จตุตถฌาน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 12 / 12

…วจึงทำได้ ฉะนั้น แต่ท่านผู้ถึงพร้อมด้วยบุพเหตุ (คือ บุพโยคะที่กล่าวแล้ว) แม้ประพฤติให้เชี่ยวชาญเพียงจตุตถฌานในกสิณ ทั้งหลาย ก็ทำได้

บทนี้กล่าวถึงการฝึกฝนจิตและการพัฒนาคุณธรรมที่ช่วยให้เกิดอิทธิวิธะ โดยเน้นว่าผู้มีบุพโยคะสามารถทำได้แม้ไม่ต้องฝึกตามลำดับ การควรฝึกฝนจิตตามอาการ ๑๔ และการทำให้จิตอ่อน ซึ่งจะนำไปสู่อิทธิวิธีที่แท้จริง เ

…้ เป็นคำวินิจฉัยในวิธีนั้น ตามแนวนัยพระบาลีนั่นแล ในบทพระบาลีเหล่านั้น บทว่า "โส" คือพระโยคีผู้บรรลุจตุตถฌาน แล้วนั้น คำว่า "เอวํ" นั่นเป็นคำแสดงขั้นจตุตถฌาน ด้วยคำนี้ เป็นอันอธิบายว่า ได้จตุตถฌานโดยลำดับการบ…

เนื้อหาในบทนี้มีการวิเคราะห์วิธีการทำโยคะเพื่อบรรลุจตุตถฌาน โดยเริ่มจากการตั้งมั่นของจิตในขั้นตอนต่างๆ โดยอ้างถึงบทพระบาลี เช่น "โส เอว์ สมาหิเต จิตฺเต" และวิน…

…คือมีคนจำนวนร้อยเป็นอารมณ์ หรือ มีคนเป็นจำนวนพันเป็นอารมณ์ อธิษฐานจิตนั้น เป็นจิตสัมปยุตด้วย รูปาวจรจตุตถฌาน เกิดขึ้นดวงเดียวเท่านั้นต่อกับโคตรภูจิต เช่นดัง อัปปนาจิตที่กล่าวมาแต่ก่อน แม้ในคำที่กล่าวในปฏิสัมภ…

…มนี้กล่าวถึงกระบวนการอธิษฐานจิตโดยการนึกถึงจำนวนคนที่มากซึ่งในพระโยคีกำหนดให้มีจิตสัมปยุตด้วยรูปาวจรจตุตถฌานแบบเฉพาะ อธิบายถึงการเกิดขึ้นของจิตในสมาบัติและการอธิษฐานด้วยญาณในอภิญญา โดยแสดงความสำคัญของคำว่า 'อ…

…็นว่านี้คือท่าน ก็ ปล่อยลมนาสวาต (คือพ่นลมออกทางจมูกอย่างแรง สามารถพัดเอา ข้าศึกไปได้ ?) พระเถระเข้าจตุตถฌาน (ทันที) ลม (นั้น) ไม่อาจ ทำแม้แต่เส้นขน“ของท่านให้ไหว นัยว่า ภิกษุนอกนั้นพึงอาจทำปาฏิหาริย์ทุกอย่าง…

ในเรื่องนี้แสดงให้เห็นถึงการต่อสู้ระหว่างพระเถระกับนาคราช โดยนาคราชพยายามที่จะทำร้ายพระเถระ แต่กลับพบว่าพระเถระมีฤทธิ์มากมายที่สามารถป้องกันตัวเองได้อย่างง่ายดาย นอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนร่างเป็นครุฑเพ

…เป็นกามาวจร มีชื่อว่าบริกรรม อุปจาร อนุโลม และ โคตรภู ดวงที่ ๔ หรือดวงที่ ๕ เป็นอัปปนาจิตรูปาวจรชั้นจตุตถฌาน ในชวนะนั้น ญาณใดที่เกิดขึ้นพร้อมกับอัปปนาจิตนั้น ธาตุคือญาณ นี้พึงทราบว่าชื่อทิพพโสตธาตุ ต่อนั้นไป …

เนื้อหาเกี่ยวกับการปรับมโนทวาราวัชชนะเพื่อให้เสียงที่ต้องการเป็นอารมณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้น พร้อมกับการอธิบายถึงทิพพโสตธาตุและญาณที่เกิดขึ้นจากอัปปนาจิตตามแนวทางการฝึกสมาธิและภาวนา เพื่อให้บรรลุความสาม

…น เวลา หลังอาหาร กลับจากบิณฑบาตแล้ว จึงไปในที่ลับ (คน) เร้นอยู่ (ผู้เดียว) เข้าฌาน ๔ โดยลำดับ ออกจากจตุตถฌานอันเป็นบาทแห่ง อภิญญาแล้ว อาวัชนาการถึงการนั่งครั้งสุดท้ายเพื่อน (คือการนั่นครั้งนี้ แหละ) ต่อนั้นพึ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการระลึกถึงปุพเพนิวาสของสาวกในพุทธศาสนา ผ่านการเปรียบเทียบกับการเดินบนสะพานที่แตกต่างกันตามลำดับของสาวกแต่ละประเภท เพื่อแสดงถึงการเข้าถึงการนั่งสมาธิและกิจกรรมที่ทำในชีวิตประจำวันเพื่อ

…งต้น ๆ ที่มีชื่อว่าบริกรรมเป็นต้น เป็นกามาวจร ดวงสุดท้าย (คือดวงที่ 4 หรือที่ ๕) เป็นรูปางจรเป็นไปในจตุตถฌานเป็นอัปปนาจิต โดยนัย ที่กล่าวแล้วในก่อนนั่นแล เมื่อนั้น ญาณอันใดเกิดขึ้นแก่ภิกษุนั้น พร้อมทั้งอาการ …

เนื้อหาเกี่ยวกับญาณที่จัดเป็นบริกรรมสมาธิญาณและความหมายของชาติในศาสตร์พระพุทธศาสนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างสมาธิและอารมณ์เกิดขึ้นในภิกษุ การพัฒนาและการเข้าใจในสภาวะต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น รวมถึงการมองเ