หน้าหนังสือทั้งหมด

ประเภทของภาวนา
187
ประเภทของภาวนา
10.4 ประเภทของ “ภาวนา” ภาวนา มี 2 อย่าง คือ 1. สมถภาวนา 2. วิปัสสนาภาวนา 10.4.1 สมถภาวนา สมถภาวนา คือ การฝึกฝนอบรมจิตให้สงบหยุดนิ่งเป็นอารมณ์เดียว ทำให้กิเ…
ภาวนาแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สมถภาวนา ซึ่งเป็นการฝึกจิตให้สงบและอยู่ในอารมณ์เดียว และวิปัสสนาภาวนา ที่ช่วยให้เกิดการเห็นอันลึกซึ้งต่อธรรม…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - ปริเฉทที่ ๕
394
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - ปริเฉทที่ ๕
…คาถา] ต่อจากนี้ไป ข้าพเจ้า (ผู้ชื่อว่า อนุรุทธาจารย์) จักกล่าวกัมมัฏฐานทั้ง ๒ อย่าง แห่งภาวนา ๒ คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา ตามลำดับ ฯ บรรดากรรมฐาน ๒ อย่างนั้น ในสมถสังคหะ พึงทราบการ สงเคราะห์ (ประมวล, รวบร…
เนื้อหาในปริเฉทที่ ๕ ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงการเข้าใจในกัมมัฏฐานแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา พร้อมการบรรยายประเภทของกรรมฐานและภาวนา รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับนคริยมจิต การกำหนด…
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
183
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
…เป็นงานสำคัญ 10.2 การเจริญภาวนาเป็นของสากล 10.3 ความหมายของการเจริญภาวนา 10.4 ประเภทของภาวนา 10.4.1 สมถภาวนา 10.4.2 วิปัสสนาภาวนา 10.5 คำที่มีความหมายใกล้เคียงกับคำว่าภาวนา 10.5.1 กรรมฐาน 10.5.2 สมาธิ สมถกรรม…
…าระสำคัญของการเจริญภาวนา โดยแบ่งเนื้อหาเป็นส่วนต่าง ๆ ได้แก่ ความหมายและประเภทของการเจริญภาวนา เช่น สมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนา รวมถึงคำที่เกี่ยวข้อง เช่น กรรมฐานและสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายความสำคัญของศูนย์กลางกาย …
การเลือกหัวข้อธรรมสำหรับการแสดง
181
การเลือกหัวข้อธรรมสำหรับการแสดง
…จิตใจ ตามหลักพระพุทธศาสนา แบ่งการฝึกอบรมออกเป็น 2 ลักษณะคือ 1) ฝึกอบรมจิตใจให้เกิดความสงบ เรียกว่า “สมถภาวนา” 2) ฝึกอบรมให้เกิดปัญญารู้แจ้งเห็นแจ้งตามความเป็นจริง เรียกว่า “วิปัสสนาภาวนา” นอกจากนี้ยังมีการแบ่…
…วข้อที่เลือกควรมีการเรียงลำดับจากง่ายไปยังลึกซึ้ง และแบ่งการฝึกอบรมจิตใจออกเป็นสองประเภทหลัก ได้แก่ สมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนา การทำให้จิตสงบและเข้าใจธรรมะเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผู้ฟังสามารถเข้าใจหลักธรรมได้ดีข…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - บทที่ 167
167
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - บทที่ 167
…หรือ สูงกว่าชวนะที่ ๕ ไม่ได้ฯ ન [อธิบายอัปปนาวิถี] บทว่า ยถาภินีหารวเสน คือ ตามสมควรแก่การนำจิตไปใน สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา อันสมควรแก่รูปอรูปและโลกุตตระ ซึ่งเป็นมรรคผล ฯ วิวถีแห่งอัปปนา ชื่อว่าอัปปนาวิถีฯ …
