หน้าหนังสือทั้งหมด

ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
112
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
…นหนึ่ง ที่ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก จึงหมาย ถึงการที่พระองค์ทรงรู้ถึงจริต อัธยาศัย อินทรีย์ กรรม ทิฏฐิ ธรรมอันทําให้เกิดแห่งสัตว์ทั้งหลายอย่างกระจ่างแจ้ง ทรงรู้ถึง ลักษณะของขันธ์ ๕ อันเป็นไป…
…์ ๕ และการเข้าใจโลกภายนอก โดยมีการอธิบายถึงการรู้แจ้งของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับจริต, อัธยาศัย, อินทรีย์, กรรม, ทิฏฐิ และธรรมที่เป็นไปตามกฎแห่งไตรลักษณ์ รวมถึงการเป็นสารถีฝึกบุรุษที่เหนือกว่าใครในแนวคิดพ…
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
65
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
…กล่าวไว้ในพระไตรปิฎกมีอยู่ 6 อย่าง หรือที่ภาษาพระเรียกว่า มีภูมิ 6 ได้แก่ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท การศึกษาวิปัสสนาในแนวทางปฏิบัติ เป็นการศึกษาตั้งแต่กายธรรมโคตรภู จนถึงกา…
…ายเป็นการรู้ที่ตรงตามความจริง แล้วกล่าวถึงวิธีการศึกษาที่มี 6 ภูมิ ได้แก่ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท ต้องอาศัยกายธรรมในการมองเห็นและเข้าใจสภาพภพในมุมมองของวิปัสสนา
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
7
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8…
บทที่ 8 แนะนำความหมายและองค์ประกอบของอินทรีย์ รวมถึงลักษณะและความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท …
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
8
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
…ัมมัฏฐาน ศึกษาหลักในการเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐาน ได้แก่ กิเลส กรรม วิบาก ภพภูมิ ขันธ์ 5 อายตนะ ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท รวมทั้งวิปัสสนาภูมิที่เป็นหลัก ปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย 2.…
รายวิชา MD 408 สมาธิ 8 มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนากัมมัฏฐาน เริ่มจากหลักทางพระพุทธศาสนา เช่น กิเลส กรรม วิบาก ฯลฯ และเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ แ
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
157
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
แนวคิด 1. อินทรีย์ หมายถึง ความเป็นใหญ่ในหน้าที่ของตน มีองค์ประกอบอยู่ 22 ประการ 2. อินทรีย์แต่ละอย่างมีลักษณะเฉพาะขอ…
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับแนวคิดและองค์ประกอบของอินทรีย์ที่มีอยู่ 22 ประการ โดยแบ่งออกเป็น 5 หมวดคือ หมวดอายตนะ หมวดภาวะ หมวดเวทนา หมวดพละ และหมวดโลกุตตระ …
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
235
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
…ันอยู่ถัดจากอายตนะ 12 ในกลางกำเนิด ธาตุธรรมเดิม เป็นส่วนที่ควบคุมระบบการรับรู้ของร่างกายและจิตใจ 4. อินทรีย์ 22 มีลักษณะเป็นดวงกลม 22 ดวง ซ้อนอยู่ถัดจากธาตุ 18 เป็นส่วน ควบคุมภาวะต่าง ๆ ของชีวิตและการบรรลุธร…
…่วนหยาบ อายตนะ 12 ที่แบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก ธาตุ 18 ซึ่งควบคุมการรับรู้ ของร่างกายและจิตใจ อินทรีย์ 22 ที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุธรรม อริยสัจ 4 ที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุธรรม และปฏิจจสมุปบาทที่เป็นสายขอ…
การทำงานของใจและอารมณ์
246
การทำงานของใจและอารมณ์
…ๆ เข้าไปข้างใน ใสละเอียดยิ่งกันไปตามลำดับแล้วเพ่งต่อไปที่กลางธาตุ 18 ดวงสุดท้ายในชั้นที่ 29 ก็จะเห็นอินทรีย์ 22 ซ้อนเรียงตามลำดับอินทรีย์เป็นชั้นๆ กันเข้าไปข้างใน 11.4 อินทรีย์ 22 อินทรีย์ 22 จะมีลักษณะเป็นด…
…ไม่ให้จิตใจถูกดึงไปตามอำนาจของอารมณ์จนเกิดความทุกข์ นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงการพิจารณาธาตุละเอียดและอินทรีย์ต่างๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในจิตใจ โดยเฉพาะอินทรีย์ 22 และการใช้ธรรมกายเพื่อทำความเข้าใจ.
