การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม : หน้า 332/370

๓๗. เจ้าอย่าเห็นแก่ยาว เจ้าอย่าเห็นแก่สั้น เวรทั้งหลายอย่ำมระบังเพราะเวรเลย แต่ระงับได้เพราะไม่งอรจน. ๓๗.๑ คนพลลากว่าคำหยาบ คิดว่าตนชนะ แต่ความอดกลั้นได้ เป็นชัยชนะของบัณฑิต ผู้ใดโกรธตอบ ผู้นั้นลามกกว่า ผู้ใดไม่โกรธตอบยอมชื่อว่า ชนะสงคราม ผู้ใดรู้ว่าผู้อื่นโกรธ มีมติสงบได้ ชื่อว่า ทำประโยชน์แก่คนทั้งสองฝ่าย. สัง.ส. (พุทธ) มก. ๒๕/๒๐๖ ๓๗. ความฟุ้งซ่าน ๓๗.1 ความฟุ้งซ่านเหมือนความเป็นทาส. ที่สี่. (พุทธ) มก. ๑๑/๔๕๙ ๓๗.2 พระผู้นำพระภาคเจ้าจึงตรัสการละความฟุ้งซ่านว่า เหมือนความเป็นไท. ที่สี่. (พุทธ) มก. ๑๑/๕๓๑ ๓๗.3 ภาชนะใส่น้ำอันมัดแล้ววันไหว กระเพื่อม เกิดเป็นคลื่น บริเวณมุ้งเมื่อมองดูงหน้าของคนในนั้นไมพึ่งรู้ ไม่พึงเห็นตามความเป็นจริง ฉันฉัน ฉันนั้นเหมือนกัน มังใดบุคคลมีใจฟุ้งซ่านด้วยอุจจาระทุกจลส... ย่อมไม่รู้ ไม่เห็นอุบายเป็นเครื่องสลัดออกซึ่งสิ้น มิทธะ ที่บังเกิดขึ้นแล้วตามความเป็นจริง. สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๓๒๓ ๓๘. ความหดหู่ ซึมเซา ๓๘.๑ เพราะความหดหู่ ซึมเซา ง่วง ทำให้พึ่งธรรมไม่รู้เรื่อง พึงเห็นนิ่งนิมิตระเหมือนเรือนจำ. ที่สี่. (พุทธ) มก. ๑๑/๔๕๘ ๓๘.2 ภาชนะใส่อีอ่อนลาหราย และจอกแหนดปกคลุมไว้ บูรพผูมักญ เมื่อมองดูเทาหน้าของ ตนในนั้นไม่พึงรู้ ไม่พึงเห็นตามความเป็นจริงฉันใด ฉันนั้นเหมือนกัน มังใด บุคคลมีใจฟุ้งซ่านด้วยฉันฉัน... ย่อมไม่รู้ ไม่เห็นอุบายเป็นเครื่องสลัดออกซึ่งสิ้น มิทธะ ที่บังเกิดขึ้นแล้วตามความเป็นจริง. สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๓๒๓ ๓๙. ความลังเล สงสัย ๙.๑ การละความลังเลสงสัยได้เหมือนภูมิอันเป็นแดนแกม.