หมายถึง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 86 / 118

…ล่าวไว้อีกเพื่อไม่หลงในนัยทั้ง สอง ดังนึกไ ดังนี้ก็ได้ ๑. ขุ. ป. ๓๑/๕๕๐ (อาเนญชะ ที่กล่าวทั้งปวงนี้ หมายถึงฌานเท่านั้น) ๒. เพราะในบาลีนี้มีบท "อาเนญชปุปตฺเต - ถึงซึ่งความไม่หวั่นไหว" อยู่ด้วยแล้ว

เนื้อหาพูดถึงลักษณะของจิตที่ได้รับการกำกับโดยวิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา โดยอธิบายถึงความไม่หวั่นไหวของจิตในแต่ละกรณี เช่น อาเนญชะที่มีดังกล่าวเป็นเหตุให้จิตถึงความสว่างและมีฤทธิ์ นอกจากนี้ยังมีการยกอ้า

…เอกวจนะว่า "ตสฺส พฺรหมฺโน - ของพรหมนั้น" ชวนให้นึกไปว่าท่านใช้วจนะผิดก็ได้ มหาฎีกาจึงช่วยไขความว่า "หมายถึงพรหมผู้ที่ ภิกษุนั้นใคร่จะเห็นรูป ใคร่จะได้ฟังเสียง ใครจะได้รู้จิตผู้เดียวเท่านั้น " ดังนี้ มหาฎีกา …

การพรรณนาเกี่ยวกับความสามารถของภิกษุในการเดินทางไปยังพรหมโลก ผ่านการใช้เจโตปริยญาณและทิสสมานกายหรืออทิสสมานกาย โดยภิกษุจะสามารถรับรู้เสียงและจิตของพรหมได้ การนิรมิตกายตามความต้องการและการปฏิบัติในพรหม

…็ชัก"กายนั้นออกมาได้ ดังชักไส้ (หญ้า) ออกจาก " ๑. มหาฎีกาให้อรรถาธิบายว่า ข้อต้น ๆ ที่ประกอบวาศัพท์ หมายถึงบิดเบือนรูปร่างตน ให้เป็นรูปร่างอะไรต่าง ๆ แต่ละอย่าง ส่วน ๕ ข้อหลังที่ประกอบปิศัทพ์ หมายถึงบิด เบือ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิษฐานของภิกษุในการแสดงรูปร่างต่างๆ ตามวิสุทธิมรรค โดยกล่าวถึงการทำมโนมยาอิทธิฤทธิ์และการเปลี่ยนรูปร่างให้เป็นสิ่งอื่น เช่น ช้างและม้า พร้อมกับการวิจารณ์ถึงลักษณะของฤทธิ์ที่แตกต่าง

…สานุสสติญาณ" คือญาณใด (จะพึงเป็นไป) ในปุพเพนิวาสานุสสติ เพื่อประโยชน์แก่ญาณนั้น คำ ว่า "ปุพเพนิวาส" หมายถึงขันธ์ที่ตนอาศัยอยู่ในปางก่อน คือในชาติ ที่ล่วงแล้วทั้งหลาย คำว่า "นิวุฏฺฐ - ที่ตนอาศัยอยู่ " หมายควา…

เนื้อหาวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับวิมุติทั้ง ๕ และเจโตปริญญาณ โดยสำรวจลักษณะของจิตในระดับต่างๆ เช่น จิตมีราคะและจิตยังไม่พ้น มีการพูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งช่วยให้นักปฏิบัติเข้าใจการเกิดและดับของ

…วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุไปหมดแล้ว (?) ถ้าแปลอย่างนี้เป็นถูก เครื่องหมายหัวตาปูที่ อตฺถาย ก็เกิน ๓. ๔. หมายถึงภพที่ล่วงมานี่เอง นับเป็น ๑ แล้วระลึกย้อนไป ๒-๓-๔-๕ ฯลฯ โดย ลำดับจนเป็นกัป ๆ.

