ลม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 19 / 33

…กาลแห่งโคตรภูจิตและโวทานจิต และ ในกาลรู้แจ้งรูปเป็นต้นด้วยทิพจักษุเป็นต้นฯ สองบทว่า สพฺพตฺถาปิ สพฺพาลมุพนานิ มีความว่า จิต ๖ มีธรรมทั้งปวงเป็นอารมณ์ (มี อารมณ์ได้ทุกอย่าง) ด้วยอำนาจกามาวจร มหัคคตะ โลกุต…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงการดำเนินจิตที่สัมปยุตด้วยอภิญญา โดยการพิจารณาอารมณ์ ณ กาลต่าง ๆ เช่น การฟังธรรม และการบริกรรม อีกทั้งยังพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์กับจิตประเภท

…ปัจจัย ๑ อัตถิปัจจัย ๑ อวิคตปัจจัย ๑) ดังนี้ ให้พิสดาร ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ตตฺถ ครุกตมา ลมุพน์ ดังนี้ ฯ คำว่า ครุกตมาลมุพนํ ความว่า อาลัมพนะที่บุคคลทำให้หนัก แน่น โดยปัจจเวกขณะและอัสสาทะเป็น…

เนื้อหาตัวอย่างนี้พิจารณาความหมายของคำว่า สทฺธาทโย ที่ประกอบด้วยศีล จาคะ และปัญญา มีความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและของคนอื่น โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและศีลกับสุขทุกข์ รวมถึงบุคคลที่เป็นกัลยา

…ติ ต่างตระกูล ได้ทำศาสนานั้นให้อันตรธานโดยพลัน เหมือนดอกไม้ต่างชนิด บุคคลกองไว้ไม่ได้ร้อยไว้ด้วยด้ายลมย่อมจะพัดให้กระจัดกระจายจากกัน เพราะไม่มีด้าย ควบคุมไว้ฉะนั้น ส่วนพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอีก ๓ พระองค์ข้…

บทความนี้อธิบายเหตุปัจจัยที่ทำให้ศาสนาของพระวิปัสสี, พระสิขี และพระเวสสภู ไม่อยู่ยืนนาน ส่วนพระกกุสันธะ, พระโกนาคมนา และพระกัสสปะ มีความสามารถในการรักษาศาสนาให้ตั้งอยู่ยืนยาว โดยอ้างอิงถึงความสำคัญของ

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๖ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงเป็นพระธรรมิกะ ตั้งอยู่ในธรรม ทรงเป็นพระ ธรรมราชา…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของวินัยในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดทำวินัยเพื่อคุ้มครองความดีงามและเสริมสร้างความผาสุกในสงฆ์ รวมถึงความเลื่อมใสของผู้คน โดยยกตัวอย่างจากพระธรรมคำสอนและบทบาทของสมเด

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ทรงขวนขวาย ๑๗๗ โดยเหตุที่มิได้ร้อยไว้ด้วยด้าย ส่วนพรหมจรรย์ศาสนาของพระผู้มีพระภาคเจ้าก…

บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อรักษาเอกลักษณ์และความเป็นระเบียบของสงฆ์ โดยมีการแสดงปาฏิโมกข์ให้กับสาวกและการบัญญัติศีลสำหรับคฤหัสถ์เพื่อให้พ

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ความไม่หวั่นไหวอ่อนน้อมไปเพื่อญาณปรีชาซึ่งเป็นอภิญญาชั้นสูงได้ ๒๓๗ คือจิตที่จะควรแก่กา…

ในบทความนี้มีการพูดถึงความสำคัญของจิตที่อ่อนโยนและสมาธิในการทำงาน โดยสมเด็จพระญาณสังวรได้แสดงให้เห็นว่าจิตที่ไม่มีสมาธิเป็นจิตที่กระด้างและไม่สามารถทำงานได้ โดยการเปรียบเทียบเหมือนช่างทองที่ต้องใช้ควา

…ัติประการหนึ่ง ของ พุทธศาสนิกชนผู้ดำรงอยู่ฆราวาส แสดงไว้ในบาลีพระสูตรลางแห่งว่า อิธ อริยสาวโก วิคตา ลมจฺเฉเรน เจตสา อคาร์ อมาวสติ มุตตจาโค ปยุตปาณิ โวสุสคครโต ยาจโยโค ทานส์วิภาครโต แปลความว่า อริยสาวกใน…

ในปี ๒๔๙๐ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงการเลือกธรรมที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เช่น ความบริจาคและการไม่ตระหนี่ พร้อมยกคำสอนจากบาลีเกี่ยวกับการให้และการช่วยเหลือผู้อื่นว่ามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิต โ

