หน้าหนังสือทั้งหมด

ปัญญาและบารมีในพระพุทธศาสนา
125
ปัญญาและบารมีในพระพุทธศาสนา
…บารมี คำว่า “ปัญญา” มาจากบทว่า “ปัญญา” ในภาษาบาลี ได้แก่ “เครื่องทำให้รู้ชัด” กล่าวคือ เป็นเครื่องทำอรรถะนั้น ๆ ให้ปรากฏ ๆ คำว่า อรรถะ แปลว่า เนื้อความ หรือ ความหมายของข้อความหรือคำนั้น ๆ คำว่า ปัญญา ในควา…
บทความนี้กล่าวถึงปัญญาและบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่การอภัยทานซึ่งจัดเป็นเมตตาบารมี และอธิบายความสำคัญของศีล 5, 8, 10 และปาฏิโมกขสังวรศีล รวมถึงเนกขัมมบารมีที่เกี่ยวข้องกับการบวชให้เป็นไปตามระบบศาส
ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพรหมันในคัมภีร์อุปนิษัท
42
ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพรหมันในคัมภีร์อุปนิษัท
…ุ่งหมายของชีวิตมนุษย์ 4 อย่าง ได้แก่ ธรรมะ (สิ่งที่พึงประพฤติปฏิบัติทั้งทางศาสนา สังคม และ ศีลธรรม) อรรถะ (ความมั่งคั่งสมบูรณ์ทางวัตถุ) กามะ (ความสุขและความรัก) และโมกษะ (ความหลุดพ้นจาก วัฏจักรแห่งชีวิต) ส…
คัมภีร์อุปนิษัทประกาศว่ามีพรหมันหรือพระผู้เป็นเจ้าสูงสุดเพียงหนึ่งเดียว ทุกสิ่งเกิดจากพรหมันและจะกลับไปรวมกับพรหมัน บุคคลคือชีวาตมันต้องทำพิธีกรรมเพื่อบรรลุโมกษะและเชื่อมสัมพันธ์กับจักรวาล สำหรับพราหม
ความสัมพันธ์และการใช้บทนาม
42
ความสัมพันธ์และการใช้บทนาม
…ช้อื่นที่จะเติมกรียเข้าไป. บทนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติ (๑๒๕) บทนามนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติ ใช้ใน อรรถะ อย่าง เข้ากับกรียงาง เข้ากับบทนามงาง เข้ากับอัพพยศัพพ- บาง ดังนี้ :- กรณ ๑. เป็นวัตถุเครื่องทำ [ด้…
…ที่เกี่ยวข้อง โดยมีตัวอย่างที่ชัดเจนเพื่อความเข้าใจที่ดีขึ้น การใช้บทนามนามที่ประกอบด้วยติวิวิกิติในอรรถะที่แตกต่างกัน และข้อสังเกตเกี่ยวกับการนำไปใช้ในบริบทต่างๆ และควรใช้เมื่อไม่สามารถเข้าได้กับกรียได้อย…
อรรถกถา-จตุลิยบทในประโคทร
299
อรรถกถา-จตุลิยบทในประโคทร
…เก เพื่อประโยชน์ใด มีการบริโภคเอง เป็นต้น. บทนี้เป็นอุตตลวิริยติ, อีกอย่างหนึ่ง ความว่า เพื่อทำ อรรถะ คือประโยชน์ใด. สองบทว่า มรามวาส ได้แเก อยู่ครองเรือน. บทว่า อนุตุกิปย ความว่า กรรมที่ชื่อว่า เว…
เนื้อหานี้กล่าวถึงอรรถกถาจตุลิยบท มีการวิเคราะห์แต่ละกรณีที่เกี่ยวข้องกับการได้มาซึ่งสิ่งต่าง ๆ โดยการมุ่งมั่นและการประกอบด้วยธรรม รวมถึงการทำบุญ การจัดการทรัพย์สิน และการครองเรือน สิ่งเหล่านี้ยกขึ้นเ
ปัญหาและทางแก้ไขการบวชพระในประเทศไทย
91
ปัญหาและทางแก้ไขการบวชพระในประเทศไทย
ในระยะหลัง ๆ มา นี้ บวชตอนเข้าแล้วก็รู้สึกอตเย็นเลย เมื่อระยะเวลาบวชสั้นลง บวชแล้วก็ไม่ได้ศึกษา อรรถะ ความศักดิ์กษำที่จะบวชต่อไป นาน ๆ จึงไม่เกิดขึ้น ผลที่ตามมาก็คือ พระรุ่นเก่าก็ทยอยออกโลกไป พระรุ่นให…
ในประเทศไทย พบว่ามีปัญหาจำนวนพระภิกษุที่ลดลงเนื่องจากการบวชระยะสั้น ซึ่งส่งผลให้มีพระรุ่นใหม่เพิ่มขึ้นน้อย และปัญหาวร้างรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง การแก้ไขคือการส่งเสริมให้มีการบวชระยะยาวมากขึ้น โดยใช้โ
