อุคคหนิมิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 5

…ที่เกาะที่ยึดเป็นตัวนำทางให้เข้าถึงธรรม นิมิตทั้งในแง่ ปริยัติและปฏิบัติมี 3 ประการคือ บริกรรมนิมิต อุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิต 2. นิมิตบางอย่างที่เป็นเหตุให้เกิดราคะ โทสะและโมหะเป็นนิมิตที่ผู้ปฏิบัติไม่ควรนึกถึง …

…ุมที่แตกต่างกัน ทั้งในทางปริยัติและปฏิบัติ โดยนำเสนอว่ามีนิมิต 3 ประการที่สำคัญ ได้แก่ บริกรรมนิมิต อุคคหนิมิต และปฏิภาคนิมิต พร้อมทั้งแนะนำวิธีการนึกนิมิตอย่างถูกต้องและเตือนให้ระวังนิมิตที่เกิดจากราคะ โทสะ แล…

…ู่ ภายในใจเป็นมโนภาพ แม้หลับตาก็จะเห็นชัดเหมือนหรือยิ่งกว่าลืมตาเห็น คือ บริกรรมนิมิตได้เปลี่ยนเป็น อุคคหนิมิต และจากอุคคหนิมิตที่ตั้งมั่นยิ่งขึ้นจนกระทั่งเป็นอุปจารสมาธิอย่างสมบูรณ์ ก็จะเปลี่ยนเป็น ปฏิภาคนิมิต…

บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ

…น่อยหนึ่งก็หลับตาลง น้อมเอาดวงกสิณมาไว้ที่ศูนย์กลางกาย แล้วจึงลืมตาขึ้นดูอีก สลับกันไปจนติดแน่นเป็น อุคคหนิมิตที่ศูนย์กลางกาย คือ จะหลับตาหรือลืมตาก็เห็นดวงกสิณชัดเจนเท่ากันจนคล่องแคล่ว ปฏิภาคนิมิตก็จะเกิดขึ้นเ…

…ต้นจากปฐวีกสิณและอาโปกสิณ ผู้ปฏิบัติควรทบทวนวิธีการพิจารณาและเพ่งดูสภาวะต่างๆ อย่างไม่ลำเอียง จนเกิดอุคคหนิมิตที่ชัดเจนและใจที่สงบ โดยเฉพาะการรักษาความสะอาดขององค์กสิณและการเพ่งดูน้ำอย่างถูกต้องเพื่อให้เกิดนิมิ…

…องกสิณ 10 กสิณมีลักษณะพิเศษหลายประการ เช่น เมื่อได้รูปฌาน 4 จากการเพ่งกสิณอย่างหนึ่ง แล้ว ถ้าต้องการอุคคหนิมิตปฏิภาคนิมิตจากกสิณอีก 9 อย่างที่เหลือ ก็ไม่ต้องจัดทำองค์กสิณ ขึ้นใหม่ ให้มองดูสิ่งอื่น ๆ ตามธรรมชาติ…

เนื้อหาเกี่ยวกับคุณลักษณะพิเศษของกสิณ 10 ซึ่งช่วยให้เกิดอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตได้ง่าย รวมทั้งสามารถทำให้เข้าถึงฌานได้เร็วกว่ากัมมัฏฐานอื่นๆ อธิบายถึงฤทธิ์พิเศษของกส…

…าวนาด้วยพุทธคุณคำใดคำหนึ่ง เช่น พุทโธ สุคโต อรหัง หรือ สัมมาอรหัง กระทั่งนิมิตนั้นปรากฏติดแน่นเป็น “อุคคหนิมิต” และ ค่อยกลั่นตัวใสเป็น “ปฏิภาคนิมิต” จากนั้นใจก็จะรวมตกศูนย์เข้าถึง “ดวงปฐมมรรค” (ดวง ปฐมมรรคที่เข…

การเจริญพุทธานุสติในคัมภีร์วิสุทธิมรรคหมายถึงการตรองพระพุทธคุณให้ถึงสมาธิ ซึ่งสามารถเข้าถึงพระธรรมกายได้ด้วยวิธีการหลายล้านวิธี สรุปในวิสุทธิมรรค 40 วิธี โดยเริ่มจากการตรึกนึกถึงพระพุทธองค์และบริกรรมเ

