หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค: ปัจเจกของสมุฏฐานและปัจจัย
75
วิสุทธิมรรค: ปัจเจกของสมุฏฐานและปัจจัย
…ิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 75 สมุฏฐาน ย่อมเป็นต้น โดยเป็นสหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อัตถิปัจจัย อวิคตปัจจัย และโดยเป็นที่ตั้งด้วย แห่งธาตุ นอกนี้ (มีอาโปธาตุเป็นต้น) ที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน (ด้วยกัน…
เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับสมุฏฐานและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับมหาภูต ซึ่งมีกรอบแบบจำกัดในการที่จะถือว่าเป็นปัจจัยชนกหรือที่ตั้ง โดยการวิเคราะห์องค์ประกอบของธาตุทั้งหลายที่เกิดขึ้นตามหลักการของสหชาตปัจจัย อัญ
วิสุทธิมรรคแปล: อาหารและปัจจัยแห่งธาตุ
74
วิสุทธิมรรคแปล: อาหารและปัจจัยแห่งธาตุ
…ปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 74 อาหารเป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน เป็นอาหารปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัยแห่งธาตุที่เหลือ ฤดู เป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีฤดูเป็นสมุฏฐาน เป็น อัตถิปัจจั…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงบทบาทของอาหาร ธาตุ และสาเหตุหลักที่ส่งผลต่อการเกิดของมหาภูตต่างๆ ทั้งในแง่ของกรรม จิต และฤดู พิจารณาถึงลักษณะของปัจจัยที่เข้ามามีบทบาทในการเกิดและการดำรงอยู่ของธาตุ ซึ่งล้วนมีเค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยนัย
349
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยนัย
…ัมม ปัจจัย วิปากปัจจัย อาหารปัจจัย อินทริยปัจจัย ฌานปัจจัย มัคคปัจจัย สัมปยุตตปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย นัตถิปัจจัย วิคตปัจจัย อวิคตปัจจัย ดังนี้ ชื่อว่าปัฏฐานนัย ในอธิการแห่งปัจจัยสังคหะนี้ ฯ ในปัฏฐานนั…
ในงานนี้จะนำเสนอประเด็นเกี่ยวกับปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงพิจารณามิติของปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตและการศึกษาในปรัชญาพุทธศาสนา พร้อมเชื่อมโยงแนวคิดกับหลักฐานทางอักษรศาสตร์ หากต้องการศึกษาหรือแลกเปลี่ยนค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
351
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
…าจแห่งอธิปติปัจจัย สหชาต ปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อาหารปัจจัย อินทริยปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย ฯ 0 บรรดาปัจจัยเหล่านั้น อธิปติปัจจัยมี ๒ อย่างคือ อาลัมพนะ ที่จิตเจตสิกทำให้หนักแน่…
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงปัจจัยแก่นามรูปซึ่งมีความสำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ตามอาการ 8 อย่าง รวมถึงอธิปติปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย และอื่น ๆ ที่เป็นส่วนสำคัญในการเกิดนามรู
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
383
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…จัย ๑ สหชาตปัจจัย ๑ อัญญมัญญปัจจัย ๑ นิสสยปัจจัย ๑ อาหาร ปัจจัย ๑ อินทรีย์ปัจจัย ๑ วิปปยุตตปัจจัย ๑ อัตถิปัจจัย ๑ อวิคตปัจจัย ๑) ดังนี้ ให้พิสดาร ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ตตฺถ ครุกตมา ลมุพน์ ดังนี้ ฯ คำว่…
เนื้อหาตัวอย่างนี้พิจารณาความหมายของคำว่า สทฺธาทโย ที่ประกอบด้วยศีล จาคะ และปัญญา มีความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและของคนอื่น โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและศีลกับสุขทุกข์ รวมถึงบุคคลที่เป็นกัลยา
การจำแนกปัจจัยในธาตุ
73
การจำแนกปัจจัยในธาตุ
…นสมุฏฐานเป็นต้น) โดยปริยาย จิต เป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีจิตเป็นสมุฏฐาน เป็น ปัจฉาชาตปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิตปัจจัยแห่งธาตุที่เหลือ มหาฎีกาชี้ข้อสังเกตความแปลกกันแห่งข้อ ปจจัยโต ที่กล่าวแล้ว กับข้อนี้ …
เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกปัจจัยของธาตุต่างๆ โดยเน้นที่กรรมนั้นเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อธาตุ รวมถึงบทบาทของจิต อาหาร และฤดูในการเกิดขึ้นของธาตุแต่ละชนิด การอ้างอิงถึงบทความทางพระพุทธศาสนาในเรื
การวิเคราะห์มหาภูตและธาตุต่างๆ ในวิสุทธิมรรค
76
