อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 130
…ล้วเป็นต้น ฯ จริงอยู่
อาลัมพนะทั้ง ๕ มีรูปเป็นต้น อันทวาร ๖ ยึดถือแล้ว เป็นปัจจุบัน
และอดีตตามสมควร สมมติว่า เป็นกรรมและกรรมนิมิต เป็นอารมณ์
แก่ปฏิสนธิจิตและภวังคจิตที่เป็นกามาวจรก่อน ที่เป็นอดีตเท่านั้น
อ…
บทนี้พูดถึงอารมณ์ของจิตที่พ้นจากทวาร ที่กล่าวถึงลักษณะและอวิหารณ์ของจิต ไม่ให้ยึดถืออารมณ์ที่เป็นอดีตหรือปัจจุบัน โดยอธิบายถึงความสำคัญของการเป็นอารมณ์และกรรมที่เกี่ยวข้องกับจิต จึงพิจารณาว่าอารมณ์ที่