สมาธิ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 93 / 144

ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 19 ฉฏฐปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 191 ปวตฺติวณฺโต จ จิตตเจตสิกา ธมฺมา เอตฺตาวตา ปญฺจหิ ปริจฺเฉเทหิ วิภตฺตา หิ ยสฺมา ตสฺม

…ถึงปริจเฉทและการวิเคราะห์ธมฺมาในเชิงลึก เห็นได้ว่าอภิธมฺมเป็นพื้นฐานสำคัญของพุทธศาสนาและการเจริญสติ สมาธิยังเป็นหัวใจของการปฏิบัติในทางพุทธ โดยผู้ที่ศึกษาอภิธรรมจะเข้าใจธรรมชาติต่าง ๆ ของจิตและปรากฏการณ์ที…

… ฌานงค์ วุตต์ ฯ ทวิ ปญฺจวิญญาณมโนธาตุตติกสนตีรณฤติกวเสน โสฬสจิตฺเตสุ วิริยา- ภาวโต ตตฺถ วิชุชมาโนปิ สมาธิ พลวภาว" คานติฯ วิริยปัจฉิม พลนฺติ หิ วุตต์ ฯ ตถา อฏฐารสเหตุเกส เหตุกวิรหโต มคฺคงคานิ น ลพภนฺติ ฯ เห…

เนื้อหาดังกล่าวเกี่ยวกับการวิเคราะห์และอธิบายหลักการของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวกับจิตและวิธีการในอภิธรรม การประพฤติปฏิบัติในการใช้สติและการควบคุมอารมณ์ เนื้อหาเปิดเผยการดำเนิน

… คุณาทีน ปรมตฺถภาวโต อเนกวิธตตา เอกสสาปี คมภีรภาวโต จ พุทธานุสสติอาที่สุ ทสสุ กมฺมฏฺฐาเนส อปปนาวเสน สมาธิสส ปติฏฺฐาตุมสกุกุเณยยตฺตา ฯ อปปนาภาว์ อปฺปตฺวา สมาธิ อุปจาร ภาเวเนว ปติฏฺฐาติ ฯ โลกุตตรสมาธิ ปน ทุต…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา อธิบายเรื่องการปฏิบัติสมาธิและผลที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ เช่น ความสบายใจและความปวดร้าว รวมถึงการพัฒนาอารมณ์ใหม่ๆ เพื่อนำไปสู่การเ…

…นิมมิเลตวา วา อญฺญตฺถ คนฺตวา วา มนสิกโรนฺตสฺส กสิณมณฑลสทิสเมว หุตวา มโนทวาริกชวนาน อาปากมาคต โหติ ฯ สมาธิยตีติ วิเสสโต จิตเตกคฺคตาปตฺติยา สมาชิตา โหติ ฯ จิตตสมาธานวเสน บุคคโลปิ สมาหิโตเยวาติ ๑. ภาวนาวิสุทธ…

บทเรียนจากอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี เน้นการใช้เทคนิคการภาวนาและสมาธิเพื่อพัฒนาอารมณ์และจิตใจให้อ่อนโยนและมีปัญญา เนื้อหาครอบคลุมการสำรวจวิธีการและนิมิตต์ในการฝึกสมาธิร่…

…ธาเนน ปริกมุม กตฺวา ฯ สาธุกบุคคหิเตติ พุทธาทิคุเณ นินนโปณปพภาร จิตฺตตาวเสน สฎฐ อุคคหิเต ฯ ปริกมุมญจ สมาธิยตีติ ปริกมุมภาวนา สมาชิตา นิปผชฺชติ ฯ อุปจาโร จ อุปปชฺชตีติ นีวรณาที่นิ วิกขมเมนโต อุปจารสมาธิ จ อุ…

…สำรวจการศึกษาของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี ที่อธิบายถึงปฏิบัติกรรมฐานและการเข้าถึงสมาธิอย่างลึกซึ้ง โดยเน้นการปฏิบัติและการเข้าใจในธรรมะต่างๆ เช่น กสิณาและวิญญาณ ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามา…

