หน้าหนังสือทั้งหมด

การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
173
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22 และมนะ อินทรีย์ 22 สามารถจัดแบ่งได้ทั้งหมด 5 หมวด ดังนี้คือ 1. หมวดที่เป็นอายตนะ ได้แก่ อินทรีย์
ในพุทธศาสนา อินทรีย์สามารถจัดประเภทได้เป็น 5 หมวด ได้แก่ อินทรีย์อายตนะ 6 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้โดยการมองเห็น เสียง …
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
174
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อใด เรารู้ทั่วถึงความเกิด ความดับ คุณ โทษ และอุบาย เครื่องสลัดออกแห่งอินทรีย์ 6 ประการนี้ ตามความเป็นจริง เมื่อนั้น เราจึงปฏิญาณตนว่า ได้ตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณในโลก พร้…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา ซึ่งประกอบด้วยอินทรีย์ 22 ชนิด และอธิบายถึงความสำคัญของอินทรีย์ทั้ง 6, 3 และ 5 ประการ…
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
179
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
…ุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ก็แลสติจำปรารถนาในที่ทั้งปวง ในการบรรลุธรรมที่มีข้อปฏิบัติและผลต่างกัน ก็เพราะอินทรีย์ 5 นี้เป็นตัวกำหนด ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า ปฏิปทา 4 คือ ทุกขา ปฏิปทา ทนุธาปฏิญญา ปฏิบัติลำบาก บร…
…ทของสติที่สำคัญในชีวิตประจำวันและการปฏิบัติธรรม สติทำหน้าที่ทำให้จิตใจสงบและไม่ตกไปสู่อุทธัจจะ โดยมีอินทรีย์ 5 เป็นตัวกำหนดการบรรลุธรรม พระพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับปฏิปทาที่มีผลลัพธ์แตกต่างกันตามความเข้มแข็งของอิ…
บทที่ 8 อินทรีย์ 22
158
บทที่ 8 อินทรีย์ 22
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 ในบทเรียนที่ผ่านมา เราได้ศึกษาเกี่ยวกับขันธ์ อายตนะ และธาตุมาแล้ว ซึ่งเป็นส่วน ที่ทำให้เราเห็นภู…
ในบทนี้ได้ศึกษาอินทรีย์ 22 ซึ่งหมายถึงธรรมชาติที่เป็นใหญ่ในแต่ละหน้าที่ที่แตกต่างกัน เช่น ตาเป็นใหญ่ในการเห็น, หูในการฟัง, …
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
381
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… ๆ กิสมิญจิ โปฏฐเก จตฺตาริ ปญฺจ วาติ จปเนตนฺติ จสทฺโท อตฺถิ ฯ จสทฺทรหิตปาโฐ ยุตโต ๆ เตชาติ ติกข์ ย์ อินทรีย์ ฯ ติกข์ อินทรีย์ เยส์ ปุคคลาน เต ติกฺขินทริยา ฯ โมทตีติ มุท ย อินฺทฺริย์ โมทติ น ฤทธติ อิติ ตสฺมา ต…
