หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาเกี่ยวกับอรรถกถาพระเวสวัณ
242
การศึกษาเกี่ยวกับอรรถกถาพระเวสวัณ
…วา ว ปฏิกโท เตน น วิชฺฉ มีความว่า ด้วยเหตุ นั่นแล กิฏฺฐินีผู็ ใช้หาได้มีการรับจากมือนอริญผูู้ใช้ไม่ สองบวา อุปชฺฌติ ครุ้ง มีความว่า แม้เมื่อเป็นอย่างนั้น กิริยผู่ใช้ ย่อมต้องอาบัติตามนิสสต เพราะเหตุที่กิ…
เนื้อหาในบทนี้อธิบายถึงความหมายที่เกี่ยวข้องกับกิริยาของผู้ใช้และอิทธิพลของกรรมที่เกิดขึ้นจากการกระทำที่มีอำนาจ ขอให้ระลึกถึงคำสอนที่กล่าวถึงบ้าง แม้หลังจากอาบัติก็ต้องมีการรับรู้ และความเข้าใจในบริโภ
ปัญจมนต์ปลามกา อรรถกถา
282
ปัญจมนต์ปลามกา อรรถกถา
ประโยค - ปัญจมนต์ปลามกา อรรถกถาพระวินาย ปริวาร วันนา - หน้าที่ 995 สองบทว่า นิสาราถีย์ ปญฺญตติ มีความว่า กิยผู้ถือความ บาดหมางเป็นต้น อันสงฆ้อมข้อนออกจากหมู่ด้วยธรรมใด กร…
บทนี้ว่าด้วยพระวินัยและนิสาราถีย์ โดยมีการแสดงถึงกรรมและการบัญญัติที่สำคัญในศาสนา ในด้านของการวิเคราะห์และอานิสงส์แห่งบัญญัติในสิกขาบทต่างๆ ที่แบ่งออกเป็น ๔ ส่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งบทว่าด้วย อปญญตติ และ
มังคลดำและความหมายของทักษิณา
23
มังคลดำและความหมายของทักษิณา
…งผู้ถุนย่อมต้องว่าไม่ไปในสงฆ์, ทักษิณย่อมไม่กล่าวว่าไปในสงฆ์ได้ เพราะทำให้ปราเปรนไป ด้วยอำนาจบุคคล, สองว่า นิพพ- มิตโต ฯ ฯ ฯ ความว่า ไม่ทำความสงสัยให้เกิดว่า ‘ทานเป็นอัน เราได้แก่บุคคลนี้หรือไม่หนอ.?’ สอ…
เนื้อหานี้พูดถึงการตีความและการคำนวณของทักษิณา โดยพระผู้มีพระภาคตรัสว่า ทักษิณามิเป็นสิ่งที่มีผลมากนัก เนื่องจากทักษิณานั้นสงวนไว้เฉพาะสงฆ์ การถวายแก่สงฆ์หรือการทำบุญกับสงฆ์จึงต้องกระทำด้วยความระมัดระ
มัจจุราชา และความประพฤติในวรรณคดี
65
มัจจุราชา และความประพฤติในวรรณคดี
…ถาจุฬาฏิบาปในอรรถติมรรครหัสแห่งภู- ปัญญาสังคะ และอรรถกถากฤษฏกตฤตกในอรรถกฤษตกบาต อังคุตตร- นิกายว่า “สองท่าว่า ปาณิตปิดํ ปาณาย คือ ละโทษเครื่องเป็น ผู้พูด คือเจตนาอันยังสัตว์มีชีวิตให้ตกลงไป กล่าวไว้ ปฏิว…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์บทประพันธ์ในวรรณคดี รวมถึงการอ้างอิงถึงความคิดเห็นในอรรถกถาที่แตกต่างกันเกี่ยวกับความประพฤติที่ดีงามหรือสีรยา โดยอธิบายว่าการทำความดีมีความสำคัญต่อการอยู่ร่วมกันและการรักษาช
ความหมายของชื่อเทพในมังคลิติกา
