หน้าหนังสือทั้งหมด

การแปลและการใช้ศัพท์ในภาษาไทยโบราณ
112
การแปลและการใช้ศัพท์ในภาษาไทยโบราณ
… : สนฺเตตฺถ ภิกฺขเว อุปาสิกาโย โสตาปนนา, สนฺติ สกทาคามี, สนฺติ อนาคามี.... (ผิด) : ข้าแต่พระแม่เจ้า ขอพระแม่เจ้าจงเป็นสุข มีอายุ ยืนเถิด : อมุม สุขี โหหิ ทีฆายุกา ฯ ในตัวอย่างทั้ง ๔ ประโยคนี้ ใช้อัพภันตรก…
คู่มือนี้เสนอแนวทางในการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการใช้คำที่ถูกต้องในประโยค พร้อมตัวอย่างที่แสดงถึงการใช้ศัพท์ที่ผิด รวมถึงการปรับปรุงคำเพื่อให้ถูกต้องตามหลักการแปล เช่น การใช้คำว่า 'กโรนต์' ต้องเป็น
การใช้ภาษาไทยในประโยค
203
การใช้ภาษาไทยในประโยค
…สุดประโยค หากระบุอย่าง ใดอย่างหนึ่ง ก็เรียงไว้หลัง อล์ ตามปกติ เช่น ความไทย : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระองค์ให้พระนางบวช เป็น เถิด อย่าปรินิพพานเลย : ภนฺเต ปพพาเชถ น, อล์ ปรินิพฺพาเนน (๔/๒๒) ความไทย : สำ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเรียงคำและการใช้ศัพท์ในประโยคภาษาไทย โดยเฉพาะในการใช้งานที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา รวมถึงกฎเกณฑ์ในการจัดเรียงคำในแต่ละประโยค เช่น การใช้คำว่า 'อล์' และการเรียงประโยคตามหลักไวยาก
ศัพท์และความหมายในภาษาบาลี
229
ศัพท์และความหมายในภาษาบาลี
…ฑติ ปิลนุสติ ปุจฺฉิโต ๕๖. ยาจติ เป็นกิริยาของคนที่ถูกถาม ขอทั่วไป ขอแบบพระ ขอแบบแสดงอาการว่าต้องการ ขอพร ขอลูกสาว ออกปากขอ ตกแต่งไทยธรรม ตกแต่งร่างกาย ๕๔. เปตวา เปติ, ปติฏฐเปติ ตั้งของไว้ วางของไว้ ตั้งตน…
เนื้อหานี้ประกอบด้วยคำศัพท์และความหมายในภาษาบาลี ความหมายของคำว่า 'ภิกฺขติ', 'วาเรติ', 'วิญญาเปติ' และคำอื่น ๆ จึงมีบทบาทสำคัญในความเข้าใจแนวทางและหลักธรรม รวมไปถึงการใช้ในการพูดคุยทั่วไป เช่น 'ขอทั่ว
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
246
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ประธานในประโยค ตาว จะย้ายไปไว้หน้า ยาว ก็ได้ ทั้งนี้ ให้ดูรูปประโยคเป็นเกณฑ์ ตัวอย่างเช่น ความไทย : ขอพระองค์ทรงรับปัจจัยสี่ของข้าพระองค์ ตราบเท่า ที่ข้าพระองค์ยังมีชีวิตอยู่ เดิม เป็น = = ยาวาห์ ชีวามิ, …
คู่มือนี้เป็นแนวทางการแปลภาษาไทยเป็นมคธสำหรับผู้เรียนระดับ ป.ธ.๔-๙ โดยยกตัวอย่างการแปลและการทบทวนหลักการเว้นบาปของภิกษุ พร้อมการใช้ gํริยาวิเสสนะในภาษาไทยและการแปลงรูปประโยค เพื่อปรับใช้ในการสื่อสารแล
การเจริญอสุภกัมมัฏฐานในพุทธศาสนา
24
การเจริญอสุภกัมมัฏฐานในพุทธศาสนา
…ยนี้ควรจะแสดงแก่พระผู้คุณเจ้า” จึงเข้าไป หา พระเถระแล้วกล่าวว่า “ท่านเจ้าข้า อารมณ์เห็นปานนี้มีอยู่ ขอพระคุณเจ้าจึงไปพิจารณาเถิด อ สุภะ 1 0 DOU 15
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับอสุภกัมมัฏฐานในพุทธศาสนา โดยเน้นถึงความสำคัญของการพิจารณาความไม่เป็นนามธรรมของร่างกาย เพื่อให้สามารถเข้าถึงอารมณ์ที่แท้จริงของการดับทุกข์ ตัวอย่างเช่น พระมหากาลที่สามารถเข้าถึง
