หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปญฺจิกา
411
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปญฺจิกา
…ญเจตนาหาเรน สหคตา ติสหกตา ฯ อปิสทฺโท มโนสัญเจตนาหาร สมบัณเฑติ ฯ วาสทฺโท อปร์ นย์ ญาเปติ ฯ เสสา จ เต อาหารา จาติ เสสาหารา ฯ สหคตานปี อวเสสหารานนฺติ อตฺถิ ฯ ตนุน ยุตต์ ฯ ติสหกตานปี วา เสสาหารานนฺติ ปท์ ยุชชต…
บทความนี้เน้นการศึกษาอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมีการพิจารณาถึงมโนสัญเจตนา อาหาร และการเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ต่างๆ เนื้อหายกตัวอย่างกรณีศึกษาของการปรากฏการณ์เชิงมโนกรรมที่สำคัญในหลั…
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - ศึกษาหลักการและขั้นตอน
36
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - ศึกษาหลักการและขั้นตอน
…งฺคหฎีกา - หน้าที่ 35 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิ หน้าที่ 36 พหิทธา จ ยถารห์ สมุฎฐาเปติ ฯ โอชาสงขาโต อาหาโร อาหาร- สมุฏฐานรูป อชฺโฌหรณกาเล ฐานปปตโตว สมุฎฐาเปติ ฯ ตตฺถ หทยินฺทฺริยรูปานิ กมฺมชาเนว ฯ วิญญาติทวย์ จิตต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหในหน้าที่ต่างๆ โดยเน้นถึงความสำคัญขององคืต่างๆ ในการวิเคราะห์ความหมายและการปฏิบัติทางธรรม ทบทวนการเกิด การดำรงอยู่ และการแตกต่างของรูปแบบต่างๆ ของธรรมชาติ รวมถึงการทำค
อภิธรรมมาตวิภาวินี: อาหารและสมุฏฐาน
37
อภิธรรมมาตวิภาวินี: อาหารและสมุฏฐาน
…้าที่ 37 สทฺทลหุตาทิทวาทสกญฺเจติ อิเม จตฺตาโร อุตุสมุฎฐานกลาปา ฯ สุทธฏฐก์ ลหุตาเทกาทสกเจติ อิเม เทว อาหารสมุฏฐานกลาปา ฯ ตตฺถ สุทธฏฐก์ สททนวกเจติ เทว อุตุสมุฎฐานกลาปา พหิทธาปี ลพฺภนฺติ ฯ อวเสสา ปน สพฺเพปิ อ…
บทความนี้นำเสนอแนวความคิดเกี่ยวกับอภิธรรมมาตวิภาวินีและการอธิบายกลุ่มอาหารในหลากหลายแง่มุม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่ของสมุฏฐานที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของชีวิตและความสัมพันธ์ทางจิตใ…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
48
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
…ฉ วตถุนิ สตุตนน์ วิญญาณธาตุนนฺติ จ ติวิโธ โหติ นิสสยปจฺจโย ฯ กวฬิงกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสุส อรูปิโน อาหารา สหชาตาน นามรูปานนุติ จ ทวิโธ โหติ อาหาร ปจฺจโย ฯ ปญฺจ ปสาทา ปญฺจนุน วิญญาณาห์ ชีวิตินทรีย์ อุปาทิน…
…เข้าใจถึงธรรมะที่เกี่ยวข้องกับราคาทโยและความสุข ทุกข์ของบุคคล การแบ่งประเภทของธรรมนิยมที่สัมพันธ์กับอาหารและอินทรีย์ รวมถึงการวิเคราะห์ข้อคิดเกี่ยวกับรูปและนามรูปต่างๆ อันสะท้อนถึงธรรมชาติของการดํารงอยู่ตา…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - บทที่ 50-51
51
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - บทที่ 50-51
…นุสสติโย นาม ฯ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเปกขา เจติ อิมา จิตสุโส อปฺปมญฺญาโย นาม พรหมวิหาราติ วุจจนฺติ ฯ อาหาร ปฏิกูลสัญญา เอกา สัญญา นาม ฯ จตุธาตุววัตถาน เอก ววตฺถาน นาม ฯ อากาสา ๑. สี. พรหมวิหาโรติ จ ปรุจจติ …
บทที่ 50-51 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา กล่าวถึงวิธีการปฏิบัติสมถวิปัสสนานและการตั้งจิตในแต่ละสภาวะ หลักการของการปฏิบัติในทางที่ถูกต้องเพื่อเข้าใจธรรมชาติของจิต รวมถึงการใช้กรรมฐานหลากหลายรูปแบบเพื่อขัดเ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