…ละบริกรรมภาวนาด้วยคำใดคำหนึ่งที่น้อมถึงพระธรรมคุณ เช่น ธัมโม อกาลิโก เป็นต้น เมื่อนิมิตติดแน่นเป็น “อุคคหนิมิต” แล้วกลั่นตัวใสเป็น “ปฏิภาคนิมิต” จากนั้นใจจึงตกศูนย์เข้าถึง “ดวงปฐมมรรค” ที่แท้จริง 2.8 อานิสงส์ขอ…

การเจริญธัมมานุสติเป็นแนวทางหนึ่งในการละซึ่งความทุกข์และการบรรลุถึงความสงบสุขภายใน โดยผ่านการน้อมตรึกถึงพระธรรมเป็นอารมณ์ รวมถึงการใช้คัมภีร์พระไตรปิฎกและภาวนาตามที่แนะนำ ซึ่งจะนำมาซึ่งอานิสงส์มากมาย

…ับบริกรรมภาวนาด้วยคำใดคำหนึ่งที่น้อมถึงพระสังฆคุณ เช่น สังโฆ สุปฏิปันโน เป็นต้น จนนิมิตติดแน่นเป็น “อุคคหนิมิต” แล้วกลั่นตัวใสเป็น “ปฏิภาคนิมิต” จากนั้น ใจจึงจะตกศูนย์เข้าถึง “ดวงปฐมมรรค” ต่อไป 50 DOU สมาธิ 6 ส…

เนื้อหามุ่งเน้นไปที่ความสำคัญของการมีศรัทธาในพระรัตนตรัย และการเจริญสังฆานุสติในการเข้าถึงพระธรรมกาย โดยใช้ตัวอย่างการเปรียบเทียบการผลิตบุญที่ไม่มีที่สิ้นสุดจากพระอริยสงฆ์ ร่วมทั้งการให้ความสำคัญแก่บิ

…มากองไว้ในที่เดียวกัน กำหนดบริกรรมว่า วิกขิตตก ปฏิกูล ๆ ๆ (ศพวิกขิตตกะ เป็นของน่าเกลียด น่าขยะแขยง) อุคคหนิมิตเหมือนซากศพที่เห็น ปรากฏแก่สายตา ปฏิภาคนิมิตจะเห็นว่า อสุภะนั้นมีความสมบูรณ์ตลอดกาย จากนั้นจะค่อยๆ ก…

ในเนื้อหานี้นำเสนอการพิจารณาอสุภ หรือซากศพในลักษณะต่างๆ เช่น วิกขิตตกอสุภ, หตวิกฺขิตฺตกอสุภ, โลหิตกอสุภ, ปุฬวกอสุภ และอฏฐิกอสุภ ซึ่งทุกตัวอย่างมีวิธีการบริกรรมและวิธีการพิจารณาที่แตกต่างกันไป ซากศพทั้

…ะการเอาไว้ที่ศูนย์กลางกาย และบริกรรมภาวนาด้วยคำภาวนาตามประเภทของอสุภะ ต่อจากนั้นภาพศพก็จะเปลี่ยนเป็นอุคคหนิมิต เป็นภาพเหมือนศพที่พิจารณา ปฏิภาคนิมิต เป็น ภาพศพสมบูรณ์ใส และทำให้ใจตกศูนย์เข้าถึงธรรมในที่สุด 4. ก…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญอสุภกัมมัฏฐานที่มุ่งเน้นในการเห็นสภาพที่แท้จริงของร่างกาย เพื่อคลายกำหนัดยินดีและเข้าถึงพระธรรมกาย โดยการพิจารณาอสุภะทั้ง 10 ประการ ซึ่งสามารถใช้ร่างกายของตนหรือผู้อื่นได้ การป

…างไร] ก็พระโยคาวจร เมื่อยังการถือเอานิมิตโดยอาการ ๑๑ ให้สำเร็จ ชื่อว่านำกรรมฐานเข้าไปผูกไว้ได้ เพราะอุคคหนิมิตย่อมเกิดขึ้น แก่เธอ เพราะการลืมตาแลดู ( นิมิต ) เป็นปัจจัย เมื่อเธอยังมานัส (ภาวนาจิต ) ให้เพ่งทั่วไ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายกรรมฐานและการถือเอานิมิตโดยอาการ ๑๑ ซึ่งมีความสำคัญในการฝึกจิต เพื่อให้บรรลุถึงธรรมวิเสส และพระอรหัต โดยการปฏิบัติธรรมนั้นจะต้องเพ่งจิตไปยังนิมิตอย่างมั่นคง อธิบายถึงผลดีของกา