เนื้อหาเกี่ยวกับนิวุฏฐธรรมที่ตั้งอยู่บนขันธ์ ซึ่งหมายถึงเรื่องต่าง ๆ ที่สามารถระลึกได้ด้วยวิญญาณ การศึกษานี้เน้นถึงการเข้าใจนิวุฏฐธรรมที่มีได้เฉพาะพระพุทธเจ…

…สมาธิ) อาจารย์พวกหนึ่งเรียกว่าอตีตังสญาณก็มี คำ (ของ อาจารย์พวกหนึ่ง) นั้นไม่ชอบ เพราะ (อตีตังสญาณ) หมายถึงรูปา วจร (ส่วนบริกรรมสมาธิญาณเป็นกามวจร) ต่อเมื่อใด มโนทวาราวัชนะก้าวล่วงปฏิสนธิ (ในภพนี้) เสีย ทำนา…

เนื้อหาเกี่ยวกับญาณที่จัดเป็นบริกรรมสมาธิญาณและความหมายของชาติในศาสตร์พระพุทธศาสนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างสมาธิและอารมณ์เกิดขึ้นในภิกษุ การพัฒนาและการเข้าใจในสภาวะต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น รวมถึงการมองเ

…ตือนให้รู้" แต่อาจารย์พวกหนึ่งก็ว่า "รู้เพราะเห็นนิมิตเช่นนั้น" อีกพวกหนึ่งว่า "พวกพรหมส่งมาบอก" ๒. หมายถึงเมตตาชั้นกามาวจรกุศล

บทความนี้กล่าวถึงปัญหาว่าทำไมสัตว์บางชนิดจึงสามารถเกิดในพรหมโลกได้แม้ว่าจะขาดฌาน และสำรวจคำสอนของเทพเกี่ยวกับความเมตตาและการทำบุญเพื่อส่งผลให้เกิดในเทวโลก โดยชี้ให้เห็นถึงอานิสงส์ของการบำรุงบิดามารดาแ

…ที่ (ที่เคยเป็น) พรหมโลกชั้นอาภัสสรเป็นต้น เท่านั้น “ ๑. มหาฎีกาขยายความว่า ที่ว่า "แต่แผ่นดิน" นี้ หมายถึง "แต่ส่วนล่างสุดแห่งแผ่นดิน" ก็คือว่าละลายดินทั้งหมด ตลอดทั้งน้ำรองแผ่นดินและลมอุ้มน้ำนั้น ให้สลายกล…

ในเนื้อหาเรื่องนี้กล่าวถึงการละลายของน้ำในพรหมโลก โดยความหมายของ 'น้ำ' ที่ถูกสัญลักษณ์ในการอ้างอิงถึงเปลี่ยนแปลงในระดับต่าง ๆ ของโลกและปรากฏการณ์ที่เกิดจากอากาศทั้งเบื้องบนและเบื้องล่าง ที่รวมกันจนกลา

…าทโดยสถานไหน ทางอันติมวัตถุนั้น ไม่ใช่แน่ แต่ทางคูณปริธัสนะก็ไม่ชัดนัก อริยคุณที่ให้ตัวอย่างไว้นั้น หมายถึงคุณวิเศษ ที่เป็นอุตตริมนุสธรรม แต่ในเรื่องนี้ไม่ได้ว่าถึงเช่นนั้น คำที่ว่านั้นเมื่อสรุปเป็นคำไทยๆ ก็…

เนื้อหาบทนี้เกี่ยวกับการสนทนาระหว่างพระเถระและภิกษุหนุ่ม ซึ่งพระเถระได้ดื่มยาคูในหมู่บ้าน ขณะที่ภิกษุหนุ่มแสดงความไม่เคารพพระเถระ โดยกล่าวว่า 'คนแก่หน้าไม่อาย' แม้ว่าตนเองจะเป็นพระโสดาบัน แต่ภิกษุหนุ่

…าปน - ยังท่านให้อดโทษนั่นแหละ ในที่นี้แปลดตัดเป็นสำนวนไทย ว่า ขอขมา. ๒. ปรินิพพุตมญจฏฐาน มหาฎีกาว่า หมายถึง "ปูชากรณฏฐาน - ที่ท่านทำการบูชา (ถึงท่าน)" จะอธิบายว่าอย่างไร น่าจะอธิบายว่า พระอรหันต์มิได้ปริพพาน…

บทความนี้พูดถึงการขอขมาในพระพุทธศาสนา การขอขมาแม้จะไม่ได้ขอขมาต่อหน้าท่าน และข้อพิจารณาในการขอขมาท่านอรหันต์โดยเฉพาะเมื่อท่านได้ปรินิพพานไปแล้ว โดยเน้นถึงการทำจิตให้สงบและการประคองจิตอย่างถูกต้อง การบ

…บาย เพราะปราศจากอายะ ที่รู้กันว่าบุญ อันเป็นเหตุแห่งสรรค์และนิพพาน หรือว่าเพราะความไม่มีแห่งอายะ ๑. หมายถึงคำพูด และความคิดเห็นที่เป็นอริยุปวาย ๒. ม. มู ๑๒/๑๔๕ ๓. องฺ. เอก. ๒๐/๔๔.

