อรรถะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…บารมี คำว่า “ปัญญา” มาจากบทว่า “ปัญญา” ในภาษาบาลี ได้แก่ “เครื่องทำให้รู้ชัด” กล่าวคือ เป็นเครื่องทำอรรถะนั้น ๆ ให้ปรากฏ ๆ คำว่า อรรถะ แปลว่า เนื้อความ หรือ ความหมายของข้อความหรือคำนั้น ๆ คำว่า ปัญญา ในควา…

บทความนี้กล่าวถึงปัญญาและบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่การอภัยทานซึ่งจัดเป็นเมตตาบารมี และอธิบายความสำคัญของศีล 5, 8, 10 และปาฏิโมกขสังวรศีล รวมถึงเนกขัมมบารมีที่เกี่ยวข้องกับการบวชให้เป็นไปตามระบบศาส

…ุ่งหมายของชีวิตมนุษย์ 4 อย่าง ได้แก่ ธรรมะ (สิ่งที่พึงประพฤติปฏิบัติทั้งทางศาสนา สังคม และ ศีลธรรม) อรรถะ (ความมั่งคั่งสมบูรณ์ทางวัตถุ) กามะ (ความสุขและความรัก) และโมกษะ (ความหลุดพ้นจาก วัฏจักรแห่งชีวิต) ส…

คัมภีร์อุปนิษัทประกาศว่ามีพรหมันหรือพระผู้เป็นเจ้าสูงสุดเพียงหนึ่งเดียว ทุกสิ่งเกิดจากพรหมันและจะกลับไปรวมกับพรหมัน บุคคลคือชีวาตมันต้องทำพิธีกรรมเพื่อบรรลุโมกษะและเชื่อมสัมพันธ์กับจักรวาล สำหรับพราหม

…ช้อื่นที่จะเติมกรียเข้าไป. บทนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติ (๑๒๕) บทนามนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติ ใช้ใน อรรถะ อย่าง เข้ากับกรียงาง เข้ากับบทนามงาง เข้ากับอัพพยศัพพ- บาง ดังนี้ :- กรณ ๑. เป็นวัตถุเครื่องทำ [ด้…

…ที่เกี่ยวข้อง โดยมีตัวอย่างที่ชัดเจนเพื่อความเข้าใจที่ดีขึ้น การใช้บทนามนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติในอรรถะที่แตกต่างกัน และข้อสังเกตเกี่ยวกับการนำไปใช้ในบริบทต่างๆ และควรใช้เมื่อไม่สามารถเข้าได้กับกรียได้อย…

…เก เพื่อประโยชน์ใด มีการบริโภคเอง เป็นต้น. บทนี้เป็นอุตตลวิริยติ, อีกอย่างหนึ่ง ความว่า เพื่อทำ อรรถะ คือประโยชน์ใด. สองบทว่า มรามวาส ได้แเก อยู่ครองเรือน. บทว่า อนุตุกิปย ความว่า กรรมที่ชื่อว่า เว…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอรรถกถาจตุลิยบท มีการวิเคราะห์แต่ละกรณีที่เกี่ยวข้องกับการได้มาซึ่งสิ่งต่าง ๆ โดยการมุ่งมั่นและการประกอบด้วยธรรม รวมถึงการทำบุญ การจัดการทรัพย์สิน และการครองเรือน สิ่งเหล่านี้ยกขึ้นเ

ในระยะหลัง ๆ มา นี้ บวชตอนเข้าแล้วก็รู้สึกอตเย็นเลย เมื่อระยะเวลาบวชสั้นลง บวชแล้วก็ไม่ได้ศึกษา อรรถะ ความศักดิ์กษำที่จะบวชต่อไป นาน ๆ จึงไม่เกิดขึ้น ผลที่ตามมาก็คือ พระรุ่นเก่าก็ทยอยออกโลกไป พระรุ่นให…

ในประเทศไทย พบว่ามีปัญหาจำนวนพระภิกษุที่ลดลงเนื่องจากการบวชระยะสั้น ซึ่งส่งผลให้มีพระรุ่นใหม่เพิ่มขึ้นน้อย และปัญหาวร้างรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง การแก้ไขคือการส่งเสริมให้มีการบวชระยะยาวมากขึ้น โดยใช้โ

