป และจักขุวิญญาณ มาประจวบกัน ถ้าเป็นแต่เพียงจักขุปสา…

…ยจักขุสัมผัส โสตสัมผัส ฆานสัมผัส ชิวหาสัมผัส กายสัมผัส และมโนสัมผัส โดยแต่ละสัมผัสต้องมีธรรม 3 อย่างมาประจวบกันจึงเกิดผัสสะ ส่วนเวทนานั้นเป็นการเสวยอารมณ์ที่เกิดจากสัมผัสดังกล่าว มี 6 ประการ ขึ้นอยู่กับ…

แรงบันดาลใจ ๓ 48 ละทิ้งความดี มากระทำผิด ก็เพราะต้องเลี้ยงดู บิดามารดา...ต้องรับภาระต่างๆ มากมาย...เขา จะอ้างอย่างนี้ได้หรือไม่” คำถ…

…หมณ์ เกี่ยวกับการละทิ้งความดีและผลของการกระทำ พระสารีบุตรตั้งคำถามว่าคนที่ทำผิดเพราะต้องเลี้ยงดูบิดามารดา จะได้รับการอภัยจากยมบาลหรือไม่ ซึ่งพราหมณ์ตอบว่าไม่ว่าเหตุผลใด ยมบาลก็จะลงโทษเขาอยู่ดี สะท้อนถึง…

…ลิต ปมชฺชสีติ “ท่านปาลิตะ ท่านถูกหมอเขาบอกเลิกจากการรักษาทิ้งเสียแล้ว เที่ยงต่อมัจจุราช ไฉนจึงยังประมาทอยู่เล่า ?” “หนทาห์ หจก สุมิ กนฺตารทฺธานมาคโต, สยมาโน น คจฺฉามิ, นตฺถิ พาเล สหายตา หนทาห์ หจก สมิ ก…

ในคาถาธรรมบทนี้มีการเล่าถึงการเตือนใจเกี่ยวกับชีวิตและความตาย โดยเฉพาะการไม่ประมาทเมื่อเผชิญกับความตาย มหาปาลิตะกล่าวถึงการรับรู้ความจริงของสภาพชีวิตและการมีสติในการเผชิญกับปัญหา. เ…

คาถาธรรมบท JHMIAO-๘ (๕๗) ๑๑. เรื่องชัมพุกาชีวก[๕๕] มาเส มาเส กุสคเคน พาโล ภุญฺเชถ โภชน์ น โส สงฺขาตธมฺมานํ กล์ อคฺฆติ โสฬสี. คนพาล พึงบริโภคโภชนะด้วยปลาย…

…นี้กล่าวถึงเรื่องราวของชัมพุกาชีวกที่สอนให้รู้จักการบริโภคและการทำกรรมตามพระธรรม นอกจากนี้ยังมีความหมายเกี่ยวกับการกระทำและผลของกรรมที่คนพึงระลึกถึงเพื่อไม่ให้ตกอยู่ในภาวะทุกข์จากกรรมที่สูง ลิงก์ด่วนไปย…

อภัยราชกุมาร พระสัมมัชชนเถระ อังคุลีมาลเถระ ธิดาของนายช่างหูก ภิกษุ ๓๐ รูป นางจิญจมาณวิกา อสทิสทาน ๓๓ ๓๔ ๓๔ ๓๔ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภัยราชกุมารและพระภิกษุหลายรูป รวมถึงเรื่องราวของนายกาละบุตรของอนาถบิณฑิกเศรษฐีและความท้าทายที่พระอานนทเถระต้อง…

๔ เรื่องภิกษุไม่ถนอมบริขาร ୭ มาวมญฺเญถ ปาปสฺส น มตต์ อาคมิสสติ อุทพินทุนิปเตน อุทกุมฺโภปิ ปูรติ ปูรติ พาโล ปาปสฺส โถ โถกปิ อาจินนฺต…

บทความนี้พูดถึงแนวคิดเรื่องการสะสมบาปและบุญที่แม้จะทำทีละน้อยก็สามารถมีผลต่อชีวิต โดยเปรียบเทียบกับหม้อน้ำที่เต็มด้วยหยาดน้ำที่ตกลงมาอย่างต่อเนื่อง ชี้ให้เห็นว่าควรมีค…

…ะวักกลิเถระ ปาโมชฺชพหุโล ภิกขุ ปสนฺโน พุทธสาสเน อธิคจฺเฉ ปท์ สนฺนํ สงฺขารูปสม์ สุขนฺติ. ๑๖๑ ภิกษุผู้มากด้วยปราโมทย์ เลื่อมใสแล้วในพระพุทธ ศาสนา จึงบรรลุสันตบทเป็นที่เข้าไปสงบสังขาร เป็นสุข. เอหิ วกุกลิ …

เรื่องพระวักกลิเถระกล่าวถึงภิกษุผู้มีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา จนสามารถบรรลุธรรมได้เป็นที่เข้าไปสงบสังขารและมีความสุข. พระตถาคตได้ให้กำลังใจแก่พระวักกลิ ให้เชื่อมั่นและไ…

๔ เรื่องภิกษุไม่ถนอมบริขาร ୭ มาวมญฺเญถ ปาปสฺส น มตต์ อาคมิสสติ อุทพินทุนิปเตน อุทกุมฺโภปิ ปูรติ ปูรติ พาโล ปาปสฺส โถ โถกปิ อาจินนฺต…

เนื้อหาเน้นไปที่การเตือนสติว่าไม่ควรดูหมิ่นบาปและบุญ เนื่องจากทั้งสองสามารถสะสมได้ทีละน้อย อย่างเช่นหยาดน้ำที่สามารถเติมเต็มหม้อได้ ผู้คนมักมองข้ามความสำคัญของการสะสมบุญและบ…