หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
562
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…านิยา ฯ อาปุพฺโพ ญา ชานเน ตพฺพานิชาติ โยควิภาเคน กฤตวตฺเถ อนิโย ญาสุส ชาชนนา ฯ ปโยเชตีติ ปโยชนโก โย สารถี อสเส ปโยเชติ อิติ ตสฺมา โส สารถี ปโยชนโก ๆ ยุช โยเค สพพ...วาติ ณฺวุ นุทาทีหิตยาทินา ณวุฒิส อนโก ๆ ป…
ในหน้าที่ 562 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา มีการกล่าวถึงการแยกแยะและการศึกษาอภิธมฺม ซึ่งอธิบายถึงการใช้และความหมายของคำในบริบทต่างๆ ความสำคัญของการเข้าใจอภิธมฺมในการพัฒนาความรู้และการนำไปใช้อย่างเหมาะสม โด
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 6
6
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 6
…มปปวตฺตา เย อสฺสา ฯ อสนฺติ ภิกฺขนฺตีติ อสฺสา เย หยา ฯ อส ภิกฺขเน สพพ...วาติ อ ฯ อสฺสทมาทโย สาเรตีติ สารถี โย ชโน อสส...โย สาเรติ คเมติ อิติ โส ชโน สารถี รถวาโห ฯ สร คติจินตาย ตสฺสีลาทีสุ ณีตวาวี วาติ ณี อส…
เนื้อหาในหน้านี้สำรวจถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาซึ่งเกี่ยวกับจิตตและเจตสิกา โดยอธิบายถึงลักษณะของปัญญาและการตีความในระบบอภิธมฺม. ยังมีการอธิบายถึงการวิเคราะห์จิตตในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่จะส่งผลต่อวิธีการปฏิบ
เจ้าหญิงโรหิณีและธรรมะการควบคุมอารมณ์
86
เจ้าหญิงโรหิณีและธรรมะการควบคุมอารมณ์
…องในนามรูป ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล เรื่องภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง โย เว อุปฺปติต โกธ์ รถ ภนฺตัว ธารเย ตมห์ สารถี พรูมิ รสุมิคคาโด อิตโร ชโนติ ผู้ใดแล จึงสกัดความโกรธที่พลุ่งขึ้น เหมือนคน ห้ามรถที่กำลังแล่นไปได้ เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับเจ้าหญิงโรหิณีและการสอนทางธรรมที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะความโกรธ เพื่อไม่ให้ทุกข์มาถึงบุคคลนั้น การละความโกรธและการสละความถือตัวจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงจิตท
เรื่องเจ้าหญิงโรหิณี
68
เรื่องเจ้าหญิงโรหิณี
…องในนามรูป ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล เรื่องภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง โย เว อุปฺปติต โกธ์ รถ ภนฺตัว ธารเย ตมห์ สารถี พรูมิ รสุมิคคาโด อิตโร ชโนติ ผู้ใดแล จึงสกัดความโกรธที่พลุ่งขึ้น เหมือนคน ห้ามรถที่กำลังแล่นไปได้ เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสอนให้บุคคลละความโกรธและความถือตัว เพื่อนำไปสู่การปลดปล่อยจากกิเลสและทุกข์ในชีวิต โดยยกรูปแบบการสกัดความโกรธเหมือนการห้ามรถยนต์ที่กำลังวิ่ง อยู่ระหว่างการเดินทางสู่โลกหน้า ซึ่งอธิบา
การรู้แจ้งโลกและการฝึกอบรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
69
การรู้แจ้งโลกและการฝึกอบรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…งสร้าง องค์ประกอบแห่งจักรวาล โลกภายนอกที่ล้อมรอบ ตัวเราอยู่ พระองค์ก็ทรงรู้โดยสิ้นเชิง 5.4.6 ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “อนุตตโร ปุริสทัมมสารถี” แปลว…