…เราะในที่สุด ทรงประกาศพรหมจรรย์ คือแบบแห่งการปฏิบัติอันประเสริฐ บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง พร้อมทั้ง อรรถะ พร้อมทั้งพยัญชนะ ข้าพเจ้าบูชาอย่างยิ่ง เฉพาะพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น ข้าพเจ้านอบน้อมพระผู้มีพร…

เนื้อหานี้เป็นบทสวดมนต์เพื่อทำวัตรเช้าของธรรมทายาท โดยมีคำบูชาพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ รวมถึงการขอน้อมนอบและถวายสักการะต่อพระของพระองค์ที่ได้ตรัสรู้ ด้วยจิตที่ตั้งใจเพื่อประโยชน์สุขแก่ทุกคนในชุม

… เมื่อสงฆรร อันสงฆมักจะทำอยู่ ภิกษุไม่มา ไม่บอกฉันทะ และอยู่พร้อมหน้า คัณณ เพราะความเป็นผู้ประสงค์จะอรรถะกรรมให้สำเร็จ ด้วยเหตุนันั้น เธอต้องทุกกฏบฏภิญญาของภิกษุอาบัติผิดตัวนั่นแล ย่อมเป็น องค์ด ว ด้วยประก…

เอกสารนี้สำรวจความสำคัญของภิญญาในพระศาสนา โดยเน้นถึงสองสถานะที่สำคัญ ได้แก่ ภิญญาที่ตรงตามปฏิโมกข์ และการที่ภิกษุต้องปฏิบัติตามกฎและความมุ่งหมายในการศึกษาธรรม ความเข้าใจเกี่ยวกับกรรม และความสามารถในกา

…ารคุณ ๕ มีรสเป็นทิพย์ซึ่งใน วิวนั้น องค์เหล่านารีผู้ประดับด้วยเครื่องอาภรณ์ ทองคำก็ฟ้อนคล้อย; ท่านมีอรรถะเช่นนั้นเพราะบุญ กรรมอะไร ? ผลแห่งสุดริ ย่อมสำเร็จแก่ท่าน ในที่นี้ และโภคะเหล่าใดเหล่านี้ อันนำพิงใจ…

พระมหาโมคัลลานเถระได้เข้าไปสอบถามเกี่ยวกับวิวนามิมาสนัสซึ่งมีความงามสูงตระการตา และความสำคัญของบุญกรรมที่ทำไปในชีวิต นำไปสู่ความสำเร็จและผลทางด้านโภคะ การสนทนานี้ช่วยให้เข้าใจถึงความสำคัญของการทำบุญใน

…ัยด้วย. ท่านลูกขึ้นในเวลาใกล้รุ่ง เข้าปหาทุอุปชะนะ เรียนถามว่า "ท่านผู้เจริญ เมื่อกระผมทำการเรียนค้นอรรถะมา (เยิยม) แล้ว ท่านก็ไม่กระทำเมื่อลำ้กว่าการปราศรัยด้วย กระผมมี โทษอย่างไร ?"

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคที่มีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์ในอนาคต โดยมีสังฆนิครนั่นเป็นตัวอย่างถึงการมองเห็นอนาคตและอุปนิสัยการบรรลุธรรม ในการเตรียมพัฒนาอนาคตให้เกิดพระมหาขิณาสพที่

…๐ รูปแรกในโลก พระองค์ตรัสอบรมกวนฐกุฎ ประเทศในพระพุทธศาสนาให้แก่ปฐม ตั้งกลาง เบื้องปลาย ตาม พร้อมทั้งอรรถะ (เนื้อหา) และพุทธะ (สีลา, ตัวอักษร) ให้บรรลุถึงบริบูรณ์ถึงสัตว์โลกผู้มีอิสรภาพน้อย ผู้ก่ออาจรู้ว่าธ…

ในรายการข้อคิดตอบตัว พระมหามาย จานวุฒิโตได้กล่าวถึงเหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนาในวันมาสุชา ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสรู้และแสดงธรรมครั้งแรกแก่พระปัญจวัคคีย์ และทำให้มีพระอรหันต์เกิดขึ้นในโลก พุทธอง