การแผ่กรุณาให้สัตว์ทั้ง 10 ทิศ
74
การแผ่กรุณาให้สัตว์ทั้ง 10 ทิศ
ข. สัพเพ ปุริสา ทุกขา มุจฺจนฺตุ ขอชายทั้งหลายจงพ้นจากทุกข์เถิด ค. สพฺเพ อริยา ทุกขา มุจฺจนฺตุ ขอพระอริยบุคคลทั้งหลายจงพ้นจากทุกข์เถิด ง. สพฺเพ อนริยา ทุกขา มุจจนตุ ขอผู้ไม่ใช่พระอริยบุคคลทั้งหลายจงพ…
เนื้อหานี้พูดถึงการแผ่กรุณาให้กับสัตว์ทุกชนิดและมนุษย์ โดยขอให้พ้นจากทุกข์ โดยครอบคลุมทั้ง 10 ทิศ รวมถึงคำอธิษฐานสำหรับสัตว์ในทิศต่างๆ รวมอยู่ด้วย จุดประสงค์คือการให้กรรมดีและความเมตตาแก่ทุกชีวิต ทุกค
วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง
80
วิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง
…ฉ ขอชายทั้งหลายจงอย่าได้พลัดพรากจากสมบัติที่ได้แล้วเลย ค. สัพเพ อริยา ยถาลทฺธสมฺปตฺติโต มา วิคจฺฉตุ ขอพระอริยบุคคลทั้งหลายจงอย่าได้พลัดพรากจากสมบัติที่ได้แล้วเลย ง. สพฺเพ อนริยา ยถาลทฺธสมฺปตฺติโต มา วิคจฺ…
บทความนี้เสนอวิธีแผ่มุทิตา 3 อย่าง สำหรับผู้ที่บรรลุถึงอัปปนาสมาธิหรือมุทิตาสมสัมเภท โดยมีวิธีที่แบ่งออกเป็น อโนทิโสผรณา (แผ่ทั่วไป) และ โอทิโสผรณา (แผ่เฉพาะกลุ่ม) การแผ่มุทิตายังครอบคลุมถึงการแผ่ไปใน
แรงบันดาลใจจากการทำงานหนัก
16
แรงบันดาลใจจากการทำงานหนัก
… 5 วัน ไม่เห็น ว่าจะต่างกันตรงไหนเลย” นายช่างทูลว่า “ดูภายนอกเหมือนกัน แต่ประสิทธิภาพนั้นแตกต่างกัน ขอพระองค์ ทอดพระเนตรดูความแตกต่างกันเถิด” ว่าแล้ว นายช่างก็เอาล้อข้างที่ทำเพียง 5 วัน กลิ้งไปบนพื้นดิน พ…
เรื่องราวนี้แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างของล้อรถที่ทำจากวัสดุที่มีคุณภาพและระยะเวลาที่ใช้ในการสร้าง นายช่างแสดงให้พระราชาเห็นว่าล้อที่ใช้เวลานานทำให้ได้ความสมดุลที่ดีกว่า ขณะที่ล้อที่ทำเร็วกลับไม่มีความแ
เวสสันดรชาดกและทางของบัณฑิต
8
เวสสันดรชาดกและทางของบัณฑิต
…กัณหาชาลีถูกทรมาน) ๒๑. เวสสันดรชาดกตอนที่ ๑๓ (บริจาคพระนางมัทรี) ๒๒. เวสสันดรชาดกตอนที่ ๑๔ (พระเวสฯ ขอพร..) ๒๓. เวสสันดรชาดกตอนที่ ๑๕ (กัณหาชาลีได้รับอิสรภาพ) ๒๐๑ ๒๔. เวสสันดรชาดกตอนที่ ๑๖ (เชิญพระเวสฯ..)…
เนื้อหาในส่วนนี้พูดถึงตอนต่าง ๆ ของเวสสันดรชาดก ตั้งแต่การเสด็จออกบรรพชา จนถึงการบริจาคและการดำเนินชีวิตที่มีคุณค่าต่อสังคม โดยเฉพาะความกล้าหาญในการช่วยเหลือผู้อื่น พร้อมยังสอนให้คนเดินตามทางของบัณฑิต
ธรรมะเพื่อประชา: การบำเพ็ญบารมี (๒)
25
ธรรมะเพื่อประชา: การบำเพ็ญบารมี (๒)
…ถูก ชาติชรา และมรณะรบกวนตลอดเวลา จำเป็นต้องออกบวช เพื่อแสวงหาโมกขธรรม ทรัพย์ที่มีอยู่หลายแสนโกฏินี้ ขอพระองค์ผู้สมมติเทพ โปรดทรงดำเนินการกับทรัพย์ของ ข้าพระองค์ด้วยเถิด”
บทความนี้เน้นแนวความคิดของการบำเพ็ญบารมีโดยการไม่ยึดมั่นในทรัพย์สินและความตระหนี่ ซึ่งอาจนำไปสู่ความทุกข์ สิ่งสำคัญคือการเปลี่ยนทรัพย์สินที่มีอยู่ให้เป็นอริยทรัพย์ที่จะติดตามเราไปในอนาคต สุเมธบัณฑิตได
