การใช้ภาษาไทยในประโยค : หน้า 203/374

ศัพท์และความหมาย ๑๘๗ ไว้ถัดไป และเรียงสิ่งที่ถูกปฏิเสธ (กรณ) ไว้สุดประโยค หากระบุอย่าง ใดอย่างหนึ่ง ก็เรียงไว้หลัง อล์ ตามปกติ เช่น ความไทย : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระองค์ให้พระนางบวช เป็น เถิด อย่าปรินิพพานเลย : ภนฺเต ปพพาเชถ น, อล์ ปรินิพฺพาเนน (๔/๒๒) ความไทย : สำหรับพวกเรา พอละด้วยคนมีประมาณเท่านี้ เป็น : อล์ อมหาก เอตฺตเกหิ (๓/๕๘) (๓) ในประโยคที่มีสำนวนว่า “ควรจะ, พอที่จะ” หรือ “ควรเพื่อ หากใช้ อล์ ศัพท์ จะต้องกำหนดว่า มีบทประธานหรือไม่ ถ้ามีบท ประธานอยู่ด้วยนิยมเรียงบทประธานไว้หน้า อล์ และ เรียงคำว่า เพื่อ ไว้หลัง อล์ โดยคำว่า เพื่อ นั้น หากเป็นกิริยาอาการ นิยมมีรูปเป็น * หากเป็นนาม นิยมมีรูปเป็นจตุตถีวิภัตติ เช่น ความไทย : ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตระกูลที่ประกอบด้วยองค์ ๔ ภิกษุไม่เข้าไป ควรที่จะเข้าไปและเข้าไปแล้ว ควร จะนั่งใกล้ เป็น : นวหิ ภิกฺขเว องเคหิ สมนฺนาคต์ กุล อนุปคนตวา จ อส อุปคนต์ อุปคนตวา จ อ อุปนิสีทิต (๓/๘) (ในประโยคนี้ อล เป็นกิริยาคุมพากย์ กัมมวาจก) ความไทย : ดูก่อนชาวกาลามะควรที่ท่านทั้งหลายจะสงสัย ควร ที่จะเคลือบแคลง