หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
257
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 255 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 256 เอตฺถ จ โสตวิญญาณวีถียา อนนุตรภาวินี มโนทวาริกวีถิมปิ โสตวิญญาณวีถีคฺคหเณเนว สง
…ฒนาสภาวะทางจิต การศึกษาวิธีการภาวนาที่มีคุณภาพและความสำคัญของสภาวะจิตใจ นอกจากนี้ยังพิจารณาเกี่ยวกับการแบ่งประเภทของการวิปัสสนาและวิธีการฝึกฝนที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล โดยกล่าวถึงคุณประโยชน์และความแตกต่างของแต่ละวิธ…
แนวคิดเกี่ยวกับมนุสสภูมิ
85
แนวคิดเกี่ยวกับมนุสสภูมิ
แนวคิด 1. มนุสสภูมิ เป็นภูมิที่อยู่อาศัยของมนุษย์เรา และเป็นที่อยู่ของผู้ที่มีใจสูง เพราะมนุษย์มีความ รู้จักผิดชอบชั่วดี ถ้าทำความดีก็จะได้ถึงดีที่สุด หากทำชั่วก็จะถึงชั่วที่สุด 2. มนุสสภูมิ ไม่ได้มีเ
…ป ได้แก่ ปุพพวิเทหทวีป อปรโคยานทวีป ชมพูทวีป และอุตตรกุรุทวีป โดยมีลักษณะและอายุขัยแตกต่างกัน รวมถึงการแบ่งประเภทของมนุษย์ตามการกระทำต่างๆ และความยากในการเกิดเป็นมนุษย์ซึ่งขึ้นอยู่กับการทำดีและการถือศีล 5 นอกจากนี…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
145
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 145 เท่านั้น พึงหวังได้ในลำดับชวนะสหรคตด้วยโสมนัสฯ ในลำดับ แห่งชวนะที่สหรคตด้วยอุเบกขา พึงหวังได้เฉพาะอัปปนาที่สหรคตด้วย อุเบกขาฯ แม้ใน
เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึงการวิเคราะห์หลักการต่า…
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
4
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 3 อุปโภค เช่นเสื้อผ้าหรือเครื่องใช้อย่างอื่น ๆ เป็นต้นก็ดี เป็นเครื่อง บริโภคต่างโดยข้าวน้ำเป็นต้นก็ดี รวมเรียกว่า "สิ่งของ" สภาพหรือ ธรรมชาติต่
…งประเภทหลัก คือ สาธารณนามที่เป็นชื่อทั่วไป เช่น มนุษย์ และอสาธารณนามที่เป็นชื่อเฉพาะ เช่น ประเทศไทย การแบ่งประเภทนี้ช่วยในการทำความเข้าใจและใช้ภาษาบาลีได้อย่างถูกต้อง. สำหรับคนไทยถือว่าเป็นสาธารณนามได้ เพราะสามารถ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ธุดงค์
183
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ธุดงค์
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 179 ไม่ควรเสพ ก็เป็น ๒ เหมือนกัน ก็เมื่อภิกษุใดเสพธุดงค์อยู่ กรรม ฐานเจริญขึ้น ภิกษุนั้นก็ควรเสพ เมื่อภิกษุใดเสพเข้า กรรมฐานเสื่อม ภิกษุนั้นก็ไม่ควรเสพ
…งเจตนาและกรรมฐาน ภิกษุที่เสพธุดงค์จะต้องพิจารณาว่ากรรมฐานเจริญหรือเสื่อมตามการปฏิบัติ นอกจากนี้ยังมีการแบ่งประเภทธุดงค์ออกเป็น 42 ประเภทสำหรับภิกษุและเณร รวมถึงอธิบายข้อจำกัดในการปฏิบัติของภิกษุณีและสามเณร อาทิเช่…
ธรรมะเพื่อประช - สหัสสีจูฬนิกาโลกธาตุ
310
ธรรมะเพื่อประช - สหัสสีจูฬนิกาโลกธาตุ
ธรรมะเพื่อประช แสนโกฏิจักรวาล ๓๐๙ สหัสสีจูฬนิกาโลกธาตุ” “ไม่เคยได้ยินพระเจ้าข้า” “ถ้าเช่นนั้น เธอจงฟัง กระทําไว้ในใจให้ดี” จากนั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าทรง แสดงเรื่องโลกธาตุให้ฟัง ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าสนใจ
…จักรวาลตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งอธิบายว่าโลกคือตนเองที่ไม่สามารถพิสูจน์ได้โดยวิทยาศาสตร์ และมีการแบ่งประเภทของจักรวาลออกเป็น 9,000 จักรวาล สำหรับแต่ละประเภทของโลกธาตุรวมไปถึงความหมายและการแบ่งประเภท รวมทั้งก…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
30
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 29 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล หน้าที่ 30 อเหตุกวิปากานิ ปนฏฐปิ สพฺพตฺถาปิ กามโลเก รูปโลเก จ ยถารห์ วิปจฺจติ ฯ ตตฺถาปิ ติเห
…าะในด้านการพัฒนาจิต และการเข้าใจการเกิดและดับของสิ่งต่างๆ ผ่านการศึกษาอภิธัมม์ ซึ่งผู้อ่านจะได้พบกับการแบ่งประเภทของปัจจัยที่ส่งผลต่อวิปากาในแต่ละสถานการณ์
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
120
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
ประโยค - วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙ ขบับ ๕ นี้แหละได้ เพราะธรรมบันฑ์ทั้งหลายมันนั้น นับเข้าในสังฆะ - ขบับ ๕ เพราะเหตุนัน พระมี่พระภาคเจ้าจริงตรัสขึ้นแต่ง ๕ เท่านั้น เพราะรวมอรรถธรรมที่ดีเป็นฉันอ
…งวิญญาณกับอุปาทานขันธ์ที่มีลักษณะคล้ายคนไข้ และการวิเคราะห์ถึงความทุกข์ที่เกิดจากเวทนาและสัญญา โดยมีการแบ่งประเภททุกข์ออกเป็นสามสถานการณ์เพื่อให้เข้าใจบริบททั้งหมดผ่านการสนทนาเชิงลึกในธรรม.