ในพระธรรมที่ถูกกล่าวถึงนี้ กล่าวถึงอันตรายของมิจฉาทิฏฐิ ซึ่งถูกนิยามว่าเป็นแนวคิดที่มีโทษมากที่สุดในการดำเนินชีวิต พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ให้ข้อคิดเกี่ยวกับการไม่ละทิ้งความคิดเห็นที่เห็นผิด และผลที่ตามม

…มปกตินั่นเอง แต่เป็นปัจจุปันนารมณ์ ในกาลที่พระโยคีทำกายให้อาศัยจิต ไป ด้วยอทิสสมานกาย ๑. มหาฎีกาว่า หมายถึง ที่บรรจุพระมหาธาตุ ซึ่งพระเถระใช้ฤทธิ์เชิญเอาพระธาตุใน พระเจดีย์ที่ผู้ครองนครทั้ง 4 สร้างขึ้นเมื่อค…

เนื้อหาที่กล่าวถึงพระโยคีและการทำอธิษฐาน ซึ่งมีพระมหากัสสปเถระที่อธิษฐานเกี่ยวกับกลิ่นหอม และพระอัสสคุตตเถระที่อธิษฐานให้ได้น้ำนมส้มในเวลาปุเรภัต เนื้อหายกตัวอย่างการที่จิตและการอธิษฐานมีอิทธิพลต่อกรร

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 234 ปัจจุบัน (จิตเป็นปัจจุบันชั่วสันตติแห่งรูป) ๑ อัทธาปัจจุบัน (จิต เป็นปัจจุบันชั่วกาลภพหนึ่ง) ๑ ในปัจจุบัน (จิต) ๓ อย่างนั้น (จิต) ที่ถึงความเกิดขึ้นต

บทนี้ในวิสุทธิมรรคอธิบายถึงสันตติปัจจุบันว่าจิตเป็นปัจจุบันในช่วงเวลาสั้นๆ ซึ่งประกอบด้วยสันตติวาระ หมายถึงช่วงที่จิตมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป พร้อมทั้งยกตัวอย่างในการปรากฏของอารมณ์และรูปในการเคลื่อนไห…

พระโค คือ อธิบายสำหรับบุตราธิคุณ - หน้าที่ 21 พวกเหล่า เป็นต้น แทนพุขวัญ หมายถึงของหลายสิ่งหรือคนหลายคน เช่น นาย ก. กับ นาย ข. เป็นพวกเดียวกันมักทำอะไรร่วมกัน ที่วัดด้วยกัน เราจะเร…

บทความนี้อธิบายถึงความหมายของพระโคในบริบทที่เกี่ยวข้องกับอัพยักวามาส ซึ่งเป็นการใช้ศัพท์เฉพาะในการสื่อสาร โดยมีตัวอย่างการใช้งานในเชิงพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของการใช้คำในวรรณกรรมที่เกี

…ปลเหมือนกันกับ อภิญฺม ในคำนี้มี มีข้อครสังเกต ดังนี้ ปกติ และพฺูล ศัพท์ ทั้ง ๒ หมายความต่างกัน ปกติ หมายถึงธรรมดา เช่นหนาวเป็นปกติ หนาวอย่างธรรมดา, พฤฺล หนาวมากกว่าธรรมดา เช่นหนาวมาก คือหนาววัด เพราะฉะนั้น ใ…

บทความนี้ให้การอธิบายละเอียดเกี่ยวกับคำบาลีอย่างสมบูรณ์ โดยเน้นคำที่เกี่ยวข้องเช่น 'อรท', 'ทิต', และ 'ภวาม' รวมถึงการวิเคราะห์ความหมายของคำต่างๆ เช่น 'ปกติ' และ 'พฤฺล' ที่แสดงถึงความแตกต่างระหว่างคำใน