196
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…่ 196 ยถาสก์ ขณมฤตฎฐายีนมปี หิ สหชาตาน ปวตฺติเหตุภาเวเนว อนุปาลก ๆ น หิ เตสํ กมฺมเยา ฐิติการณ์ โหติ อาหารชาที่น อาหาราทิ วิย กมฺมสฺส ติขณาภาวโต ๆ อิทมปน สห ปาจนคุคินา อนวเสสํ อุปาทินฺนกาย พยาเปตวา ปวตฺตติ …
…ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและการแบ่งแยกในอภิธรรมที่สำคัญ รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับคำนิยามและลักษณะของอาหารในบริบททางอภิธรรม ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจถึงการทำงานและบทบาทของอาหารในกระบวนการเกิดขึ้นแห่งสรรพสิ่งและอน…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
272
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ุมสนฺตสฺส ปริมชฺชนฺตสฺส สมมสนญาณ ปน อุปฺปนฺเน ปุน เตเสวว สงฺขาเรส อวิชชา- สมุทยา รูปสมุทโย ตณฺหากมุมอาหารสมทยา รูปสมุทโย ตถา อวิชชานิโรธา รูปนิโรโธ ตัณหากมุมอาหารนิโรธา รูปนิโรโธติ เอว์ รูปกฺขนฺเธ เวทนาสญฺ…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธรรมและแนวทางการเรียนรู้การปฏิบัติผ่านวิปัสสนา เพื่อเข้าใจธรรมชาติของรูปและนาม พร้อมทั้งพูดถึงสมุทยาและนิโรธ การสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึกและการศึกษาพื้นฐานของอนุปัสส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
62
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
…้โดยมรรค สติปัฏฐาน สัมมัปปธาน อิทธิบาท อินทรีย์ พละ โพชฌงค์ สัจจะ สมถวิปัสสนา ธรรมขันธ์ อายตนะ ธาตุ อาหาร ผัสสะ เวทนะ สัญญา เจตนา จิตและนาม ด้วยสามารถแห่งบุคคลผู้จะรู้ได้ โดยอาการนั้น ๆ เพราะฉะนั้น ใน ฐานะ…
ในหน้าที่ 62 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกาได้กล่าวถึงการแจกแจงนัยที่เกี่ยวข้องกับโสดาปัตติมรรค โดยมีการแสดงออกถึงประเภทนัยที่เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การแจกออกเป็นจำนวน ๑๐๐๐ นัย โดย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
262
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้วย ประการฉะนี้แล ฯ นี้เป็นรูปวิภาคในรูปสังคหะ [รูปสมุฏฐานนัย] เหตุ ๔ ประการ คือ กรรม ๑ จิต ๑ ฤดู ๑ อาหาร 9 ชื่อว่า สมุฏฐานแห่งรูป (เหตุเกิดแห่งรูป) บรรดาสมุฏฐาน ๔ เหล่านั้น จิต ทั้ง ๒๐ คือ กามาวจรจิต ๒๐ แ…
…ปออกเป็น ๒ อย่างตามสมควรทั้งภายในและภายนอก โดยการพิจารณาจากเหตุที่สำคัญ ๔ ประการคือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร ซึ่งส่งผลต่อการเกิดรูปอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เริ่มต้นปฏิสนธิจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ยังพูดถึงจิตซึ่งเป…
อภิธัมมัตถและความหมายของชาติ ชรา มรณะ
297
อภิธัมมัตถและความหมายของชาติ ชรา มรณะ
…ความเบาแห่งรูป ความอ่อนโยนแห่งรูป ความเหมาะแก่ การงานแห่งรูป ความเจริญขึ้นแห่งรูป ความสืบต่อแห่งรูป อาหารที่ ทำเป็นคำๆ มีจิตเป็นสมุฏฐาน ดังนี้ แม้นั้น บัณฑิตพึงทราบว่า ทรง หมายเอาความที่ปัจจัยอันยังรูปให้เ…