…าง และอมนุษย์ เช่น อาฬวกยักษ์ที่ได้รับการสอนจนได้เห็นธรรม การรวมกันของคำว่า 'อนุตตโร' และ 'ปุริสทัมมสารถี' สะท้อนถึงคุณธรรมอันประเสริฐของพระองค์ที่ไม่มีใครเหมือน
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
112
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
…รงสร้าง องค์ประกอบแห่งจักรวาล โลกภายนอกที่ล้อมรอบ ตัวเราอยู่ พระองค์ก็ทรงรู้อย่างสิ้นเชิง ๖. ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “อนุตตโร ปุริส ทัมมสารถี” แปล…
…ธเจ้าเกี่ยวกับจริต, อัธยาศัย, อินทรีย์, กรรม, ทิฏฐิ และธรรมที่เป็นไปตามกฎแห่งไตรลักษณ์ รวมถึงการเป็นสารถีฝึกบุรุษที่เหนือกว่าใครในแนวคิดพระพุทธศาสนา. นอกจากนี้ยังกล่าวถึงลักษณะของจักรวาลและโอกาสโลกที่สัตว์…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - เนื้อหาหน้าที่ 10 ถึง 105
105
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - เนื้อหาหน้าที่ 10 ถึง 105
…ตสุ เตสุ ธมฺเมสุ มชฺฌตฺตตา ตารมชุมตตตา ฯ สา จิตต เจตสิกานํ อชุมุเปกฺขนลักขณา สมฺปวตฺตานํ อสุสาน [๒] สารถี วัย ฯ กายสฺส ปสฺสมฺภวํ กายปสฺสุทธิ ฯ จิตฺตสฺส ปสฺสมฺภวํ จิตฺต- ปสฺสทฺธิ ฯ อุโภปิ เจตา กายจิตฺตานํ ท…
เนื้อหาจากอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา เน้นการศึกษาเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ของกายและจิต โดยมีการอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างกายและจิตในด้านต่าง ๆ ของอภิธรรม จากการแบ่งปันถามหลักการที่สำคัญในชีวิตประจำวัน เช่น เรื
วิสุทธิมคฺคสฺส: การปฏิบัติทางจิตใจ
172
วิสุทธิมคฺคสฺส: การปฏิบัติทางจิตใจ
…นิรสสาท อารมุมเณ สมปปวตฺติ สมถวีถีปฏิบันน์ จิตต์ โหติ ตทาสฺส ปคคหนิคคหสมุปห์สเนส น พยาปาร์ อาปชฺชติ สารถี วัย สมปปวตฺเตสุ อสฺเสสุ ฯ เอว ยามี สมเย จิตต์ อชุกุเปกฺขิตพฺพิ ตสฺมึ สมเย จิตติ อชฺณุเปกฺขติ ฯ อสมา…
บทความนี้อธิบายถึงการปฏิบัติทางจิตใจตามวิสุทธิมคฺคสฺส ที่ช่วยลดทุกข์และชี้แนะแนวทางการเจริญสติในชีวิตประจำวัน การทำสมาธิ การเฝ้าสังเกตจิตใจ เช่น การมองเห็น ทุกข์ อนาคต และการปฏิบัติที่ถูกต้องในช่วงเวล
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
41
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…อารมฺมณาภิมุขภาวปจฺจุปฎ ฐาโน อารมฺมณปทฏฺฐาโน สังขารขันธปริยาปันโน อารมฺมณปฏิ ปาทกตุเตน สมฺปยุตฺตานํ สารถี วัย ทฏฺฐพฺโพ ฯ วีถีปฏิบาทโกติ ปน ปญฺจทวาราวชุชนสุเสต์ อธิวจน์ ฯ ชวนปฏิปาทโกติ มโนทวารา วชฺชนสุเสต์ …
หนังสือเล่มนี้สำรวจคุณลักษณะและรายละเอียดของวิสุทธิมคฺคซึ่งเป็นแนวทางในการเข้าถึงนิพพานในพระพุทธศาสนา การศึกษาในเรื่องนี้จะช่วยให้เข้าใจถึงการมุ่งเน้นทางจิตใจที่มีความสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนา
วิสุทธิมรรค: การปฏิบัติในสมาธิและการหลีกเลี่ยงจิตที่ไม่สงบ
123
วิสุทธิมรรค: การปฏิบัติในสมาธิและการหลีกเลี่ยงจิตที่ไม่สงบ
…อในอารมณ์ ดำเนินอยู่ในวิถีแห่งสมถะ ในกาลนั้น เธอไม่ต้องขวนขวายในการยก การข่ม และการทำให้ร่าเริง ดุจ สารถี เมื่อม้าทั้งหลายวิ่งไปเรียบร้อยแล้วก็ไม่ต้องขวนขวาย (อะไร) ฉะนั้น พระโยคาวจรย่อมเพ่งดูจิตอยู่เฉยๆ ใ…
