หน้าหนังสือทั้งหมด

การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
81
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
…ได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย 7) ถีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย 8) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ 9) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อความชั่วทั้งหลาย 10) อโนตตัปปะ ได้แก่ ความไม่เกร…
บทความนี้กล่าวถึงความเข้าใจในกิเลสและวัตถุกามที่ส่งผลต่อจิตใจของมนุษย์ โดยการวิเคราะห์อนุสัญญาของความลังเลสงสัย ความหดหู่ และอาการต่าง ๆ ที่เกิดจากความไม่พอใจในวัตถุกามทั้ง 5 อย่าง เช่น รูป เสียง กลิ่
อริยบุคคลและคุณธรรม
155
อริยบุคคลและคุณธรรม
… 7.2 โสดาบันโลกุตรภูมิ ความติดใจในรูปธรรมอันประณีต ความติดใจในอรูปธรรม ความถือตัวว่าเป็นนั่นเป็นนี่ ความฟุ้งซ่าน ความไม่รู้จริง ภูมิของพระโสดาบัน เป็นโลกุตรภูมิชั้นต้น เป็น 1 ใน 4 ของโลกุตรภูมิ 7.2.1 ความหมายของโ…
อริยบุคคลคือผู้ที่ห่างไกลจากกิเลสและบรรลุธรรมวิเศษ สามารถสละชีวิตเพื่อรักษาคุณธรรม สังโยชน์เป็นกิเลสที่ผูกมัดใจสัตว์ และมี 10 ประการ เช่น อวิชชาและความถือมั่นในศีลพรต โสดาบันคือภูมิที่พ้นจากภพ 3 เป็นพ
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
129
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
…ได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย ๗) ดีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย ๔) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ ๙) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อความชั่วทั้งหลาย ๑๒๗
เนื้อหานี้พูดถึง 'กาม' หมายถึงความใคร่และความต้องการที่สามารถนำไปสู่ความชั่วในจิตใจ โดยเฉพาะ 'กิเลสกาม' ที่ผลักดันให้คนทำสิ่งที่ผิดเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ นอกจากนี้ยังได้มีการแบ่งประเภทกิเลสกา
สัมมาสมาธิและการเข้าถึงฌาน
32
สัมมาสมาธิและการเข้าถึงฌาน
…การกำจัดโมหะเป็นที่สุด” จากความข้างต้น แสดงให้ทราบว่า สัมมาสมาธิสามารถขจัดมิจฉาสมาธิ ตลอดจนกิเลสและ ความฟุ้งซ่าน สามารถทำให้ผู้ปฏิบัติเข้าสู่เป้าหมายสูงสุดคือพระนิพพานได้ ดังความใน ปปัญจสูทนี อรรถกถามัชฌิมนิกาย ม…
บทความนี้สำรวจลักษณะของสัมมาสมาธิว่าเป็นการที่จิตไม่ฟุ้งซ่านและมีความตั้งมั่น ซึ่งสามารถขจัดมิจฉาสมาธิและกิเลสต่างๆ ได้ การปฏิบัติสัมมาสมาธิทำให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงสภาวะที่ไม่มีทั้งสุขและทุกข์ และนำไปสู
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
16
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
…็นนิวรณ์ข้อที่ 4 อุทธัจจะและกุกกุจจะ เป็นกิเลสฝ่ายอกุศลเช่นกัน มักเกิดขึ้นมาด้วยกัน อุทธัจจะ แปลว่า ความฟุ้งซ่าน ไม่สงบ สาย พล่านไป ยุ่งยากใจ กลุ้มใจ กังวลใจ กุกกุจจะ แปลว่า ความรำคาญ วุ่นวายใจ รำคาญใจ ระแวงใจ เม…