…ป็นผลมาจากปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงกระบวนการที่นำไปสู่วิธีการเพื่อเข้าใจและยอมรับธรรมชาติที่เป็นอยู่ เช่น อาหาร การเจริญเติบโต และสภาพต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับรูป และขยายมุมมองในการศึกษาธรรมของพระพุทธเจ้าที่ทรงสอน…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
312
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
…ละ ๑ อหิริกพละ ๑ อโนต ตัปปพละ ๑ ฯ อธิปติ ๔ คือ ฉันทาธิปติ วิริยาธิปติ วิมังสาธิต ๑ ด ๑ จิตตาธิปติ ๑ อาหาร ๔ คือ กวฬิงการาหารที่ ๑ ผัสสาหารที่ ๒ มโนสัญ เจตนาหารที่ ๓ , วิญญาณหารที่ ๔ ฯ ก็ในมิสสกสังคหะนี้ บร…
…มรรคญาณ เรียกว่า อนัญญูตัญญัสสามีตินทรีย์ และอัญญาทรนทรีย์ นอกจากนี้ ยังได้เสนอความสำคัญของอธิปติและอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตทางจิตวิญญาณ โดยรวมแล้วเป็นการนำเสนอแนวคิดที่มีคุณค่าต่อการปฏิบัติธรรมในชี…
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
321
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
…ัสไว้อย่างละ ๒ (ถนะกับมิทธะ อุทธัจจะกับกุกกุจจะ) โดยความ เป็นนิวรณ์อย่างหนึ่ง ๆ ๆ แก้ว่า เพราะมีกิจ อาหาร และธรรมที่เป็น ปฏิปักษ์เหมือนกันฯ จริงอยู่ ถีนะและมิทธะมีการทำให้จิตตุปบาทถึง ความหดหู่เป็นกิจเหมือ…
บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
322
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เหล่านี้ อุทธัจจกุกกุจจะ และ ถีนมิทธะ พระชินเจ้าผู้คงที่ ทรงกระทำให้เป็น เพียงอย่างเดียว เพราะมีกิจ อาหาร และธรรม คู่ปรับเป็นอย่างเดียวกัน ฯ เพราะอุทธัจจกุก- กุจจะเป็นต้นเหล่านั้น มีความหดหู่และความ ไม่สงบ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับความหมายของนีวรณ์ในอภิธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุทธัจจกุกกุจจะและถีนมิทธะ ที่มีผลต่อการสงบจิตใจ ในการอธิบายถึงธรรมที่เรียกว่าอนุสัย ซึ่งสัมพันธ์กับกิเลสที่มีอยู่ในสันดาน และการเกิดขึ้น
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
351
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
…มรูปโดย อาการ 8 อย่างตามสมควร คือ ด้วยอำนาจแห่งอธิปติปัจจัย สหชาต ปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อาหารปัจจัย อินทริยปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย ฯ 0 บรรดาปัจจัยเหล่านั้น อธิปติปัจจัย…
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงปัจจัยแก่นามรูปซึ่งมีความสำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ตามอาการ 8 อย่าง รวมถึงอธิปติปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย และอื่น ๆ ที่เป็นส่วนสำคัญในการเกิดนามรู
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
383
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ดยปัจจัย ๔ อย่าง ตามสมควร คือ ด้วยอำนาจอธิปติ ปัจจัย ๑ สหชาตปัจจัย ๑ อัญญมัญญปัจจัย ๑ นิสสยปัจจัย ๑ อาหาร ปัจจัย ๑ อินทรีย์ปัจจัย ๑ วิปปยุตตปัจจัย ๑ อัตถิปัจจัย ๑ อวิคตปัจจัย ๑) ดังนี้ ให้พิสดาร ท่านอาจารย…
เนื้อหาตัวอย่างนี้พิจารณาความหมายของคำว่า สทฺธาทโย ที่ประกอบด้วยศีล จาคะ และปัญญา มีความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและของคนอื่น โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและศีลกับสุขทุกข์ รวมถึงบุคคลที่เป็นกัลยา