บทความนี้สำรวจแนวทางการปฏิบัติสมาธิในวิสุทธิมรรค โดยยกตัวอย่างการหลีกเลี่ยงบุคคลที่มีจิตไม่สงบ และการเสริมสร้างสมาธิผ่านการเข้าใกล้บุคคลที่มีจิตใจสงบ การธำรงจิตให้มั่นในสมาธิจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการปฏิบ
การศึกษาพระพุทธศาสนาและเรื่องราวของพระโมคคัลลีบุตร
374
การศึกษาพระพุทธศาสนาและเรื่องราวของพระโมคคัลลีบุตร
…พระหฤทัยจะแก้แค้นและเอาราช สมบัติของพระบิดาคืนให้จงได้ เพียรหาช่องเข้าใกล้พระเจ้าพรหมทัตจนได้เป็นนายสารถีคนดปรด คราวหนึ่งพระเจ้าพรหมทัตเสด็จประพาสป่า ทีฆาวุกุมารแสร้งขับรถพระที่นั่งเร็วจนราชบริพารตาม เสด็จ…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการบรรลุธรรมของพระโมคคัลลีบุตรที่ใช้เวลา 7 ปีในการศึกษาและเกลี้ยกล่อมให้เข้าสู่พระพุทธศาสนา จนกระทั่งกลายเป็นอธิบดีสงฆ์ในสมัยพระเจ้าอโศกมหา
ทำไมต้องศูนย์กลางกาย ฐานที่ ๗
56
ทำไมต้องศูนย์กลางกาย ฐานที่ ๗
…ัน ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ก็จะขับเคลื่อนเข้าไปสู่ภายใน แล้วหลุดพ้นจากความทุกข์ทรมานของชีวิตไปได้ เหมือนสารถีฝีมือดี นั่งอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องของพวงมาลัย ก็สามารถขับเคลื่อนรถไปถึงจุดหมายปลายทางได้ ใจที่มาตั้…
…ยวกัน เมื่อมีสติและสัมมาสมาธิ จึงสามารถหลุดพ้นจากความทุกข์และทรมานต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิต เหมือนกับสารถีที่นั่งอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องสามารถขับเคลื่อนรถไปถึงจุดหมายได้ ทุกคนต้องเข้าใจและปฏิบัติตามวิถีทางน…
พระพุทธเจ้า สัตถา เทวมนุสสานัง
51
พระพุทธเจ้า สัตถา เทวมนุสสานัง
2.3.6 อนุตตโร ปุริสทัมมสารถ ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่น ยิ่งกว่า หมายถึง ยอดเยี่ยม เพราะพระพุทธองค์เป็นผู้ประเสริฐสุดในหมู่มน…
พระพุทธเจ้าเป็นอนุตตโรปุริสทัมมสารถี ผู้เป็นครูที่ไม่มีใครเสมอเหมือนในการฝึกมนุษย์และเทวดา ทั้งยังทรงเป็นผู้นำที่พาให้พ้นจากการเกิด แก่ …
คำถามเกี่ยวกับการทำหลุมในบทสนทนาของพระเตมีย์
44
คำถามเกี่ยวกับการทำหลุมในบทสนทนาของพระเตมีย์
…māno va kāsūm khaṇasi sārathi, puṭṭho me samma akkhāhi, kiṁ kāsuyā karissai. (J VI: 12^19-20 Ee) นายสารถี ท่านจะรีบูชุดหลมไป ทำไม เราถามแล้ว ท่านจงบอกแก่เราเกิดเพื่อน ท่านจักใช้หลุมทำประโยชน์อะไร (ขุ.ช า. …
เนื้อหารายนี้พูดถึงการสนทนาระหว่างนายสารถีกับพระเตมีย์ ในเรื่องการทำหลุมและความหมายของการทำหลุมเพื่อประโยชน์ต่างๆ นายสารถีตอบคำถามว่า การทำหลุ…
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระธรรม
162
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระธรรม
(4) เสด็จไปดีแล้ว (5) เป็นผู้รู้แจ้งโลก (6) เป็นสารถีฝึกคนที่ฝึกได้ไม่มีใครยิ่งกว่า (7) เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย (8) เป็นผู้ตื่นและเบิกบานแล้ว …