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ทำวัตรเช้า
16
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ทำวัตรเช้า
…เราะในที่สุด ทรงประกาศพรหมจรรย์ คือแบบแห่งการปฏิบัติอันประเสริฐ บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง พร้อมทั้ง อรรถะ พร้อมทั้งพยัญชนะ ข้าพเจ้าบูชาอย่างยิ่ง เฉพาะพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น ข้าพเจ้านอบน้อมพระผู้มีพร…
เนื้อหานี้เป็นบทสวดมนต์เพื่อทำวัตรเช้าของธรรมทายาท โดยมีคำบูชาพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ รวมถึงการขอน้อมนอบและถวายสักการะต่อพระของพระองค์ที่ได้ตรัสรู้ ด้วยจิตที่ตั้งใจเพื่อประโยชน์สุขแก่ทุกคนในชุม
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
258
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ระท่อม อะไรคือ รอคอย อะไรคือผู้สนกล อะไรคือเครื่องผูก พระผู้พระภาคเจ้าตรัสว่า กระท่อมคือมารดา รังคืออรรถะ ผู้อสนกลคือบุตร เครื่องผูกคือด้นหา. สัง.ส. (พุทธ) มก. ๒๔/๙๗ ๓.๑๓ นักปราชญ์ทั้งหลายไม่กล่าวว่า เครื่…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่ทรงคุณค่า มาจากพระไตรปิฎก ซึ่งอธิบายถึงความสำคัญของราคะในจิตใจของมนุษย์ และการอธิบายเปรียบเทียบการมีความหวังและการทำดีให้บริสุทธิ์ โดยอ้างถึงคำสอนจากพระพุทธเจ้าเกี่
ปัจจัย 5 ตัวในภาษาไทย
336
ปัจจัย 5 ตัวในภาษาไทย
…พวก “อัพพะะ” คือ ใช้แจกวิภัติไม่ได้ และปัจจัยยัง ๕ ตัวนี้ มีพิเศษอยู่ตัวหนึ่ง คือ “คู่ ปัจจัย” ไงงในอรรถะ “ปฐมาวิภัติ” ก็ได้ แปลว่า “อันว่า อัน...” ใช้ในวรรณะแห่ง “อุตตวิภัติ” ก็ได้ แปลว่า “ เพื่ออัน...” แ…
…ทย ซึ่งประกอบด้วยเค่า, คาว, และอัพพะะ โดยมีการอธิบายการใช้ปัจจัยเหล่านี้ในรูปแบบต่างๆ รวมถึงการใช้ในอรรถะต่างๆ เช่น ปฐมวิภัติ และอุตตวิภัติ ซึ่งมีความหมายเฉพาะตามบริบทของการใช้งาน เช่น 'อันว่า อัน...' และ …
ทุ่งสมันปลาสากนกแก้วภาค ๑ - หน้าที่ 290
291
ทุ่งสมันปลาสากนกแก้วภาค ๑ - หน้าที่ 290
…งแสดงความพิศษนั้นจึงรับภาฏชนะโดย นัยมือกว่า ตทหมุปปุน มูลจิ้วา ดังนี้ คำว่า ตทหมุปปุน เป็นต้นนั้น มีอรรถะระจําที่เดียว. คำว่า วิศฎา อุปปุน มูลจิ้วร มีความว่า ถ้าจิวรเดิม เนื่องอะเอียด จิวรที่หวังจะได้มา เน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรยายธรรมในพุทธศาสนา โดยพูดถึงความหวังในการได้มาซึ่งจิวรและการรักษาจิตใจไม่ให้หวั่นไหว รวมถึงการเตรียมตัวเผชิญกับวัฏจักรของจิวรที่มีทั้งที่หวังจะได้และสิ่งที่มีอยู่ในปัจจุบัน การรั
ทัศนสมบัติจากถามแปล ภาค ๑ - หน้า ที่ 168
169
ทัศนสมบัติจากถามแปล ภาค ๑ - หน้า ที่ 168
…้ เป็นเอกเทศ บางอย่างของแพนั่น ตัวตั้งอยู่ในความเป็นอธิรณมิส่วนอื่น และ เป็นเพียงเสล เพื่อความจำเป็นอรรถะ ด้วยปาราชิกอันไม่มีมล.