98
ความหมายของชื่อเทพในมังคลิติกา
…ะบานนี้ ว่า อุปปามนากาน เทวนต์ อาคุ- สรณะ เทวน เข้าอ้ายอาทิตย์ ในคำว่า ปริตตภูมานดอทิทัน ปน ดังนั้น สองวา เอกโต อุคุทวา คือ ไม่ถือเอาริสตาตาเทพดา เป็นต้น โดยความเป็นพวกเดียวกันว่ามีรสมิ หรือว่ามีกายเป็นส…
บทความนี้สำรวจความหมายและลักษณะของชื่อเทพในมังคลิติกา โดยเน้นที่บทบาทของพรหมแม่และเทพต่าง ๆ โดยเฉพาะ พรหมภิกา และแนวคิดเรื่องความสามัคคีของเทพในระดับต่าง ๆ ซึ่งเป็นผลให้เกิดความเข้าใจลึกซึ้งเกี่ยวกับป
มงคลที่นำมาซึ่งความสุข
197
มงคลที่นำมาซึ่งความสุข
…่งจุน"เป็นต้น." [๑๘๗] ก็ทัฬลสงสูตรนั้นว่า "บทว่า อากาสิ คือ โดย ประการ ๔ มีการไม่เมียบุตรเป็นต้น. สองบทว่า กุลลด ธมมลด คือ ในธรรมอันหาโทษมิมีตามที่กล่าวแล้ว มือวิ่งสายเป็นต้น. บาทว่า วิสาขทิวตูฎ ความว่…
บทความนี้กล่าวถึงการเรียนรู้และการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุถึงพระพุทธเจ้า โดยอ้างถึงวิธีการต่างๆ เช่น กัมมัฎฐาน การบริกรรมสติและสมาธิ เพื่อสร้างความดีและความสุขในชีวิต นอกจากนี้ยังพูดถึงคุณธรรมอุปการที่เป็
การเจริญวิถีสมาคมในพระธรรม
256
การเจริญวิถีสมาคมในพระธรรม
ประโยค ๕ คำแห่งนี้ เรียงแรงและกำลังของพระธรรมกถีนั้นแลเป็นประมาณ." [๒๔๓] ภิกษุสูตรนี้ว่า "สองบวกว่า สุขพฤกษ์ อุปสรรค คือ มีอุปการะแก่ความปฏิบัติต่อถอมีประโยชน์ทั่วไป. ดังนี้ พระอรรถถากถายักล่าว…
บทความนี้กล่าวถึงการเจริญวิถีสมาคมซึ่งเป็นการกระทำที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาความรู้และปัญญาในพระธรรมกถี โดยเน้นอุปการะและความสำคัญของการปฏิบัติที่ส่งผลประโยชน์ให้แก่สังคมทั่วไป อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างว
ความไม่ประมาทในธรรมะ
259
ความไม่ประมาทในธรรมะ
… ชุคลานี คือ ผู้มีฤทธิ์ฉับพลันไปบนพื้นผิว. บทว่า ปานนี คือ แห่งพวกสัตว์มีเท้า รอยเท้า ชื่อว่าปทชาติ สองบทว่า สมธาน คุฬณตู คือ ย่อมถึงความตั้งลงได้แก่รวมลง. บทว่า อุคฺคมาณูญาติ คือ อินทชาวโลกอ่อนกว่ากว่าเ…
บทความนี้พูดถึงความไม่ประมาทในธรรมะ โดยยกตัวอย่างจากคัมภีร์โบราณที่อธิบายถึงรอยเท้าและฤทธิ์ของผู้ที่มีความไม่ประมาท ผลดีจากการไม่ประมาทนำไปสู่การบรรลุคุณธรรมที่สำคัญในชีวิต ทำให้ผู้คนมีความกล้าหาญในกา
ความไม่ประมาทและธรรมมงคลในพระสูตร
262
ความไม่ประมาทและธรรมมงคลในพระสูตร