เนื้อหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่สำคัญซึ่งย่นย่อลงในหลัก 3 อย่าง ได้แก่ พระปัญญาคุณ, พระกรุณาธิคุณ, และพระวิสุทธิคุณ รวมถึงคุณของพระธรรมที่สามารถเข้าถึงได้และมีคุณค่าต่อผู้ปฏิบัติ นอก
ธรรมะเกี่ยวกับการทำนาและการฝึกม้า
260
ธรรมะเกี่ยวกับการทำนาและการฝึกม้า
…นที่พึ่งไปจนตลอดชีวิต 1.3) แสดงธรรมแก่คนฝึกม้าโดยใช้ภาษาคนฝึกม้า ครั้งหนึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถามสารถีผู้ฝึกม้าชื่อเกสีว่า ดูก่อนเกสี ท่านฝึกหัดม้า ที่ควรฝึกอย่างไร นายเกสีกราบทูลว่า ข้าพระองค์ฝึกหัดมาท…
ในบทนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสสอนเกี่ยวกับการทำนาและการฝึกม้า โดยใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ทำให้พราหมณ์และสารถีเข้าใจถึงความหมายของศรัทธาและความเพียรในชีวิต เมื่อการทำนาเป็นสัญลักษณ์ของการปฏิบัติธรรมนั้นนำไปสู่ค…
เดินตามทางของบัณฑิต ตอนที่ 9
290
เดินตามทางของบัณฑิต ตอนที่ 9
…ทองคำ ทั้งห้อยเครื่อง ประดับหู เวลาราชรถลอยเคลื่อนออกไป จะส่งเสียงไพเราะ เพราะพริ้งมาก เมื่อมาตลีเทพสารถีขึ้นนั่งบนยานพาหนะแก้วชั้นเลิศนี้แล้ว ก็บันลือสีหนาท ดังไปตลอดทิศทั้งสิบ ทำให้ท้องฟ้า ภูเขา และ ต้นไ…
ในตอนที่ 9 ของการเดินตามทางของบัณฑิต เรื่องราวพูดถึงความสวยงามของราชรถที่สร้างจากทองคำและเครื่องประดับที่หรูหรา รวมถึงการเคลื่อนที่ของราชรถจากสวรรค์สู่มนุษยโลก เสียงที่สนั่นหวั่นไหวจากการเคลื่อนที่ของ
เจ้าชายสิทธัตถะและการตั้งคำถามเกี่ยวกับชีวิตและความตาย
139
เจ้าชายสิทธัตถะและการตั้งคำถามเกี่ยวกับชีวิตและความตาย
ตรัสถามนายสารถีว่า “นายสารถี คนนี้ทำไมถึงนอนแน่นิ่งเช่นนี้ล่ะ” แล้วทำไมถึงมีคนร้องไห้ห้อมล้อม เขาอยู่อย่างนั้น นายส…
เจ้าชายสิทธัตถะได้เห็นความตายและความทุกข์ที่เกิดจากความแก่และความเจ็บป่วย ทำให้เขาตระหนักถึงการดำรงชีวิตที่ไม่ยั่งยืน บวกกับการพบกับนักบวชซึ่งเป็นเครื่องเตือนใจให้เขาคิดถึงทางเลือกในการหลุดพ้นจากความท
การพบกันของสองพระราชา
283
การพบกันของสองพระราชา
…งพระองค์ มีแต่กล่าวค่าสรรเสริญ พระคุณของพระองค์เช่นกัน ท่านจึงปลอมตัวเป็นคนธรรมดา เที่ยวไปตามชนบทกับสารถี จนเสด็จถึงชายแดน กษัตริย์ทั้งสอง พระองค์ก็ได้มาพบกันในระหว่างทางนั่นเอง เนื่องจากถนนในแถบชนบทคับแคบ…
เรื่องเล่าเกี่ยวกับพระราชาทั้งสองพระองค์ที่มีอำนาจและอายุเท่ากัน แต่ไม่มีใครยอมหลีกทางให้กัน ทั้งสองพระองค์ได้เรียนรู้เกี่ยวกับตนเอง ผ่านการสอบถามและการเดินทางในชนบท สุดท้ายการพบกันนี้นำมาซึ่งบทเรียนใ
อานิสงส์แห่งการทำบุญและยานพาหนะคู่บุญ
90
อานิสงส์แห่งการทำบุญและยานพาหนะคู่บุญ
…๗ แห่งเทพในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ได้สั่งให้มาตลีเทพบุตร เมื่อเป็นเช่นนี้ลูกก็จะไม่ต้องเสียเวลา เงินตรา สารถีคู่ใจ นำเทวรถจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ลงมารับ และอารมณ์ในการดูแลและซ่อมบำรุงยานพาหนะ พระเจ้าเนมิราชบนโลก…
เรื่องราวเกี่ยวกับอานิสงส์ที่เกิดจากการทำบุญทอดผ้าป่าของลูก ๆ ซึ่งช่วยให้เกิดยานพาหนะคู่บุญที่มีคุณสมบัติล้ำยุค และส่งผลในการดึงดูดความสนใจจากคนรอบข้าง นอกจากนี้ ยังพาไปสู่การเสริมสร้างบุญและความเจริญ