บทความนี้กล่าวถึงการตั้งชื่อ 'ทัพพมลุดร' ซึ่งเชื่อมโยงกับอธิรณและบทบาทของภิกษุในศาสนา โดยอธิบายว่าการตั้งชื่อมีความสำคัญเช่นไรในความเป็นอธิรณ ตัวบทได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างชื่อและลักษณ
การวิจัยในเรื่องสะพาน ต้นไม้ และเชือก
58
การวิจัยในเรื่องสะพาน ต้นไม้ และเชือก
ประโยค - ทุติตสนุนปาสากาเปน กลาด - หน้า 58 ก็เป็นทุกกฎเหมือนกัน เรื่องปีบังคับกิจกู มีอรรถะรำร ้างทั้งนั้น พึงทราบวิจัยในเรื่องสะพาน ดังนี้ - สะพานที่คนเดินได้ จำเพาะคนเดียวก็ดีงาม สะพานนี้เป…
บทความนี้นำเสนอการวิจัยในเรื่องสะพาน ต้นไม้ และเชือก เป็นการศึกษาเกี่ยวกับความเหมาะสมและข้อกำหนดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุเหล่านี้ ซึ่งภิกษุสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ ว่าด้วยการเขียนถดาษ
จิตเต สูงภิญญา และ ความหมายของทุคติ
37
จิตเต สูงภิญญา และ ความหมายของทุคติ
…โลก เพราะฉะนั้นฉันต้องไปสุดโลกสวรรค์ เธอจนเธอต้องไปอยากก็ไม่ใช่ หรืออวดว่าใครสวยใครหล่อใครเรียกว่ามีอรรถะไม่ใช่ แต่วัดกันที่บุญกุศล ความดี กับความชั่วเท่านั้น เป็นเรื่องแปลกที่ความรู้ตรงนี้ขาดหายไปช่วงหนึ่…
เนื้อหาพูดถึงการสร้างปัญญาภายในใจ การวัดค่าของชีวิตผ่านจิตที่ผ่องใสและหมอง การทำบุญและบาปที่มีผลต่อนามธรรม มีการเน้นย้ำว่าไม่ควรเปรียบเทียบความรวยหรือความงาม แต่ควรดูที่ความดีงามและการทำบุญในทางธรรม โ
พระธรรมปิฎกฐิผูถูกแปล ภาค ๖ - หน้า ๑๗๑
173
พระธรรมปิฎกฐิผูถูกแปล ภาค ๖ - หน้า ๑๗๑
… อรหันต์สมามาสพุทธเจ้า" ถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ว่า เป็นที่พึ่ง ด้วยสามารถแห่งความเป็นวัตถุอุปลอรรถะ การดำรงฌานะ นั้น ของบุคคลแม้นนั้น ยังกล่าวยังไหว ด้วยกิจทั้งหลายมีกา ไม่อับเฉียรณ์เป็นต้น แต่พระผู้…
บทความนี้อธิบายคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับสรณะและความหมายของการเป็นที่พึ่ง โดยสอนให้ผู้ปฏิบัติได้เห็นอริยสัจ ๔ ด้วยปัญญา การตระหนักในพระรัตนะทั้งสามเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์ นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความส
ย้อนอดีต...ท่องประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา ตอนที่ ๕๕
58
ย้อนอดีต...ท่องประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา ตอนที่ ๕๕
…ป จงแสดงธรรมมีความงานในเบื้องต้นมีความงามในทำานกลาง และมีความงามในที่สุด จงประกาศพรหมจรรย์ พร้อมทั้งอรรถะและพยัญชนะบริสุขินีบูรณ์เต็มตบ้อม สัตว์ทั้งหลายที่มีบุตรในตนบอ ย่อมเสื่อมเพราะไม่ไฝ่ธรรม จงมีผู้อธรร…
ในบทนี้กล่าวถึงการเผยแพร่พระสังฆธรรมตามพระดำรัสของพระพุทธเจ้า โดยมุ่งเน้นการฝึกฝนอบรมตนเองก่อนในการสอนผู้อื่นและการถ่ายทอดความรู้ให้เหมาะสมกับผู้เรียน การปฏิบัติตามหลักการดังกล่าวจะช่วยให้การเผยแพร่พร
ความสามารถในการบวชของสตรีในพระพุทธศาสนา
33
ความสามารถในการบวชของสตรีในพระพุทธศาสนา
…้มีน้ำดูดกระเป๋าเปรอะหรือ มีผู้มีเดียหรือ มีเป็นหญิงบังแก่หรือ มีเป็นหญิงคล้ายชาย หรือ มีเป็นหญิงมีอรรถะคนกัน หรือ มีเป็นหญิง 2 เพศ หรือ อาการเหมือนอย่างนี้ ของเธอ มีหรือ ฝี่ โรคเรื้อน ฝี โรคแลก โรคผอมอีก…
