การพัฒนาตนเองตามหลักธรรม : หน้า 55/68

หลวงพ่อสอบปัญหา ถาม : ถ้าเรารักตัวเอง อยากจะพัฒนาชีวิตตัวเองให้ดีขึ้น ควรเริ่มต้นจากตรงไหนอย่างไร ? ตอบ : เมื่อคิดจะพัฒนาตนเองให้ดีขึ้น ต้องรู้จักตนเองให้ดีซะก่อน จึงจะรู้ว่า จริง ๆ แล้วชีวิตเราต้องการอะไร เรายอมรับดีอะไร และมีความบกพร่องตรงไหน ที่จะต้องแก้ไขและพัฒนให้ดีขึ้น วิริยะตนเองให้เห็นตัวเอง แล้วพัฒนาตนเองได้จริง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนไว้ โดยในเบื้องต้นให้คนเราพินิจพิจารณาความจริงของชีวิต ซึ่งมีความจริงว่า ชะรำธโมมิห มิ ระรัง อะนะติเตโต เรามีความแก่เป็นธรรมดา ยังไม่ล่วงพันความแก่ไปได้, พยาธิธโมมิห พยาธิธ อนะติเตโต เรามีความเจ็บเป็นธรรมดา ยังไม่ล่วงพันความเจ็บไปได้, มะระณัมโมมิห มะระณัง อนะติเตโต เรามีความตายเป็นธรรมดา ยังไม่ล่วงพันความตายไปได้, เราแต่ละคนต่างก็มีความแก่ ความเจ็บ ความตายเป็นธรรมดา เราเกิดมาแล้วไม่ได้มีชีวิตอยู่นานไปตลอด เดี๋ยวก็ดี เดี๋ยวบาด เดี๋ยอตาย แล้วความตายก็ไม่มีเครื่องหมายบอกเตือนให้รู้ล่วงหน้า ส่วนความแก่ความเจ็บนั้นเริ่มต้นมาดังขั้นตอนที่แรกที่เราคลาด พอเราคลาดปุ๊บเท่านั้นเอง หลังแล้ว จากนั้นก็ไปเชิงตะกรองอยู่แล้ว รู้ว่าวันหนึ่งจะได้รับโอกาสใช้เมื่อพิจารณาความจริงของชีวิตอย่างนี้แล้ว ก็จะรู้ว่าเรามีเวลาไมมาก การดำเนินชีวิตนี้จะประมาณไม่ได้ สังเภมิ เม ปิยาภิ มะนาปิ นานุารโว วิญญาโว เราจะต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจด้วยกันหมดสิ้น, สมิตอระไดตอบอะไรก็ไม่รู้ท่านามได้ในโลกนี้ ให้รู้ว่าถึงวันหนึ่งที่ต้องพลัดพรากจากกันไป ไม่มีใครรออะไรที่จะอยู่กับเราไปตลอด พิจารณาความจริงอย่างนี้แล้ว ความตระหนี่หวงแหนใด ๆ จะได้ลดน้อยถอยลง และรู้จักตรองออกไปจากใจได้ เพราะฉะนั้นสมบัตอะไร ก็เอาแต่พอควร ไม่ฝุ่มหลงทุ่มเทสมบัติของพวกนี้มากเกินไป ตุลาคม ๒๕๖๒ อยู่ในบุญ ๓๓