หน้าหนังสือทั้งหมด

อรูปชีวิตินทรีย์และความรู้สึกทางจิตใจ
163
อรูปชีวิตินทรีย์และความรู้สึกทางจิตใจ
…ส กิริยาเสวยอารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุข อันเกิดแต่เจโต สัมผัส ได้แก่ อุเบกขาเวทนาเจตสิก เป็นนามธรรม 15. สัทธินทรีย์ สัทธินทรีย์ คือ ศรัทธา กิริยาที่เชื่อ ความปลงใจเชื่อ ความเลื่อมใสยิ่ง สัทธินทรีย์ คือ ศรัทธา สัทธาพ…
…นัสสินทรีย์ เกี่ยวกับความทุกข์ทางใจ ขณะที่อุเปกขินทรีย์เกิดขึ้นเมื่อไม่มีอารมณ์ใด ๆ ทั้งสุขและทุกข์ สัทธินทรีย์แสดงถึงความเชื่อและความเลื่อมใสในสิ่งต่างๆ ผ่านเจตสิกที่เป็นนามธรรม.
การเชื่อและการเข้าใจในธรรม
291
การเชื่อและการเข้าใจในธรรม
…็นต้น สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเรียกพระสารีบุตรมาแล้วตรัสว่า ดูก่อน สารีบุตร เธอเชื่อหรือว่า สัทธินทรีย์ที่บุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมหยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นเบื้องหน้า มีอมตะเป็นที่สุด วิริยินทร…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนให้เราทราบว่าไม่ควรเชื่อในธรรมต่าง ๆ โดยง่าย ต้องมีการทดลองและพิสูจน์ด้วยตนเอง หากได้รับรู้ด้วยตนเองแล้วจึงจะปักใจเชื่อในธรรมที่ไม่มีโทษ โดยอ้างอิงจากพระเกสปุตติสูตรและพระปุพพโกฏ
ดวงอินทรีย์ทั้ง 5 และความสำคัญต่อการบรรลุธรรม
248
ดวงอินทรีย์ทั้ง 5 และความสำคัญต่อการบรรลุธรรม
…ย์ทั้ง 5 ดวงนี้จะทำให้เกิดความรู้สึก คือ เวทนาทั้งส่วนของกายและใจ หมวดที่ 4 มีดวงอินทรีย์ 5 ดวง คือ สัทธินทรีย์ ความศรัทธาเป็นใหญ่ วิริยินทรีย์ ความเพียรเป็นใหญ่ สตินทรีย์ ความระลึกได้เป็นใหญ่ สมาธินทรีย์ ความตั…
…นการกำหนดเวทนาในชีวิตมนุษย์ นอกจากนี้ยังมีดวงอินทรีย์อีก 5 ดวงที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรม ได้แก่ สัทธินทรีย์, วิริยินทรีย์, สตินทรีย์, สมาธินทรีย์ และ ปัญญินทรีย์ ซึ่งทั้งหมดนี้มีความสำคัญต่อการบรรลุธรรมและกา…
เอกังสพยากรณียปัญหาในพระพุทธศาสนา
275
เอกังสพยากรณียปัญหาในพระพุทธศาสนา
…รดาบุคคล 3 จำพวกที่กล่าวมา พระสริฏฐะตอบว่า ผมชอบใจสัทธาวิมุตตบุคคลซึ่งดียิ่งกว่าและประณีตกว่า เพราะ สัทธินทรีย์(อินทรีย์คือศรัทธา)ของบุคคลนี้แก่กล้ายิ่งนัก พระมหาโกฏฐิตะตอบว่า ผมชอบใจกายสักขีบุคคลซึ่งดียิ่งกว่าแ…
เอกังสพยากรณียปัญหาเป็นปัญหาที่ต้องตอบโดยนัยเดียว โดยเปรียบเทียบระหว่างบุคคล 3 จำพวกคือ สัทธาวิมุตตบุคคล กายสักขีบุคคล และทิฏฐิปัตตบุคคล ซึ่งแต่ละกลุ่มมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ในการตอบปัญหาดังกล่าว
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
159
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
…์ ความเป็นใหญ่ทางอุเบกขาเวทนา มีหน้าที่ วางเฉย ได้แก่ ไม่สุข ไม่ทุกข์ อุเบกขาเจตสิก เป็นนามธรรม 15. สัทธินทรีย์ ความเป็นใหญ่ในเรื่องของศรัทธา มีหน้าที่เชื่อ เลื่อมใสในสิ่งที่ควร ได้แก่ ศรัทธาเจตสิก เป็นนามธรรม 1…