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
263
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
…นใจ มองลงไปเราเห็นกิเลสฟุ้ง ขุ่นตลอดเวลาเหมือนน้ำขุ่น ถูกกวนให้ตะกอนน้ำอุ่นตลอดเวลา เพราะเราไม่สำรวมอินทรีย์ จึง เกิดความขุ่นตลอดเวลา ฉะนั้นร่างกายของเราจึงมีการทำงาน บุญทำให้เกิด บาปทำให้ดับ เกิดดับ ๆ อยู่ต…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมพันธ์ระหว่างตัณหา อุปาทาน และกรรมในการเกิดดับของจิตที่เกิดอย่างรวดเร็วในทุกขณะ โดยคำว่า ชาติ ชรา มรณะ ไม่ใช่ภพชาติใหม่ แต่หมายถึงกระบวนการเกิดดับของจิตในทุกขณะ ผ่านการศึกษาธรรมกั
ธรรมะเพื่อประชา
63
ธรรมะเพื่อประชา
…ผู้ถึง พร้อมด้วยจรณะ คือ ความประพฤติอันงดงาม ๑๕ ประการ ได้แก่ ศีลสังวร คือ ความสํารวมในพระปาฏิโมกข์ อินทรียสังวร ความ สำรวมในอินทรีย์ทั้ง 5 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ โภชเน มัตตัญญุตา ความรู้จักประมาณในการบร…
…พระพุทธคุณ และความสำคัญของการรู้จักตนเอง และการสร้างความประพฤติอันงดงาม 15 ประการ เช่น ศีลสังวร และ อินทรียสังวร โดยเฉพาะการบำเพ็ญบารมีและการเป็นกัลยาณมิตรเพื่อการสอนและอบรมผู้อื่น นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงค…
ศีลเส้นทางสู่ความเป็นมนุษย์
420
ศีลเส้นทางสู่ความเป็นมนุษย์
…ว้ ถ้าตั้งใจและสมัครใจที่จะ รักษาก็สามารถทำได้อย่างบริสุทธิ์บริบูรณ์ อย่างที่สองของปาริสุทธิศีล คือ อินทรียสังวรศีล หมายถึงการสำรวมอินทรีย์ทั้ง 5 ซึ่งประกอบด้วย ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ไม่ปล่อยให้จิตใจล่องลอย…
…และการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่ปาริสุทธิศีลที่มีการแยกออกเป็น ๔ ประการ ได้แก่ ปาฏิโมกขสังวรศีล อินทรียสังวรศีล อาชีวปาริสุทธิศีล และปัจจัยสันนิสิตศีล การรักษาศีลเหล่านี้จะช่วยให้สำเร็จในการปฏิบัติธรรมได…
ความสำคัญของศีลในชีวิตบรรพชิต
20
ความสำคัญของศีลในชีวิตบรรพชิต
…การสํารวมในพระปาฏิโมกข์ (ศีล ๒๒๗ ข้อ) ที่ พระพุทธองค์ทรงบัญญัติไว้ ศีลข้อนี้สำเร็จได้ด้วยศรัทธา ๓.๒ อินทรียสังวรศีล คือการสำรวมในอินทรีย์ 5 อันประกอบด้วย ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กล่าวคือ ไม่ให้ยินดียินร้ายในก…
เนื้อหาเกี่ยวกับศีล 4 ประการ ได้แก่ ปาฏิโมกขสังวรศีล, อินทรียสังวรศีล, อาชีวปาริสุทธิศีล, และ ปัจจยสันนิสิตศีล ซึ่งเป็นหลักการที่ช่วยประคับประคองชีวิตบรรพชิตให้ม…
การศึกษาสมถะและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
27
การศึกษาสมถะและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
