หน้าหนังสือทั้งหมด

การปกครองและความยับยั้งชั่งใจในพระราชา
127
การปกครองและความยับยั้งชั่งใจในพระราชา
…ะ เหตุไรท่านจึงประหารพระปัจเจกพุทธเจ้าผู้เป็น บุญเขตของเรา” นายสุมังคละกราบทูลว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้ สมมติเทพ ข้าพระองค์มิได้มีเจตนาจะประหารพระปัจเจกพุทธเจ้า ข้าพระองค์ทั้งเคารพและบูชาท่าน แต่เพราะเข้าใจผิด…
เนื้อหานี้เล่าถึงเหตุการณ์ที่นายสุมังคละถูกพระราชาสอบถามเกี่ยวกับการประหารพระปัจเจกพุทธเจ้าโดยเข้าใจผิด พระราชาทรงเตือนให้นึกถึงการจัดการกับอารมณ์และการพิจารณาความผิดของผู้อื่นอย่างมีสติ โดยไม่ให้คำตั
การคิดใหม่: ผลกรรมและความรับผิดชอบ
317
การคิดใหม่: ผลกรรมและความรับผิดชอบ
…ได้ฟังถ้อยคำของพระเจ้าปายาสิ ท่านก็นิ่งๆ พลางย้อนถามว่า “มหาบพิตร ลองฟังอาตมาเล่าให้ฟัง สักเรื่องนะ สมมติว่า มีราชบุรุษจับโจรผู้ร้ายที่มีความผิดมาก แล้วทูลพระองค์ว่า เจ้าโจรผู้นี้มีความผิดขั้นร้ายแรง พระอง…
ในบทสนทนาระหว่างพระกุมารกัสสปเถระและพระเจ้าปายาสิ มีการอภิปรายถึงเรื่องกรรมและผลของการกระทำ พระกุมารเล่าถึงกรณีของโจรที่ถูกจับและการที่เขาขอให้เพชฌฆาตปล่อยตัวชั่วคราว เชื่อมโยงกับการตัดสินใจและหน้าที่
คิดผิด คิดใหม่ได้
319
คิดผิด คิดใหม่ได้
…ารกัสสปเถระฟังดังนั้นจึงตอบว่า “สิ่งที่ พระองค์พูดก็น่าฟังอยู่ แต่อยากจะเล่าอีกเรื่องให้มหาบพิตรฟัง สมมติว่ามหาบพิตรได้ไปเห็นบุรุษคนหนึ่ง จมอยู่ในหลุมคูถจน มิดศีรษะ พระองค์รู้สึกสงสาร จึงบอกราชองครักษ์ให้ช…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของความคิดและความเชื่อในชีวิต โดยยกตัวอย่างความเชื่อเกี่ยวกับการเกิดใหม่และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น บทสนทนาระหว่างพระกุมารกัสสปเถระและคนอื่น ๆ แสดงให้เห็นว่าความคิดความเชื่อนั้นอา
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…้แปลกกัน พอเป็นเครื่องหมายให้ ต่างลิงค์กันบ้าง, คุณนามและสัพพนามเป็นได้ทั้ง ๓ ลิงค์ ลิงค์นั้น จัดตามสมมติของภาษาบ้าง ตามกำเนิดบ้าง ที่จัดตามสมมตินั้น အ เหมือนหนึ่งกำเนิดสตรี สมมติให้เป็นลิงค์ และของที่ไม่ม…
บทเรียนนี้นำเสนอการใช้ภาษาในบริบทของบาลี โดยเน้นเรื่องนามและอัพพยศัพท์ เช่น การจำแนกประเภทของลิงค์ตามเพศ การใช้คำว่า ปณฺฑิตตโม และปาปตโม รวมไปถึงสัพพนามและลิงค์ที่เกี่ยวข้องกับเพศชาย เพศหญิง และไม่ใช่
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
155
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ฺพฤติตปรมตฺถภาโว ฯ วิสิฎฐาติ อภิสทฺทสฺส อเนกติถวาจกฤตา วุตต์ ฯ วิเสสี้ยนเตติ วิสิฏฐา เย ธมฺมา ภควตา สมมติโต วิเสสี้ยนเต อิติ ตสฺมา เต ธมฺมา วิสิฎฐา กมุมสาธน์ ฯ วิปุพฺโพ สิส อติสเย ภาวกมุเมสุ ต สาทิสนฺตปุจฉ…
บทนี้นำเสนอแนวคิดทางอภิธมฺมที่เกี่ยวกับธรรมะ และการวิเคราะห์เรื่องราวต่าง ๆ ในพระพุทธศาสนาเพื่อให้เข้าใจความหมายและคุณค่าของธรรมะแต่ละประการ จุดสำคัญคือความเข้าใจในปรมตฺถ ซึ่งถูกกล่าวถึงในบริบทของปทาป
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: โยชนา
167