…เลสทั้งหลายจะระงับลงได้โดยลำดับ จิตจะตั้งมั่นด้วย อุปจารสมาธิ ปฏิภาคนิมิตจะเกิดขึ้น [ความต่างกันแห่งอุคคหนิมิตกับปฏิภาคนิมิต (ต่อไป ) นี้ เป็นความต่างแห่งอุคคหนิมิตที่กล่าวมาก่อน และปฏิภาคนิมิตนี้ ในคำที่กล่าวม…

ในบทนี้กล่าวถึงการฝึกจิตผ่านนิมิต โดยเน้นถึงศักยภาพของอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตในการเสริมสร้างสมาธิและการกำจัดนิวรณ์ต่างๆ อธิบายถึงวิธีการใช้รองเท้าและไม้เท้าเพื่อกา…

…ุมนิมิตต์ กสิณมณฑลาทิ ฯ ตเทว จกฺขุนา ทิฏฐิ วิย มนสา อุคฺคเหตุพพ์ นิมิตต์ อุคคหนฺตสฺส วา นิมิตฺตนฺติ อุคคหนิมิตต์ ฯ ตปปฏิภาควณฺณาทุกสิณโทสรหิต นิมิตต์ อุป จารปุปนานมารมฺมณฑิตา ปฏิภาคนิมิตต์ ฯ ปฐวีเยว กสิณ์ เอกเท…

เนื้อหานี้ครอบคลุมการศึกษาและวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมไปถึงรายละเอียดด้านการภาวนาและการใช้เครื่องมือในการพัฒนาจิตใจ โดยอธิบายถึงขั้นตอนและวิธีการสอนที่สอดคล้องกันกับมโนธรรมและแนวทางการปฏิบัติ

…นามวเสเนว อาโป อาโปติ ภาเวตพฺพฯ ตสฺเสวี ภาวยโต อนุกุกเมน วุฒิตนเยเนว นิมิตตทวย์ อุปฺปชฺชติ ฯ อิธ ปน อุคคหนิมิตต์ จลมาน วิย อุปฏฐาติฯ สเจ เผณปุพพลกมิสส์ อุทก โหติ ตาทิสเมว อุปฏฐาติฯ กสิณโทโส ปญฺญาย ฯ ปฏิภาคนิมิต…

เนื้อหานี้สำรวจแนวทางการปฏิบัติในวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล โดยจะเน้นที่การเข้าใจธรรมชาติของอุปกษิตและการปฏิบัติศาสนาอย่างถูกต้อง ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า อธิบายถึงการสร้างสภาวะภายในที่ทำให้เกิดควา

…คุลงกุลนุตร์ กาเรตวา วา กตฺวา วา วิกขิตตก์ ปฏิกูล วิกขิตตก์ ปฏิกูลนฺติ มนสิกาโร ปวตฺเตตพฺโพ ฯ เอตฺถ อุคคหนิมิตต์ ปากฎนตร์ หุตวา อุปฏฐาติ ฯ ปฏิภาคนิมิตต์ ปน ปริปุณฺณเมว หุตวา อุปฏฐาติฯ หตวิกฺขิตฺตกมฺปิ วิจฺฉิททเ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาวิจัยและวิเคราะห์วิสุทธิมคฺคในแง่มุมต่าง ๆ โดยอธิบายถึงการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับจิตวิทยาและธรรมะ ที่มีการอ้างถึงตัวแปรหลายตัวที่ส่งผลต่อลักษณะของมนุษย์ รวมทั้งการอธิบายเกี่

…ความ Q. มหาฎีกาว่า นิมิตในอาหาเรปฏิกูลสัญญานี้ ก็คือกพฬิงการาหารที่ปรากฏโดยอาการ ปฏิกูลนั่นเอง หาใช้อุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตไม่ เพราะถ้าอุคคหนิมิตเกิด ปฏิภาค นิมิตก็ต้องมี และเมื่อปฏิภาคนิมิตมี ฌานก็ต้องถึงอัปป…