… ๑ จตุธาตุววัตถาน ๑ อรูปฌาน ๔ ทั้ง ๔๐ นี้เป็นภูมิของสมถะ วิปัสสนามีภูมิ 5 ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ ๔ ปฏิจจสมุปบาทธรรม ๑๒ (ธรรมอาศัยซึ่งกันและกันเกิดขึ้น) นี้เป็นภูมิของ วิปัสสนา ภูมิสมถว…
…งับหรือทำใจให้นิ่ง ขณะเดียวกันวิปัสสนาก็มีการศึกษาภูมิที่แตกต่างกัน ซึ่งประกอบด้วยขันธ์ อายตนะ ธาตุ อินทรีย์ และอริยสัจ ก่อนที่จะทำสมถะได้ จะต้องมีการหยุดใจเสียก่อน พระมงคลเทพมุนีได้นำเสนอวิธีทำสมถะไปยังศูนย…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
559
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ณ์ ฯ สมป... ธมมาติ ชีวนที่ติ ปเท กตฺตา ฯ อิตีติ ชีวิตนฺติ ปเท เหตุ ฯ ตเทวาติ ปเท เอวสทฺโท ชีวิต เอว อินทรีย์ ชีวิตินทรียนติ อาธารณกมุมธารย์ ญาเปติ ฯ ชีวิเตน สห ชายนตีติ สหชาตา สมปยุตตธมฺมา ฯ อนุปาลียเต รกฺขิ…
บทนี้ให้ความสำคัญกับการสำรวจและวิเคราะห์ธรรมะในแง่มุมต่างๆ ผ่านอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นที่สมปยุตฺตธรรมที่กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งต่างๆ กับพื้นฐานทางจิต การวิเคราะห์ในเรื่องการมีชีวิตของธรรมชาต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
30
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ฺส สรูป์ ฯ [๓๕] ยา ธมมชาติ ธมฺเม ปกาเรน...พุชฌติ อิติ ตสฺมา สา ธมฺมชาติ ปญฺญา ฯ สา เอว ปญฺญา ยถา....อินทรีย์ นาม อิติ ตสฺมา ปญฺญินทรีย์ ฯ ปสทฺโท ปการวางโกติ ญาเปต ปกาเรนาติ วุตต์ ฯ ปการสฺส สรูป์ ญาเปต อนิจจา…
…วินิยา โดยกล่าวถึงธรรมชาติของปัญญาที่มีบทบาทสำคัญในการเข้าใจความเป็นจริง ตามหลักอภิธรรม โดยอธิบายถึงอินทรีย์และการถ่ายทอดความรู้ให้เข้าใจถึงสภาวะต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอนิจจาและทุกข์ในชีวิต โดยอ้างอิงถึงหลัก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
205
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…- หน้าที่ 205 สตฺตมปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 205 อนติกุกมิตวาติ กมฺม ฯ อนุติกุกมิตวาติ ชานาติ วิเสสน์ ฯ อินทรียญชาติ สัญญา ฯ อิตติ เหตุ ฯ อาชานาตีติ อญฺญา ย ญาณ์ ฯ อาปุพฺโพ ญา ญาณ ฯ อิตถิย....วา ฯ อ ฯ ปูน อา ฯ อ…
บทเรียนนี้มีความสำคัญในการศึกษาอภิธมฺมเกี่ยวกับจิตและกิเลส พร้อมวิธีการวิเคราะห์และเข้าใจความหมายของอินทรียญชาติต่างๆ ในบริบทของพุทธศาสนา จะมีการอภิปรายถึงการปฏิบัติและการตอบสนองของจิตในหลาย ๆ ด้าน โดยเฉพาะก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
214
