หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
562
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…านิยา ฯ อาปุพฺโพ ญา ชานเน ตพฺพานิชาติ โยควิภาเคน กฤตวตฺเถ อนิโย ญาสุส ชาชนนา ฯ ปโยเชตีติ ปโยชนโก โย สารถี อสเส ปโยเชติ อิติ ตสฺมา โส สารถี ปโยชนโก ๆ ยุช โยเค สพพ...วาติ ณฺวุ นุทาทีหิตยาทินา ณวุฒิส อนโก ๆ ป…
ในหน้าที่ 562 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา มีการกล่าวถึงการแยกแยะและการศึกษาอภิธมฺม ซึ่งอธิบายถึงการใช้และความหมายของคำในบริบทต่างๆ ความสำคัญของการเข้าใจอภิธมฺมในการพัฒนาความรู้และการนำไปใช้อย่างเหมาะสม โด
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 6
6
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 6
…มปปวตฺตา เย อสฺสา ฯ อสนฺติ ภิกฺขนฺตีติ อสฺสา เย หยา ฯ อส ภิกฺขเน สพพ...วาติ อ ฯ อสฺสทมาทโย สาเรตีติ สารถี โย ชโน อสส...โย สาเรติ คเมติ อิติ โส ชโน สารถี รถวาโห ฯ สร คติจินตาย ตสฺสีลาทีสุ ณีตวาวี วาติ ณี อส…
เนื้อหาในหน้านี้สำรวจถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาซึ่งเกี่ยวกับจิตตและเจตสิกา โดยอธิบายถึงลักษณะของปัญญาและการตีความในระบบอภิธมฺม. ยังมีการอธิบายถึงการวิเคราะห์จิตตในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่จะส่งผลต่อวิธีการปฏิบ
เจ้าหญิงโรหิณีและธรรมะการควบคุมอารมณ์
86
เจ้าหญิงโรหิณีและธรรมะการควบคุมอารมณ์
…องในนามรูป ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล เรื่องภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง โย เว อุปฺปติต โกธ์ รถ ภนฺตัว ธารเย ตมห์ สารถี พรูมิ รสุมิคคาโด อิตโร ชโนติ ผู้ใดแล จึงสกัดความโกรธที่พลุ่งขึ้น เหมือนคน ห้ามรถที่กำลังแล่นไปได้ เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับเจ้าหญิงโรหิณีและการสอนทางธรรมที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะความโกรธ เพื่อไม่ให้ทุกข์มาถึงบุคคลนั้น การละความโกรธและการสละความถือตัวจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงจิตท
เรื่องเจ้าหญิงโรหิณี
68
เรื่องเจ้าหญิงโรหิณี
…องในนามรูป ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล เรื่องภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง โย เว อุปฺปติต โกธ์ รถ ภนฺตัว ธารเย ตมห์ สารถี พรูมิ รสุมิคคาโด อิตโร ชโนติ ผู้ใดแล จึงสกัดความโกรธที่พลุ่งขึ้น เหมือนคน ห้ามรถที่กำลังแล่นไปได้ เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสอนให้บุคคลละความโกรธและความถือตัว เพื่อนำไปสู่การปลดปล่อยจากกิเลสและทุกข์ในชีวิต โดยยกรูปแบบการสกัดความโกรธเหมือนการห้ามรถยนต์ที่กำลังวิ่ง อยู่ระหว่างการเดินทางสู่โลกหน้า ซึ่งอธิบา
การรู้แจ้งโลกและการฝึกอบรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
69
การรู้แจ้งโลกและการฝึกอบรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…งสร้าง องค์ประกอบแห่งจักรวาล โลกภายนอกที่ล้อมรอบ ตัวเราอยู่ พระองค์ก็ทรงรู้โดยสิ้นเชิง 5.4.6 ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “อนุตตโร ปุริสทัมมสารถี” แปลว…
