จักขุวิญญาณ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 4

…ายนอก คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และธรรมารมณ์ทั้งหลาย เมื่อเกิดการกระทบกัน จึงเกิดความ รู้แจ้งทางจักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนวิญญาณ อายตนะนั้นเที่ยงหรือไม่เที่ยง” เมื่อพวกนางภิกษุ…

พระนันทกเถระได้เทศน์ให้ภิกษุณีฟังเกี่ยวกับอายตนะภายใน ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ และอายตนะภายนอก ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เมื่อสิ่งเหล่านี้เกิดการกระทบกันจะเกิดความรู้แจ้ง พระเถระได้ชี้ให้เ

…ฺโน ฯ ปุริม.....สุนขาทีนนฺติ เอตฺถายมธิปปาโย อสุจิทสฺสเน สุมนายมานาน สุนขาทีน ปุริมปจฉาภาคปปวตฺตานี จักขุวิญญาณาที่น วิปากานิ อกุสลวิปากาเนว ปวตฺตนฺติ น กุสลวิปากานิ อสทฺธาที่น

ในหน้านี้ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา พูดถึงการวิเคราะห์วัตถุนตามปรัชญาอภิธรรม โดยเน้นการเข้าใจธรรมชาติของจิตและวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับวัตถุและเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น มุ่งมั่นในการสร้างความเข้าใจลึกซึ้งมากขึ้น

…ตนฺติ เตสํ ปวตฺติอานุภาวโต จกฺขุ โสตวิญญาณานิ ปวตฺตนฺติ สติปิ เตสํ ปวตฺติย์ วีถีจิตตุปปาโท นิยมโตติ จักขุวิญญาณาทีน วัย สมปฏิจฉนุนสนฺตีรณานมปิ ตตฺถ สมฺภโว สิทโธติ ฯ [๔๔๕] มนฺทปปวตฺติยนติ ปทสฺส สห เหตุนา อตฺถ์ ญา…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา วิเคราะห์การปฏิบัติตนและองค์ประกอบต่างๆ ในการพิจารณาทั้งด้านจิตและวัตถุ รวมถึงการสร้างมโนภาพเกี่ยวกับผู้ที่มีการเติบโตทางจิตใจ ผ่านการตีความและการสังเคราะห์จากบทเร

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 24 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 24 จกฺขุวิญญาณ์ อาทิ เยส์ สมปฏิจฉนนาทีน ตานี จกฺขุวิญญาณาที่นี่ ฯ อาทิสทฺเทน สมฺปฏิจฉนนาทีน ตทา

ในหน้านี้มีการพูดถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และอธิบายเกี่ยวกับจักขุวิญญาณและวัตถุต่าง ๆ รวมทั้งการวิเคราะห์ภาวะของวัตถุและความสัมพันธ์กับจักขุไรบบนพื้นฐานหลาย ๆ ประการ เช่น …

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 92 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 92 อรหภาโวว นิทสนนฺติ วุจจติ ฯ เอกนฺเตน จกฺขุสสาปาถาคตภาโว นิทสฺสนนฺติ วุจจติ ฯ เอกนฺเตน วา จัก

ในบทที่ 92 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา มีการอภิปรายถึงการวิเคราะห์ความหมายต่าง ๆ ของคำว่าจักขุวิญญาณและอรหภาวะ หน้าที่ของการรับรู้ตามหลักอภิธรรมถูกนำเสนอเพื่อสร้างความเข้าใจที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับการรับรู…

…ฉันนั้นนั่นแล เพราะฉะนั้น สันตีรณะ จึงสหรคต ด้วยอุเบกขาอย่างเดียว ฯ แม้วิบากแห่งวิญญาณทั้ง ๒ ฝ่าย มีจักขุวิญญาณเป็นต้นทั้ง ๔ ก็สหรคตด้วยอุเบกขาทั้งในอนิฏฐารมณ์ ทั้งในอิฏฐารมณ์ เพราะความ กระทบกันแห่งอารมณ์กับวัตถ…