วิจารณ์ถ้อยคำและข้อสังเกตเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยใช้แหล่งข้อมูลต่าง ๆ อธิบายถึงการบรรยายธรรมและการพิจารณาจิตซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการปฏิบัติในทางธรรมและการศึกษาธรรมะของพระพุทธศาสนา สาม
พระสารบุตรเถรและความเชื่อในอินทรีย์ ๕
116
พระสารบุตรเถรและความเชื่อในอินทรีย์ ๕
…ระอรหัต พร้อมด้วยปฏิสันถารหลาย ของภิกษุ เหล่านันแล้ว ศรฺษเรียกพระสารบุตรเถรเข้ามา ศรฺษถามปัญหาปรารถ อินทรีย์ ๕ อย่างนี้ว่า " สารบุตร เธอเชื่อหรือ ?, อินทรีย์คืออัครธา คันบุคคลเชื่อแล้ว ทำไมมากแล้ว ยอมหยิ่งถ้อ…
…ยวกับพระสารบุตรเถรที่ปรากฏในพระเทววัน การสนทนาของพระศาสดาที่ทรงสอบถามพระสารบุตรถึงความเชื่อในอัครธา อินทรีย์ ๕ และความเข้าใจในธรรมนั้น เพื่อตอบปัญหาเกี่ยวกับการเชื่อในหลักธรรมที่ถูกต้อง โดยพระศาสดาชี้ให้เห็นถ…
วิปัสสนาภูมิในอินทรีย์ 22
181
วิปัสสนาภูมิในอินทรีย์ 22
อินทรีย์ 22 ซึ่งเป็นวิปัสสนาภูมินี้ มีลักษณะเหมือนประมวลรวม เรื่องของขันธ์ อายตนะ ธาตุ มาอยู่ในนี้ด้วยกัน แต…
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 เน้นการศึกษาองค์ประกอบของขันธ์ อายตนะ และธาตุ ที่มีความสัมพันธ์กันในวิปัสสนาภูมิ โดยนักศึกษาได้ร…
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
281
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
…ัจจัยจึ่งทั้งหลายอันสัมปฏิฏักษอาหารนั้น และแห่งกฏุตตรูปทั้งหลายด้วย" ดังนี้อีกด้วย [แก่อนิทรีปัญจ] อินทรีย์ ๒๐ เวียนติหนี่งและปุริสันทรี ผู้อุทานโดยความคือเป็นใหญ่ ชื่ออิ่นทรีย์ปัจจัย ก็แปลอิทรีย์ ๒๐ นั้น อิ…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของเจตนาและวิญญาณที่เป็นอาหารปัจจัยในสัมมาปฏิธรรม รวมถึงลักษณะของอินทรีย์ที่มีทั้งประเภทที่เกี่ยวข้องกับรูปและอรูป ในการทำความเข้าใจถึงการพัฒนาจิตและผลกระทบที่มีต่อธรรมชาติข…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: คำอธิบายและความสำคัญ
220
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: คำอธิบายและความสำคัญ
…ีวิตินทรีย์ ฯ อนมติคเค สํสาเร อนุญญาติ อมตปท์ จตุสดุจธมฺมเมว วา ญสฺสามีติ เอว- มชฺฌาสเยน ปฏิปนฺนสฺส อินทรีย์ อนุญฺญญฺญสฺสามีตินทรีย์ ฯ อาชานาติ ปฐมมคเคน ทิฏฐมริยาท์ อันติทุกมิตวา ชานาติ อินทรียญ จาติ อญฺญินทร…
…ณญาณ เป็นการค้นคว้าแนวทางที่สามารถนำไปสู่การเจริญสติและการรู้เท่าทันธรรมะในชีวิตประจำวัน โดยกล่าวถึงอินทรีย์และการตระหนักรู้ ซึ่งมีความสำคัญต่อพัฒนาการทางจิตใจและการเข้าใจในธรรมะได้ชัดเจนยิ่งขึ้น.