…่วน 57 อนุฏฐิติการุณ คุณโตนสุรัส มุขี ภาวุยุ พุทธิมา ภิกขุ พุทธวจุติมาโกโต ฯ (2) พระกิฏิผู้มีญาณเป็นอรรถะลักษณ์ถึงพระอจมุณก็พระคุณแม่เผยขายไปไม่มีสิ้นสุดโดยคุณ พิธีวิจารณ์พุทธวจุติเป็นอ้อมตั้ง แบบมาตรฐานที…

บทความนี้สำรวจพุทธวจุติซึ่งเป็นสมาธิภาวนาประกอบแรกในคัมภีร์ตรารักษาขา โดยเนื้อหาประกอบด้วยการแนะนำให้พระภิกษุเจริญพุทธวจุติ ซึ่งมีความยาว 10 คาถา และเนื้อหาของคาถา 257 ได้อธิบายพระพุทธคุณที่เป็นสิ่งสำ

…ละปราโมทย์ และ เพราะเป็นถ้อยคำควรเพื่อความรื่นเริง, ชื่อว่า สาราณีย ( คือถ้อย ... ๑. สารตถปปีติอีดี อรรถะโยนกกดี เป็น ขนมยานานิ ได้แปลตามนั้น.

ในบทนี้พูดถึงความหมายของคำว่า 'อุปสมฤมิตวา' ซึ่งแสดงถึงการเข้าไปฝัน พร้อมทั้งกล่าวถึงพระผู้มีพระภาคเจ้าที่มีความรื่นเริงในการสนทนากับพราหมณ์ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถ้อยคำที่เกี่ยวข้องกับการเกิดความรื่

…พระพุทธศาสนาจัดว่ามั่งคั่งอยู่; เพราะฉะนั้น พวกเราจะสังถวายพระวินัยก่อน ." พระมหากัสสป. จะให้ใครเป็นอรรถะ ? ภิกษุทั้งหลาย ให้ท่านพระอุบาลีถามว่า "พระอานนท์ไม่สามารถหรือ ?" แก้ว่า "ไม่สามารถหามิโดได้ ก็ถือเ…

เนื้อหาพูดถึงการปรึกษาของพระมหากัสสปและภิกษุทั้งหลายเกี่ยวกับการสังถวพระวินัย ก่อนที่ท่านพระอุบาลีจะถูกเสนอเป็นผู้ปัจจาวิสัชนาในเรื่องนี้ พระวินัยถูกระบุว่าเป็นแกนกลางของพระพุทธศาสนา และมีความสำคัญในก

…า "ผู้มีอายุ ทั้งหลาย ! เอาเถิด เราทั้งหลายจะสังคารนามพระธรรมและพระวิปัสสนา เพราะว่า ในกาลเมื่อหน้า อรรถะจะรุ่งเรือง ธรรมะจะถูกขัดขาว อันวัยอะรุ่งเรือง วิบัจะถูกขวาง ในกาลก่อนหน้า พวกธรรมวาทิ จะมีกำลัง พวก…

บทความนี้พูดถึงการสังคารถรพระธรรมและการส่งเสริมกัลยาณธรรมโดยพระมหากัสสป ซึ่งมีการเตือนภูมิทั้งหลาย และการเลือกภิกษุจำนวน 55 รูปเพื่อช่วยในการเผยแพร่พระธรรมและวิปัสสนา พร้อมกับการคัดเลือกผู้ที่มีความสา

…า ผู้เกิดในเมืองราชกุธ หรือผู้อยู่ในเมือง ราชกุธ์ ตามความหมายในนั้น. [๒๔๕๔] ง. ณ ปัจจัย ในตำรับ ลงในอรรถะไรบ้าง ? และต้องทำ วิธีอย่างไร ? ค. ณ ปัจจัยลงในอรรถ ๕ อย่าง คือ โกฏกติธิดิ ราคา ตติธิดิ

…ะห์ตรายาทติธิดิและการใช้ปัจจัยในการสร้างคำในภาษาไทย เช่น การใช้คำว่า นาคาริโก และรายละเอียดเกี่ยวกับอรรถะต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ภาษาศาสตร์และตรายาทติธิดิ นอกจากนี้ยังมีการแจกแจงความหมายและการตีคว…