…นกล้าไม่ให้ร้อน" และว่า "ความไม่ประมาทเป็นทางมงคล" อย่างนี้เป็นต้น. บรรยายบทแห่ง พระสูตรทั้ง ๒ นั้น สองบทว่า อุปปมุตตสฺ สาตาปิโต มาในพระ สูตรหลายแห่ง อีคลายหนึ่ง สองบทนั้น พระผู้พระภาคตรัไว้ใน วิตุตตสูตร…
บทนี้อธิบายความไม่ประมาทว่าเป็นธรรมที่มีอุปการะมาก ช่วยให้บุคคลมีความกล้าไม่กลัวต่อผู้อื่นและถือว่าเป็นมงคล ความไม่ประมาทในพระสูตรหมายถึงการมีความเพียร และไม่มีความประมาทนั้นนำไปสู่อุตตรธรรม มีการอ้าง
มังสณฑ์ทานฉบับแปล: สังคโยชน์และกรรม
79
มังสณฑ์ทานฉบับแปล: สังคโยชน์และกรรม
…กิดขึ้น พึงเห็นอรธแห่งสังโยชน์เหล่านั้นแน่นอน ว่าเป็น เครื่องประกอบสัตว์ไว้ (ในภพ) ดังพระณามนี
สองบทว่า สมงฺค อญฺญาย ความว่า บรรดาสังสารมิมีกทุกข์ เป็นต้น สังสารใด อันนควรรู้โดยประกายใด เพราะรู้จ้อง…
บทนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างสังโยชน์และกรรม โดยเห็นว่าปัจจัยแห่งสงสารและวิบากขัดขวางการถอนสัตว์ออกไปจากวิญญา ด้วยความที่ธรรมเหล่านี้เป็นสิ่งที่กำหนดกรรมและการเกิดในภพต่าง ๆ พร้อมทั้งการออกจากเครื่อง
ความยินดีและยินร้ายในอภิธรรม
151
ความยินดีและยินร้ายในอภิธรรม
…ระอรหันต์ เป็นคู่กัน ในอภิธรรมมนต์และอนิญาธรรม์ ด้วยอาการอย่างนี้." [๒๐๙] อรรถกถาปมัติสูตรนี้ว่า " สองนางว่า อภิญญานุสราต์ ความว่า เป็นผู้คู่ที่ในอรรถน์ อย่าง เพราะเป็นผู้ปล่อย ซึ่งความดีและความเสียใจใน…
บทความนี้กล่าวถึงความยินดีและความยินร้ายในพระอรหันต์ซึ่งเป็นคู่กันในอภิธรรมและอนิญาธรรม. ประเด็นสำคัญที่นำเสนอ ได้แก่ การปล่อยวางอารมณ์ โดยไม่ยึดติดกับลาภและอลาภ ทั้งนี้ยังกำหนดกรอบความสัมพันธ์ที่มีต่
มังกรดกนี้นี่แปล เล่ม ๔ - หน้า 31
31
มังกรดกนี้นี่แปล เล่ม ๔ - หน้า 31
…ณ พระผู้พระภาค ทรงประสงค์ว่า วุฒนะ ในบทว่า วุฒนะ นี้ บวว่า อปมาณติ คือ ย่อมบดบังด้วยอารมณ์อั้นธรรม. สองบทว่า ธรรมสุโกวิท ได้แก้ เฉียบแหลมในชฎุ-- ปลายธรรม สองบทว่า ทีภูธ ธรรม ฯ ได้แก้ ในอัตภาพนี้ แหละ. บท…
บทพูดถึงความหมายของคำว่า วุฒนะ รวมถึงความสำคัญของคุณธรรมในชีวิตมนุษย์ โดยเน้นว่าบุคคลที่เจริญวัยจะได้รับการสรรเสริญและความสำเร็จในชีวิต การสื่อสารถึงการเกิดในสวรรคต์และการประพฤติที่ดี นอกจากนี้ยังมีกา
การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล
67
การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล