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
30
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ฺส สรูป์ ฯ [๓๕] ยา ธมมชาติ ธมฺเม ปกาเรน...พุชฌติ อิติ ตสฺมา สา ธมฺมชาติ ปญฺญา ฯ สา เอว ปญฺญา ยถา....อินทรีย์ นาม อิติ ตสฺมา ปญฺญินทรีย์ ฯ ปสทฺโท ปการวางโกติ ญาเปต ปกาเรนาติ วุตต์ ฯ ปการสฺส สรูป์ ญาเปต อนิจจาท…
…วินิยา โดยกล่าวถึงธรรมชาติของปัญญาที่มีบทบาทสำคัญในการเข้าใจความเป็นจริง ตามหลักอภิธรรม โดยอธิบายถึงอินทรีย์และการถ่ายทอดความรู้ให้เข้าใจถึงสภาวะต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอนิจจาและทุกข์ในชีวิต โดยอ้างอิงถึงหลักธ…
วิสุทธิมคฺค: ศาสตร์แห่งความบริสุทธิ์
20
วิสุทธิมคฺค: ศาสตร์แห่งความบริสุทธิ์
…ิอาทินา นเยน เอกวิธี อชฺฌตฺติก พาหิริ โอฬาริก สุขุม ทูเร สนฺติเก นิปผนน์ อนุปุพนน์ ปสาทรูป นปสาทรูป อินทรีย์ อนินทรีย์ อุปาทินน์ อนุปาทินนนฺติอาทิวเสน ทุวิธฯ ตตฺถ จกฺขาทิ ปัญจวิธี อตฺตภาว์ อธิกิจจ ปวตฺตตตา อร…
บทนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับเหตุและอเหตุในสภาวะแห่งสติ พร้อมทั้งวิเคราะห์และชี้แจงแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุถึงสภาวะที่บริสุทธิ์ คำอธิบายมีความสลับซั
ปฐมสัมมนาปลาทากาเปล่า: ภาวะน่าพึงกลัว
383
ปฐมสัมมนาปลาทากาเปล่า: ภาวะน่าพึงกลัว
…ษรด้วยอำนาจแห่งสนฺธิ เหมือนในประโยคดังกล่าวว่า " อฏญุนาทรี โอติญูนุรี อติญุตญฺโย สุฏิ วิตฺถ" แปลว่าอินทรีย์ คือตัญ อินทรีย์ คือหญิง อินทรีย์ คือความตั้งใจว่าจะ จักรู้พระอรหันต์ที่ไม่รู้ อะไร somaทรัพย์เครื่อ…
บทความนี้สำรวจภาวะน่าพึงกลัวตามที่พระองค์พระภาคเจ้าตรัสในคำสอน โดยวิเคราะห์ถึงการเข้าใจคำว่า "ภาสะนะ" และความหมายของคำว่า "อญนุตตรสุมิ ภิสเนก วนาสแทก" ที่เกี่ยวข้องกับผู้ที่ยังไม่ปราศจากกิเลส วิธีการท
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
11
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
…ลายที่ว่า "ทุกข์เท่านั้นเป็นฝันไป- ผันนะ(สำเร็จมาจากเหตุ) ส่วนธรรมที่เหลือคือ ขันธ์ อายตนะ ธาตุ อินทรีย์ เป็นอนุปริปันนะแนะ (ไม่สำเร็จจากเหตุ)" เพราะอาศัยคำ [ที่พูเป็นคำถามในปฐม] ว่า "ทุกข์นี้เท่านั้…
…รปกะ และนิยายสรรพสิวะ ซึ่งมีความเห็นตรงข้ามกัน จุดสำคัญคือการกล่าวถึงธรรม 5, อายตนะ 12, ธาตุ 18, และอินทรีย์ 22 ที่มีผลต่อการพิจารณาสภาวะต่างๆ ในอดีต อนาคต และปัจจุบัน โดยยกตัวอย่างคำถามที่ปรากฏในคัมภีร์ เพื่…
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
235
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
…ันอยู่ถัดจากอายตนะ 12 ในกลางกำเนิด ธาตุธรรมเดิม เป็นส่วนที่ควบคุมระบบการรับรู้ของร่างกายและจิตใจ 4. อินทรีย์ 22 มีลักษณะเป็นดวงกลม 22 ดวง ซ้อนอยู่ถัดจากธาตุ 18 เป็นส่วน ควบคุมภาวะต่าง ๆ ของชีวิตและการบรรลุธรร…
…่วนหยาบ อายตนะ 12 ที่แบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก ธาตุ 18 ซึ่งควบคุมการรับรู้ ของร่างกายและจิตใจ อินทรีย์ 22 ที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุธรรม อริยสัจ 4 ที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุธรรม และปฏิจจสมุปบาทที่เป็นสายของ…
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
157
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