…เทโส มยา วกุกหทยานิ สกลสรีเร จ มิส ปฏิจฉนุนนฺติ ฯ อญฺญมญญ์ อาโภคปจฺจเวกขณรหิตา เอเต ธมฺมา ฯ อิติ กิโลม นาม อิมสฺม สรีเร ปาฏิเยกโก โกฏฐาโส อเจตโน อยากโต สุญฺโญ นิสฺสตฺโต ฤทฺโธ ปฐวีธาตุ ฯ ปีหก์ หทยสฺส วาม…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับสมาธิและความสำคัญของมันในด้านต่างๆ เช่น การบริหารจิต และผลกระทบต่อสรีระ เมื่อมีสมาธิที่ถูกต้องจิตจะสงบและมั่นคง สามารถทำให้เราบรรลุเป้าหมายในชีวิตได้ดียิ่งขึ้น โดยมีการ

…นติ โสตาปนฺโน ผลสมาบัติ สมาปชุชิสสามีติ วิปสฺสน์ ปฏฐเปตวา ๑. ขุ. ป. ๑๑/๕๘ - ๒. ม. ม. ๑๒/๕๔๓ - ๓. ม. ลมาปชุชนกฺขโม

บทความนี้นำเสนอการศึกษาวิสุทธิมรรคที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุผลสมาปตฺติในทางธรรมและการพัฒนาจิต โดยเน้นถึงแนวคิดและคำสอนที่สำคัญเกี่ยวกับการทบทวนปฏิบัติธรรมเพื่อให้สามารถเข้าถึงผลแห่งการบรรลุในวิสุทธิมรรค

…ักษาดีแล้วเป็นอริยศีลนี้ มีความ เย็นยิ่งนัก ย่อมระงับความเร่าร้อนอันใด ของ สัตว์ทั้งหลายในโลกนี้ได้ ลมเจือฝนก็ระงับ ความเร่าร้อนอันนั้นไม่ได้ และแม้ไม้แก่นจันทน์แดง ก็ระงับไม่ได้ สร้อยคอมุกดาก็ไม่ได้ แก…

…้นว่า ศีลเป็นสิ่งที่ช่วยชำระมลทินและสามารถนำพาไปสู่สวรรค์และนิพพาน บทความยังพูดถึงอานิสงส์ที่ทำให้ศีลมีความสัมพัทธ์กับธรรมชาติ น้ำและสิ่งต่าง ๆ ในโลกนี้ แม่น้ำและกายภาพอื่น ๆ ไม่สามารถชำระมลทินได้เท่ากั…

…ถามว่า เพราะเหตุอะไร ตอบว่าเพราะบรรดากรรม ฐานที่เหลือนั่น ก่อนอื่น เมื่อบุคคลขยายอานาปานนิมิต ก็กอง ลมเท่านั้นเจริญ และอานาปานนิมิตนั้นก็ถูกจำกัดโดยโอกาส” ด้วย เพราะมีโทษ และเพราะถูกจำกัดโดยโอกาสดังนี้ …

ในเนื้อหาได้อธิบายถึงแนวทางการเจริญอสุภนิมิตและผลของการขยายจิต โดยเปรียบเทียบกับกรรมฐานอื่นๆ และเตือนว่าการขยายอสุภนิมิตมากไปอาจไม่มีอานิสงส์ อธิบายถึงข้อควรระวังในการฝึก โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติแ

…ดี ต้นไม้ก็ดี ที่มีใบหนาตั้งอยู่ (สูง) เพียงศีรษะ” หรือผมของคนที่มีผมหนายาว ประมาณ ๔ องคุลี ก็ดี ที่ลมพัดอยู่ จึงตั้งสติ (ระลึก ) ว่า " ลมนี่พัด ทนัน " ก็หรือว่า ลมเข้าทางช่องหน้าต่างบ้าง ช่องฝาบ้าง มาต…

ในบทนี้พูดถึงการทำสมาธิผ่านวาโยกสิณ ซึ่งเกี่ยวกับการตระหนักถึงลมที่พัดผ่านร่างกาย โดยมีการกำหนดสภาพที่เหมาะสมเพื่อให้เกิดนิมิตที่ชัดเจน นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการเข้าถ…

…ตรงนี้มีไม้เถา " ดังนี้ ( เรื่อย ) ไป (จน) ถึงที่ๆ นิมิตตั้งอยู่ อนึ่งเล่า ไม่ควร ( เดินเข้า ) ไปทวนลม เพราะว่าเมื่อไปทวนลม กลิ่นศพจะพึง กระทบจมูกทำให้เยื่อสมองอักเสบไปก็ได้ ทำให้สำรอกอาหาร ( ที่กิน เข้…

บทนี้พูดถึงวิธีการของพระโยคาวจรเมื่อถึงที่อสุภ โดยแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเดินทวนลมเพราะกลิ่นศพอาจกระทบจมูกทำให้เกิดความไม่สบายใจ และควรกำหนดทิศก่อนที่จะแสดงอสุภนิมิต เพื่อให้จิตใจเป็…

…ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 267 * [ขนาดหนาของน้ำรองแผ่นดิน] สิ่งที่รองแผ่นดินนั้นหรือ คือ น้ำอันตั้งอยู่บนลม โดยความหนามีประมาณ ถึงเท่านี้ คือ ๔๘๐,๐๐๐โยชน์ [ขนาดความหนาของลมรองน้ำ ลมอัน (พัดดัน) ขึ้นฟ้า ( โดย…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงขนาดของน้ำอันรองแผ่นดิน ซึ่งมีความหนาประมาณ ๔๘๐,๐๐๐ โยชน์ ในขณะที่ลมที่รองน้ำมีความหนาประมาณ ๕๖๐,๐๐๐ โยชน์ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงภูเขาสิเนรุซึ่งเป็นภูเขาสูงที่สุดที่หยั่ง…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 1 จริงอย่างนั้น ชีวิตของสัตว์ทั้งหลายผูกพันอยู่กับลมหายใจเข้าออก ๑ ผูกพันอยู่กับอิริยาบถ ๑ ผูกพันอยู่กับความเย็นความร้อน ๑ ผูกพัน อยู่กับมหาภูต ๑ ผูกพัน…

บทความนี้กล่าวถึงการเชื่อมโยงของชีวิตกับลมหายใจและองค์ประกอบต่าง ๆ ที่มีผลต่ออายุขัยของบุคคล เช่น อิริยาบถ, ความเย็นและความร้อน, และธาตุทั้งสี…

…ในปาฐะเหล่านั้น ปาฐะว่า ทีฆ์ วา อสฺสสนฺโต คือยังอัสสาสะ ยาวให้เป็นไป หรือ ในอรรถกถาพระวินัยกล่าวว่า ลมออกข้างนอก ชื่ออัสสาสะ ลมเข้าข้างในชื่อปัสสาสะ แต่ในอรรถกถาพระสูตรทั้ง หลายมากลับกัน (กับคำอรรถกถาวิ…

…กยาวในการทำให้สติตั้งมั่น พร้อมอธิบายศัพท์ทางการแพทย์ เช่น อัสสาสะและปัสสาสะ ที่สะท้อนถึงการทำงานของลมภายในร่างกายเมื่อเกิดการเกิดใหม่ และการเข้าใจลมที่เข้าออกตามหลักการที่หลากหลาย สามารถนำไปปรับใช้งานใ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 98 ส่วนความยาวและสั้นของลมทั้ง ๒ นั้นอันใด ความยาวและสั้น นั้นพึงทราบ (ว่าเป็น) ด้วยอำนาจอัทธานะ (คือระยะที่ และ ระยะกาล) เหมื…

บทความนี้อธิบายความยาวและสั้นของลมหายใจในสัตว์และมนุษย์ โดยอธิบายการเปรียบเทียบลมหายใจของสัตว์ขนาดใหญ่เช่นช้างและงู กับสัตว์ขนาดเล็กเช…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 100 อำนาจฉันทะ เธอสูดลมเข้าเป็นลมหายใจเข้ายาว ในเพราะกาลที่นับว่า ระยะยาว เป็นลมละเอียดกว่าก่อนนั้น (๖) ด้วยอำนาจฉันทะ เธอ …

บทความนี้สำรวจการหายใจเข้ายาวและหายใจออกยาวที่เกิดจากอำนาจฉันทะและปราโมช โดยเน้นที่ความละเอียดของลมในระยะยาว การลดความยุ่งเหยิงของจิตผ่านการตระหนักรู้ถึงลมหายใจ ซึ่งสัมพันธ์กับการพัฒนาจิตใจและสมาธิ โ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 101 หายใจเข้ายาว (นั้น) อุเบกขาก็ตั้งขึ้น ลมหายใจออกและลมหายใจเข้ายาว (ที่เป็นไป) โดยอาการ 8 นี้นับเป็นกาย สิ่งที่เข้าไป (ทำกายนั้นเป็นอารมณ์) ต…

…นา การปฏิบัติในการตามกำหนดดูกายและการใช้สติในการเจริญภาวนา นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความแตกต่างระหว่างลมหายใจยาวและสั้น รวมถึงการนำแนวทางจากพระโยคาวจรมาใช้ในการฝึกปฏิบัติ และการเข้าสู่ระยะแห่งสมาธิที่ชัดเ…

… - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 102 เป็นการบำเพ็ญสติปัฏฐาน) ฉะนี้เถิด พระโยคาวจรนี้ เมื่อรู้ลมหายใจออกและลมหายใจเข้าตามอาการ เหล่านี้ ทั้งโดยกาลระยะยาวและโดยกาลระยะสั้นอยู่อย่างนี้ บัณฑิต พึงทรา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบำเพ็ญสติปัฏฐานโดยการรู้ลมหายใจออกและเข้า, ทั้งความรู้สึกในระยะยาวและระยะสั้น ซึ่งช่วยให้บัณฑิตเข้าใจลมหายใจตลอดทั้งร่างกาย โด…