…ะถูกชี้ให้เห็นถึงสภาวธรรมที่เป็นฐานในการปฏิบัติธรรมและกรรมฐานลึกๆ ในการเข้าถึงอัปปนา โดยไม่เป็นไปตามอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิต แทนที่จะมีการละวางอัตตาหรือตัณหาเพื่อเข้าถึงความหมายที่แท้จริงของการปฏิบัติในระดับลึก…

…ณไฟ คือ การเพ่งเปลวเพลิง ผู้ที่เคยปฏิบัติมาในชาติก่อนๆ อาจเพ่งเปลวไฟในเตา หรือกองไฟหรือที่ใด ๆ จนได้อุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตตามลำดับ สำหรับผู้ที่จะทำกสิณไฟ วิธีการทำดังนี้ คือ ต้องเตรียมการโดยก่อกองไฟ เอาไม้แห้…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติกสิณในประเภทต่างๆ เช่น เตโชกสิณ วาโยกสิณ และ นีลกสิณ โดยการเพ่งพินิจในเปลวไฟ ลม และสีเขียว ตามลำดับ ซึ่งจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าถึงดวงปฐมมรรคได้ในที่สุด ผ่านการส

…ลืมตาดูดวงกสิณนั้น โดยอาการพอดี ไม่ลืมตาดูมากเกินไป เพราะจะทำให้เมื่อยตา และดวงกสิณจะปรากฏชัดเกินไป อุคคหนิมิตก็จะไม่เกิดขึ้น และไม่ลืมตาแคบเกินไป เพราะจะทำให้ดวงกสิณไม่ชัด และจิตก็จะ หดหู่ไปเสียด้วย อีกทั้งนิม…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิธีการทำปฐวีกสิณที่อยู่กับที่ซึ่งครอบคลุมการเตรียมการและการปฏิบัติเพื่อให้เกิดสมาธิและการเจริญกสิณอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการจัดเตรียมสถานที่และท่านั่งให้เหมาะสมสำหรับการทำสมาธิ นำเส

…ินิจฉยาธิปปาย เวทิตพพฯ อย ปน วิเสโส ฯ วินิลเก วินีลก ปฏิกูล วินีลก ปฏิกูลนุติ มนสิกาโร ปวดเตตพฺโพ ฯ อุคคหนิมิตตญเจตฺถ ควรกวรวณฺณ์ หุตวา อุปฏฺฐาติ ฯ ปฏิภาคนิมิตต์ ปน อุสสทวเสน อุปฏฺฐาติ ฯ วิปุพพเก วิปุพพก ปฏิกูล…

บทนี้เสนอการอธิบายเกี่ยวกับอสุภกมฺมฏฺฐานในรูปแบบต่างๆ รวมถึงแนวทางในการปฏิบัติที่สามารถนำไปใช้ได้ในชีวิตประจำวัน โดยมีการเสนอแนวคิดและพิจารณาถึงผลของการปฏิบัติต่างๆ ที่ส่งผลต่อจิตใจและการเรียนรู้ของผู

…ยทา ปน ต์ นิมิตต์ จิตฺเตน สมุคฺคหิต โหติ จกฺขุนา ปสฺสนฺตสฺเสว มโนทวารสฺส อาปากมาคต ตทา ตเมว อาลมพน์ อุคคหนิมิตต์ นาม โหติ สา จ ภาวนา สมาธิยติ ฯ ตถาสมาหิตสฺส ปเนตสฺส ตโต ปร์ ตาม อุคคหนิมิตฺเต ปริกมุมสมาธินา ภาวน…

เนื้อหานี้เจาะลึกลงไปในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งกล่าวถึงการปฏิบัติภาวนาในบริบทของการบริหารจิตใจเป็นหลัก ที่เชื่อมโยงถึงวิธีการเข้าถึงสมาธิและประสบการณ์ต่างๆ ที่ได้รับจากการฝึกฝน. แนวทางในการปฏิบัติจะ

อินทรีย์ sense-faculties อุคคหนิมิตต์ mental image; learning sign อุคมุติปัญญน The highly intelligent -- a p…

เนื้อหาเกี่ยวกับคำศัพท์ในพระพุทธศาสนาที่สำคัญซึ่งรวมถึงความเข้าใจเรื่องจิตใจ การฝึกสมาธิ การบรรลุธรรม โดยพิจารณาถึงความคิดเช่น อุเบกขา (Equanimity) ที่แสดงถึงความมีสติและความมั่นคงในสภาพจิตใจ นอกจากนี