แนวคิด 1. อินทรีย์ หมายถึง ความเป็นใหญ่ในหน้าที่ของตน มีองค์ประกอบอยู่ 22 ประการ 2. อินทรีย์แต่ละอย่างมีลักษณะเฉพาะของ…
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับแนวคิดและองค์ประกอบของอินทรีย์ที่มีอยู่ 22 ประการ โดยแบ่งออกเป็น 5 หมวดคือ หมวดอายตนะ หมวดภาวะ หมวดเวทนา หมวดพละ และหมวดโลกุตตระ เ…
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
8
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
…ัมมัฏฐาน ศึกษาหลักในการเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐาน ได้แก่ กิเลส กรรม วิบาก ภพภูมิ ขันธ์ 5 อายตนะ ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท รวมทั้งวิปัสสนาภูมิที่เป็นหลัก ปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย 2. …
รายวิชา MD 408 สมาธิ 8 มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนากัมมัฏฐาน เริ่มจากหลักทางพระพุทธศาสนา เช่น กิเลส กรรม วิบาก ฯลฯ และเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ แ
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
7
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8.…
บทที่ 8 แนะนำความหมายและองค์ประกอบของอินทรีย์ รวมถึงลักษณะและความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท ม…
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
19
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
…งนำพิสูจน์ได้อย่าง ไร” นี้ มีพระอานนท์ว่า เพราะเหตุที่ธรรมทั้งหลายอันแยกประเภทเป็น ขั้น อาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ สังจะ และปฏิสังขรณ์มา เป็นดัง เป็น ภูมิ (คือเป็นพื้น) ของปัญญานี้ วิสุทธิ ๒ นี้คือ สีลวิสุทธิ และจิ…
…น้นที่ความสำคัญของปัญญาและปฏิสังขรณ์ต่างๆ ซึ่งพระอานนท์ได้กล่าวถึงประเภทธรรมต่างๆ รวมถึงอาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ และสังจะ ที่เป็นพื้นฐานของปัญญา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิสุทธิ ๒ คือ สีลวิสุทธิ และจิตวิสุทธิ ที่…
ประโคม - วิจารณ์ธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
220
ประโคม - วิจารณ์ธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…น์" คือ ความที่โพธิปขิยธรรมทั้งหลายเต็มเปี่ยม ก็ธรรม ๑๓ นี้ คือ สติ- ปัฏฐาน ๔ สัมปปธาน ๔ อินทรียฺ ๔ อินทรีย์ ๕ และ ๕ โพชงค์ ๙ มรรคมีองค์ ๔ สื่อว่า โพธิปขิยธรรมฯ เหตุเป็นธรรมมีใน ฝ่ายแห่งอริยมรรคทีไว่ามว่าโพธิ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงหลักการของโพธิปักขิยธรรมซึ่งประกอบด้วยสติปัฏฐาน ๔, สัมปปธาน ๔, อินทรีย์ ๕ และมรรคมีองค์ ๔ โดยเน้นถึงความสำคัญของธรรมเหล่านี้ในการเข้าถึงอริยมรรคและโพธิ ธรรมทั้ง ๑๓ นี้ถือเ…
การสำรวจอรรถภาพทางพระวินัย
226
การสำรวจอรรถภาพทางพระวินัย
…ธรรม, อุกฺกส-กรรมบง ๑๐ ชื่ออธรรม. องค์โพธิ์กิริยธรรม ๑๓ ประการ คือ "สติปุฏฐาน ๔ สัมปปธาน ๔ อภิภาย ๔ อินทรีย์ ๕ พล ๕ โภชนงค์ ๓ อธิรรมมงค์ ๔" ชื่อวาธรรม. ข้อนี้ คือ "สติปุฏฐาน ๓ สัมปปธาน ๓ อภิภาย ๓ อินทรีย์ ๖ พ…
เอกสารนี้พูดถึงหลักการและวิจัยในด้านพระวินัย รวมถึงการแสดงธรรมและอธรรม โดยประกอบด้วยองค์โพธิ์กิริยธรรม ๑๓ ประการที่สำคัญ เช่น สติปุฏฐานและสัมปปธาน ข้อมูลเหล่านี้มีความสำคัญในการศึกษาธรรมเพื่อความเข้าใ