…าง และอมนุษย์ เช่น อาฬวกยักษ์ที่ได้รับการสอนจนได้เห็นธรรม การรวมกันของคำว่า 'อนุตตโร' และ 'ปุริสทัมมสารถี' สะท้อนถึงคุณธรรมอันประเสริฐของพระองค์ที่ไม่มีใครเหมือน
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
112
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
…รงสร้าง องค์ประกอบแห่งจักรวาล โลกภายนอกที่ล้อมรอบ ตัวเราอยู่ พระองค์ก็ทรงรู้อย่างสิ้นเชิง ๖. ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “อนุตตโร ปุริส ทัมมสารถี” แปล…
…ธเจ้าเกี่ยวกับจริต, อัธยาศัย, อินทรีย์, กรรม, ทิฏฐิ และธรรมที่เป็นไปตามกฎแห่งไตรลักษณ์ รวมถึงการเป็นสารถีฝึกบุรุษที่เหนือกว่าใครในแนวคิดพระพุทธศาสนา. นอกจากนี้ยังกล่าวถึงลักษณะของจักรวาลและโอกาสโลกที่สัตว์…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - เนื้อหาหน้าที่ 10 ถึง 105
105
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - เนื้อหาหน้าที่ 10 ถึง 105
…ตสุ เตสุ ธมฺเมสุ มชฺฌตฺตตา ตารมชุมตตตา ฯ สา จิตต เจตสิกานํ อชุมุเปกฺขนลักขณา สมฺปวตฺตานํ อสุสาน [๒] สารถี วัย ฯ กายสฺส ปสฺสมฺภวํ กายปสฺสุทธิ ฯ จิตฺตสฺส ปสฺสมฺภวํ จิตฺต- ปสฺสทฺธิ ฯ อุโภปิ เจตา กายจิตฺตานํ ท…
เนื้อหาจากอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา เน้นการศึกษาเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ของกายและจิต โดยมีการอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างกายและจิตในด้านต่าง ๆ ของอภิธรรม จากการแบ่งปันถามหลักการที่สำคัญในชีวิตประจำวัน เช่น เรื
วิสุทธิมคฺคสฺส: การปฏิบัติทางจิตใจ
172
วิสุทธิมคฺคสฺส: การปฏิบัติทางจิตใจ
…นิรสสาท อารมุมเณ สมปปวตฺติ สมถวีถีปฏิบันน์ จิตต์ โหติ ตทาสฺส ปคคหนิคคหสมุปห์สเนส น พยาปาร์ อาปชฺชติ สารถี วัย สมปปวตฺเตสุ อสฺเสสุ ฯ เอว ยามี สมเย จิตต์ อชุกุเปกฺขิตพฺพิ ตสฺมึ สมเย จิตติ อชฺณุเปกฺขติ ฯ อสมา…
บทความนี้อธิบายถึงการปฏิบัติทางจิตใจตามวิสุทธิมคฺคสฺส ที่ช่วยลดทุกข์และชี้แนะแนวทางการเจริญสติในชีวิตประจำวัน การทำสมาธิ การเฝ้าสังเกตจิตใจ เช่น การมองเห็น ทุกข์ อนาคต และการปฏิบัติที่ถูกต้องในช่วงเวล
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
41
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…อารมฺมณาภิมุขภาวปจฺจุปฎ ฐาโน อารมฺมณปทฏฺฐาโน สังขารขันธปริยาปันโน อารมฺมณปฏิ ปาทกตุเตน สมฺปยุตฺตานํ สารถี วัย ทฏฺฐพฺโพ ฯ วีถีปฏิบาทโกติ ปน ปญฺจทวาราวชุชนสุเสต์ อธิวจน์ ฯ ชวนปฏิปาทโกติ มโนทวารา วชฺชนสุเสต์ …
หนังสือเล่มนี้สำรวจคุณลักษณะและรายละเอียดของวิสุทธิมคฺคซึ่งเป็นแนวทางในการเข้าถึงนิพพานในพระพุทธศาสนา การศึกษาในเรื่องนี้จะช่วยให้เข้าใจถึงการมุ่งเน้นทางจิตใจที่มีความสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนา
วิสุทธิมรรค: การปฏิบัติในสมาธิและการหลีกเลี่ยงจิตที่ไม่สงบ
123
วิสุทธิมรรค: การปฏิบัติในสมาธิและการหลีกเลี่ยงจิตที่ไม่สงบ
…อในอารมณ์ ดำเนินอยู่ในวิถีแห่งสมถะ ในกาลนั้น เธอไม่ต้องขวนขวายในการยก การข่ม และการทำให้ร่าเริง ดุจ สารถี เมื่อม้าทั้งหลายวิ่งไปเรียบร้อยแล้วก็ไม่ต้องขวนขวาย (อะไร) ฉะนั้น พระโยคาวจรย่อมเพ่งดูจิตอยู่เฉยๆ ใ…