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓ (กำเนิด พระเวสสันดร)
104
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓ (กำเนิด พระเวสสันดร)
…วสสันดร ผู้ยินดียิ่งในการบริจาคทาน พระองค์ ทรงมีมงคลหัตถีขาวล้วน ซึ่งไปถึงที่ใดฝนก็ตก ณ สถานที่นั้น ขอพระองค์ได้ส่งพราหมณ์ไปขอมงคลหัตถีกับพระเวสสันดรที่ กรุงเชตุดรเถิด พระเจ้าข้า” พระราชาทรงเลือกพราหมณ์ ๘…
เรื่องราวของพระเวสสันดรที่เกิดขึ้นในเวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓ พระเวสสันดรมีความยินดีในการบริจาคทานและมีมงคลหัตถีขาวที่ทำให้ฝนตก ณ สถานที่ใดที่หนึ่ง และพระเจ้าส่งพราหมณ์ไปขอยืมมงคลหัตถีกับพระเวสสันดรที่กรุ
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอน ที่ ๕
121
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอน ที่ ๕
…ร่วง ย่อมอยู่อย่าง นํามากในเปือกตมที่ไม่มีนํ้า ข้าแต่มหาราชเจ้า ประโยชน์อย่าได้ ล่วงเลยพระองค์ไปเลย ขอพระองค์อย่าได้ขับไล่พระโอรสผู้ไม่มี ความผิด ตามคำของชาวสีพีเลย” แม้จะมีใครมาช่วยพูดอ้อนวอนอย่างไร ก็ไม…
บทนี้นำเสนอเรื่องราวจากเวสสันดรชาดกที่เน้นการเลี้ยงดูและการไม่ทอดทิ้งกันของคู่สามีภรรยา ยอดศรีและพระนางผุสดี ที่ยืนหยัดเคียงข้างกันในทุกอุปสรรค การขอผ่อนผันจากพระเจ้าสัญชัยเพื่อไม่ให้พระโอรสถูกเนรเทศ
การบวชในป่า
132
การบวชในป่า
เว ส สั น ด ร ช า ด ก ต อ น ที่ ๗ (เส ด็ จ อ อ ก บ ร ร พ ช า ) ข้าแต่เสด็จแม่ ขอพระองค์ทรงอนุญาตการบวชแก่ หม่อมฉันเถิด หม่อมฉันบริจาคทานในวังของตน ยังถูกกล่าวหาว่า เป็นผู้เบียดเบียนท…
ในบทนี้ มีการขอพระราชทานอนุญาตให้บวชจากเสด็จแม่ โดยตัวเอกเสนอว่าตนจะออกจากแคว้นไปใช้ชีวิตในป่า เพื่อบำเพ็ญบุญและเผชิญ…
ธรรมะและการบรรพชาในเวสสันดรชาดก
134
ธรรมะและการบรรพชาในเวสสันดรชาดก
…กษมที่เป็นเอกันตบรมสุข พระเวสสันดรโพธิสัตว์ได้กล่าวอ้าลา เพื่อออกบวชเป็น บรรพชิตว่า “ข้าแต่เสด็จแม่ ขอพระองค์ทรงอนุญาตการบวชแก่ หม่อมฉันเถิด หม่อมฉันบริจาคทานในวังของตน ยังถูกกล่าว หาว่า เป็นผู้เบียดเบียน…
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการทำสมาธิและการเจริญภาวนาเพื่อนำชีวิตพ้นจากความทุกข์และการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ พระเวสสันดรโพธิสัตว์ได้ขออนุญาตออกบวชเพื่อหาความสุขแท้จริงจากการละทิ้งวัตถุและความทุกข
ธรรมะเพื่อประช: ตอนชูชก ขอโอรสธิดา
152
ธรรมะเพื่อประช: ตอนชูชก ขอโอรสธิดา
…พัง ในใจก็คิดถึงอมิตตตาภรรยาสาวไม่ได้ขาด ยิ่งคิดถึงนางมากเพียงไรก็ยิ่งเร่งออกเดินทางไปเขาวงกต เพื่อ ขอพระโอรสพระธิดามาเป็นข้าทาสรับใช้ของภรรยาสาวให้ได้ *มก. เวสสันตรชาดก เล่ม ๖๔ หน้า ๖๗๒