…เพราะ ไม่มีความฟุ้งซ่านไปในอารมณ์ต่าง ๆ ฯ ภาวะแห่งจิตมีอารมณ์เลิศ อย่างเดียวนั้น ชื่อว่าเอกัคคตา คือสมาธิ ฯ สมาธินั้น มีอันไม่ฟุ้งซ่าน เป็นลักษณะ ฯ จริงอยู่ จิตที่สัมปยุตด้วยอำนาจแห่งสมาธินั้นย่อมเป็น

…าติของปีติและสุข โดยเปรียบเปรยถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อได้รับอารมณ์ที่เหมาะสม รวมถึงการบรรยายถึงสมาธิและภาวะแห่งจิตที่มีอารมณ์เลิศอย่างเดียว โดยมีการเปรียบเทียบความรู้สึกของบุคคลที่ได้สัมผัสถึงน้ำในป่า…

…การเพ่งเป็นแผนก ๆ ฯ แต่บัณฑิต พึงทราบความพิเศษแห่งธรรมทั้ง ๕ นั้นในความเป็นคู่ ปราบกามฉันทะเป็นต้นฯ สมาธิเป็นคู่ปราบกามฉันทะ เพราะเป็น ข้าศึกโดยตรงแก่กิเลสชาตเป็นเหตุตั้งลงคือราคะ ฯ จริงอยู่ การตั้งมั่น ขอ…

…ยปราบอารมณ์ไม่ดี เช่น กามฉันท์ และความทุกข์ ต่างมีการวิเคราะห์การตั้งมั่นของจิตและการทำงานของวิตกและสมาธิ ที่เป็นอุปกรณ์สำคัญในการเข้าถึงความสงบ อธิบายการเจริญฌานและแนวทางของบัณฑิตในการพัฒนาปัญญาเพื่อต่อสู…

…วิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 312 โทมนัสสิทรีย์ ๑ อุเปกขินทรีย์ ๑ สัทธินทรีย์ ๑ วิริยินทรีย์ ๑ สตินทรีย์ ๑ สมาธินทรีย์ ๑ ปัญญินทรีย์ ๑ อนัญญตัญญัสสามีติน ทรีย์ ๑ อัญญินทรีย์ ๑ อัญญาตาวินทรีย์ ๑ ฯ พละ ๕ คือ สัทธาพ…

บทความนี้กล่าวถึงโทมนัสสิทรีย์และพละ ๕ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงอิทธิพลของอินทรีย์ต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดญาณและชีวิต แต่ละองค์ของอินทรีย์มีบทบาทสำคัญต่อการฝึกจิตและการเข้าถึงอรหัตผล และสามารถแยก

…คือ สัทธินทรีย์ อินทรีย์คือ ศรัทธา ๑ วิริยนทรีย์ อินทรีย์คือวิริยะ ๑ สตินทรีย์ อินทรีย์คือปัญญา ๑ ฯ สมาธินทรีย์ อินทรีย์คือสมาธิ ๑ ปัญญินทรีย์ อินทรีย์คือปัญญา ๑ ฯ พละ (ธรรมเป็นกำลัง) ๕ อย่าง คือ สัทธาพละ …

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔

… ๗ คือ สติสัมโพชฌงค์ ๑ ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ ๑ วิริยสัมโพชฌงค์ ๑ ปีติสัมโพชฌงค์ ๑ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ๑ สมาธิสัมโพชฌงค์ ๑ อุเปกขาสัมโพชฌงค์ ๑ ฯ 0 องค์มรรค ๘ คือ สัมมาทิฏฐิ ๑ สัมมาสังกัปปะ ๑ สัมมา 0 วาจา ๑ สัมม…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงโพชฌงค์ ๗ ซึ่งรวมถึง สติสัมโพชฌงค์ ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ และอื่น ๆ รวมไปถึงองค์มรรค ๘ ที่ประกอบด้วยสัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา และอื่น ๆ โดยเน้นที่ สัมมาสติ ซึ่งเรียกว่า สติ