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: โยชนา
…ปทสฺส วิเสสน์ ฯ อภิธมฺมตฺถาติ จิตาติ ปเท กตฺตา ฯ ปรมตฺถ โต....มาถวเสนาติ จตุธาติ ปเท ตติยาวิเสสน์ ฯ สมมตินติ เปตวาติ ปเท กมุม ฯ เปตวาติ นิพพฤติตาติ ปเท ยตฺตยโยโค วิเสสน์ วา ฯ จิตต์....ตอนฺติ จตุปปท์ ลิงคตโ…
เอกสารนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาในบริบทของปญฺจิกา โดยมีการเชื่อมโยงกับโยชนาในปฐมปริจเฉท สามารถศึกษาได้ในแง่ของปริจเฉทและการวิเคราะห์แนวความคิดต่าง ๆ เช่น อภิธมฺมตฺถ กุสล และนิพพานทั้
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
513
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
…ติ เอเตน ฌาเนนาติ ปาทุก ๆ ปท คติมหิ สพฺพโต...วาติ ณฺวุ ฯ ปาทก์ เอว ฌาน ปาทกสฺฌานํ ฯ สมฺมสิตพฺพนฺธติ สมมติติ สมมสิต เอว ฌาน สมมสิตชฺฌานํ ฯ ปุคฺคลาน อชฺฌาสโย ปุคคลชฌาสโย ฯ ปาทกชุฌานญฺจ สมุมสตชฺฌานญฺจ บุคคลชฌ…
เนื้อหาในหน้าที่ 513 นี้พูดถึงการแยกแยะและทำความเข้าใจเกี่ยวกับฌานและองค์ประกอบของฌานต่าง ๆ ในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งถึงปฐมชฌานและผลของการปฏิบัติในฌาน รวมไปถึงการวิเคราะห์ความเชื่อมโยงที่ละเอีย
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
521
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…วาติ ปเท กมุม ฯ สมมสิตวาติ ปท์ อุปปาทิตาติ ปเท ปุพพกาลกิริยา ฯ อุปปา... มคโคติ โหติ ปเท ปกติกตฺตา ฯ สมมติตชุฌานนฺติ อนเปกขิตวาติ ปเท กมุม ฯ อนเปกขิตวาต โหติ ปเท สมานกาโล ฯ ปาท....โสติ โหติ ปเท วิกติกตฺตา ฯ…
เนื้อหาที่นำเสนอในหน้าที่ 521 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกานี้ กล่าวถึงการแสดงออกทางปัญญาที่แตกต่างกัน โดยมีการเน้นถึงความสำคัญของเวทนาและการจำแนกตรรกะในการเข้าถึงความรู้และประสบการณ์ในสุขและทุกข์ พ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจกา
63
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจกา
…นา ปคุณวิปสฺสนา ฯ ปริจยสุส พล์ ปริยพล ฯ ปิสทฺโท น เกวล์ ญาณสมฺปยุตฺตจิตฺเตหิ สมุมสนนฺติ สมบัณเฑติ ฯ สมมติ เต วิจาริยเต สมุมสน์ ฯ ปุพฺโพ มส อามสเน นนทาทีหิ ยุ ฯ อสมฺภโว อิติ วาโท อสมุภววาโท ฯ เกจีน อาจริยาน…
บทที่ 63 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจกา เน้นการวิเคราะห์และความหมายทางจิตวิทยา รวมถึงการสื่อสารภายในจิตใจ การทำความเข้าใจฉบับที่สอง ตอนที่เกี่ยวข้องกับแนวคิด การแยกแยะ โดยจะมีการพูดถึงสัญญาและการเจริญ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
163
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ิ โหติ ปเท กตุตา [๒๑๔] มหคฺคตปฏิสนธารีน อารมมณ์ กถนฺติ อาห มหคคตาตยาที่ ฯ มหคฺคต....นญฺจ มโนทวาร....สมมติ ธมฺมา รมมณนฺติ อารมณ์ โหติ ตถา เอว์ ทุติ...อดีตเมว ธมฺมารมฺมณเมว อารมณ์ โหติ อิติ เอว....อารมณ์ โหต…
เนื้อหาในบทนี้นำเสนอถึงความเข้าใจในอภิธัมมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะการแบ่งแยกและการทำความเข้าใจธรรมในบริบทของการปฏิบัติ พุทธศาสนาเสนอว่าทุกอย่างมาจากความเข้าใจของมโนของผู้คนในการมองเห็นรูปแบบอารมณ์ต่างๆ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