…ลไวยากรณ์ สมาคมและติชิด - หน้า 79 ซึ่งแปลว่า 'ครึ่ง' หรือ 'กึ่งหนึ่ง' คำว่า 'ครึ่ง' หรือ 'กึ่งนี้' หมายถึงจำนวนรวม ไม่เต็มตามอัตรา เช่นการนับของเรา ๑,๒,๓ เป็นต้น นี้เป็นจำนวนเต็ม แต่ถ้าจำนวนที่ ๒ ไม่เต็ม นั…

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายและการใช้คำว่า 'ครึ่ง' และ 'กึ่งหนึ่ง' ในภาษาไวยากรณ์ โดยอธิบายถึงการประกอบคำศัพท์จำนวนเต็มและกรณีการใช้จำนวนในฐานะกึ่งหนึ่ง เช่น การนับจำนวน ๑,๒,๓ และวิธีประกอบที่แสดงถึงความห

…ดกัน แต่คู่เหมือนความหมายว่างามเท่านั้น ในชมพู ทวีป พญาอาจถึงร้อยเอกจริง ๆ แต่ไทยเรามิได้งั้น ๆ) 3. หมายถึงโอวาทบรรดา ในมัชฌิมนิกาย มูลปิฎกนาสก์ กระมัง ? 4. สุปฏิฐานพลานี มาหาฤกษ์ว่าเป็นพุทธู มีปฏิฐานด้วย

บทความนี้อธิบายถึงความฉลาดในคัมภีร์และสิลปะที่เกี่ยวข้องกับคำสอนของพระพุทธเจ้า ทั้งยังเชื่อมโยงกับการวิเคราะห์ความหมายและความสำคัญของบทเรียนที่ได้รับจากการศึกษาคัมภีร์และปัญญาเหล่านั้น การเรียนรู้จากอ

…ัง เป็นอธิฏินิมิต คือก็ของหญิง อาการมีเดินไม่ผ่านเลยเป็นดังเป็นอธิฏินิมิต อีกหนึ่งหนึ่ง อธิฏินิมิต หมายถึงอวัยวะเพศของหญิง อธิฏินิมิต หมายถึงเสียงของหญิง อธิฏินิมิตหมายถึงกิริยาต่าง ๆ ของหญิง มีชิน เดิน นั่…

การสำรวจและวิเคราะห์มิติของหญิงและชาย เชื่อมโยงความแตกต่างทางเพศด้วยการอธิบายลักษณะกายประสาทและบทบาทต่าง ๆ ในชีวิต ตัวอย่างยังรวมถึงการอธิบายอวัยวะและการดำเนินชีวิตของหญิง การทำงาน และพฤติกรรมต่าง ๆ ซ

…ั้งหลายที่ถกอากาศใจเล่าติดต่อแล้ว ย่อมมีการกำหนดได้ว่า รูปนี้ ทางนี้นบน ทางนี้ล่าง และทางนี้ขวาง ๑. หมายถึงอะไรที่จะกระทบกันทำให้เกิดอาระเกิดเสียง (?)

บทความนี้พูดถึงวิชาวินิจฉัยซึ่งเป็นการตรวจสอบและเปลี่ยนแปลงที่มีความสำคัญในการเข้าใจรูปแบบต่าง ๆ ที่มีความสัมพันธ์กับจิตและวิญญาณ ผู้อ่านจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการรับรู้และความรู้สึกที่เกิดขึ้นจากการปล

…ลัวใจ ดังที่เราว่ากัน มหาภูติท่านก็รู้สึกอย่างนี้เหมือนกัน ท่านจึงแนะไว้ว่า พึ่งเข้าใจว่า ถูกจะนั้น หมายถึงจิตที่ปรารถนากการทำอันบันติตเกลียดแล้วเกิดเคอร์หวั่นใจขึ้น ความที่ เป็นเช่นนั้น เรียกว่าถูกจะ (แล้วจ…

เนื้อหาพูดถึงการทำทางใจในวิถีธรรมว่าเป็นการอาศัยจิตที่ปรารถนาและการส่งผลกระทบต่อความรู้สึกของเรา ผ่านการตีความตีความของท่านมหาภูติ โดยเฉพาะกรณีของความรู้สึกติดใจในสิ่งที่ไม่ดี และความรู้สึกที่ขัดแย้งใ