การบรรลุธรรมของพระพาหิยะ : หน้า 9/45

ในทุกวันนี้ท่านเกิดมามีชื่อว่า พาหิยะ ทำการท่านสาธุชนทั้งหลายภารกิจแห่งความเพียรหาสิ่งที่ชาวคริสต์หลายคนอื่น ด้วยคิดว่าตัวเองเป็นพระราหู ทำให้เพื่อนในคราวที่เคยเกิด เป็นกิณุด้วยกัน ที่ปัจจุบันไปบวชเป็นพวกมันชั้นสุดจากวาส ตามเมล็ด ลงมาทีเดียว จึงรีบเดินทางไกลเพื่อไปพบพระพุทธเจ้าวัดพระเชตวัน แต่ในเวลานั้นทุกองค์กำลังเสด็จออกนิพพาน พาทยะแจ่มรับรวิภาวตตามหา พระพุทธเจ้า พบได้เห็นพระพุทธองค์เท่านั้นก็เกิดความมืดเลื่อมใสเป็นอย่างมาก ได้เข้าไปถวายบังคมขอธรรมจากพระพุทธเจ้า แต่กลับถูกพระพุทธองค์ว่าถึง 2 ครั้ง ว่าตอนนี้ไม่ใช่เวลาฟังธรรม ในครั้งที่ 3 พระพุทธองค์จึงได้กล่าวพระคาถา สั้นให้ว่า "เมื่อเห็น สักแต่ว่าเห็น เมื่่อพึ่ง สักแต่ว่าฟัง เมื่อตราบ สักแต่ว่าทำ เมื่อทราบว่าทารบ เมื่่อรู้แจ้ง สักว่ารู้แจ้ง" พาหิยะได้ฟังเพียงเท่านี้ก็ได้บรรลุพระอรหันต์ พร้อมด้วยปิติสมิภา 4 ณ ที่ตรงนั้นเอง แต่ในขณะ ที่พระพาหิยะกำลังแสดงหาจิวเพื่อขอบรบตนเอง โคมลูกอ่อนจึงเป็นคู่กันมา ชามาชาติ ก็ได้วิว พระพาหิยะสิ้นใจในระหว่างทางนั้นเอง พระคาถาพร้อมด้วยปภุษว์ทั้งหลายเสด็จมาเห็นพระพาหิยะนอนจมูกอ่อนไม่จัน จึงได้ตรัสขอพระกิญฐ์หลายว่า พาหิยะโรมันพน แล้ว และทรงแสดงธรรมว่า "กิณุทั้งหลาย เธออย่าประมาณธรรมของเราน้อยหรือมาก แม้คาถาดังหลายพันปีไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ไม่ประเสริฐเลย ส่วนบทคาถาแมบทเดียวซึ่งประกอบด้วยประโยชน์ประเสริฐกว่า" และพระพุทธองค์ก็ทรงแต่งตั้งพระพาหิยะให้เป็นเดชคัณฑ์ด้าน "ผู้ใคร่รู้ได้พลัน"