หน้าหนังสือทั้งหมด

การใช้ไวยากรณ์และวิจิตติในภาษาไทย
123
การใช้ไวยากรณ์และวิจิตติในภาษาไทย
…ฉยย มากกว่า คฉล : อา กาลาติบตติ นิยมรสจะเป็น อ แล้วลง อิ อาคม เช่น อริวิสส อสกิสิส อริสสล : อิ อัชฌัตติ นิยมรสจะเป็น อิ แล้วลง ส อาคม เช่น อากิส อาคมิ : หิ ปัญจะมี ลงทั้งบ้างก็ได้ และนิยมทั้งสองอย่าง เช…
…อย่างประกอบเพื่ออธิบายวิจิตติที่นิยมใช้ในแต่ละรูปแบบ เช่น อนุติ, อู่, เอยย, อา กาลาติบตติ และ อิ อัชฌัตติ เพื่อให้สามารถเข้าใจวิธีการใช้ในชีวิตประจำวัน
ประมวลปัญหาและละลายลิ้วเวท (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้า ที่ 140
142
ประมวลปัญหาและละลายลิ้วเวท (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้า ที่ 140
…ำอย่างไร ? จงแถลง. ง. มีคำคำเป็นบางอย่าง คือ อ อาม ประกอบได้เฉพาะแต่ ที่หน้าภาชนะอิริยบถ หิรถตนี อัชฌัตติ และกาลาติปิติ. อ อาคาม ประกอบได้เฉพาะแต่ที่ล้างดูในภริยบถซึ่งใช้วัตถดิ อัชฌัตติ ภวิสันทติ และกาลาติ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์และตีความความหมายของคำโดยใช้บริบทต่างๆ. มีการขอให้ผู้เรียนอธิบายเกี่ยวกับสัตว์และกริยาในภาษาไทย, การใช้คำต่างๆ เช่น อคาม, อาคาม และ มาศัพท, พร้อมทั้งการแบ่งประเภทของคำใน
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
138
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
…บ้าง ? ค. มี ๖ วิถิตติ วิถิตติที่ซ้ากัน คือ ม มี มีนวัตตามนา และปัญญามี ส มีในวัตตามนา หิตตติ และอัชฌัตติ .เอ มีน วัตตามนา ปัญญามี และ ปริญญา. และ อัชฌัตติ มนุษ มีนวัตตามนา ปริญญาและอัชฌัตติ. อา โอ มีในหิต…
…ิถิตติและหมวดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในพระธรรม ซึ่งจัดเป็นหมวด 4 ได้แก่ วัตตามานา, ปัญญามี, สัตตมี และอัชฌัตติ โดยกำหนดว่าแต่ละหมวดมีความสำคัญต่อการศึกษาพระธรรมอย่างไร โดยเฉพาะ วัตตามานา และ อัชฌัตติ ที่ใช้มากท…
อธิบายลำไส้และกาลในวิทยาทิพย์
14
อธิบายลำไส้และกาลในวิทยาทิพย์
… ผสมกัน อ. อริตุฏ, อสุกิสุสล เป็นต้น. ส อาคม ใช้หลังๆๆ ในเมื่อวิทยาทิพย์นั้นประกอบด้วย วิภัตหมวด อัชฌัตติ เท่านั้น อ. ปติฏาฏซ, วาเจส, วาใส บางคราวก้ล อ อาคม หน้าชาตูซ้อนเข้าด้วย อ. อะสู่, อมาสิ, อูกโลสิ. เ…
เนื้อหานี้นำเสนอการอธิบายเกี่ยวกับลำไส้ในวิทยาทิพย์ที่มีความสำคัญต่อการนำเสนอข้อมูลด้านอายุและเวลาของสัตว์ โดยมีการพิจารณาอธิบายการใช้อาคมที่เกี่ยวข้องกับธาตุต่าง ๆ รวมถึงความหมายของคำนิยาม 'กาล' ที่ห
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ
285
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ
…งคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 285 ประการนอกนี้ ชื่อว่าพาหิรรูป เพราะเกิดในภายนอกจากอัชฌัตติก รูปนั้นฯ รูปมีจักขุเป็นต้นนั่นแล จัดเป็นวัตถุรูป 1 รูป ๒๒ ประการ นอกนี้ก็ไม่ใช่วัตถุรูปฯ รูปแม้ทั้…
เนื้อหานี้ดำเนินการศึกษาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยละเอียดเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ ซึ่งรวมถึงการอธิบายถึงพาหิรรูปและการมีส่วนร่วมของปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อจักขุวิญญาณและชีวิตรูปในบริบทของอภิธรรมซึ่ง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
284
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
…การเป็นอรรถนั้น ท่านอนุรุทธาจารย์สงเคราะห์ เอกวิธนัยทั้งหมดมีนัยว่า อพฺยากต์ เป็นต้น ๆ ที่ชื่อว่าอัชฌัตติกรูป เพราะ พิง คืออิงอาศัยตน กล่าวคืออัตภาพเป็นไป ฯ รูปธรรม แม้เหล่าอื่น ซึ่งมีอยู่ในภายในก็จริง ถึง…