185
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…ติ ปเท กาลสตฺตมี ฯ มห...มณาติ ทิฏฐิ....ปาทาติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ มหคฺคติ อารมณ์ เยส เต มหัคคตารมุมณา ฯ สมมติธมฺเมติ อารพภาติ ปเท กมุม ฯ อารพภาติ ปวตฺติยนติ ปเท สมานกาโล ฯ ปวตฺติยนต์ ปญญ...ลมพนาติ ปเท กาลสตฺตม…
ในหน้าที่ 185 ของ อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอวิธีการวิเคราะห์ธรรมด้วยการใช้ การวิเสสน์ และการอธิบายแง่มุมต่างๆ ของอารมณ์และจิต การส่งเสริมการใช้ปัญญาเพื่อเข้าใจถึงระดับของการปฏิบัติในธรรม และเ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - จตุตถปริจเฉท
354
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - จตุตถปริจเฉท
…าหุตยาที่ ๆ อาจริยา ยถา อาหุ นิรา...ทสสนาติ วจน์ อาจริยา อาหุ ๆ นิราวชช์ จิตต์ ก โหติ เอต์ วจน์ นหิ สมมติ เนว กถิติ อาจริเยหิ อภิ.๑๔๘
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงแนวคิดและการวิเคราะห์ที่สำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเน้นถึงความเข้าใจในนิราวชุชนและคุณสมบัติต่างๆ ที่สัมพันธ์กับจิตใจและธรรมชาติของการคิด บุคคลสามารถใช้แนวคิดเหล่านี้ใ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
580
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ฺถ เอเตสุ ขนฺธาที่สุ ภวติ ปวตฺตติ อิติ ตสฺมา เต ขนฺธาทโย ภูมิ ฯ ภาวนาย ปริกรณ์ ปฏิสังขรณ์ ปริกมุม ๆ สมมติ เต อิติ อภิ.๑๗๒
บทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นที่หลักการและแนวคิดที่เกี่ยวข้องในการศึกษาทางพุทธศาสตร์ โดยมีการอธิบายถึงการปฏิบัติและวิธีการในการฝึกการเจริญสมาธิ อธิบายถึงการพิจารณาและการตั้งเจตนาในขณะศึกษา
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
53
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…ิ ปุพพกาลกิริยา ฯ สภาเวเนวาติ อุปลพานโตติ ตติยาวิเสสน์ ฯ อุปลพานโตติ อรหตุตาติ เหตุ ฯ ลกฺข...เนนาติ สมมติตุนุติ ตติยาวิเสสน์ ฯ สมมติตนติ ๑. ทุกฺขสภาวํ ฯ อภิ.๑๕๖
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นองค์ความรู้เกี่ยวกับสภาวะที่มีการเปลี่ยนแปลงและการสร้างสรรค์ในด้านต่างๆ อธิบายถึงความทุกข์ซึ่งเกิดจากสงฺขารว่าเป็นสิ่งที่มีความสำคัญในการปฏิบัติธรรมใ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
429
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…มุติสัจจ์” จ สา ภูตา จาติ สมุ...ภูตา ฯ อุปนิสสาย อาทิยติ คุณริยตีติ อุปาทา ยา อตฺถชาติ ด. ฎีกายมุปน สมมติสจจ....อิติ ทิสสติ ฯ อภิ.๒๕๓
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยอธิบายถึงการแบ่งประเภทของวจนีคำและบทบาทของปัญญาในความเข้าใจเชิงลึกในข้อความต่าง ๆ ซึ่งนำเสนอเรื่องราวของอรรถและพุทธวจนในแง่มุมที่หลากหลาย โดยอิงจ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
66