บทที่ 167 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา นำเสนอการวิเคราะห์อัปปนาวิถีและการทำงานของจิตในบริบทต่างๆ ซึ่งรวมถึงการเกิดและลำดับของจิตที่สัมพันธ์กับการฝึกสมาธิ โดยกล่าวถึงการเกิดของอัปปนา
การปรับสภาพจิตใจผ่านการปฏิบัติธรรม
23
การปรับสภาพจิตใจผ่านการปฏิบัติธรรม
…ยังช่วยสร้าง "สัมภาวนา" คือความขะแงเชิงจิตวิทยาขั้นตอนที่ 2 เน้น "ความคิดเชิงบวก" เป็นคุณลักษณะของ "สมถภาวนา" หลักธรรมที่ใช้ในขั้นตอนนี้คือ "พรหมวิหารธรรม 4 ประการ" ด้วย เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา เน้นปลูก…
บทความนี้กล่าวถึงการปรับสภาพจิตใจผู้เข้าร่วมสัมปฏิบัติธรรม โดยใช้การฝึกกำหนดลมหายใจเข้ามาช่วยให้จิตใจมีสมาธิและพัฒนาความคิดเชิงบวก ผ่านแนวทางของพรหมวิหารธรรม 4 ประการ ได้แก่ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบ
วิปัสสนากรรมฐาน
52
วิปัสสนากรรมฐาน
…ัตนะ ฯ ละนั้น เมื่อยามชราภาพใกล้ล้มลง จึงปรากฏว่าท่านหนีไปบำเพ็ญอานาปนสติกรรมฐาน ซึ่งเป็นกรรมฐานฝ่ายสมถภาวนา ทั้งๆ ที่ ท่านเองเคยเรียนและนำเพ็ญวิปัสสนากรรมฐาน ตามหลักการ
…ละไม่มีโอกาสกลับไปปฏิบัติวิปัสสนาต่อ จนเมื่อใกล้ชราภาพกลับไปทำอานาปนสติกรรมฐานแทน ที่เป็นกรรมฐานฝ่ายสมถภาวนา ทั้งที่ท่านเคยเรียนวิปัสสนาอย่างดี
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
407
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
…า วิปัสสนา ด้วยอรรถว่า เห็นสังขาร โดยอาการต่างชนิด มีอาการไม่เที่ยง เป็นต้น ตามลำดับ คือโดยลำดับแห่งสมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนาฯ ที่ชื่อว่าราคาจริต โดยวิเคราะห์ว่า จริต ได้แก่ความประพฤติกิริยาทั่วไป คืออาการกำหน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงและคำอธิบายกรรมฐานและวิธีการปฏิบัติในการภาวนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเข้าใจลักษณะต่างๆ ของจริตและการวิเคราะห์ทางธรรม ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาภาวนา ทั้งสมถะและวิปัสสนา และยังไ
การตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
42
การตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…อน ๖ ทรงตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ณ ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์นั่นเอง เป็นการตรัสรู้ด้วยตนเองโดยการทำสมถภาวนา ไม่ได้ปฏิบัติตามคำสอนของใคร ขณะนั้นทรงมีพระชนมายุ ๔๕ พรรษา
พระโพธิสัตว์ทรงเจริญสมาธิภาวนาอย่างเข้มข้น โดยทำใจให้หยุดนิ่งที่ศูนย์กลางกาย เพื่อค้นพบทางสายกลางจนตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์เมื่อถ่ายทอดประสบการณ์นี้ ทรงสนใจในความสงบในจิตใจแล
แนวโน้มและอนาคตพระพุทธศาสนาในโลกตะวันตก
35
แนวโน้มและอนาคตพระพุทธศาสนาในโลกตะวันตก
…onditions) คือ ปริมาณและระดับความต้องการของชาวตะวันตกต่อพระพุทธศาสนาทั้งคณะครูและวิปัสสนาญ์ ตลอดทั้งสมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา 3. เงื่อนไขด้านหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสนับสนุน (Related and
