ตติยฌาน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 9

…ิธีอย่างนี้ คือ ทุติยฌานที่กล่าวในจตุกนัย (นั่นแลแบ่ง ) เป็น ทุติยฌาน เพราะวิตกอย่างเดียวล่วงไป เป็นตติยฌาน เพราะทั้งวิตก และวิจารล่วงไป สมาธิเป็นองค์แห่งฌาน ๕ นั้น จึงเป็นสมาธิ ๕ พึงทราบความที่สมาธิเป็น ๕ โ…

บทความนี้นำเสนอการแบ่งประเภทของสมาธิในวิสุทธิมรรค เช่น ฉันทสมาธิ, วิริยสมาธิ และจิตตสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายถึงความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วแห่งสมาธิ รวมทั้งแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องในวิภังค์เพื่อให้ผู้สนใ

… การ ก้าวล่วงองค์ ย่อมมีในกรรมฐานทั้งหลายที่เป็นติกฌานิกะ และจตุกก ฌานิกะทั้งปวง เพราะฌานเบื้องสูงมีตติยฌานเป็นต้น พระโยคาวจร จำต้องก้าวล่วงองค์ฌาน ( เบื้องต่ำ ) มีวิตกวิจารเป็นอาทิแล้วจึงจะ บรรลุได้ในอารมณ์…

เนื้อหาฝึกฝนการเจริญฌานบนพื้นฐานกรรมฐานแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ โดยมีการวิเคราะห์ฌานชนิดต่างๆ เช่น จตุกฌานิกะ ปฐมฌานิกะ โดยเน้นความสำคัญของการก้าวล่วงองค์และการก้าวล่วงอารมณ์ ในการพัฒนาทางจิตของพระโยคาว

…ฌานนี้ชื่ออวิตักกะอวิจาระ เพราะความระงับไปแห่งวิตกวิจารทั้งหลาย มิใช่เพราะความไม่มี (วิตกวิจาร ) ดุจตติยฌานและจตุตถฌานและดุจวิญญาณมีจักษุ วิญญาณเป็นต้น ดังนี้ด้วย หาเป็นคำแสดงแต่เพียงความไม่มีแห่ง วิตกวิจารเ…

บทความนี้อธิบายความหมายของคำว่า 'วิตกกวิจาราณ์ รูปสมา' ที่แสดงถึงเหตุผลที่ทำให้ทุติยฌานมีความสัมพันธ์กับการระงับวิตกวิจาร การเข้าใจถึงการมีอยู่และการไม่มีของวิตกวิจารในทุติยฌานนั้นมีความละเอียดอ่อน ซึ

…บไปด้วย" อันที่แท้ วิตกวิจารเหล่านั้นระงับไปแต่ในทุติยฌานแล้ว แต่ คำนั้น ( นำมา ) กล่าว ( ในวาระแห่งตติยฌานอีก ) เพื่อแสดงทางของ ฌานนี้ และเพื่อกล่าวสรรเสริญนี้ด้วย แท้จริง เมื่อกล่าวว่า " เพราะวิตกวิจารระงั…

…าะห์และอธิบายธรรมะในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการลดความวิตกวิจารและปีติในการปฏิบัติฌาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตติยฌาน การบรรยายถึงความสำคัญของการละสังโยชน์ที่ทำให้เกิดความสงบและการมุ่งเน้นในการปฏิบัติธรรมเพื่อพัฒนาสภา…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 172 ความว่าดูอย่างสงบ คือดูไม่ตกเป็นฝักฝ่าย ผู้ลุถึงตติยฌานท่านเรียก ว่า อุเปกฺขโก เพราะประกอบด้วยอุเบกขานั้นสดใสไพบูลเรี่ยวแรง ก็แลอุเบกขามี ๑๐ อย่าง คือ ฉฟัง…

บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายประเภทอุเบกขา 10 อย่าง เช่น ฉฟังคุเบกขา, พรหมวิหารุเบกขา, และโพชฌงคุเบกขา พร้อมทั้งพิจารณาความสำคัญของอุเบกขาในมุมมองของพระธรรมวินัยและผลกระทบ