ในบทความนี้เราจะสำรวจความแตกต่างของเวทนาในพวกสันตีรณะฝ่ายอกุศลวิบาก และการเกิดโทมนัสในอนิฏฐารมณ์ ที่มีการจำกัดไว้ว่าโทมนัสไม่สามารถเกิดขึ้นได้ในสภาวะอกุศลวิบากโดยปราศจากปฏิฆะ ส่วนคนที่มีกำลังอ่อนแอก็ต

…ยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 39 กันฉะนั้น เพราะฉะนั้น วิบากทั้ง 4 มีจักขุวิญญาณเป็นต้นเหล่านั้น จึงสหรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้น แม้ในอารมณ์ทั้งหมด ฯ ก็ภูตรูปทั้ง ๓ นั่นแหละ กล่าวคือ โ…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิบากทั้ง 4 ที่เกี่ยวข้องกับกายวิญญาณและอารมณ์อย่างละเอียด รวมถึงปรากฏการณ์ของการกระทบระหว่างอารมณ์กับกายวิญญาณในกิจกรรมประจำวัน การเชื่อมต่อระหว่างอารมณ์และการปฏิบัติธรรมที่แตกต่างกัน

…รมีจักขุทวารเป็นต้น เหล่านั้น จิต ๔๖ ย่อมเกิดขึ้นในจักขุทวารตามสมควร ฯ จิต ๔๖ คือ ปัญจทวาราวัชชนะ ๑ จักขุวิญญาณเป็นต้น ๓ ด้วยอำนาจแห่งวิบากทั้ง ๒ โวฏฐัพพนะ ๑ กามาวจรชวนะ ๒๕ ด้วยอำนาจแห่งกุศลจิต อกุศล จิต และกิริ…

เนื้อหาในหน้าที่ 127 นี้กล่าวถึงการเกิดขึ้นของจิตในจักขุทวารและทวารอื่นๆ โดยระบุถึงจิต ๔๖, ปัญจทวาราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุ

…ที่เป็นไปในจักขุทวาร ชื่อว่าจักขุทวารวิถี หรือ ด้วยอำนาจของวิญญาณ โดยนัยเป็นต้นว่า วิถีที่ติดต่อด้วยจักขุวิญญาณ ชื่อว่าจักขุวิญญาณวิถี เพราะมีการเที่ยวไปร่วมกันกับจักขุวิญญาณนั้น โดยความมีอารมณ์เดียวกัน และเป็นไ…

บทเนื้อหาในอภิธัมมัตถสังคหบาลีนี้เกี่ยวกับความเป็นไปแห่งวิสัยปวัติ ซึ่งกล่าวถึงการทำงานของจิตในทวารต่างๆ ในการรับรู้และการติดต่อของอารมณ์ที่มีการสืบต่อกันในแต่ละขณะจิต นอกจากนี้ยังมีการแสดงถึงความแตกต

…ไม่เกิดในรูป ทั้ง ๒ นั้น เพราะไม่มีปัจจัยคือแสงสว่างนั้น เพราะเหตุนั้น การรับ (การเห็น) รูปนั้น ด้วยจักขุวิญญาณจึงไม่มี " แต่ในพระบาลีว่า จกฺขุนา นี้ มีอธิบายว่า การเห็นรูปด้วยทวารนั้น ซึ่งเป็นต้นเหตุ ฯ อีกอย่าง…

ในบทวิเคราะห์การเห็นรูปของจักษุในอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าการเห็นเกิดจากการทำงานร่วมกันของจักขุนทรีย์และวิญญาณ ซึ่งการเห็นรูปต้องการปัจจัยเช่นแสงสว่าง หากขาดปัจจัยนี้การเห็นจะไม่เกิดขึ้น แม้ว่ารูปอื่น