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ฺถ วุตฺตาติอาทิ ฯ ๆ ตตฺถ ตสฺมึ อภิธมฺเม สพฺพถา กุสลาทิวเสน ขนฺธาทิวเสน จ วุตตา อภิธมฺมตฺถา ปรมตฺถโต สมมติ เปตวา นิพฺพฤติต ปรมตฺถวเสน จิตต์ วิญญาณกฺขนฺโธ เจตสิก เวทนาทิกฺขนฺธตฺตย์ รูป์ ภูตุปาทายเภทภินฺโน รู…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา กล่าวถึงองค์ความรู้ทางอภิธรรมในด้านการแสดงความหมายของอำนาจทั้งมวลที่สามารถอ้างอิงได้ในหลายด้าน ทั้งในเรื่องการปฏิบัติและการเข้าใจในหลักที่มีความซับซ้อนต่าง ๆ ของการดำเนินชีวิตในแ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้า 12
127
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้า 12
…ามสนอสสาทนาภินนฺทนกาเล กามาวจรา ลมพนา เตเนวากาเรน สตฺตวีสติ มหคฺคตธมฺเม อารพุก ปวตฺติย มหคคตารมฺมณา สมมติธมฺเม อารพุก ปวตฺติย์ ปญฺญตฺตา- ลมพนา ฯ ทิฏฐิวิปฺปยุตฺตจิตฺตุปปาทาปิ เตเยว ธมฺเม อารพฺภ เกวล์ 126
ในบทนี้พูดถึงการตีความและวิเคราะห์อภิธรรมในการเข้าถึงความรู้อันลึกซึ้ง พระธรรมมีการกล่าวถึงการปวที่ลักษณะต่างๆ ของจิต ปรากฏการณ์ลมและการเกิดจิตตัญญูแสดงถึงการปฏิบัติและการศึกษาเพื่อเข้าถึงธรรมที่สูงกว
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
148
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ชชติ นิราวชุชนมปิ ยถาติ นิโรธา วุฏฐหนฺตสฺส ผลจิตฺตนฺติ อธิปปาโย ฯ ยถาหุ นิราวชช์ กถ จิตต โหติ เนตหิ สมมติ นิยโม น วินเวชช์ นิโรธา ผลทสฺสนาติ ฯ เกน ปน กิจฺเจน อิท จิตติ ปวตฺตตีติ ฯ ตทารมฺมณกิจเจน ตาว นปฺปวต…
เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธรรมมาตวิภาวินี โดยเน้นที่การใช้จิตและความเข้าใจในความเป็นจริงของสรรพสิ่ง ตัวบทอธิบายถึงลมพนสฺสและปัญหาเกี่ยวกับจิตที่มีผลต่อชมาจิตในแต่ละสถานการณ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
196
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ูปรูปนฺติ วุตต์ ยถา ทุกฺขทุกฺขนฺติ ฯ ปริจเฉทาทิภาว์ อติกฺกมิตวา สภาเวเนว อุปลพุภนโต ลกฺขณฤตยาโรปเนน สมมติ อรหตุตา สมุมสนา รูป์ ฯ น กสฺสตีติ อกาโส ฯ อกาโสเยว อากาโส ฯ นิชชีวตฺเถน ธาตุ จาติ อากาศธาตุ ฯ จกฺขุ…
บทความนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและการแบ่งแยกในอภิธรรมที่สำคัญ รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับคำนิยามและลักษณะของอาหารในบริบททางอภิธรรม ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจถึงการทำงานและบทบาทของอาหารใน
อธิบายอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
254
อธิบายอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ปญฺญาปิยตฺตาติ เตน เตน ปกาเรน ญาเปตพฺพตฺตา ฯ อิมินา รูปาทิธมฺมานํ สมูหสนฺตานาที- อวตฺถาวิเสสาทิเภทา สมมติสจจภูตา อุปาทาปญฺญตฺติสงฺขาตา อตฺถปญฺญาติ วุตตา ฯ สา หิ นามปญฺญตฺติยา ปญฺญาปิยติ ฯ ปญฺญาปนโตติ ปกาเร…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งให้ความสำคัญต่อการเข้าใจนิพพานและหลักคำสอนทางพุทธศาสนา โดยเน้นประเด็นต่างๆ อาทิ การเชื่อมโยงระหว่างอารมณ์และแนวคิดของอนัตตา ถือเป็นส่วนสำคัญในการเร