บทความนี้สำรวจแนวทางการปฏิบัติสมาธิในวิสุทธิมรรค โดยยกตัวอย่างการหลีกเลี่ยงบุคคลที่มีจิตไม่สงบ และการเสริมสร้างสมาธิผ่านการเข้าใกล้บุคคลที่มีจิตใจสงบ การธำรงจิตให้มั่นในสมาธิจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการปฏิบ
เดินตามทางของบัณฑิต
298
เดินตามทางของบัณฑิต
…้น ได้เป็นอุบลวรรณาเถรี โกสิยดาบสได้เป็นภิกษุผู้รักในการให้ทาน ปัญจสิบเทพบุตรเป็นพระอนุรุทธะมาตลีเทพสารถีเป็นพระอานนท์ สุริยเทพบุตรเป็นพระมหากัสสปเถระ จันทเทพบุตรเป็นพระ มหาโมคคัลลานะผู้มีฤทธิ์มาก นารทดาบส…
บทความนี้กล่าวถึงการเดินทางของบุคคลในชีวิตและแนวทางการบรรลุถึงอายตนนิพพาน โดยอิงจากชีวิตของโกสิยเทพบุตรและการเรียนรู้จากบุคคลรอบตัว การทำความดีมีผลในอนาคต และเบาะแสการใช้ชีวิตอย่างมีปัญญาในพุทธศาสนา ท
ธรรมะเพื่อประชา: การปฏิบัติธรรมในป่า
62
ธรรมะเพื่อประชา: การปฏิบัติธรรมในป่า
…เสริญบอกกล่าวธุดงค์ จึงได้สดับข่าวว่า พระพิชิตมารเสด็จอุบัติขึ้น จึงได้เข้าไปเฝ้า พระพุทธเจ้าผู้เป็นสารถีฝึกคนที่ควรฝึก พระองค์ทรงแสดง พระธรรมเทศนาประกาศประโยชน์ทุกประการแก่เรา จากนั้น เราได้บวชแล้วเข้าไปใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมของพระมหากัสสปะ ผู้ที่ได้เข้าถึงคำสอนของพระพุทธเจ้า และความสำคัญของการเผากิเลสซึ่งเป็นหน้าที่ของทุกคน เพื่อที่จะเข้าใจในเรื่องกฎแห่งกรรมและการสร้างความดี การตั้งใจทำให้ดี
ความโลภและกุรุธรรม
89
ความโลภและกุรุธรรม
…รากฏว่าได้ยินเสียงร้อง เราได้ทำให้ปู นั้นตาย กุรุธรรมของเราจึงไม่บริสุทธิ์เสียแล้ว ท่านจงไป ขอจากนายสารถีเถิด” พราหมณ์ชื่นชมในกุรุธรรมของอำมาตย์มาก เมื่อ จารึกแล้ว จึงพากันไปหานายสารถี นายสารถีก็มีความกังว…
เนื้อหาได้กล่าวถึงการตั้งคำถามถึงความบริสุทธิ์ของกุรุธรรมผ่านมุมมองของพระมหาสุวิทย์ วิชเชสโก และผู้คนในเรื่องราวที่ต่างมีความรู้สึกไม่มั่นใจในกุรุธรรมของตนเอง โดยเฉพาะเมื่อพบเจอกับความโลภและจิตใจที่มี
ความเข้าใจเกี่ยวกับจริตอัธยาศัยและพุทธคุณ
115
ความเข้าใจเกี่ยวกับจริตอัธยาศัยและพุทธคุณ
…่อว่ารู้แจ้งโลก 6) อธิบายพุทธคุณบทว่า อนุตฺตโร ปุริสทมุมสาร คำว่า อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถ แปลว่า เป็นสารถีผู้ฝึกบุรุษที่พอจะฝึกได้ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า กล่าวคือ พระองค์มีพระปรีชาญาณเฉลียวฉลาดในอันที่จะฝึกสอน…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตอัธยาศัยที่แตกต่างกันของสัตว์โลก ซึ่งถูกสั่งสมจากภพต่าง ๆ และต้องการการสอนธรรมที่ตรงตามจริตของทุกคน สิ่งที่เรียกว่าโอกาสโลก หมายถึงสถานที่อยู่ของสัตว์โลก รวมถึงจักรวาล พระสัมมาสั
พระอรรถกถาพระพุทธคุณ
98
พระอรรถกถาพระพุทธคุณ
๓. ทรงเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ ๔. ทรงเป็นผู้เสด็จไปดีแล้ว ๕. ทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก 5. ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึกไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า ๗. ทรงเป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ๔. ทรงเป็นผู้เบิกบานแ…
