หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาด้านอภิธรรมและการปฏิบัติธรรม
113
การศึกษาด้านอภิธรรมและการปฏิบัติธรรม
…จตุราว สงฺคโห โหติ อธิปปาโย ๆ เตสทวย์ จตุตถปญจมชฺฌานจิตเตสุ ฯ ตีสูติ กุสลวิปากกริยา วเสน ติวิเธสุ ฯ สีลวิสุทธิวเสน สุวิโสธิตกายวจีปโยคสฺส เกวล จิตตสมาธานมตฺเตน มหคฺคตชฌานาน ปวตฺตนฺติ น ปน กาย- วจีกมฺมานํ…
เนื้อหานี้พูดถึงการศึกษาอภิธรรมและวิธีการทำสมาธิที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการน้อมนำความเข้าใจในจิตและการปฏิบัติให้ถ่องแท้ โดยเตรียมให้ผู้ศึกษาสามารถแยกแยะพิจารณาสติต่างๆ ในการบรรลุถึงความสงบและการเห็นธรรม ใ
องค์ประกอบแห่งอภิธรรมที่สำคัญ
172
องค์ประกอบแห่งอภิธรรมที่สำคัญ
…ิยตวาปี สมฺปตฺตกายวจีทุจจริตโต วิรมนฺตสฺส ปพฺพชฺชนฺตสฺส อุปสมฺปทมาฬเก สวร์ สมาทิยนฺตสฺส จตุปาริสุทฺธสีล์ ปริปูเรนฺตสฺส จ ปวตฺตเจตนา สีล์ นามฯ จตฺตาพี่สาย กมฺมฏฺฐาเนส ขนฺธาที่สุ จ ภูมิสุ ปริกมุมสมุมสนวสปป…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาจากหนังสืออภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับองค์ประกอบต่าง ๆ ของอภิธรรมและลักษณะของจิตใจในบริบทของการปฏิบัติธรรม รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่างความรู้จากอภิธรรมกับการปฏิบัติที
อภิธรรม: การวิเคราะห์แห่งปัญญา
173
อภิธรรม: การวิเคราะห์แห่งปัญญา
… เอเตปิ ตสฺมา สมานปฏิปกฺขตาย เอกลกฺขณฑิตา เต ทานมยปุญญกิริยาวฑฺถุมหิ สงฺคยฺหนฺติ ฯ อปจายนเวยยาวจุจา สีลม ปุญฺเญ สงฺคยฺหนฺติ จาริตฺตสีลภาวโต ๆ เทสนาสวนทิฏฐชุตา ปน กุสลธมฺมาเสวนโต ภาวนามเย สงฺคห์ คจฉันตีติ…
ในหน้าที่ 172-173 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และปัญจมปริจเฉทวรรณนา ได้กล่าวถึงเรื่องการจัดการจิตที่เกี่ยวเนื่องกับการปฏิบัติธรรมโดยการวิเคราะห์สภาพภายในจิต โดยเฉพาะในบริบทของกรรมดีและการพิจารณา การวิเคร
อภิธรรมมาตวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
182
อภิธรรมมาตวิภาวินีและการวิเคราะห์จิต
…มิภูเตสุ สุทฺธาวาสวชฺชิเตสุ ยตฺถกากจิ นิพฺพตฺตนฺติ ฯ ตถา กามภเวปี กามาวจรกมุมวเสน ฯ อิชฺฌติ ภิกฺขเว สีลวโต เจโตปณิธิ วิสุทธตตาติ หิ วุตต์ ฯ อนาคามิโน ปน กามราคสฺส สพฺพโส ปหีนตฺตา กามภเวสุ นิกฤติ น อุปปาเ…
บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธรรมมาตวิภาวินีที่เกี่ยวข้องกับการพิจารณาจิตและสภาวะอารมณ์ต่างๆ รวมถึงประเด็นที่สำคัญ เช่น ความจงรักภักดี, สัญญา, และปฏิสัมภิทา ฯลฯ ในการอธิบายว่าจิตสามารถพัฒนาได้อย่างไร ร
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
214
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
… วตฺตพฺพสฺส อุตตรสฺส วา อภาวโต อนุตตร์ ฯ วานโต ตณฺหาโต มุตฺตตฺตา สพฺพโส อปคตตฺตา วานมุตฺตา ฯ มหนฺเต สีลกฺขนฺธาทิเก เอสนฺติ คเวสนตีติ มเหสโย ฯ อิติ จิตฺตนฺติอาทิ ฉหิ ปริจเฉเทห์ วิภตฺตานํ จิตฺตาทีน นิคมน์ …
บทความนี้กล่าวถึงข้อมูลสำคัญในพระอภิธรรม อภิธมฺมตฺถสงฺคหและอภิธมฺมตฺถวิภาวินี โดยอธิบายในรายละเอียดเกี่ยวกับนิพพานและความเข้าใจในธรรมชาติของการรับรู้และความคิดในพระพุทธศาสนา รวมถึงตรรกะและหลักการที่รอ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
217