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…อธิปติภาวนิวารณภาเวนาติ อิสสริยนติ ตติยาวิเสสน์ ฯ อิสสริยนติ สัญญญี ฯ อธิปติตาติ สัญญา ฯ สนฺเตสปีติ อินทรียตาติ ลักขณ์ ฯ อินทริยนตเรสูติ สนฺเตสูติ ลักขณวนฺติ ฯ เกวลนติ อนุวฑฺตาปนาติ กิริยาวิเสสน์ ฯ ทสฺสนาที่…
เนื้อหาในหน้าที่ 214 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ประกอบด้วยความเข้าใจในอินทรียนา การอธิปตินในบริบทต่าง ๆ รวมถึงการพัฒนาสติและอธิปติกับการตอบสนองในการเรียนรู้ สิ่งเหล่านี้ทั้งหมดล…
วิสุทธิมคฺค: ศาสตร์แห่งความบริสุทธิ์
20
วิสุทธิมคฺค: ศาสตร์แห่งความบริสุทธิ์
…ิอาทินา นเยน เอกวิธี อชฺฌตฺติก พาหิริ โอฬาริก สุขุม ทูเร สนฺติเก นิปผนน์ อนุปุพนน์ ปสาทรูป นปสาทรูป อินทรีย์ อนินทรีย์ อุปาทินน์ อนุปาทินนนฺติอาทิวเสน ทุวิธฯ ตตฺถ จกฺขาทิ ปัญจวิธี อตฺตภาว์ อธิกิจจ ปวตฺตตตา อ…
บทนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับเหตุและอเหตุในสภาวะแห่งสติ พร้อมทั้งวิเคราะห์และชี้แจงแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุถึงสภาวะที่บริสุทธิ์ คำอธิบายมีความสลับซั
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
19
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
…งนำพิสูจน์ได้อย่าง ไร” นี้ มีพระอานนท์ว่า เพราะเหตุที่ธรรมทั้งหลายอันแยกประเภทเป็น ขั้น อาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ สังจะ และปฏิสังขรณ์มา เป็นดัง เป็น ภูมิ (คือเป็นพื้น) ของปัญญานี้ วิสุทธิ ๒ นี้คือ สีลวิสุทธิ และจ…
…น้นที่ความสำคัญของปัญญาและปฏิสังขรณ์ต่างๆ ซึ่งพระอานนท์ได้กล่าวถึงประเภทธรรมต่างๆ รวมถึงอาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ และสังจะ ที่เป็นพื้นฐานของปัญญา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิสุทธิ ๒ คือ สีลวิสุทธิ และจิตวิสุทธิ ที…
วิถีธรรมและอินทรีย์
150
วิถีธรรมและอินทรีย์
ประโยค - วิถีธรรรมแปล กด ตอน ๑- หน้า ที่ 149 อินทรีย์ สัจจินทกศ อินทรีย์นิทศ ส่วนว่า อินทรีย์ ๒๑ คือ จัญญูทรีย์ โสดจินทรีย์ มานิทรีย์ ชิวหิทรีย์ กายินท…
บทความนี้สำรวจธรรมะที่เกี่ยวข้องกับอินทรีย์จำนวน 21 ชนิด รวมถึงการจำแนกประเภทและบทบาทของแต่ละอินทรีย์ในกระบวนการปฏิบัติธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงคว…
วิสุทธิมรรคแห่ง ภาค ๓ ตอนที่ ๑๕๒
153
วิสุทธิมรรคแห่ง ภาค ๓ ตอนที่ ๑๕๒
ประโยค - วิสุทธิมรรคแห่ง ภาค ๓ ตอนที่ ๑๕๒ อีกอย่างหนึ่ง จงเป็นต้นนั้น ชื่อว่าอินทรีย์ เพราะอธรรแห่ง ความเป็นใหญ่ที่ได้แก่ความเป็นอิทธิบาท (คือเป็นอินทรีย์ปัจจัย - สนับสนุน โดยความเป็นใ…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์และอิทธิบาท โดยเน้นถึงความสำคัญของผลงานทางด้านจัญไฎยที่ส่งผลต่อวิญญาณ เมื่อจัญไฎยแข็งแรง วิญญาณก็แข…