เรื่องราวของชูชกที่หวังขอรับบริจาคทานจากพระเวสสันดร เพื่อนำมาให้ภรรยาของเขา ระหว่างทางเขาต้องเผชิญกับอุปสรรคจากประชาชนทั่วไปที่ไม่พอใจ ในการขอข้าทาสจากพระเวสสันดร เรื่องนี้แสดงให้เห็นถึงความรักและความ
ธรรมะเพื่อประช ตอนที่ ๙ (ชูชก ขอโอรสธิดา)
156
ธรรมะเพื่อประช ตอนที่ ๙ (ชูชก ขอโอรสธิดา)
…ริฐเป็นความสุขทุกเมื่อ ข้าพเจ้าไม่เคย เห็นพระเจ้าสีวีที่ถูกชาวสีพีขับไล่ ข้าพเจ้ามาเพื่อจะพบพระองค์ ขอพระคุณเจ้าโปรดแจ้งข้าพเจ้าด้วยเถิด” พระอัจจุตฤาษีได้ฟัง คําบองชูชก ก็หลงเชื่อถ้อยคำประจบประแจง จึงเหยี…
บทประพันธ์นี้กล่าวถึงการใช้ปัญญาในการทำดีและการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยเฉพาะจากเรื่องราวของพระเวสสันดร ที่มีการพูดถึงความสำคัญของการทำความดีแม้จะต้องสวนกระแสโลก การดำเนินชีวิตอย่างมีสติและปัญญ
หน้า17
158
…ลาย่อมไม่เหือดแห้ง ฉันใด พระองค์ก็เป็นผู้มีพระหฤทัยเต็มเปี่ยมด้วยศรัทธา ฉันนั้น ข้าพระองค์มาเพื่อทูลขอพระโอรสพระธิดากับพระองค์ ขอพระองค์โปรดพระราชทานพระโอรส และพระธิดาแก่ ข้าพระองค์ผู้ทูลขอเถิด
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐
159
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐
… ทั้งหลายจะต้องฝึกให้เป็นอุปนิสัย บุญใหญ่ย่อมจะบังเกิดขึ้น กับเราอย่างแน่นอน มีถ้อยคำที่ชูชกได้กล่าวขอพระโอรส และพระธิดากับ พระเวสสันดรว่า “ห้วงนํ้าซึ่งเต็มเปี่ยมตลอดเวลาย่อมไม่เหือดแห้ง ฉันใด พระองค์ก็เป…
…นแท้ของพระพุทธศาสนา ผู้เข้าถึงพระรัตนตรัยจะได้รับบุญใหญ่ การทำสมาธิภาวนาด้วยการเจริญพุทธานุสติชูชกมาขอพระโอรสและพระธิดา พระเวสสันดรได้ยินและตอบสนองอย่างไร การเข้าถึงพระรัตนตรัยจึงสำคัญต่อการพัฒนาจิตใจให้บ…
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐ (ชูชก กล่าว ขอโอรสธิดา)
163
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐ (ชูชก กล่าว ขอโอรสธิดา)
…ยมตลอดเวลาย่อมไม่ เหือดแห้ง ฉันใด พระองค์มีพระหฤทัยเต็มเปี่ยมด้วยศรัทธา ฉันนั้น ข้าพระองค์มาเพื่อทูลขอพระโอรสพระธิดากับพระองค์ ขอพระองค์โปรดพระราชทานพระโอรสพระธิดาแก่ข้าพระองค์ ผู้ทูลขอเถิด”
ในตอนที่ ๑๐ ของเวสสันดรชาดก พระเวสสันดรพระโพธิสัตว์ทรงพบชูชกพราหมณ์ที่เข้ามาขอพระโอรสและพระธิดา พระองค์ได้กล่าวถึงความยากลำบากที่ต้องเผชิญเมื่อไม่ได้บริจาคทาน และชูชกได้กล่าวถึงควา…
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐
164
เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐
…็นพระนางมัทรีเลย พระมารดาจะทำอันตรายต่อทานของพระองค์ก็เป็นได้ ข้า พระองค์ต้องรีบไปเสียแต่ตอนนี้แหละ ขอพระองค์ตรัสเรียก พระโอรสพระธิดาทั้งสองมาเถิด เมื่อพระองค์ทรงบริจาคทาน ด้วยพระศรัทธา ผลบุญอันไพบูลย์ก็ย…
ในตอนที่ ๑๐ ของเวสสันดรชาดก พระเวสสันดรทรงได้ยินคำขอของชูชกและตอบรับด้วยพระเมตตา พระองค์ทรงยินดีในการถวายโอรสและธิดา โดยมีเหตุผลว่าจะไม่ให้พระนางมัทรีขัดขวางการทำทานของพระองค์ ชูชกใช้คำพูดที่มีเสน่ห์เ