…ทั้งหลายมีฉันทะเป็นต้น อุเบกขานี้ชื่อว่า ตัตรมัชฌัตตุเบกขา อุเบกขาใดไม่ยังความตกเป็นฝักฝ่ายให้เกิดในตติยฌานนั้นที่แม้ มีสุขอย่างเลิศ อันมา ( ในตติยฌานปาฐะ ) อย่างนี้ว่า " อุเปกฺขโก จ * เยวาปนกธรรม ได้แก่ เจต…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุเบกขาและสังขารุเบกขาที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค แบ่งประเภทของอุเบกขาออกเป็นหลายชนิด รวมถึงการนำสมาธิและวิปัสสนามาใช้ในการควบคุมความรู้สึกและการวางเฉย ผลของการฝึกปฏิบัติตามหลักแนวคิดทางพุทธ

…ารมณ์โดยเอกันตริกะ (เลื่อนไปทีละ ๑) อย่างนี้ คือ เข้าปฐมฌานในปฐวีกสิณแล้ว (เข้า) ทุติยฌานในอาโปกสิณ ตติยฌานในเตโชกสิณ จตุตถฌานในวาโยกสิณ เพิกนีลกสิณแล้วเข้า อากาสานัญจายตนะ เข้าวิญญาณัญจายตนะแต่ปีตกสิณ เข้าอ…

บทความนี้ว่าด้วยเกี่ยวกับวิธีการเลื่อนอารมณ์ในฌานทั้งหลาย ผ่านการเข้าไปในปฐมฌานในกสิณต่าง ๆ เช่น ปฐวีกสิณ, อาโปกสิณ และอื่น ๆ รวมทั้งการกำหนดดูองค์ของฌานแต่ละประเภท บทความนี้จะช่วยเผยแพร่แนวทางการฝึกป

…ประคองทีเดียว ดุจการที่ คนเดินไปบนพื้นอันแหลมคมฉะนั้น เพราะเหตุนั้น จึงตรัส (สโต สมฺปชาโน ) ไว้แต่ในตติยฌานนี้ พึงทราบอรรถาธิบายยิ่งขึ้นอีกหน่อย ลูกโคที่ยังติดแม่ ถูก พรากไปจากแม่แล้วไม่ (มีใคร) คุมไว้ ก็ย่อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคในตติยฌานที่เน้นบทบาทของสติสัมปชัญญะในกระบวนการทางจิต ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเดินทางในฌานได้อย่างละเอียดแ…

…ทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 178 สุขหวานนัก เพราะไม่มีสุขยิ่งกว่านั้น แต่ว่าความไม่ติดใจในสุขใน ตติยฌานนี้ ย่อมมีได้ด้วยอานุภาพสติสัมปชัญญะ มิใช่ด้วย ประการอื่น ดังนี้แล (แก้ สุขญฺจ กาเยน ปฏิสํเวเทติ) บั…

เนื้อหาเกี่ยวข้องกับการเข้าใจในความสุขที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติในตติยฌานที่ลึกซึ้ง และการที่พระโยคาวจรสามารถเข้าถึงความสุขดังกล่าวได้ โดยอ้างอิงถึงคำสอนจากพระพุทธองค์ แสดงใ…

…าค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 179 "เป็นผู้วางเฉยมีสติเป็นสุขวิหารี ( มีปกติอยู่เป็นสุข ) " พระโยคาวจร เข้าถึงตติยฌานนั้นอยู่" ถามว่า " ก็เพราะเหตุไฉน ท่านจึงสรรเสริญบุคคลผู้ได้ตติย ฌานนั้นอย่างนี้ ? " แก้ว่า " เพราะค…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของบุคคลที่เข้าถึงตติยฌานที่ 3 ซึ่งเป็นการเข้าสู่ความสุขที่แท้จริง โดยเฉพาะการมีสติที่มั่นคง และการวางเฉยต่อความสุขเพื่อไม่ให…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 181 ครั้นเมื่อพระโยคาวจรนั้นออกจากตติยฌานแล้ว มีสติสัม ปชัญญะปัจจเวกขณ์องค์ฌานทั้งหลายอยู่ สุขกล่าวคือ โสมนัสเวทนา เจตสิกสุข ปรากฏโดยความเป็น…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรลุถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นการเข้าใจบริสุทธิ์ของจิต โดยการทำสมาธิและการฝึกปฏิบัติภาวนา เพื่อให้เกิดความอุเบกขาและความสงบ การค้นคว้าจิตวิญญาณผ่านการสัมผัสที่ละเอียดและการละความรู้สึกท