…ิญญาณเป็น เพียงตกไปในอารมณ์ โดยเว้นจากวิตก ฯ แท้จริง พระผู้มีพระภาค ตรัสองค์ฌาน มีวิตกเกิดความหลังฯ สมาธิแม้มีอยู่ในจิต ๑๖ ดวงนั้น ก็ไม่ถึงความเป็นธรรมชาติมีกำลัง เพราะไม่มีความเพียงในจิต ๑๖ ดวง ด้วยสามารถ…

ในบทนี้มีการอธิบายถึงการตรัสของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับองฌานและปัญจวิญญาณ โดยมีการกล่าวถึงสมาธิและอาการต่างๆ ของจิต นอกจากนี้ยังนำเสนอความแตกต่างระหว่างอเหตุกจิตและจิตปกติ เกี่ยวกับการเกิดของอธิบ…

…ติมี 4 ฐาน เพราะมีกิจ 4 อย่าง ด้วยอำนาจแห่งสติปัฏฐาน ๔ สตินทรีย์ สติพละ สติสัมโพชฌงค์ และสัมมาสติ ฯ สมาธิมี ๔ ฐาน เพราะมีกิจ ๔ อย่าง ด้วยอำนาจแห่ง สมาธินทรีย์ สมาธิพละ สมาธิสัมโพชฌงค์ และสัมมาสมาธิ ฯ ปัญญา…

…ภาพที่เรียกว่า ธรรมวิจัน หมายถึง การไตร่ตรองธรรม รวมทั้งการทำความเข้าใจในเวทนาต่างๆ อันเกี่ยวข้องกับสมาธิ คุณสมบัติของวิริยะและปัญญาในฐานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้บรรลุถึงการตรัสรู้

…ปาฏิโมกข์สังวรศีล ๑ อินทรียสังวรศีล ๑ อาชีวปาริสุทธิศีล ปัจจัยสันนิสสนิตศีล ๑ ชื่อว่าสีลวิสุทธิ ฯ 0 สมาธิแม้มี ๒ อย่าง คือ อุปจารสมาธิ ๑ อัปปนาสมาธิ ๑ ชื่อว่า จิตตวิสุทธิ ฯ การกำหนดนามรูปด้วยอำนาจลักษณะ กิ…

…กับสีลวิสุทธิ และจิตตวิสุทธิ การทำความเข้าใจในนามรูปโดยใช้ลักษณะเป็นแนวทาง มีการกล่าวถึงความสำคัญของสมาธิและการปฏิบัติที่ประสานกับการวิเคราะห์จิตเพื่อเข้าใจจักรวาลแห่งขันธ์และพัฒนาความสามารถในการเปลี่ยนแปล…

…ะพุทธเจ้าเป็นต้นเป็นปรมัตถ์ เพราะมีมากมายหลายอย่าง และเพราะแม้พระคุณอย่างเดียวก็เป็นของลึกซึ้ง เพราะสมาธิไม่อาจจะ ตั้งมั่งอยู่ได้ด้วยอำนาจแห่งอัปปนาฯ สมาธิยังไม่ถึงความเป็นอัปปนา ตั้งอยู่โดยความเป็นอุปจาระ…

บทความนี้เสนอแนวทางการเจริญกรรมฐานโดยมีกสิณเป็นต้น และวิเคราะห์ความสำคัญของการมีสมาธิและอัปปนาในการละกิเลส บรรยายถึงกรรมฐานที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น อสุภกรรมฐาน และถึงวิธีการฝึกอบรมจิตเพื่อ…

… อยู่ นิมิตเป็นเหมือนดวงกสิณทีเดียว มาสู่คลองแห่งชวนะที่เป็นไปใน มโนทวาร (ย่อมมีในเวลานั้น) ฯ บทว่า สมาธิยติ ความว่า ภาวนา ย่อมตั้งมั่นตามที่ได้บรรลุจิตเตกัคคตาโดยพิเศษ ฯ แม้บุคคลที่เป็นผู้ตั้ง มั่นเหมือนก…

…่ที่ลมหายใจ รวมถึงการกำหนดนิมิตในอารมณ์ โดยมีการกล่าวถึงความต่างของนิมิตที่เกิดจากการปฏิบัติภาวนาและสมาธิในแนวทางที่อาจารย์ได้ชี้แจงไว้ แม้ว่าเนื้อหาจะมีความซับซ้อน แต่ก็สามารถเข้าใจได้ในระดับที่จำกัด เน้น…

