หน้าหนังสือทั้งหมด

ความบริสุทธิ์และดวงปฐมมรรค
108
ความบริสุทธิ์และดวงปฐมมรรค
…งแปลว่า ลมหยุดนิ่ง หรือไม่มี เมื่อสังขารทั้ง ๓ สติปัฏฐาน ด้วยส่วนหนึ่ง หยุดถูกส่วนเข้าแล้ว เรียกว่า กายานุปัสสนา เมื่อสังขารสงบมีความสุขเกิดขึ้น เรียกว่า เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตคิดว่าเป็นสุข เรียกว่า จิตตานุปั…
…รค โดยเน้นที่การรักษาความบริสุทธิ์ของกาย วาจา และใจ ซึ่งมีความสำคัญในการบรรลุสติปัฏฐานทั้ง 3 ได้แก่ กายานุปัสสนา เวทนานุปัสสนา และจิตตานุปัสสนา เพื่อให้เกิดสภาพจิตที่สงบและเข้าถึงดวงธรรมที่บริสุทธิ์เหมือนกระจกที่…
พระธรรมเทศนาและการบรรพชาในพระพุทธศาสนา
31
พระธรรมเทศนาและการบรรพชาในพระพุทธศาสนา
…ทธรรม ขึ้นเป็นประธาน ตั้งสติมั่นมากมายให้เป็นมหาสติปัฏฐาน ดำเนินการพิจารณาใน อนุปัสสนาทั้ง ๔ คือ ๑. กายานุปัสสนา ๒. เวทนานุปัสสนา ๓. จิตตานุปัสสนา ๔. ธัมมานุปัสสนา ทิวาราตรีผ่านไป ไม่ช้านานเท่าใด พระภิกษุผู้บวชให…
พระธรรมเทศนาอันวิจิตรพิสดารนี้กล่าวถึงการบรรพชาอุปสมบทของกุลบุตรจำนวนมากถึง 50,000 ท่าน โดยมีผู้ทรงศักดิ์สูงถึง 1,500 พระองค์ การสั่งสอนวิปัสสนากรรมฐานให้แก่พระภิกษุใหม่โดยสองพระอรหันต์ พระโสณะ และพระ
สัมมาสติ: การระลึกชอบในพุทธศาสนา
198
สัมมาสติ: การระลึกชอบในพุทธศาสนา
…ายของสติปัฏฐาน 4 จะขอนำพระธรรมเทศนา พระมงคลเทพมุนีมาประกอบการอธิบายขยายความ เพื่อความเข้าใจยิ่งขึ้น กายานุปัสสนา คือ การพิจารณาเห็นกายในกายอยู่เนืองๆ การพิจารณาเห็นกายในกายอยู่เนืองๆ คือ การเห็นกายต่างๆ ซึ่งซ้อนอ…
สัมมาสติ หมายถึง การระลึกชอบในพุทธศาสตร์ ซึ่งได้รับการอธิบายว่าเป็นการระลึกในสติปัฏฐาน 4 ได้แก่ กาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อการเข้าใจและไม่หลงในสิ่งเหล่านั้น สติปัฏฐาน 4 ถูกยกย่องในพระบาลีว่าเป็นทางสู่
การเจริญสมาธิโดยใช้สติเป็นตัวนำ
27
การเจริญสมาธิโดยใช้สติเป็นตัวนำ
…ติกัมมัฏฐานไว้เรียกว่า สติปัฏฐานสูตร ซึ่งได้ให้หลักการแห่ง การปฏิบัติไว้ดังต่อไปนี้ 6 อย่าง คือ (1) กายานุปัสสนา หมายถึง การตามเห็นกายในกาย หรือความรู้ทันที่เกิดขึ้นจากอาการต่างๆ ของกาย ด้วยวิธีการ 1. อานาปานสติ …
เนื้อหาเกี่ยวกับอิทธิบาทที่จำเป็นสำหรับการเจริญสมาธิ มีการอธิบายถึงการใช้สติเป็นตัวนำในการปฏิบัติ โดยยกตัวอย่างหลักปฏิบัติจากสติปัฏฐานสูตร ซึ่งเน้นการกำหนดลมหายใจเข้า-ออก และการสังเกตสภาวะของกายในแต่ล
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
199
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
…ญขึ้นอกุศลธรรมเสื่อมไปก็ควรระลึกถึงสิ่งนั้นบ่อยๆ ในขั้นสูงขึ้นไป ท่านสอนให้ระลึกสติปัฏฐาน 4 คือ 7.1 กายานุปัสสนา พิจารณากาย 7.2 เวทนานุปัสสนา พิจารณาเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่สุข ไม่ทุกข์ 7.3 จิตตานุปัสสนา พิจารณ…
ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 ระด
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
232
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ย ฯ สริยเต สรณ์ ฯ สรตีติ สรณ์ ย์ ธมฺมชาติ ฯ อนุปสฺสิยเต อนุปสฺสตีติ วา อนุปสฺสนา ฯ กายสฺส อนุปสฺสนา กายานุปัสสนา ฯ ทุกฺขญจ ต์ ทุกฺขญชาติ ทุกฺขทุกข์ ฯ ทุกฺขภูติ ทุกฺขนฺตยตฺโถ ๆ ทุกขเวทนา ฯ วิปริณมน์ วิปริณาโม ฯ โส…
บทนี้เน้นถึงการศึกษาอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะการประยุกต์ใช้กายานุปัสสนาและการพัฒนาในบริบทของจิตวิญญาณและความเข้าใจธัมมชาติ พร้อมทั้งการปฏิบัติที่ช่วยให้เข้าใจความจริงของทุ…
บทธรรมในอภิธรรม
225
บทธรรมในอภิธรรม
…ตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 224 สตฺตมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 225 อนุปสฺสนา ปริกมุมวเสน วิปสฺสนาวเสน จ สรณ์ กายานุปัสสนา ฯ ทุกฺขทุกฺขวิปริณามทุกฺขสงฺขารทุกฺขภูตานํ เวทนาน วเสน อนุปสฺสนา เวทนานุปสฺสนา ฯ ตถา สราคมหัคคตาทิว…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการวิริยะในการปฏิบัติธรรมและการเข้าถึงการศึกษาด้านอภิธรรม สร้างแนวทางในการเดินทางจิตใจให้สงบ และเสริมสร้างความสามารถในการเข้าใจธรรมชาติและปรากฏการณ์ต่างๆ ผ่านการปฏิบัติวิปัสสนา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
313
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
…้ ๔ อย่าง อาหารก็ อย่างนั้น (กล่าวไว้ ๔ อย่างเหมือนกัน) ฯ ในโพธิปักขิยสังคหะ พึงทราบสติปัฏฐาน ๔ คือ กายานุปัสสนา- สติปัฏฐาน ๑ เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ฯ สัมมัปปธา…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
332
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…่อว่ากาย ฯ การตามเห็นกายนั้น คือการรำลึก นึกถึงกายนั้น ด้วยอำนาจบริกรรมและด้วยอำนาจวิปัสสนา ชื่อว่า กายานุปัสสนา ฯ การตามเห็นด้วยอำนาจเวทนา ซึ่งเป็นทุกข์เพราะทน ๑. แปลตามนัยโยชนาที่ว่า ปปุพฺโพ ฐา ปวตฺติย์ ถ้าถือว…
เนื้อหาส่วนนี้นำเสนอเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ที่อธิบายถึงปัญญาสงเคราะห์ใน 5 ฐานและการสงเคราะห์ใน 4 ฐาน ซึ่งมีการอธิบายถึงความสำคัญของจิตและสติ รวมถึงการศึกษาสติปัฏฐาน 4 อย
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
60
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
…าเรหิ ทีฆ์ อสฺสสนฺโต จ ปสฺสสนฺโต จ ทีฆ์ อสฺสสามิ ปสฺสฺสามีติ ปชานาติ ฯ เอว์ ปชานโต จสุส เอเกนากาเรน กายานุปัสสนา สติปัฏฐานภาวนา สมฺปชฺชตีติ เวทิตพฺพา ฯ ยถาห์ ปฏิสัมภิทาย ๆ กถ ทีฆ์ อสฺสสนฺโต อสฺสสามีติ ปชานาติ ทีฆ…
…การใช้สติปัฏฐานในการเจริญภาวนา การใช้ความเข้าใจในธรรมชาติเพื่อการพัฒนาจิตใจ โดยนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับกายานุปัสสนาและความเข้าใจในสภาวะต่างๆ ภายในจิต
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
61
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
… กาโย อุปฏฐาน โน สติ สติ อุปฏฐานญ เจว สติ จ ตาย สติยา เตน ญาเณน ต์ กาย อนุปสฺสตีติ เตน วุจฺจติ กาเย กายานุปัสสนา สติปัฏฐานภาวนาติ ฯ เอเสว นโย รสสปเทปิ ฯ อย ปน วิเสโส ฯ ยถา เอตฺถ ทีฆ์ อนุสาส์ อภิธานสังขาเตติ วุตต์…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมรรค โดยเน้นที่การอธิบายเกี่ยวกับอนุสาสน์และการปฏิบัติที่มีการวางแผนอย่างรอบคอบในด้านต่าง ๆ เช่น การสำรวจจิตใจ, การทำสมาธิ และการพัฒนาสติในปัจจุบัน ผ่านมุมมองที่หลากหลาย ทำให้ผ
การศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติของจิตประเภทของรวมฐาน 5 สายในสังคมไทย
14
การศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติของจิตประเภทของรวมฐาน 5 สายในสังคมไทย
…นการปฏิบัติยุคปัจจุบัน กล่าวคือ (1) สติปัฏฐานสูตร ซึ่งใจความโดยสังเขปในมหาสติปัฏฐานสูตร13 ดังนี้ 1. กายานุปัสสนา การพิจารณากายหรือดามดูขันกาย มีรายละเอียดวิธีการพิจารณาอีก 6 วิธี ได้แก่ 1) อานาปานสติ 2) กำหนดอิริ…
บทความนี้ศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติการพัฒนาจิตในสังคมไทย โดยนำเสนอรายละเอียดวิธีการพัฒนาจิตตามพระไตรปิฎก โดยเฉพาะพระสูตรสติปัฏฐานสูตร มีการอธิบาย 4 หัวข้อหลัก คือ การพิจารณากาย การพิจารณาเวทนา การพิจา
การฝึกปฏิบัติพัฒนาจิตในพระพุทธศาสนา
45
การฝึกปฏิบัติพัฒนาจิตในพระพุทธศาสนา
…รูปแบบการวัดผล | พุทธโก | อนาปนาสติ | พองหนอ ยุบหนอ | รูปนาม | สัมมาอะระหัง ---|---|---|---|---|--- กายานุปัสสนา 1. อนาปานสติ | √ | √ | | √ 2. กำหนดอธิษฐาน | | √ | √ | √ 3. มีสมับปัญญา | √ | | | |
…ต่ละสาย ประกอบด้วยข้อมูลในตารางที่แสดงรูปแบบการฝึกและการวัดผล อธิบายถึงลักษณะการทำความเพียรและการใช้กายานุปัสสนาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาจิตใจ ช่วยให้ผู้อ่านมีความเข้าใจลึกซึ้งในแนวทางการปฏิบัติธรรมและการพัฒนาจิตข…