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…มปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 217 อุปาทานานิ ฯ กาโม เอว อุปาทาน กาเม อุปาทิยตีติ วา กามู ปาทาน ฯ อิมินา เม สีลวตาทินา สสารสุทธีติ เอว์ สีลวตาทีน คหณ์ สีลพฺพตูปาทานํ ฯ วทนฺติ เอเตนาติ วาโท ฯ ขนฺเธหิ พยศิริตตาพยศ…
บทความนี้สำรวจคำอธิบายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการอธิบายลักษณะของอุปาทานและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ต่าง ๆ การเข้าใจในคำอธิบายเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงการปฏิบัติได้ดียิ่งขึ้
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
218
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ิสสติ อุปตปปติ พาธิยุติ วา เอเตรี กิเลสา ฯ กามภวนาเมนาติ กามภวสงฺขาตานมาลมพนาน นาเมน ฯ ตถาปวตฺตนฺติ สีลพฺพตาทีน ปรโต อามสนาทิวเสน ปวตฺติ ฯ อาสโวฆา จ โยคา จ คนถา จ วัตถุโต ธมฺมโต วุตฺตนเยน ตโย ตถา อุปาทาน…
เนื้อหานี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงแนวทางการพิจารณากิเลสและภาวะจิตในแง่มุมต่างๆ สาระสำคัญอยู่ที่การทำความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางการกำจัดกิเลสที่ปรากฏในพระธรรม และการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่าง
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
226
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…า โหนติ ทุติยาภิชฌานิเก สงฺกปฺปสฺส จตุตถปญฺจมชฺฌานิเก ปีติยา จ อสมภวโต น โหนติ วา ฯ โลกิเยปิ จิตฺเต สีลวิสุทธาทิพพิสุทธิ์ปปวตฺติย์ ยถาโยค ติต อนุรูปวเสน เกจิ กตฺถจิ วิสุ วิสุ โหนติ กตฺถจิ น วา โหนติ ฯ กิ…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดหลักเกี่ยวกับอภิธรรมอย่างละเอียด โดยประยุกต์ใช้หลักการต่างๆ เช่น สติ สมาธิ และปัญญา ในการพัฒนาและทำความเข้าใจโลกของอภิธรรมนั้น ๆ พร้อมทั้งเชื่อมโยงแนวทางการพัฒนาจิตใจไปสู่ความเข้า
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และความเป็นมาของอภิธรรม
249
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และความเป็นมาของอภิธรรม
…วิโต วา อุตุโภชนาท ปกตูปนิสสโย ฯ ตถา เจว นิททิสติ ฯ ครุกตนฺติ ครร กตฺวา ปัจจเวกขิต ฯ ตถาห์ ทาน ทาวา สีล สมาทยิตวา อุโปสถกมุม กริตวา ติ ครร กตฺวา ปจจเวกฺขตีติอาทินา นเยน ทานสีลอุโปสถกมุมปุพเพกตสุจิณณชุฌาน…
ข้อความในบทนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา โดยกล่าวถึงหน้าที่ของอภิธรรมและความสำคัญของการทำความเข้าใจในธรรมะเพื่อการปฏิบัติจริง มีการชี้ให้เห็นถึงการเกิดของมโนวิญญาณและบทบาทของอารมณ์ในการดำรงชีวิต โดยใ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
250
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ตานํ ปเรสญฺจ นิสสยา โหนติ ฯ ตตฺถ กามราคาทโย นิสสาย กามภวาทีสุ นิพฺพตฺตนตฺถ ราคาที่รูปสมนตฺถญฺจ ทาน- สีลอุโปสถชุฌานาภิญฺญาวิปสฺสนามคฺคภาวนา ราคาที่เหตุกา จ อุปรูปริราคาทโย โหนฺตีติ ยการห์ ทฎฐพพ์ ฯ ย ยญหิ …
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาเป็นตำราอันสำคัญในพระพุทธศาสนา ซึ่งนำเสนอการวิเคราะห์และทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมะต่าง ๆ รวมถึงความเกี่ยวข้องของความสุขและความทุกข์ ภายใต้แนวคิดที่ว่ากลุ่มคนต้องมีสัมมาทิฏฐิในการป