…้ด้วย ดีโดยอำนาจความเป็นผู้มีจิตน้อมไป เอนไป โอนไปในคุณแห่งพระพุทธ เจ้าเป็นต้นฯ สองบทว่า ปริกมุมญฺจ สมาธิยติ คือ บริกรรมภาวนา ย่อมสำเร็จรูปนักหน่วงมั่นเข้า ฯ สองบทว่า อุปจาโร จ อุปฺปชฺชติ ความว่า และอุปจาร…

บทนี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและความสำคัญของสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการประณีตและการข่มนิวรณ์เพื่อพัฒนาจิตสู่ระดับอภิญญา ซึ่งเป็นการรู้ยิ่ง และการใ…

…ะบริสุทธิ์ ได้ด้วยสามารถการแสดง การสำรวม การแสวงหาและการพิจารณาฯ [อธิบายจิตตวิสุทธิและทิฏฐิวิสุทธิ] สมาธิ ชื่อว่าจิตตวิสุทธิ์ เพราะชำระจิตให้หมดจด โดยอำนาจ ให้ถึงความปราศจากนิวรณ์ หรือเพราะกระทำคำอธิบายว่า…

ในบทนี้มีการอภิปรายถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเฉพาะการพิจารณาคุณสมบัติของจิตตวิสุทธิและทิฏฐิวิสุทธิ ซึ่งจัดประเภทเป็นจตุปาริสุทธิศีลที่มีประโยชน์ในการแสดง การสำรวม และการพิจารณ

…ัติด้วย พระขันติธรรม ส่วนปรหิตสมบัติ ด้วยรัฏฐาภิบาลโนบาย สาธกถวายด้วยเมธาวี ธรรมพอเป็น นิทัสสนัย สีลสมาธิคุณานํ สัพเพปิ กุสลา ธมฺมา ขนฺติ ปธานการณ์ ขนฺตยาเยว วฑฺฒนฺติ เต พระพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้แปลความว่า “…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชปณิธานของสมเด็จพระญาณสังวรและการปฏิบัติตามคำสอนทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะคุณสมบัติของขันติและโสรัจจะ ที่เป็นหลักสำคัญต่อการดำรงอยู่ของพสกนิกรในช่วงวิกฤตการณ์ต่าง ๆ ทั้งยังชี้ให้เห

…อย่างยากจะประมาณได้ ขันติ เป็นประธาน คือขันติเป็นใหญ่ เป็นเหตุนำ และสิ่งที่ขันตินำให้เกิดคือ ศีลและ สมาธิ อันเป็นคุณทั้งสองประการ ศีลก็ตาม สมาธิก็ตาม จักไม่เกิดจากความ ไม่อดทน หรือ ความไม่มีขันติ ขันติทำให…

ข้อความนี้พูดถึงความสำคัญของขันติในแง่ของการรักษาศีลและสร้างสมาธิในชีวิตผู้ปฏิบัติธรรม ขันติเป็นกุญแจสำคัญในการยับยั้งอารมณ์ที่นำไปสู่การทำผิดศีล ทั้งในการควบคุมความ…

…ด้ ดังปรากฏประจักษ์แจ้งชัดแล้วในปัจจุบัน วิกฤตการณ์เลวร้ายนักหนาหาอาจยังความ เศร้าหมองให้เกิดแก่ศีล สมาธิ และกุศลธรรมใด ๆ ในพระราชหฤทัยได้ ส่วนปรหิตสมบัติ รัฏฐาภิบาลโนบาย ขอรับพระราชทานอัญเชิญพระพุทธศาสนสุ…

บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร ซึ่งทรงมีพระขันติธรรมและศรัทธาในพระพุทธศาสนา แม้พบกับวิกฤตการณ์ร้ายแรง พระองค์ก็ยังมีความมั่นคงในศีลในธรรม ส่งผลต่อจิตใจของผู้ที่นับถือและไม่ได้นับถือพระพุทธศาสนา ทั้ง