การค้นพบในชีวิตนักบวช : หน้า 26/80

และเสด็จดำเนินไปมา ๒-๓ เที่ยว แล้วทรงจับ ท้ายรถยกขึ้น เพื่อจะทดสอบพระกำลัง ราชรถนั้น ก็ถูกยกขึ้นอย่างง่ายดาย ทรงเดินเข้าไปหานายสารถี ซึ่งกำลังขุดหลุมอยู่ นายสารถีเงยหน้าขึ้นมองดู เห็นพระโอรสประทับยืนอยู่ก็ตกตะลึง จึงกราบลง แทบพระยุคลบาท อ้อนวอนให้เสด็จกลับพระราชวัง แต่พระกุมารทรงตั้งพระทัยมั่นที่จะบวชอยู่ในป่า แห่งนี้ ทรงอุทานว่า “ความหวังของเราสำเร็จแล้ว ด้วยดี เพราะไม่ใจเร็วด่วนได้ ประโยชน์ที่ชอบ ย่อมสำเร็จแก่ผู้ไม่ใจร้อน จึงได้ความอิสระในที่สุด” สารถีฟังแล้วคิดว่า ขนาดราชกุมารยังทรง อดทนทุกอย่าง เพื่อจะให้พ้นจากราชสมบัติ แล้ว เราเป็นเพียงสามัญชน ทำไมจะสละชีวิตไม่ได้ จึงทูลขอบวชตาม แต่พระกุมารรับสั่งให้นำราชรถ กลับไปคืนก่อน จะได้บรรพชาโดยไม่เป็นหนี้ เมื่อ สารถีกลับถึงพระนคร ได้กราบทูลพระราชาว่า “พระโอรสมีรูปสมบัติงดงาม สมบูรณ์ด้วยพละกำลัง พระกระแสเสียงก็ไพเราะ เป็นมหาบุรุษที่ยากจะ หาบุรุษใดมาเทียบเท่า” พระราชาทรงดีพระทัย เป็นล้นพ้น จึงตรัสเรียกเสนาอำมาตย์มาเข้าเฝ้า และทรงมีรับสั่งให้เตรียมราชรถ ไปอัญเชิญพระโอรส เสด็จกลับพระนครทันที ฝ่ายเตมียกุมารทรงเบิกบานพระทัยในชีวิต ของนักบวช ที่เป็นอิสระมีความสุขในเพศสมณะ ประทับนั่งใต้โคนไม้ บำเพ็ญภาวนาจนได้บรรลุ 40 ฌานสมาบัติ ทรงอยู่ด้วยพรหมวิหารธรรม มีพระ อินทรีย์ผ่องใส เมื่อพระราชาพร้อมด้วยข้าราช บริพารมาถึง เตมียดาบสก็ทำการปฏิสันถารเป็น อย่างดี แต่เมื่อพระราชาทรงขอร้องให้กลับไปรับ ราชสมบัติ พระดาบสปฏิเสธ และทรงแสดงธรรม ถวายพระชนกว่า “คนหนุ่มควรประพฤติพรหมจรรย์ การบรรพชาของคนที่ยังแข็งแรง ผู้รู้ทั้งหลายย่อม สรรเสริญ อาตมภาพไม่มีความปรารถนาในราช สมบัติ เพราะมฤตยูย่อมรุกรานอยู่เป็นนิตย์ ชีวิต เป็นของน้อยเหมือนไม้ใกล้ฝั่ง เหมือนฝูงปลาในน้ำ น้อย จักทำอะไรได้ การอภิเษกจะมีประโยชน์อะไร” พระราชาและพระเทวีทรงเลื่อมใส มีพระ ประสงค์จะผนวช นางนมและเหล่าอำมาตย์ก็ ปรารถนาจะบวชตาม พระราชาจึงมีรับสั่งให้ป่าว ประกาศว่า "ผู้ใดต้องการจะบวชก็เชิญบวชได้ แล้วให้เปิดท้องพระคลัง สละราชสมบัติทั้งหมด บรรดาชาวเมืองต่างทิ้งบ้านเรือนพากันออกบวชหมด และได้เป็นผู้เข้าถึงฌานสมาบัติ เมื่อพระราชาเมืองอื่นตั้งใจว่าจะมายึด ครองแว่นแคว้น ครั้นทราบข่าวการออกผนวชของ พระราชาและชาวเมืองแล้ว ก็บังเกิดความเลื่อมใส จึงสละราชสมบัติ ออกผนวชตามเป็นจำนวนมาก และได้บรรลุอภิญญาสมาบัติกันถ้วนหน้า ละโลก ไปแล้วก็เข้าถึงพรหมโลกและสุคติโลกสวรรค์ ๒ ๒๔