สีลนิทเทโส: การวิเคราะห์หิริโกปิน
39
สีลนิทเทโส: การวิเคราะห์หิริโกปิน
…ินสฺส ปฏิจฉาทนตฺถนฺติ หิริโกปินปฏิจฉาทนตก ฯ หิริโกปิน ปฏิจฉาทนตฺถนฺติปิ ปาโจ ฯ ปิณฑบาตนฺติ ยังกิญจิ อาหาร ฯ โย หิ โกจิ อาหาโร ภิกขุโน ปิณโฑเลียน ปตฺเต ปติตตฺตา ปิณฑปาโตติ วุจจติ ฯ ปิณฑาน วา ปาโต ปิณฑปาโต ๆ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความหมายของหิริโกปิน และการปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง โดยมุ่งเน้นถึงการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันของมนุษย์ที่สอดคล้องกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา รวมถึงการส่งเสริมจิตใจที่ดีและการเลี้ยงชีพอย่
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
56
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…นส จ มตฺติ โส ชญฺญา สตต์ อุปฏฺฐิโต วณสฺส อาเลปนรูหเน ยถา กนตาเร ปุตตมสิว อกฺขสฺสพภชน์ ยถา เอว อาหริ อาหาร ยาปนาย อมุจฺฉโตติ ฯ อิมสฺส จ ปัจจยสนนิสสิตสีลสฺส ปริปูรีการตาย ภาคเนยยสงฺฆรกฺขิต สามเณรสุส วัตถุ กเ…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺสซึ่งเป็นชื่อทางพระพุทธศาสนา ซึ่งมีการอธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมอย่างละเอียด วิสุทธิมคฺคสฺสนี้ยังเชื่อมโยงกับสามเณรและการฝึกฝนทางจิตใจ เพื่อให้เข้าใจได้ลึกซึ้งถึงพื้นฐ
วิสุทธิมคฺคสฺส: ปกรณ์วิเสสสุล
106
วิสุทธิมคฺคสฺส: ปกรณ์วิเสสสุล
…ฯ ตตฺถ เอกวิธโกฏฐาโส อุตฺตานตฺโถเยว ฯ ทวิธ โกฏฐาเส ฯ ฉนฺนํ อนุสสติฏฺฐานาน มรณสฺสติยา อุปสมานุสสติยา อาหาร ปฏิกูลสัญญาย จตุธาตุววัฏฐานสสาติ อิเมล์ วเสน ลัทธจิตเตกคฺคตา ยา จ อปปนาสมาธิน ปุพพภาเค เอกคคตา อย อ…
วิสุทธิมคฺคคือศิลปะแห่งจิต โดยมีการสำรวจความหมายของสุข สำนึก และการมีจิตตั้งมั่นในสมาธิ ซึ่งสัมพันธ์กับการปฏิบัติและการพัฒนาจิตวิญญาณ ทั้งนี้จะพูดถึงการเข้าถึงสภาวะการปฏิบัติภายใน ส่งเสริมให้เกิดความเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
140
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
…สโต วินิจฉโย เวทิตพฺโพ ฯ อุปจารปปนาวหโตติ ฯ เปตวา กายคตาสติญจ อานา ปานสฺสติญจ อวเสสา อฏฺฐ อนุสสติโย อาหาร ปฏิกูลสัญญา จตุธาตุววัฏฐานนฺติ อิมาเนว เหตุถ ทส กมฺมฏฺฐานาน อุปจาราวหานิ เสสานิ อปุปนาวหานีติ ฯ เอว…
เนื้อหาในบทนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการวิเคราะห์ปกรณ์วิเสสสุลที่มีความสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยเน้นถึงการใช้พรหมวิหารในการพัฒนาจิตใจ และภาวนาในฌาน การเข้าใจองค์ประกอบของอารมณ์และการดำเนินชีวิตโ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
143
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
…สสานิ น ปฏิภาคนิมิตตารมณานิ ฯ ตถา ทสสุ อนุสสติ เปตวา อานาปานสติญจ กายคตาสติญจ อวเสสา อฏฺฐ อนุสสติโย อาหาร ปฏิกูลสัญญา จตุธาตุววัฏฐาน วิญญาณญจายตน์ เนวสัญญานาสัญญายตนนฺติ อิมานิ ทวาทส สภาวธมฺมารมฺมณานิ ฯ ทส…
บทความนี้เสนอวิเคราะห์เนื้อหาของวิสุทธิมคฺคสฺส โดยเฉพาะด้านการศึกษาเกี่ยวกับอารมณ์ต่าง ๆ เช่น อานาปานสติ และกายคตาสติ ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมสามารถเข้าใจ และเข้าถึงสภาวะญาณได้ดียิ่งขึ้น เพื่อเสริมสร