ในชีวิตประจำวัน คนเรามักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำ
อุทธัจจกุกกุจจะ และการแก้ไขความฟุ้งซ่าน
70
อุทธัจจกุกกุจจะ และการแก้ไขความฟุ้งซ่าน
แนวคิด 1. อุทธัจจกุกกุจจะ คือ ความฟุ้งซ่าน และรำคาญใจ พระพุทธเจ้าอุปมาเหมือนคนที่เป็นทาส ความ ฟุ้งที่เกิดขึ้นมีทั้งที่เป็นภาพ เป็นเสียง หรือเป…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอุทธัจจกุกกุจจะหรือความฟุ้งซ่านใจตามที่พระพุทธเจ้าทรงสอน โดยอธิบายลักษณะและสาเหตุของความฟุ้งซ่าน รวมถึงการเสนอวิธีการแก้ไข จัดทำเป็…
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
48
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
…ได้ด้วยอรูปฌานนั้น 8. มานะ คือ ความถือตัวว่าเราดีกว่าเขา เสมอเขา เลวกว่าเขา เป็นต้น 9. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่าน ซัดส่ายไปในอารมณ์ต่างๆ ไม่สงบตั้งมั่นลงได้ 10. อวิชชา คือ ความไม่รู้ในอริยสัจ 4 และผลจากการที่ละกิเ…
ในพระพุทธศาสนา การละกิเลสมีลำดับขั้น โดยแบ่งออกเป็นการละแบบสมุจเฉทปหาน ปฏิปัสสัทธิปหาน และนิสสรณปหาน ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาตนจากปุถุชนไปสู่พระอริยบุคคล เช่น พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหัน
ฝันในฝัน: ทำบุญด้วยความวิตกกังวล ฟุ้งซ่าน
67
ฝันในฝัน: ทำบุญด้วยความวิตกกังวล ฟุ้งซ่าน
…กับ อนาคต ฝันในฝัน : เพราะในอดีตเคยทำบุญแล้วอธิษฐานว่า ขอให้มีความทรงจำเป็นเยี่ยม แต่เวลาทำบุญมักมี ความฟุ้งซ่านและวิตกกังวล ใช่เลย : ปัจจุบันนี้ก็ยังเป็นเหมือนครูไม่ใหญ่ท่าน วันอาทิตย์ต้นเดือนบูชาข้าวพระ พอถึงช่…
บทความนี้สำรวจเรื่องกรรมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตและการทำบุญของผู้คน โดยยกตัวอย่างกรณีของผู้ชายที่มีพ่อป่วยเป็นมะเร็งและกรรมเกี่ยวกับการสูบบุหรี่ รวมถึงการพูดถึงความวิตกกังวลในปัจจุบันที่มีผลต่อความทรงจำแ
ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
261
ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
…รรมเหล่านี้ อุดมธรรมเป็นไหน ? คือ ความพอใจ ด้วยอำนาจแห่งความใคร่ ความพยายาม ความทุกข์และเคลิ้มเคล้ม ความฟุ้งซ่านและรำคาญ ความลังเลสงสัย เหล่านี้เราเรียกว่า อุดมธรรม, พระโโยวาจอ เป็นผู้สั่งแล้ว คือเริญแล้วจากกาม เ…
ในเอกสารนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงคุณวิสัยตามที่ได้รับบรรลุ โดยเน้นที่การสำรวจความหมายของกามและอุดมธรรม อธิบายว่ากามคือความพอใจและความกำหนัด ซึ่งเกี่ยวข้องกับความดำริและการกำหนดที่เกิดจากอำนาจของคว
ความกังวลใจและสมาธิในพระพุทธศาสนา
74
ความกังวลใจและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…หาสมุทร ไม่สงบ มีระลอกคลื่น อยู่ตลอดเวลา ความที่ใจไม่สงบนี้เอง เป็นต้นเหตุให้ใจเกิดอุทธัจจะกุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและความรำคาญ 5.2.2 ปลิโพธ นอกจากนี้ในคัมภีร์วิสุทธิมรรค ยังได้กล่าวถึงปลิโพธ หรือเครื่องกังวล ว่าเป็…