พระอรรถกถาจารย์ได้อธิบายพระพุทธคุณ 9 ประการ ได้แก่ ความเป็นผู้มีวิชชาและจรณะ ความเป็นผู้เสด็จไปดีแล้ว ความรู้แจ้งโลก และอื่น ๆ โดยเฉพาะคำว่าอรหันต์ที่มีความหมายลึกซึ้งเมื่อพระพุทธองค์ทรงบรรลุพระสัมมาส
ธรรมะเพื่อประชา: เดินตามทางของบัณฑิต
257
ธรรมะเพื่อประชา: เดินตามทางของบัณฑิต
… ท้าวสักกเทวราชตรัสตอบว่า “ดูก่อนเศรษฐี คนนี้คือ จันทเทพบุตร นี่คือสุริยเทพบุตร และผู้นี้คือมาตลีเทพสารถี ส่วนเราคือท้าวสักกะจอมเทพ สุนัขดำที่มีรูปร่างงดงามนี้เป็น ปัญจสิบเทพบุตร พวกเราเคยเป็นญาติของท่าน ท…
ในบทนี้ท้าวสักกเทวราชเปิดเผยถึงความสัมพันธ์กับเศรษฐีว่ามีญาติเป็นจอมเทพในสวรรค์ และชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความดีโดยไม่ต้องรอให้ใครมาบังคับ ทุกคนควรตั้งใจทำความดีเพื่อสงเคราะห์โลกและให้สัตว์ทั้ง
คำถามเกี่ยวกับการทำหลุมในบทสนทนาของพระเตมีย์
44
คำถามเกี่ยวกับการทำหลุมในบทสนทนาของพระเตมีย์
…māno va kāsūm khaṇasi sārathi, puṭṭho me samma akkhāhi, kiṁ kāsuyā karissai. (J VI: 12^19-20 Ee) นายสารถี ท่านจะรีบูชุดหลมไป ทำไม เราถามแล้ว ท่านจงบอกแก่เราเกิดเพื่อน ท่านจักใช้หลุมทำประโยชน์อะไร (ขุ.ช า. …
เนื้อหารายนี้พูดถึงการสนทนาระหว่างนายสารถีกับพระเตมีย์ ในเรื่องการทำหลุมและความหมายของการทำหลุมเพื่อประโยชน์ต่างๆ นายสารถีตอบคำถามว่า การทำหลุ…
ธรรมะเพื่อประชา: เนมิราชชาดก และการบำเพ็ญอธิษฐานบารมี
463
ธรรมะเพื่อประชา: เนมิราชชาดก และการบำเพ็ญอธิษฐานบารมี
…งมีโอกาสพักการลงโทษบ้าง แต่สัตว์นรกต้อง ถูกทรมานตลอดเวลา ไม่มีการหยุดพักการลงโทษ จึงตรัสถาม มาตลืเทพสารถีว่า “สัตว์เหล่านี้ได้ทําบาปกรรมใดไว้ จึงตกใน แม่นํ้าเวตรณีเช่นนี้” มาตลีเทพสารถีทูลตอบว่า “สัตว์เหล่…
ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับสัตว์นรกและสาเหตุที่ทำให้พวกเขาต้องตกอยู่ในสถานะนั้น ซึ่งมีผลมาจากการกระทำในอดีตขณะเป็นมนุษย์ โดยสัตว์เหล่านี้ใช้กำลังไปเบียดเบียนผู้อื่น นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความยากลำบากใ
โทษภัยจากคำส่อเสียด
160
โทษภัยจากคำส่อเสียด
…ราชสีห์ เพราะคำส่อเสียดใด คำส่อเสียดนั้น ย่อมติด มิตรภาพ คำส่อเสียดเป็นดุจปลายดาบอันคมกริบ ดูก่อนนายสารถี ท่านจงดูการนอนตายของสัตว์ทั้งสองนี้เถิด ผู้ใดเชื่อถือถ้อยคำ ของคนส่อเสียด ผู้มุ่งทำลายมิตรภาพ ผู้นั…
บทความนี้กล่าวถึงอันตรายจากคำส่อเสียดที่ส่งผลต่อความสัมพันธ์และมิตรภาพ โดยเน้นการระมัดระวังไม่ให้เชื่อในคำพูดที่ทำลาย และชี้นำให้เราพูดเพื่อสร้างความปรองดองและทำความดี เพื่อให้สังคมอยู่ร่วมกันอย่างสงบ
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
23
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
…รงมีวิธีฝึกบุคคลต่างๆ อย่างไร เรื่องนี้มีปรากฏอยู่ในเกสีสูตร ในสมัยนั้น พระองค์ทรงถามนายเกสีซึ่งเป็นสารถีฝึกม้าว่าเขาฝึกม้าด้วยวิธีการอย่างไร นายเกสีทูลตอบว่า เมื่อเขาได้ม้า ที่ควรฝึกมาแล้ว บางตัวก็จะฝึกด้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะวิธีการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้ในการฝึกอบรมผู้คน ซึ่งมีอยู่ 3 วิธีคือ การฝึกด้วยวิธีละม่อม การฝึกด้วยวิธีรุนแรง และการใช้ทั้งสองวิธีควบคู่กัน โดยปร