การวิเคราะห์มหาภูตและธาตุต่างๆ ในวิสุทธิมรรค
…ยเป็นเครื่องพะยุงด้วย แห่งธาตุอีก ๘ ๓ (แต่) หาเป็นโดยเป็นชนกปัจจัยไม่ เป็นปัจจัยโดยเป็น นิสสยปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย แห่งมหาภูตที่เนื่องกันอีก ๙ (คือที่มี จิต อาหาร ฤดู เป็นสมุฏฐาน) เหมือนกัน (แต่) มิไ…
บทความนี้สนทนาเกี่ยวกับมหาภูตที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน และอธิบายเกี่ยวกับธาตุทั้ง ๓ ว่ามีความสัมพันธ์กันอย่างไร โดยเฉพาะธาตุ ๒ ที่อาศัยธาตุ ๒ จะได้แก่ธาตุข้างหน้าและธาตุข้างหลัง ซึ่งในเรื่องนี้จะมีการนำเสน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352
352
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352
…นาจแห่งปัจฉาชาตปัจจัย 9 วัตถุ ๖ เป็นปัจจัยแก่วิญญาณธาตุทั้ง ๒ ในปวัติกาล ด้วยอำนาจปุเรชาตปัจจัย ๑ ฯ อัตถิปัจจัยมี ๕ อย่าง คือ [สังคหคาถา] 9 สหชาตปัจจัย ๑ ปุเรชาตปัจจัย ๑ ปัจฉา ชาตปัจจัย ๑ กวฬิงการาหาร ๑ รูปชีวิ-…
…้งหมด รวมกันอยู่ในอารัมมณปัจจัยและปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการกระทำและผลกระทบในชีวิตมนุษย์ โดยอธิบายถึงอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัยที่มีอยู่ทั้งหมด 5 อย่างด้วย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
375
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เป็น อุปการะ เพราะเป็นการอุปถัมภ์แก่ธรรมเช่นนั้นนั่นแล โดยเป็นธรรม มีอยู่ อันมีสภาพเป็นปัจจุบัน ชื่ออัตถิปัจจัย ฯ แม้เมื่อมีกรรมผู้ให้เกิด ความขวนขวายแห่งอัตถิปัจจัยเหล่านั้นค้ำจุนไว้นั้นแล ท่านอาจารย์ ถือเอาแล้…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอุปการะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยให้ความสำคัญกับการแยกประเภทธรรมและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและเจตสิก การเกิดขึ้นของธรรมในลักษณะต่างๆ เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อมโย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
376
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…็นปัจจัยที่แปลกกัน อย่างนี้คือ ความเป็นธรรมที่อุปการะด้วย อาการมาตรว่าความคงสภาพอยู่ ชื่อว่าความเป็นอัตถิปัจจัย ความเป็น ธรรมที่อุปการะ ด้วยอำนาจแห่งการไม่เข้าถึงความดับหมด ชื่อว่าความ เป็นอวิคตปัจจัย ฯ แท้จริง …
เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธร…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
385
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นปัจจัยย ฯ เหมือนอย่างว่า ชีวิตและอาหารเป็นปัจจัยแก่ธรรมเหล่าใด ก็เลี้ยง ค้ำชูธรรมเหล่านั้น ทั้งเป็นอัตถิปัจจัยและวิคตปัจจัยแก่ธรรมเหล่านั้น ฉันใด ความเป็นหญิงและชาย เป็นอุปการะแห่งเพศเป็นต้นซึ่ง เป็นไปแต่ปัจจัย…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นว่าทั้งสองอย่างนี้ไม่ได้ถือเป็นปัจจัยที่แท้จริงในแง่ของการเป็นอาหารปัจจัย แต่เป็นกัมมปัจจัยและอุปนิสสยปัจจัย ซึ่งมีคว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 386
386
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 386
…ิปปยุตตปัจจัย พระผู้มีพระภาคก็ตรัสไว้แล้วดังนี้ จึงกล่าวคำมีอาทิว่า โอกฺกนฺติกฺขเณ วตฺถุ ดังนี้ ฯ 0 อัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย มีถึง ๕ อย่างดังนี้ คือ ปัจจัยชายที่เกิด ร่วมกัน ๓ อย่าง ๑ ที่เกิดก่อน ๒ อย่าง ๑ ที่เ…
ในหน้านี้มีการวิเคราะห์อัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย โดยอธิบายความหมายและบทบาทของนามรูปและอารมณ์ที่เกิดจากวัตถุ ในการสัมประโยค ธรรมต่างๆ ท…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ปัจจัยในธรรม
387
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ปัจจัยในธรรม
…านั้น ท่านอาจารย์จึงได้กล่าวคำว่า ปัจจัยทั้งหมดรวมอยู่ในอาลัมพน ปัจจัย อุปนิสสยปัจจัย กัมมปัจจัย และอัตถิปัจจัย ฯ จริงอยู่ ปัจจัยอะไร ๆ ที่จะไม่พึงถึงความเป็นอารมณ์แห่งจิตและเจตสิก และไม่ถึงความเป็น อุปนิสัยแก่ธ…
…ัมมัตถสังคหบาลี มีการแบ่งปัจจัยออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ อาลัมพนปัจจัย, อุปนิสสยปัจจัย, กัมมปัจจัย และอัตถิปัจจัย ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดการต่อเนื่องในรูปแบบต่าง ๆ ขณะเดียวกัน ยังมีการอธิบายถึงความเชื่อมโยงระหว่า…