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
260
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ติ ธมฺมา นุสสติ ฯ สุปฏิปนฺนตาทิสงฆคุณารมฺมณา อนุสสติ สังฆานุสสติ ฯ อขณฺฑตาทินา สุปริสุทฺธสฺส อตฺตโน สีลคุณสุส อนุสสรณ์ สีลานุสสติ ฯ วิคตมลมจฺเฉรตาทิวเสน อตฺตโน จาคานุสสรณ์ จาคานุสสติ ฯ เยหิ สทฺธาที่ห์ สม…
…อหาดังกล่าว โดยใช้การนุสสติในหลายๆ ด้านเพื่อการศึกษาและการปฏิบัติตน การระลึกถึงคุณธรรมที่สำคัญ เช่น สีลคุณ และ อรหัตตา ของพระพุทธเจ้าและพระสงฆ์
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
275
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… ตสมา ติณณ์ เสกขาน ปณฺณรส อรหโต จตฺตารีติ เอกูนวีสติปัจจเวกขณ ญาณานิติ ทฏฺฐพฺพ ฯ ฉพพิสุทธิกุกเมนาติ สีลจิตตวิสุทธิวเสน มูลภูตาน ทวินน์ ทิฏฐิวิสุทธิอาทีนี้ วเสน สรีรภูตาน จตุนุนนฺติ ๑. สี. ม. อิมินา วตาห์…
บทนี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับอภิธรรมและแนวคิดทางปัญญา โดยใช้สำนวนทางพระพุทธศาสนาและอธิบายถึงความสำคัญของการพิจารณาในเรื่องต่าง ๆ เช่น ผลจิตตานี และโอกาสในการบรรลุนิพพาน โดยมีการพูดถึงการหยุดยั้งกิเลสและ
อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา
279
อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา
…ิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 277 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 278 อริยมคฺคปญฺญาปริสุทฺเธน สีลาทิคุเณน โสภิตา ตโตเยว ลชชิโน ภิกขู ธัญญาน อธิวาสภูติ อุทิโตทิต อาจนุตปฺปสิทธ์ ตุ มูลโสม นาม วิหาร ป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทเรียนในอภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา ที่มีรายละเอียดในหน้าที่ 277 และ 278 เน้นที่การพัฒนาปัญญาและคุณธรรมในการปฏิบัติธุดงค์ ศึกษาคุณธรรมและการบำเพ็ญบุญบารมีเพื่อให้เกิดผลดีในชีวิต และอธิบายถึ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
63
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…คิกมรรค ทั้ง 4 มีโสดาปัตติมรรคเป็นต้น ด้วยความสามารถละสังโยชน์ได้อย่างนี้ คือ ละสักกายทิฏฐิ วิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ได้เด็ดขาด ๑ ทำ กามราคะและพยาบาทให้เบาบาง ๑ ละกามราคะและพยาบาทเหล่านั้น นั่นแลได้เด็ดขาด …
บทนี้อธิบายถึงโลกุตตรจิตซึ่งเป็นจิตที่มีความประเสริฐที่สุด โดยได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการตัดกิเลสและการบรรลุถึงสัมมาสมาธิผ่านมรรค ๔ อธิบายถึงความแตกต่างของจิตและผลของการกระทำที่เกิดจากกุศลจิต อธิบายการเ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
309
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…องร้อยรัดกาย คือความเพ่งเล็ง ๑ พยาปาทกายคันถะ กิเลสเครื่อง ร้อยรัดกาย (รูปกายกับนามกาย) คือพยาบาท ๑ สีลัพพตปรามาสกาย- คันถะ กิเลสเครื่องร้อยรัดกายคือสีลัพพตปรามาส ๑ อิทังสัจจาภินิเวส กายคันถะ กิเลสเครื่อ…
ข้อความให้ความรู้เกี่ยวกับกิเลสต่าง ๆ ที่มีผลต่อจิตใจ เช่น โอฆะที่แบ่งออกเป็น 4 ประเภท, โยคะ 4 ประเภท, คันถะ 4 ประเภท และอุปาทาน 4 ประเภท รวมถึงนิวรณ์ 5 ประเภทที่ขัดขวางการรบกวนจิตใจ ทำให้เกิดความไม่ส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
395