…นัส ละได้ ในอุปจารขณะแห่งจตุตถฌานนี่แหละ ทุกข์ โทมนัส และสุข ละได้ ในอุปจารขณะแห่งปฐมฌาน ทุติยฌานและตติยฌาน (ตามลำดับ) การละสุขทุกข์โสมนัสโทมนัส ซึ่งแม้ในจตุตถฌานปาฐะนี้ มิได้ตรัส ไว้ตามลำดับแห่งการละมันเลยก…

ประโยคนี้วิเคราะห์ความหมายและสำคัญของการละสุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส ในจตุตถฌานปาฐะ โดยยกตัวอย่างถึงการที่สิ่งเหล่านี้ละไปในอุปจารขณะที่แตกต่างกัน ซึ่งแสดงถึงความเข้าใจในธรรมะที่ลึกซึ้งซึ่งต้องอาศัยการพั

… คือ วิตกวิจาร ) เสียได้แล้ว เช่นเดียวกันนั้น ความเกิดขึ้นแห่งสุขินทรีย์ซึ่งแม้ละไปแล้วใน อุปจารแห่งตติยฌาน ก็พึงมีได้แก่พระโยคาวจรผู้มีกายอันปณีต รูปที่มีปีติเป็นสมุฏฐานสัมผัสแล้ว แต่ใน (อัปปนา ) ตติยฌานหาม…

ในบทนี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของสินทรีย์ ณ ฌานแต่ละระดับ รวมถึงอุปจารและอัปปนา เพื่อแสดงถึงความเกิดและดับของความรู้สึกต่างๆ เช่น โทมนัส ปีติ และโสมนัส และการมีอยู่ของจิตใจในขณะที่มีกายหยั่งลงสู่ความส

…กล้ "และว่า " สมาบัตินี้นับว่ายังมี องค์ทรามเพราะความที่วิจารยังเป็นองค์หยาบ " ดังนี้แล้ว ทำใน ใจถึงตติยฌานโดยว่าเป็นธรรมละเอียด ปล่อยวางความพอใจในทุติย ฌานนั้นเสีย ทำโยคะเพื่อบรรลุตติยฌาน (ต่อไป) ครั้นเมื่อ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการบรรลุตติยฌานในกระบวนการฝึกสมาธิ โดยเน้นการทำใจให้บริสุทธิ์ผ่านการบริกรรมคำว่า 'ปฐวี' เพื่อประสบผลแห่งการพัฒนาในจ…

…ณ แต่ข้ามฌาน โดยทำให้เป็น เอกันตริยะ (ข้ามฌานถัดไปเสีย ๑) อย่างนี้ คือ เข้าปฐมฌานใน ปฐวีกสิณแล้วเข้าตติยฌานในปฐวีกสิณนั้นแหละ ต่อนั้น เพิกปฐวีกสิณ นั้นเสีย (เข้า) อากาสานัญจายตนะ แล้ว ต่อนั้น (เข้า) อากิญจัญ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าฌานในวิสุทธิมรรค ซึ่งครอบคลุมการเข้าอย่างย้อนลำดับและการข้ามฌาน รวมถึงคำอธิบายเกี่ยวกับฌานปฏิโลมและฌานานุโลมปฏิโลม โดยมุ่งเน้นที่วิธีการเข้าฌานตั้งแต่ปฐมฌานไปจนถึงเนวสัญญานาสั

…ฌานและชั้นอุปจาร แห่งทุติฌานก็นับว่ายังหยาบ ในชั้นตัวทุติยฌานจึงละเอียด ในชั้น ทุติยฌานและอุปจารแห่งตติยฌานก็นับว่ายังหยาบ ในชั้นตัวตติยฌาน จึงละเอียด ในชั้นตติยฌานและอุปจารแห่งจุตตถฌาน ก็นับว่ายัง หยาบ ต่อช…