บทความนี้สำรวจประเด็นความเป็นไปได้ในการบวชของสตรีในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงความท้าทายที่เกิดจากคำถามและธรรมเนียมการบวชในสมัยแรก พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้นางอุ้มสมปาเปนะอุปสมบทในสงฆ์ฝ่ายเดียวก่อน โดยการถา
การวิเคราะห์ภาวะสนะและธรรมนิยมในบทที่เกี่ยวข้อง
41
การวิเคราะห์ภาวะสนะและธรรมนิยมในบทที่เกี่ยวข้อง
…ั้น ถ้าพูดความว่าเป็นภาวะอากร ก็เป็นภาวะอากรใน จรติ. เพราะเหตุนี้ ผู้ศึกษาพึงเข้าใจโดยว่า บทภรมสนใน อรรถะซ้ำกับภาวะข้างหลังนั้น ต้องชำราทั้งเป็นภาวะสนะ ที่ใช้ เป็นภาวะอากรปกติ นอกจากนี้ มีใช้ภาวะสนะ. และบา…
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ภาวะสนะในบทต่าง ๆ โดยเน้นว่าภาวะสนะไม่ได้เป็นเพียงแค่อาการปกติแต่สามารถตีความได้ว่ามีความหมายหลากหลาย เชื่อมโยงกับการปฏิบัติธรรมที่พึงปฏิบัติอย่างถูกต้อง เช่น พระพรหมจริย
การวิเคราะห์และการอธิบายธรรมในวิสุทธิมรรค
292
การวิเคราะห์และการอธิบายธรรมในวิสุทธิมรรค
… เพราะชอบใช้ปัญญาพิจารณาสอบ ธรรมนี้ ก็ปลูกความเลื่อมใสให้เกิดแก่คนพวกนี้ได้ เพราะธรรมนี้บริบูรณ์ด้วยอรรถะ ซึ่งยิ่ง พิจารณาก็ยิ่งเห็นจริง ส่วนพวกคนพื้นๆ แม้ไม่ใช้ปัญญาก็เกิดความเลื่อมใสได้ด้วย พยัญชนสมบัติ …
บทวิเคราะห์นี้ครอบคลุมการศึกษาธรรมในวิสุทธิมรรค โดยแยกแยะความเป็นคุณลึกของสาตฺถะและสพฺยญฺชนะ ซึ่งส่งผลให้ผู้มีปัญญาและประชาชนทั่วไปเกิดความเลื่อมใสทั้งในด้านอรรถและเทสนา โดยอธิบายถึงความสำคัญของพยัญชน
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
376
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 376 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 376 ธมฺมาติ วิเสสน์ ฯ ธมฺมาติ ลิงคตโถ ๆ อิติ อุปปาเทตวาติ นิทสฺสน์ ฯ สุ...ณนฺติ อุปปาเทศวาติ กม
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา จากหน้าที่ 376 ของหนังสือ โดยพูดถึงอรรถะและตรรกะที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ เพื่อเพิ่มพูนความเข้าใจในเนื้อหาธรรมะ ผ่านมุมมองและการอธิบายอย่างลึกซึ…
การบรรลุธรรมของพระมหากัปปินะ
49
การบรรลุธรรมของพระมหากัปปินะ
…้อมพระวรกายเข้าเฝ้าพระบรมศาสดา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม อันไพเราะ บริสุทธิ์ บริบูรณ์ พร้อมทั้งอรรถะและพยัญชนะ งดงามในเบื้องต้น ท่ามกลาง และเบื้องปลาย โปรดพระราชาและอำมาตย์ทั้งหลาย ทำให้พระมหากัปปินะพ…
ในเวลาย่ำรุ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงเห็นสัตว์โลกที่มีบุญ พระมหากัปปินะได้ออกผนวชและเข้าถึงพระรัตนตรัยภายในเมื่อได้ยินธรรมเทศนา ทรงรับการบวชจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังจากนั้นพระมเหสีพร้อมภรรยาอำมาตย
มังคลัตถีปุรณะ ๒ - หน้าที่ 262
262
มังคลัตถีปุรณะ ๒ - หน้าที่ 262
…้าของสมควร ในสุกูล" บรรดาบทเหล่านั้น สองท่าว่า วิจฉณญ์ ปญฺญา ความว่า ถึง การดัดอ้อมแล้วอย่างไร "ก็อรรถะบุรดะ" บทว่า ทุกข์ิน ความว่า เราจักทำการให้ส่วนบุญก่อนมรรคา
บทนี้กล่าวถึงวิธีการลดการยึดถือและการรับทรัพย์โดยการพิจารณาในแนวทางของธรรมะ โดยยกตัวอย่างถึงการรักษาสมบัติที่เกิดจากการประพฤติที่ถูกต้อง และการไม่เชื่อในความเป็นจริงของการแสดงตัวตน การประพฤติในโอวาท แ