บทความนี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับความกังวลใจที่อาจส่งผลต่อการนั่งสมาธิและการมุ่งมั่นในทางปฏิบัติ ศึกษาเครื่องกังวลที่มี 10 ประการตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค รวมถึงข้อคิดเกี่ยวกับการต้องตัดการยึดถือจากที่อยู่
การฟังธรรมและอานิสงส์ของมัน
94
การฟังธรรมและอานิสงส์ของมัน
…รม 2. เมื่อเวลาที่จิตถูกวิตกครอบงำ คือ เมื่อใจเราคิดไม่ดี เกิดความขุ่นมัว เศร้าหมองไม่ผ่องใส หรือ มีความฟุ้งซ่านรำคาญใจ เมื่อนั้นก็ควรไปฟังธรรม เช่นในเวลาที่เกิดความคิดฟุ้งซ่านด้วยเรื่องทางเพศ (กามวิตก) หรือเมื่อ…
การฟังธรรมมีความสำคัญในชีวิตที่ช่วยให้เราได้รับปัญญาและความเข้าใจในธรรม ความตั้งใจฟังด้วยใจบริสุทธิ์จะส่งผลให้เกิดอานิสงส์ที่ดี เช่น ความเข้าใจที่ชัดเจน การลดความสงสัย และการเลื่อมใสในศรัทธา การฟังธรร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
51
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…กันดาร) ฉะนั้นๆ [อธิบายองค์ฌาน] จิตที่ชื่อว่าเอกัคคะ เพราะอรรถว่า มีอารมณ์เลิศอย่างเดียว เพราะ ไม่มีความฟุ้งซ่านไปในอารมณ์ต่าง ๆ ฯ ภาวะแห่งจิตมีอารมณ์เลิศ อย่างเดียวนั้น ชื่อว่าเอกัคคตา คือสมาธิ ฯ สมาธินั้น มีอัน…
บทความนี้อธิบายถึงธรรมชาติของปีติและสุข โดยเปรียบเปรยถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อได้รับอารมณ์ที่เหมาะสม รวมถึงการบรรยายถึงสมาธิและภาวะแห่งจิตที่มีอารมณ์เลิศอย่างเดียว โดยมีการเปรียบเทียบความรู้สึกของ
การจัดการกับความฟุ้งซ่านในการฝึกจิต
145
การจัดการกับความฟุ้งซ่านในการฝึกจิต
ฟุ้งซ่านอยู่บ้างก็ถือเป็นเรื่องปกติธรรมดานะลูกนะ ที่ใจต้องคิด เรื่องโน้นเรื่องนี้ เพราะเราคุ้นกับสิ่งนั้น คือใจผูกพันกับสิ่งใดก็ จะเก็บไว้ในรูปของความคิด เวลานั่งฝึกจิตความคิดก็ขยายตัว ออกมาเท่านั้นเอ
เมื่อต้องเผชิญกับความฟุ้งซ่านการนั่งฝึกจิตใจเป็นวิธีที่จะช่วยให้เราสามารถผ่อนคลายและปล่อยวางได้ โดยการมองความคิดเหมือนแขกที่มาเยื…
การเจริญอานาปานสติกับการเข้าถึงสมาธิ
147
การเจริญอานาปานสติกับการเข้าถึงสมาธิ
…ทำให้ละวิจิกิจฉา การติดตามย่อมระงับวิตกที่หยาบและทำให้ อานาปานสติเกิดขึ้นไม่ขาดตอน การกระทบย่อมกำจัดความฟุ้งซ่าน และทำสัญญาให้มั่นคง ผู้ปฏิบัติย่อมบรรลุคุณวิเศษยิ่งขึ้นไป เพราะอาศัยความสุข 5.5 นิมิตของอานาปานสติ …
เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกอานาปานสติ ซึ่งนำไปสู่อาการของร่างกายที่เบา รู้สึกเหมือนลอย และหยุดหายใจขณะปฏิบัติภาวนา สิ่งเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาจิตใจ และสามารถพาไปสู่ระดับที่สูงกว่าในสมาธิ การทำความ
สร้างปัญญาเป็นทีม ตามแบบฉบับของพระสาริบุตร
68
สร้างปัญญาเป็นทีม ตามแบบฉบับของพระสาริบุตร
…ด้แก่ ๓) มานะ คือ ความยึดมั่นถือตัวว่าเป็นผู้มีทิพย์จําหน่ายเหนือกว่า มนุษย์สามัญไป ๒) อุคัจฉจะ คือ ความฟุ้งซ่านในของ ทําสามารถทำความเพียรไม่ถอย สติทํามัน กายถึงระงับ จิตก็ไม่คงแน่นแล้ว ๑) กุฏุจจะ คือ ความรําคาญใ…