…ุวีริตวา แปลว่า ไม่เกี่ยวไปแล้ว บทว่า กุสติพุทธนกัครา ความว่า ในเวลาประกอบมณฑล เย็นเข้า กัน สองบาทว่า สตฺตว อวร สินวาระที่เย็น ๓ ครั้ง การไม่ทำความแปลกอะไร ด้วยการแสดงปิติพึง ชื่อ ว่ากัปสันใ…
บทความนี้กล่าวถึงการถอดผ้าผ้ายบและรายละเอียดโดยมุ่งเน้นที่การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล จากการตีความและคำอธิบายของพระอรรถกถาจารย์ นอกจากนี้ ยังอธิบายถึงการไม่ทำความแปลกและความสำคัญของการบรรโภจิวเพื่อให้
มังคลดิถีและอรรถกาถในพระพุทธศาสนา
100
มังคลดิถีและอรรถกาถในพระพุทธศาสนา
…วันอุโบสถ วันมาหาวันนา ยังชนชาวชนบท ให้เอิกเกริกด้วยธรรมดา แล้วก็ไป ภิกขุเอกินาถอธิษฐานอธิษฐานว่า " สองเท่า อุปโภ รุ ฐูยา ความว่า เป็นผู้อุปกา ระด้วยการเรียนและสอบถามเป็นต้น ด้วย สามารถปริยัติธรรม สองเท่…
เนื้อหาพูดถึงมังคลดิถีในพระพุทธศาสนา สะท้อนแนวคิดเกี่ยวกับความเมตตาของภิกขุและการให้ความรู้แก่ผู้คน รวมถึงการปฏิบัติตนอย่างมีสมาธิในการศึกษาธรรมเพื่อประโยชน์สูงสุดของชุมชน เรียนรู้เกี่ยวกับความสำคัญขอ
ความหมายของการสันโดษและไม่สันโดษในพระธรรม
108
ความหมายของการสันโดษและไม่สันโดษในพระธรรม
…่สันโดษ ในคุณธรรมทั้งหลาย เว้นแต่การบรรลู พระอรหันต์ ชื่อว่า "อนุฏฐจิต." ฎีฏกตัิปนาสก์น่านั้นว่า "สองบ่าว องค์ครณิายนี้ว่า ว่า "ความเป็นผู้ไม่สันโดษ ในคุณธรรมทั้งหลาย เว้นแต่การเจริญคุณธรรมทั้งหลายใด. …
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความหมายของการเป็นผู้สันโดษและไม่สันโดษตามพระธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสสอน โดยเฉพาะในบริบทของสัตว์ธรรมและคุณธรรมต่างๆ ที่สัมพันธ์กับการบรรลุถึงพระอรหันต์ ทั้งนี้เนื้อหาที่กล่าวมีการ
มังกรคติที่เป็นฉบับ เล่ม ๔ - พระเถร และการบรรลุธรรม
189
มังกรคติที่เป็นฉบับ เล่ม ๔ - พระเถร และการบรรลุธรรม
…ามไม่กลัวเป็นมูลเกิดขึ้นแล้ว. บทว่า สจิตตุเปนาปา คือ พร้อมกับการเกิดขึ้นแห่งนี้อัน ชายชื่นที่เดียว. สองบทว่า วิสิ นิวิติฏฏวา ความว่า พิสูจกำลัง ปีติทับถมแล้ว จึงได้เล่นกลับออกทางปากแผลที่งูนั่นเอง. บทว่า…
พระเถรได้พิจารณาศิลและอุปสมบทเข้าใจว่าเป็นผู้มีศิลบริสุทธิ์ สร้างความมั่นใจจนสามารถเจริญวิปัสสนาได้จนถึงพระอรหันต์ โดยไม่หวั่นเกรงต่อความตาย มีการแสดงถึงความสุขที่มีในใจเมื่อได้พบการบรรลุธรรมและความบร
