อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป : หน้า 351/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 351 ภายในและภายนอกตามสมควร ฯ นามรูปย่อมเป็นปัจจัยแก่นามรูปโดย อาการ 8 อย่างตามสมควร คือ ด้วยอำนาจแห่งอธิปติปัจจัย สหชาต ปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อาหารปัจจัย อินทริยปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย ฯ 0 บรรดาปัจจัยเหล่านั้น อธิปติปัจจัยมี ๒ อย่างคือ อาลัมพนะ ที่จิตเจตสิกทำให้หนักแน่น เป็นปัจจัยแก่นาม ด้วยอำนาจแห่งอาลัม พนาธิปติปัจจัย ๑ สหชาตาธิปติแม้ทั้ง ๔ อย่าง เป็นปัจจัยแก่นามรูป ที่เกิดร่วมกัน ด้วยอำนาจแห่งสหชาตาธิปติปัจจัย ๑ ฯ สหชาตปัจจัย มี ๓ อย่าง คือ ธรรมทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่รูปที่เกิดร่วม ๑ ๑ มหาภูตรูปเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่ อุปาทายรูป ๑ ในขณะปฏิสนธิ วัตถุและวิบากเป็นปัจจัยแก่กันและกัน ๑ ฯ อัญญมัญญปัจจัยมี ๓ อย่าง คือ ธรรมทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็น ปัจจัยแก่กันและกัน ๑ มหาภูตรูปเป็นปัจจัยแก่กันและกัน ๑ ในขณะ ปฏิสนธิ วัตถุและวิบากเป็นปัจจัยแก่กันและกัน ๑ ฯ นิสสยปัจจัย มี ๓ อย่าง คือ ธรรมทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็นปัจจัยแก่กัน และกัน และแก่รูปที่เกิดร่วมกัน ๑, มหาภูตรูปเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่อุปาทายรูป ๑, วัตถุ ๖ เป็นปัจจัยแก่กายนี้ ๑ อาหาร ที่ไม่มีรูปเป็นปัจจัยแก่นามรูปที่เกิดร่วมกัน ๑ ๑ ฯ อินทรียปัจจัย ๓ อย่าง คือ ปสาทรูปทั้ง ๕ เป็นปัจจัยแก่วิญญาณทั้งห้า ๑ ชีวิตนทรีย์ ๕ เป็นปัจจัยแก่อุปาทินนกรูป ๑ อินทรีย์ที่ไม่มีรูปเป็นปัจจัยแก่นามรูปที่ เกิดร่วมกัน ๑ ฯ วิปปยุตตปัจจัยมี ๓ อย่าง คือ ในขณะก้าวลง (สู่ปฏิสนธิ)