…้น ว่า "บว่า ปริวรรดิ คือ ย่อมเว้นด้วยสามารถกาไม่ก้าวล่วง อติลิทธิในบวกว่า นหมิ่น นี้ มืออิทธิพลเป็นอรรถะ บันฑิตจึงควรนำการสงเคราะห์สังฆาบรมทั้งหลาย มีอิติอย่างนี้ว่า 'ถนุน นาทามิ' ดังนี้ ด้วยอิทธิพลนั้น อ…

บทความนี้กล่าวถึงภูฏกฎฏทันสูตรและการนำทางของบัณฑิตในการสงเคราะห์สังฆาบรม ผ่านคำบรรยายที่ชัดเจนถึงอิทธิพลและเหตุผลในการปฏิบัติ พระอรรถกถายังกล่าวถึงการสอบถามพิสูจน์สูตรและการสละชีวิตของอุบาสกที่มีความต

…งสิ่งที่กล่าวในพระคัมภีร์กับสิ่งที่กล่าวไว้โดยพระมงคลเทพมูจึงเป็นเพียงเรื่องของพยัญชนะ แต่อในส่วนของอรรถะแห่งคำสอนนั้นตรงกัน

บทความนี้สำรวจการสอนของพระมงคลเทพมุนีเกี่ยวกับความไม่เที่ยงของบุญขันธ์ทั้ง 5 และการหน่ายจากทุกข์ตามที่กล่าวในพระคัมภีร์ พร้อมย้ำว่าการเข้าใจคำสอนนี้สามารถนำไปสู่การปล่อยวางและจิตบริสุทธิ์ และเราต้องมี

…บส่งว่าเจ้าจงไปยังสำนักของวิรุฬพราหมณ์ ถามถึงแนวรรลและธรรมแห่งปัญหานี้ บัดนี้เรามาท่านแล้ว ท่านจงบอกอรรถะและธรรมนัน กีในครั้งนั้น ท่านวิรุฬพราหมณ์ คิดว่าเราจักกำหนดจิตของมหาชนนี้ จึ่งนุ่งอยู่กับการวินิจฉัย…

…ของมหาชนและการปิดกันแม่ม่าน้องคา ในการสนทนานี้วิรุฬพราหมณ์ได้กล่าวถึงความยากลำบากในการแก้ไขปัญหาด้วยอรรถะและธรรม แต่ในที่สุดก็แนะนำให้ไปถามบุรุษชายที่ฉลาดกว่า ซึ่งอาจช่วยคลี่คลายปัญหาได้ ดำเนินการค้นคว้าเก…

…้มีน้ำดูดกระเป๋าเปรอะหรือ มีผู้มีเดียหรือ มีเป็นหญิงบังแก่หรือ มีเป็นหญิงคล้ายชาย หรือ มีเป็นหญิงมีอรรถะคนกัน หรือ มีเป็นหญิง 2 เพศ หรือ อาการเหมือนอย่างนี้ ของเธอ มีหรือ ฝี่ โรคเรื้อน ฝี โรคแลก โรคผอมอีก…

บทความนี้สำรวจประเด็นความเป็นไปได้ในการบวชของสตรีในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงความท้าทายที่เกิดจากคำถามและธรรมเนียมการบวชในสมัยแรก พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้นางอุ้มสมปาเปนะอุปสมบทในสงฆ์ฝ่ายเดียวก่อน โดยการถา

…ามเป็นจริง ที่เรียกว่า ภาวนามยปัญญามิใช่เพียงแค่ท่องจำจนคล่องปากขึ้นใจ ทําความเข้าใจในเนื้อหาทั้งโดยอรรถะและพยัญชนะเท่านั้น แต่ต้องลงมือปฏิบัติอย่างจริงจัง เนื่องจากมนุษย์ที่เกิดมาบนโลกใบนี้ แต่ละคนมีบุญบา…

ความรู้ธรรมะอยู่ในขั้นจินตมยปัญญาและสุตมยปัญญา แต่เพื่อเข้าถึงความจริง ต้องปฏิบัติอย่างจริงจัง พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมตามจริตและบารมีของผู้ฟัง เพื่อให้เกิดการเห็นจริงในสิ่งที่ควรรู้ ซึ่งทำให้คนบรรลุผลน