บทนี้อภิปรายเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างกายสังขารหยาบและละเอียดในบริบทของพระกรรมฐาน และชั้นต่าง ๆ ของฌาน ตั้งแต่ชั้นอุปจารปฐมฌานไปยังชั้นจตุตถฌาน ซึ่งแสดงถึงความละเอียดที่เพิ่มขึ้นเมื่อจิตสงบและระงับจา

…้องปลดจิตจาก นีวรณ์ทั้งหลายด้วยปฐมฌาน เปลื้องปลดจิตจากวิตกวิจารด้วยทุติยฌาน เปลื้องปลดจิตจากปีติด้วยตติยฌาน เปลื้องปลดจิตจากสุขทุกข์ด้วย จตุตถฌาน หรืออนึ่ง ภิกษุเข้าฌานเหล่านั้นออกแล้วพิจารณาจิตที่ * หมายควา…

บทความนี้ว่าด้วยการเข้าฌานและการปฏิบัติวิปัสนาที่จะช่วยให้ภิกษุสามารถบันเทิงจิตได้อย่างมั่นคง ซึ่งมุ่งเน้นการพิจารณาที่ทำให้จิตใจอยู่ในอารมณ์เดียวกัน โดยอธิบายถึงการตั้งจิตให้มั่นและการปลดปล่อยจากนีวร

… บทตติยาวิเสสนะข้างหน้า คือ ปฏิลาธติกจตุกฺกชฌาเนน กล่าวทั้งตึกฌาน และจตุก ฌาน แล้วบทหลังจะมีกล่าวแต่ตติยฌานอย่างไรได้ ที่ถูกควรจะเป็น ปคุณตติยจตุตถฌานา ในที่นี้แปลเพิ่มตามที่ เพิ่มตามที่เห็นว่าถูก ส่วนมหาฎีก…

ในบทความนี้กล่าวถึงการเจริญมุทิตาและอุเบกขาพรหมวิหาร โดยมีรายละเอียดในการเริ่มทำอุเบกขาภาวนาออกจากฌานที่ ๓ หรือ ๔ ผ่านการสังเกตเห็นโทษและอานิสงส์ของการปฏิบัติภาวนาต่าง ๆ ผู้ที่มีความสนใจและต้องการเจริ

…ึ้นตามนัยที่กล่าวแล้วในปฐวีกสิณนั้นแหละ มีปัญหาว่า "ก็จตุตถฌาน (ที่ว่า) นี้ เกิดแก่พระโยคาวจรผู้ ได้ตติยฌานที่เกิดในกรรมฐานอื่น มีปฐวีกสิณเป็นต้นด้วยหรือ ?" ตอบว่า "หาเกิดไม่" ถามว่า "เพราะเหตุอะไร ?" ตอบว่า…

เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงการเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร โดยกล่าวถึงการเสริมสร้างจิตใจให้มีความเป็นกลางต่อบุคคลทั้งสามประเภท ได้แก่ ผู้ที่รัก ตัวเอง และผู้ที่เป็นศัตรู นอกจากนี้ยังได้อธิบายถึงจตุตถฌานและคว

…พราะเหมือนว่ายังมิได้ตั้งเสา ยังมิได้ยกชื่อและจันทันแล้ว ก็ไม่อาจ วางจั่วและกลอนในอากาศได้ฉันใด เว้นตติยฌานในพรหมวิหาร ๓ က ข้างต้นเสีย ก็ไม่อาจทำ (อุเบกขา) จตุตถฌานให้เกิดได้ฉันนั้นแล [เพาะเหตุไรจึงเรียกพรหม…

บทความนี้พูดถึงพรหมวิหารและการเจริญอารมณ์ในภาวนาต่างๆ อธิบายความสำคัญของเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา โดยเน้นที่ผลที่ได้จากการปฏิบัติในด้านสมาธิและวิปัสนา โดยสรุปว่าพรหมวิหารมีลักษณะพิเศษและความสำคัญใ