ปฏิภาณ: ความสามารถในการโต้ตอบและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
114
ปฏิภาณ: ความสามารถในการโต้ตอบและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
การณ์เฉพาะหน้า ความคิดทันการ ปฏิภาณ หมายถึง ความสามารถในการตีกลับ โต้กลับ คือเป็นการเอาปัญญามาใช้โต้ตอบได้อย่าง คล่องแคล่วว่องไว แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างรวดเร็ว เป็นคุณธรรมที่ประเสริฐอย่างหนึ่ง หาก
…ทา 3. นิรุตติปฏิสัมภิทา และ 4. ปฏิภาณปฏิสัมภิทา โดยเฉพาะปฏิภาณปฏิสัมภิทาถือว่ามีคุณภาพที่เลิศที่สุด การแบ่งประเภทของผู้ที่สามารถโต้ตอบปัญหาออกเป็น 4 อย่าง ได้แก่ ตอบไม่แม่นยำและช้า, ตอบไม่แม่นยำแต่เร็ว, ตอบแม่นยำแ…
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
178
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 178 สงเคราะห์เข้าในทุกะนี้ แต่พระเถระลางเหล่าก็สงเคราะห์อกุศลจิต ๑๐ นนเบาด้วย ส่วนในทุกะ คือ "สโมห์ วีตโมห์" นี้ (ว่า) โดยปาฏิบุคคลิก นัย (นัยเฉพาะตน ไม่
…๒ ดวงก็ถือเป็นสโมหจิต และแบ่งประเภทจิตที่แตกต่างกัน เช่น วีตโมหจิต, สังขิตตจิต จนถึงอนุตตรจิต รวมถึงการแบ่งประเภทจิตตามลักษณะและคุณสมบัติ เช่น จิตที่มีคุณธรรมที่ยิ่งกว่าและจิตที่พ้นจากกิเลสต่าง ๆ
โทษและความหมายต่างๆ
227
โทษและความหมายต่างๆ
ศัพท์และความหมาย ๒๑๑ โทษที่น่าติเตียน ไม่น่าสรรเสริญ โทษที่ควรงดเว้น โทษทางพระวินัย โทษที่เกิดจากความพลั้งเผลอ อวณฺณ์ วชฺช์ ขลิต อปราโธ อจจโย โทษที่ล่วงเกิน โทส ๓๙. ภูมิ ปฐวี โทษอันเป็นความผิดทางกาย ว
เนื้อหาเกี่ยวกับโทษต่างๆ ที่น่าติเตียนและโทษที่ควรงดเว้น รวมถึงการแบ่งประเภทของโทษตามศีลธรรมและความผิดที่เกิดจากความพลั้งเผลอ สาระสำคัญยังเน้นถึงธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ดิน น้ำ ลม แ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา
207
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 207 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 207 ตสฺมา หีน...เมน เตสํ จิตฺตานํ นิทเทโส อาจริเยน กโตติ โยชนา ฯ ปนสทฺโท วิเสสตฺโถ ฯ จตุสุ ภูมิสุ
…งการศึกษาในบริบทนี้ พบว่ามีการนำเสนอแนวคิดอันซับซ้อนที่สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาศาสตร์ทางพุทธศาสนาได้ การแบ่งประเภทจิต และการวิเคราะห์ของธรรมะเป็นจุดเด่นของการศึกษาในเล่มนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการนำเสนอหลักการต่างๆ ที…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
288
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยคส - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 287 จตุตถปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 287 ฉจิตตกขณ์ จิตตกขณ์ อวสิฏฐ์ อายุ ยสฺส อารมณ์สุส ติ จิตตกขาวสิฎฐายก ฯ อปิสทฺโท โจทการจิสูจโ
เนื้อหาจากอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา เล่าถึงการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับการทำงานของจิตใจ พร้อมการแบ่งประเภทอารมณ์และเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในจิตใจ โดยอธิบายการเชื่อมโยงกันของอารมณ์ และปัจจัยที่มีผลต่อการเ…
อภิธัมมัตถและภาวนา
409
อภิธัมมัตถและภาวนา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 409 โดยนัยเป็นต้นว่า โมหสัทธาจริตฯ ก็ในนัยแห่งจริตมีมูลเดียวนี้ ย่อมมีหมวด ๗ แห่งจริต ๓ หมวด ฉันใด แม้ในนัยแห่งจริตมีมูล ๒ ก็มีหมวด ๒ แ
บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของจริตในอภิธัมมัตถ รวมถึงการภาวนาในแต่ละระดับ โดยชี้ให้เห็นถึงกรรมเตรียมการและอุปจารภาวนา วิตกอัปปน…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
310
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 310 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 310 ลิงฺคตฺโถ ๆ กาม.....นาติ นวาติ ตติยาวิเสสน์ ฯ กามภโว อาทิ เยส์ รูปภวาทีน เต กามภวาทโย ฯ กาม
…ถุและความหมายของคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยสำรวจถึงการอธิบายความกระจ่างในบริบทต่างๆ เช่น อุปปัตติภวและการแบ่งประเภทของกามภวัตถุ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอธิปเปตและกามภวัตถุในแง่ของกรรมที่เกี่ยวข้อง. การศึกษาในเนื้อห…
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
7
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
ธรรมหาระ วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 9) 2562 1. บทนำ "ชาดก" นั้นเป็นเนื้อหาส่วนหนึ่งที่มีความเก่าแก่ ได้รับการจัดไว้เป็นหมวดหนึ่งในวรรณคดีศาสนา (คำสอนของพระศาสดามี
…้อหาชาดกในพระไตรปิฎกบาลีและคัมภีร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น คัมภีร์จิยาปิฎกและหมวดอวทนา นอกจากนี้ยังมีการแบ่งประเภทนิทานและเล่าถึงการแพร่หลายของคัมภีร์ต่างๆ ในประเทศจีน ทิเบต และญี่ปุ่น
ความสำคัญของพระรัตนตรัยในพระพุทธศาสนา
39
ความสำคัญของพระรัตนตรัยในพระพุทธศาสนา
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 27 b สังคหวัตถุ ๑ ๒๐ กันยายน ๒๔๙๖ นโม..... ทานญฺจ เปยยว ชญจ..... “พระรัตนตรัย” เป็นที่พึ่งของเราทั้งหลาย สิ่งอื่นนอกจากนี้ไม่มีอีกแล้ว แยกโดยวัตถุออก เป็น ๓ คือ พุทโธ เป็นเ
…ักขิไณยบุคคลจะนำมาซึ่งผลบุญที่ยิ่งใหญ่ เป็นการช่วยส่งเสริมการพัฒนาทางจิตวิญญาณอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีการแบ่งประเภทของทักขิไณยบุคคลที่เหมาะสมในการรับทานด้วย
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
494
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 493 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 493 [๕๔๕] ทุติยฌานภูมิขนฺติ อิท จตุกฺกนยวเสเนว วุตต์ น ปญฺจกนยวเสนาติ ญาเป็นโต อาห ทุติยฌานาตย
… และแง่มุมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาจารย์และแนวทางการปฏิบัติที่เฉพาะเจาะจง นอกจากนี้ยังพูดถึงสถานะและการแบ่งประเภทของการพิจารณาในอภิธมฺม.
การครองคน-ครองงาน
52
การครองคน-ครองงาน
การครองคน-ครองงาน ไม่ได้เกิดประโยชน์แก่เขามากนัก เพราะเขาเอาตัวรอดเองได้แล้ว ท่าน อุปมาคนประเภทนี้ว่าเป็นดอกบัวที่พ้นน้ำแล้ว พร้อมจะแย้มกลีบบาน ในไม่ช้า พวกที่ ๒ ดอกบัวที่โผล่เสมอผิวน้ำ คือประเภทที่ธา
บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของคนตามความบริสุทธิ์ของธาตุในตัว โดยอุปมาคนสามประเภทด้วยดอกบัว คือ ผู้ที่พ้นน้ำ, ผู้ที่อยู่ผิวน้ำ แ…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
29
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 29 ยนฺธนิทฺเทโส สเหตุ ปน โสมนสฺสาทเภทโต กุสล วิย อฏฐวิธี ฯ เกวส์ หิ กุสล เลขปุถุชฺชนานํ อุปฺปชฺชติ อิท อรหัต์เยวาติ อยเมต วิเสโสฯ เอว
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับกุสลในธรรมะ โดยเฉพาะการแบ่งประเภทและการเข้าถึงการมีอรหัตในความหมายต่างๆ มีการอธิบายวิธีการและคุณสมบัติของกุสลในระดับต่างๆ รวมถึงการเป…