บทความนี้นำเสนอการประเมินสถานการณ์พระพุทธศาสนาในโลกตะวันตก โดยใช้แบบจำลองเพชรแห่งความได้เปรียบเพื่อวิเคราะห์ความสามารถในการแข่งขันขององค์กรมุทธรวาทไทยเมื่อเปรียบเทียบกับองค์กรพุทธที่บริหารโดยชาวตะวันต
การพัฒนาจิตด้วยอรูปฌาน
105
การพัฒนาจิตด้วยอรูปฌาน
…้ฝึกฝนตนเองจนชำนิชำนาญในวสีภาวะทั้ง 5 แห่งอากิญจัญญายตนฌานโดยสมบูรณ์เป็นอย่างดีแล้ว จึงจะสามารถเจริญสมถภาวนา ให้ถึง เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน ได้ ต้องเริ่มเจริญโดยการพยายามพรากใจออกมาจาก หรือให้ก้าวล่วงจากนัตถิภา…
ในการฝึกจิตให้อยู่ในอรูปฌาน จะต้องพยายามเลิกพะวงกับอากาสานัญจายตนฌาน โดยใช้การบริกรรม понятие นัตถิคิญจิ เพื่อช่วยให้จิตปราศจากความยินดีในอารมณ์นั้น เมื่ออากาสานัญจายตนฌานหมดไป อารมณ์ใหม่ของอากิญจัญญา
วิญญาณัญจายตนฌานและอากิญจัญญายตนฌาน
104
วิญญาณัญจายตนฌานและอากิญจัญญายตนฌาน
… วิญญาณัญจายตนฌาน อากาสานัญจายตนฌานลาภีบุคคล ผู้มีวสีภาวะทั้ง 5 ในอากาสานัญจายตนฌาน จึงจะสามารถเจริญสมถภาวนาเพื่อให้ถึงวิญญาณัญจายตนฌานได้ คล่องแคล่วเป็นอย่างดีแล้ว ในการเจริญให้ถึง วิญญาณัญจายตนฌาน ก็มีนัยเป…
วิญญาณัญจายตนฌานเป็นขั้นสูงในการเจริญสมถภาวนา โดยบุคคลที่มีวสีภาวะทั้ง 5 จะสามารถพัฒนาไปสู่สถานะนี้ได้ หลังจากนั้น การเจริญอากิญจัญญายตนฌานจะต้อง…
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
206
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
…าดับตามอรรถาธิบายดังกล่าวแล้ว การรู้เห็นธรรมทั้งปวงด้วยญาณแห่งธรรมกาย หมายความว่า ขณะที่โยคาวจรเจริญสมถภาวนา ดำเนินจิตผ่านกายต่างๆ เข้าไปจนถึงกายธรรมโคตรภูแล้วใจของโยคาวจรก็จะรวมสนิทแนบแน่กับกายธรรมนั้น บทที่…
เนื้อหาพูดถึงกระบวนการละกิเลสในระดับต่าง ๆ ของกายทิพย์ ระดับถึงกายรูปพรหม กายอรูปพรหม และกายธรรม โดยเริ่มจากการละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระโสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี จนถึงการเข้าถึงพระอรหัตที่ปราศจากอาสวะ
ลักษณะของอุปปีฬกกรรม
72
ลักษณะของอุปปีฬกกรรม
…ดความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ขอบวชเป็นพระภิกษุจากพระพุทธองค์ เมื่อบวชแล้วได้ทูลขอกรรมฐานในส่วนที่เป็นสมถภาวนา โดยตั้งใจ ว่าจักบำเพ็ญให้บรรลุฌานก่อน จากนั้นจึงค่อยบำเพ็ญกรรมฐานในส่วนวิปัสสนาภาวนา เพื่อขจัด อาสว…
ในบทความนี้กล่าวถึงอุปปีฬกกรรมที่มีผลตัดรอนผลกรรมอื่นและวิธีการที่มันส่งผลให้เกิดเหตุการณ์ต่างๆ อาทิ กรณีศึกษาชายคนหนึ่งที่มีปฏิกิริยาต่อสามเณรซึ่งนำไปสู่อาการที่ส่งผลในชั้นภูมิชีวิตที่แท้จริงในอนาคต
การปฏิบัติตามพระธรรมวินัยในพระพุทธศาสนา
285
การปฏิบัติตามพระธรรมวินัยในพระพุทธศาสนา
…ยระดับ ระดับ ต่ำที่สุดก็คือ ศีลระดับต่าง ๆ ทั้งจุลศีล มัชฌิมศีล และมหาศีล เรื่อยขึ้นไป จนถึงการเจริญสมถภาวนา และการเจริญวิปัสสนา ภาวนา ซึ่งเป็นการปฏิบัติระดับสูงสุด และถือเป็นหัวใจสำคัญ ในพระพุทธศาสนา เพราะเป…