บทความนี้กล่าวถึงการสร้างปัญญาภายในทีมตามแบบฉบับของพระสาริบุตร โดยเน้นการถามตอบปัญหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมบรรลุเข้าใจในปัญหาต่างๆ ได้ดียิ่งขึ้น ผ่านการวิเคราะห์และจัดการกับคว
การขยับและความสงบภายใน
206
การขยับและความสงบภายใน
อนุญาตให้ขยับ ผมก็ขยับ บางครั้งผมก็ลุกไปเดิน ตอนนี้ผมสบาย ที่ว่าสบายคือ พอมันหายเมื่อย ผมก็นั่ง นั่งแล้วไม่ได้คิดอะไร แต่วันนี้สบาย คนที่เล่าถ่ายทอดออกมาให้ฟังอย่างนี้ เดี๋ยวนี้เขาสว่างแล้วจะ จากว่าง
เนื้อหานี้เล่าถึงประสบการณ์การนั่งสมาธิ การอนุญาตให้ขยับตัว และการจัดการกับความฟุ้งซ่านในใจ ซึ่งผู้เขียนพบว่าการขยับและการลืมตาสามารถช่วยลดความฟุ้งซ่านได้ นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงความรู…
ความใจเย็นในการปฏิบัติธรรม
72
ความใจเย็นในการปฏิบัติธรรม
…ือความรู้สึกที่เกิดขึ้นมาในใจว่า เรามีหน้าที่ที่เราจะภาวนาอย่างนี้ไปเรื่อยๆ เราไม่มี ความกังวล ไม่มีความฟุ้งซ่านทุกข์ร้อน ใจเย็นๆ ก็คือความรู้สึกที่เกิดขึ้นมาในใจว่า เรามีหน้าที่ที่เราจะ ภาวนาอย่างนี้ไปเรื่อยๆ สั…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของความใจเย็นในการปฏิบัติธรรม โดยเน้นการไม่กังวลและลดความเครียดขณะนั่งสมาธิ เพื่อผลลัพธ์ที่ดีที่สุดในการเข้าถึงดวงธรรมและนิพพาน ความใจเย็นคือการมีจิตที่สงบ และไม่เร่งร้อนเมื่
การค้นพบความสุขจากการไร้สมบัติ
27
การค้นพบความสุขจากการไร้สมบัติ
…ะไร สุขจากการมักน้อย สันโดษ ซึ่ง การไม่มีห่วง ไม่มีกังวลนี้เอง ทำให้ใจผมกลับมาอยู่กับ เนื้อกับตัว ลดความฟุ้งซ่าน จนทำให้ผมนั่งสมาธิ ปฏิบัติธรรมได้ดีขึ้นตามลำดับ จิตใจสงบอย่างที่ไม่เคย 52 53
ในชีวิตที่ต้องสละการมีโทรศัพท์และสิ่งอำนวยความสะดวก ผู้เขียนได้ค้นพบว่า การไร้พันธนาการนำมาซึ่งความสุขอย่างแท้จริง การไม่มีความกังวลทำให้มีเวลาในการปฏิบัติธรรมและสงบจิตใจ ความสุขที่เกิดจากการมักน้อยแล
การอธิบายอัปปนาในวิสุทธิมรรค
151
การอธิบายอัปปนาในวิสุทธิมรรค
…น ๒. มหาฎีกาว่า ที่ชื่อว่ามัชฌิมะ (สายกลาง) ก็เพราะไม่ข้องแวะส่วนสุดทั้งสอง กล่าวคือ ความย่อหย่อนและความฟุ้งซ่าน ๓. มหาฎีกาว่า ปุริมจิตแห่งอัปปนาจิต ก็คือ โคตรภูจิต
เนื้อหานี้ว่าด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เกิดความปราศจาก
ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
160
ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
…นรูปฌานหรือรูปภพ 2. อรูปราคะ คือ ความพอใจในอรูปฌานหรืออรูปภพ 3. มานะ คือ ความถือตัว 4. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่านแห่งจิต 5. อวิชชา คือ ความไม่รู้สภาพความเป็นจริงของธรรม ดังนั้น คุณวิเศษของพระอรหันต์ คือ สามารถละสั…
บทความนี้นำเสนอความหมายของอรหัตโลกุตรภูมิซึ่งเป็นภูมิที่พ้นจากภพ 3 และมีความเกี่ยวข้องกับพระอรหันต์ ซึ่งเป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงคุณวิเศษของพระอรหันต์ที่สามารถกำจัดกิเลสที่