…วข้องกับสุขเวทนา ทุกขเวทนา โสมนัสเวทนา และโทมนัสเวทนา นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงอุเปกขินทรีย์ที่วางเฉย สัทธินทรีย์ที่มีศรัทธา วีริยินทรีย์ที่มีความพยายาม สตินทรีย์ที่มีสติสมาธิซึ่งต่างมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของ…
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…นามปรมัตถ์ 14. เบกษินทรีย์ เป็นกลาง ความเชื่อ การเสวยอารมณ์ เวทนา-เบกขา หค 55 วางเฉย นามปรมัตถ์ 15. สัทธินทรีย์ สัทธา โสภณจิต 91 เลื่อมใสในสิ่งที่ควร นามปรมัตถ์ 16. วิริยินทรีย์ 17. สตินทรีย์ 18. สมาธินทรีย์ ควา…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
อุเบกขาและพละ 5
176
อุเบกขาและพละ 5
…ุถุชนธรรมดาเป็นอินทรีย์ของพระอริยเจ้า และ แนวทางในการปฏิบัติที่เป็นดั่งสะพานที่เชื่อมต่อนี้ก็ได้แก่ สัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์ สตินทรีย์ สมาธินทรีย์และปัญญินทรีย์ ซึ่งอินทรีย์ทั้ง 5 ประการนี้ตรงกับหมวดธรรมที่เรียก…
เนื้อหานี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับอุเบกขาและพละ 5 ในการเสวยอารมณ์และความรู้สึกของสัตว์ทั้งหลาย โดยเน้นถึงความสำคัญของผัสสะที่มีบทบาทในการเกิดเวทนาในใจและการพัฒนาจิตใจจากอินทรีย์ของปุถุชนสู่พระอริยเจ้า ธ
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
179
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
…าสัมเจ้ายังได้ตรัสถึงอานิสงส์ของการเจริญอินทรีย์ไว้ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 5 เหล่านี้ คือ สัทธินทรีย์ ฯลฯ ปัญญินทรีย์ อินทรีย์ 5 1 วิตถารสูตร, อังคุตตนิกาย จตุกนิบาท, มก. เล่มที่ 35 ข้อ 162 หน้า 386. บ…
เนื้อหานี้สำรวจบทบาทของสติที่สำคัญในชีวิตประจำวันและการปฏิบัติธรรม สติทำหน้าที่ทำให้จิตใจสงบและไม่ตกไปสู่อุทธัจจะ โดยมีอินทรีย์ 5 เป็นตัวกำหนดการบรรลุธรรม พระพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับปฏิปทาที่มีผลลัพธ์แตก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
312
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
…ระโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 312 โทมนัสสิทรีย์ ๑ อุเปกขินทรีย์ ๑ สัทธินทรีย์ ๑ วิริยินทรีย์ ๑ สตินทรีย์ ๑ สมาธินทรีย์ ๑ ปัญญินทรีย์ ๑ อนัญญตัญญัสสามีติน ทรีย์ ๑ อัญญินทรีย์ ๑ อ…
บทความนี้กล่าวถึงโทมนัสสิทรีย์และพละ ๕ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงอิทธิพลของอินทรีย์ต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดญาณและชีวิต แต่ละองค์ของอินทรีย์มีบทบาทสำคัญต่อการฝึกจิตและการเข้าถึงอรหัตผล และสามารถแยก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
313
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
…ิทธิบาท อิทธิบาทคือจิตตะ ๑ วิมังสิทธิบาท อิทธิบาทคือวีมังสา ๑ ฯ อินทรีย์ (ธรรมเป็นใหญ่) ๕ อย่าง คือ สัทธินทรีย์ อินทรีย์คือ ศรัทธา ๑ วิริยนทรีย์ อินทรีย์คือวิริยะ ๑ สตินทรีย์ อินทรีย์คือปัญญา ๑ ฯ สมาธินทรีย์ อิน…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