การปฏิบัติตามพระธรรมวินัยมีหลายระดับ ตั้งแต่การถือศีลที่แตกต่างกันไปจนถึงการเจริญสมาธิและวิปัสสนาซึ่งเป็นการปฏิบัติที่สำคัญยิ่งในพระพุทธศาสนา และมุ่งหวังสู่การบรรลุธรรมกายและนิพพาน แม้ฆราวาสจะยังมีการ
ปฏิเวธในจตตุถฌาน
227
ปฏิเวธในจตตุถฌาน
…้กายอรูปพรหมละเอียดกายเดียวเข้าฌานตลอดทั้งรูป ฌานและอรูปฌาน นี้คือสมาธิเบื้องสูง ซึ่งเกิดจากการเจริญสมถภาวนา หรือ สมถกัมมัฏฐาน จัดเป็นสามัญญผลเบื้องกลาง ๒๒๕
…หมละเอียดเพื่อเข้าสู่ฌานต่างๆ เช่น อากาสานัญจายตนฌาน และอื่นๆ โดยใช้สมาธิเบื้องสูงที่เกิดจากการเจริญสมถภาวนา ทำให้สามารถหยุดนิ่งอยู่ที่ศูนย์กลางดวงธรรมเพื่อพัฒนาจิตให้สูงขึ้นและเข้าถึงอรูปฌานได้. ความรู้เหล่า…
การวิเคราะห์ความสมดุลจิตในพระพุทธศาสนา
23
การวิเคราะห์ความสมดุลจิตในพระพุทธศาสนา
…ิดขึ้น จิตที่ว่างจากนิวรณ์ธรรมทั้งหลายเป็นจิตที่สมดุล ด้วยเหตุนี้จึงต้องอาศัยเครื่องมือและวิธีการทางสมถภาวนามู่ฐานเป็นวิธีช่วยเหลือ ดังนี้ 1. การใชัสมภภัสฐานสร้างความสมดุลในจิต ได้แก่ การฝึกอบรมจิตให้เกิดความ…
บทความนี้มุ่งเน้นการวิเคราะห์วิธีการสร้างสมดุลในจิตภายใต้แนวทางของพระพุทธศาสนา โดยอธิบายกระบวนการและเทคนิคที่ช่วยให้จิตสงบและมีสมดุล รวมถึงการฝึกอบรมจิต จิตที่ว่างจากนิวรณ์และอารมณ์ต่างๆ ส่งผลให้เกิดค
สถานการณ์พระพุทธศาสนาในโลกตะวันตก
47
สถานการณ์พระพุทธศาสนาในโลกตะวันตก
…del ตะวันตก พบว่าระดับและระดับความต้องการของชาวตะวันตก ต่อพระพุทธศาสนาทั้งค้นคว้า และวิถีสมาธิ ทั้งสมถภาวนา และ วิปัสสนาภาวนา มีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจาก "ความล้มเหลวใน ความสำเร็จ" "การคิดล้น" "อารมณ์…
สถานการณ์พระพุทธศาสนาในโลกตะวันตกมีการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากความต้องการของชาวตะวันตกที่เพิ่มขึ้นในด้านการค้นคว้าและวิถีสมาธิ โดยสาเหตุหลักคือปัญหาทางอารมณ์และสังคม เช่น ความเครียดและการฆ่าตัวตาย อย่างไร
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
124
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
…หมละเอียดกายเดียวเข้าฌานตลอดทั้งรูปฌานและอรูปฌาน เบื้องกลาง นี้คือสมาธิเบื้องสูง ซึ่งเกิดจากการเจริญสมถภาวนา หรือสมถกัมมัฏฐาน จัดเป็นสามัญญผล บ ท ที่ 7 ส า ม ญ ญ ผ ล เ บื้ อ ง ก ล า ง DOU 113
ในบทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงฌานสี่ระดับในพุทธศาสนา ประกอบด้วยปฐมฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน, และจตุตถฌาน โดยการปฏิบัติตามขั้นตอนที่ระบุง่ายขึ้นถึงการเข้าใจและรับรู้ประสบการณ์ที่เกิดจากการมุ่งมั่นในสมาธิเบ
หลักการปฏิบัติธรรมในคู่มือสมภาร
5
หลักการปฏิบัติธรรมในคู่มือสมภาร
…ัติที่พระเดชพระคุณหลวงพ่อวัดปากน้ำ สอนนี้ เป็นหลักการที่มีทั้งสมถะและวิปัสสนาพร้อมอยู่ในตัว โดยในทางสมถภาวนานั้น เริ่มต้นด้วยการกำหนดบริกรรมนิมิต ๓
เนื้อหาว่าด้วยหลักการปฏิบัติธรรมที่สืบทอดมาจากพระเดชพระคุณหลวงพ่อวัดปากน้ำ และการจัดพิมพ์หนังสือ “คู่มือสมภาร” เพื่อเผยแพร่แนวทางปฏิบัติ โดยมุ่งหวังในการบูชาพระคุณขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและมหาปูชนี