การแบ่งชั้นของดวงใจ : หน้า 214/371

ที่ได้เห็น จําเสียงที่ได้ยิน จำกลิ่นที่ได้สูดดม จำรสที่ได้ลิ้ม จำ สัมผัสที่ได้แตะต้อง และจำธรรมารมณ์ที่เกิดขึ้นที่จิต “ดวงคิด” เป็นเนื้อใจชั้นที่สาม ซ้อนอยู่ในดวงจ๋า แต่ใส กว่าดวงจำ มีขนาดเท่าดวงตาดำของเรา มีหน้าที่ “คิด” ได้แก่ การที่จิตคิดพิจารณาไตร่ตรองเรื่องต่าง ๆ “ดวงรู้” เป็นเนื้อใจชั้นในสุด ซ้อนอยู่ข้างในดวงคิด แต่ ใสกว่าดวงคิด มีขนาดเท่าแววตาดำของเรา มีหน้าที่ “รู้” คือรู้ รูปที่เห็นทางตา รู้เสียงที่ได้ยินทางหู รู้กลิ่นที่ได้สูดทางจมูก รู้ รสที่ได้ลิ้มทางลิ้น รู้สัมผัสที่ได้แตะต้องทางกาย และรู้อารมณ์ ที่คิดด้วยจิต เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น เนื้อของดวงใจทั้ง ๔ ชั้น ซึ่งประกอบ อาจเปรียบได้กับผลมะพร้าว กล่าวคือ กันขึ้นเป็นดวงใจนี้ “ดวงเห็น” ซึ่งเป็นดวงชั้นนอกสุด อาจเปรียบได้กับเปลือกนอก ของผลมะพร้าว “ดวง” ซึ่งซ้อนถัดจาก “ดวงเห็น” เข้าไป อาจเปรียบได้กับเปลือกในของผลมะพร้าว (ส่วนที่เป็นเส้นใย) “ดวงคิด” ซึ่งซ้อนถัดจาก “ดวงจำ” เข้าไป อาจเปรียบได้กับ กะลามะพร้าว ส่วน “ดวงรู้” ซึ่งเป็นดวงในที่สุด เปรียบได้กับ เนื้อมะพร้าว ๒๑๒