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…กระดูก ๑ ชื่อว่าอสุภ 0 ๑๐ ความระลึก ๑๐ อย่าง เหล่านี้ คือ พุทธานุสสติ ๑ ธัมมานุสสติ ๑ สังฆานุสสติ ๑ สีลานุสสติ ๑ จาคานุสสติ ๑ เทวตานุสสติ ๑ อุปสมา นุสสติ ๑ มรณานุสสติ ๑ กาลคตาสติ ๑ อานาปานัสสติ ๑ ชื่อว่า…
เนื้อหาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา มีการอธิบายเกี่ยวกับกสิ 10 ประเภท และซากศพ 10 อย่าง รวมถึงความระลึก 10 อย่างที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าซึ่งประกอบด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกข
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ประเภทแห่งอารมณ์
399
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ประเภทแห่งอารมณ์
…ัสสนากรรมฐาน] ก็ในวิปัสสนากรรมฐาน พึงทราบการสงเคราะห์วิสุทธิ์ (ประ มวลวิสุทธิ) โดยอาการ ๓ อย่าง คือ สีลวิสุทธิ์ จิตตวิสุทธิ์ ๑ ทิฏฐิวิสุทธิ์ ๑ กังขาวิตรณวิสุทธิ์ ๑ มัคคามัคคญาณทัสสนวิสุทธิ์ ๑ ปฏิปทาญาณทั…
เนื้อหาจะอธิบายถึงประเภทแห่งอารมณ์และอภิญญาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นการพิจารณาอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน รวมถึงการสงเคราะห์วิสุทธิ์ตามลักษณะต่าง ๆ และอนุปัสสนาที่ต้องเข้าใจ
การปลูกฉันทรุจิในบุญญกรรม
10
การปลูกฉันทรุจิในบุญญกรรม
…นต้นว่า ความว่า ภูเขาศิลาอยู่ในป่าใหญ่ หมู่ไม้อาศัยภูเขานั้น เจริญงอกงามใหญ่โตอยู่ในป่า ฉัน ได ตเถว สีลสมฺปนฺนํ อรญฺญสม พรหาวเน สุทธ์ กุลปุตต์ อิธ ย่อมอาศัยกุลบุตรผู้มีศรัทธาถึงพร้อม บุตรภรรยาญาติพวกพ้อง…
เนื้อหาได้กล่าวถึงการปลูกฉันทรุจิในบุญญกรรม โดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้สอนให้มีความอดทนและทำบุญเพื่ออำนวยผลให้เกิดมนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ และนิพพานสมบัติ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึง
พระราชดำริของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
19
พระราชดำริของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…ต้น ความว่า ภูเขาศิลามีอยู่ในป่าใหญ่ หมู่ไม้ได้อาศัยภูเขานั้นเจริญงอกงามใหญ่โตอยู่ในป่า ฉันใด. ตเถว สีลสมฺปนฺนํ สทฺธ์ กุลปุตต์ อิธ บุตรภรรยาญาติพวกพ้องมิตรสหาย และคนผู้พึ่งเลี้ยงชีพ ย่อมอาศัยกุลบุตรผู้มี…
บทความนี้เน้นถึงพระราชดำริของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ในการชักชวนประชาชนให้ประกอบกิจกรรมดี ๆ ยกตัวอย่างกิจกรรมบำเพ็ญทานและการสร้างคุณประโยชน์ให้กับสังคม พระองค์ดำเนินพระราชกิจในรูปแบบต่
โอวาทานุศาสน์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
31
โอวาทานุศาสน์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
…ะโยชน์แก่ชนเป็นอันมาก ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสฺสต์ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติกิตฺติ เกียรติคุณย่อมไม่ละบุคคลนั้น ผู้เป็นพหุสุต มีอรรถธรรมได้สดับมาก ป…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับโอวาทานุศาสน์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ซึ่งได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการปฏิบัติตามธรรมและการเป็นพหุสูตร ที่มีประโยชน์ต่อสังคมและได้รับการคุ้มครองจากธรรมอย่างยิ