มังคลัดที่มีแปล เล่ม ๒ - ลักษณะของจิตวิญญาณและธรรมเครื่องสงเคราะห์
258
มังคลัดที่มีแปล เล่ม ๒ - ลักษณะของจิตวิญญาณและธรรมเครื่องสงเคราะห์
…้นในที่สุดแล้ว จะมิต้องทำในบริษัทมิติ, ต้องเป็นผู้มาดำเสมอในที่ทุกองที่เดียว." อรรถกถาอภาสสูตร ว่า "สองบวกว่า ตุตุ ตุตุ คือ ใน บุคคลนั้น ๆ บาตากวาระ รถสลิกว์ ยายโต ความว่าเมื่อลิ้ม สลิกมีอยู่ รถก็เล่นไปไ…
เนื้อหาดังกล่าวกล่าวถึงความสำคัญของจิตวิญญาณและธรรมเครื่องสงเคราะห์ที่ถือเป็นพื้นฐานสำคัญในการดำรงอยู่ของโลกและบุคคล โดยอธิบายผ่านคัมภีร์และอรรถกถาต่างๆ พูดถึงความจำเป็นที่ธรรมเครื่องสงเคราะห์ควรมีอยู
การบริจาคและผลของการทานในพุทธศาสนา
278
การบริจาคและผลของการทานในพุทธศาสนา
ประโยค ๔ - มั่งคั่งที่นี่นเป็นปล เล่ม ๒ - หน้าที่ 278 [แก้ข้อความ] บรรดาบาทเหล่านั้น สองบทว่า จิร ชิวฑู ความว่า จงเป็นอยู่ ตลอดกาลา คือเป็นผู้มีอยู่นั้น สองบทว่า โน ฎติ แปลว่า หมู่ฤทธิของเ…
เนื้อหาพูดถึงความหมายของการบริจาคในพุทธศาสนาและผลที่เกิดขึ้นจากการทำทาน โดยมุ่งเน้นที่องค์ประกอบที่ทำให้การบริจาคนั้นประสบผลสำเร็จ เช่น การทำจิตให้ถึงพร้อมและผลแห่งกรรมที่เกิดจากการอุทิศตนเพื่อผู้อื่น
มั่งคั่งที่สุดในปัจจุบัน เล่ม ๒
284
มั่งคั่งที่สุดในปัจจุบัน เล่ม ๒
…นั้นฉันใด นับได้ อันพักนิทานนี้ ย่อมมีประโยชน์แก่ผู้ไปแล้วนั้นฉันนั้น ดังนี้ ศัพท์ว่า โจ ลงในอธารณะ สองบทว่า ททุกข์ เทนุ ความว่า มหาบพิตร ท่านที่พระองค์อุทิศให้หมูพระญาณด้วยพระองค์ในวันนี้ เพราะเหตุที่สง…
ในบทนี้พูดถึงการแสดงความทักฐานในพระราชวาย พร้อมทั้งวิเคราะห์ถึงประโยชน์ของความเชื่อและการตั้งอยู่ในสงฆ์ การแสดงออกถึงความสำคัญของทักษิณาและอานบุญในสังคม โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่สงฆ์มีบทบาทสำคัญต่อสังค
การรักษาสุตรีในแนวคิดพระไตรปิฎก
317
การรักษาสุตรีในแนวคิดพระไตรปิฎก
…ย่อมไม่ให้ไปใน ที่ไหน ๆ ว่า โกฏิ ความว่า ย่อมกักไว้ในที่คุ้มครองโดยประกา ที่บูรพเหล่านี้นั่นไม่เห็น สองบทว่า อิสสริยา ภารติ ความว่า ห้ามการอยู่ตามอำเภอใจ แห่งสุตรีนั้น ประพฤติบ่มี สองบทว่า วัด จตุคติ ควา…
บทนี้ชี้ให้เห็นถึงบทบาทของมังคลัดและสุตรีตามพระไตรปิฎก โดยมีการกล่าวถึงการรักษาและความสำคัญของสุตรีในการอยู่ร่วมกับบูรพาและการปฏิบัติธรรมที่สัมพันธ์กับการคุ้มครองและอำนาจที่ยิ่งใหญ่ สุตรีที่มีการรักษา