เนื้อหานี้กล่าวถึงรูปธรรมจำแนกตามลักษณะต่าง ๆ เช่น อเหตุกะ, สปัจจยะ, สาสวะ และอัชฌัตติกรูป พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจในธรรมชาติของรูปตามหลักอภิธัมมะ โดยเน้นบทบาทของอารมณ์และการอิงอ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
262
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…าที่ 262 [สังคหคาถา] ก็ บัณฑิต ผู้เห็นประจักษ์ ย่อมจำแนกรูป ไว้แม้ ๒ อย่าง โดยความต่างแห่งรูป มี อัชฌัตติกรูปเป็นต้น ตามสมควร ด้วย ประการฉะนี้แล ฯ นี้เป็นรูปวิภาคในรูปสังคหะ [รูปสมุฏฐานนัย] เหตุ ๔ ประการ ค…
เนื้อหาเกี่ยวกับการจำแนกรูปในอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งมีการแบ่งรูปออกเป็น ๒ อย่างตามสมควรทั้งภายในและภายนอก โดยการพิจารณาจากเหตุที่สำคัญ ๔ ประการคือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร ซึ่งส่งผลต่อการเกิดรูปอย่างต่อเนื
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 261
261
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 261
…่เป็น ภายในและรูปภายนอกเป็นต้น ฉะนั้น ๆ อย่างไร ? คือรูปแม้ทั้ง ๕ อย่าง กล่าวคือปสาทรูป ๕ ชื่อว่าอัชฌัตติกรูป (รูปภายใน) รูปนอกนี้ ชื่อว่าพาหิรรูป (รูปภายนอก) ๆ รูปทั้ง 5 อย่าง คือปสาทรูป ๕ กับ หทัยรูป ๑ ช…
…ูปภายในและรูปภายนอก พร้อมทั้งปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเป็นสังขตะ โลกิยะ และกามาวจร รูปต่างๆ เช่น อัชฌัตติกรูป และพาหิรรูป ถูกนำมาเปรียบเทียบเพื่อชี้ให้เห็นถึงลักษณะและฟังก์ชันของรูประยะใกล้และไกล นอกจากนี้…
อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)
128
อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)
6.3.1 อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)' 1. จักขายตนะ หมายถึง แดนติดต่อคือ ตา ตา หมายถึง ประสาทที่รับรูปต่างๆ ได้ อยู่ใน ลูกนัยน์ตาบ…
อายตนะภายในประกอบด้วยประสาท 6 ชนิด ได้แก่ ตา ที่สัมผัสรูปภาพ, หู ที่สัมผัสเสียง, จมูก ที่สัมผัสกลิ่น, ลิ้น ที่สัมผัสรสชาติ, กาย ที่สัมผัสสัมผัสต่างๆ และใจ ที่คือจิตหรือมนุษย์ ประสาทต่างๆ มีโครงสร้างแล
การสำรวจอายตนะ 12 ในพระอภิธรรมปิฎก
127
การสำรวจอายตนะ 12 ในพระอภิธรรมปิฎก
…ยตนะ รสายตนะ โผฏฐัพพายตนะ ธัมมายตนะ ในอายตนะเหล่านั้น สามารถจัดได้เป็น 2 ประเภท คือ อายตนะภายใน (อัชฌัตติกาย ตนะ) และอายตนะภายนอก (พาหิรายตนะ) จักขายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะชิวหายตนะ กายายตนะ และมนายตนะ จัดเป…
อายตนะมีคุณสมบัติสำคัญแบ่งออกเป็น 5 อย่าง โดยอายตนะภายในเป็นที่เกิดของวิถีจิตและมีอายตนะภายนอกทำหน้าที่เป็นที่ประชุมของวิถีจิต ทั้งภายในและภายนอกมีทั้งหมด 12 ประการ รวมถึงจักขายตนะ, โสตายตนะ และรูปายต
หน้า11
122
… 6 อายตนะ 12 6.1 ความหมายของอายตนะ 6.2 คุณสมบัติของอายตนะ 6.3 ประเภทของอายตนะ 6.3.1 อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ) 6.3.2 ลักษณะของอายตนะภายใน 6.3.3 อายตนะภายนอก (พาหิรายตนะ) 6.4 การทำหน้าที่ของอายตนะ 6.5 อาย…
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
146
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
…ัติรูป 2 (กายวิญญัติ วจีวิญญัติ) ประกอบไปด้วยอิริยาบถทั้ง 4 และเกิดจากสมุฏฐานทั้ง 4 ครบบริบูรณ์ (อัชฌัตติกวิเสส) ส่วนธาตุทั้ง 4 ที่เกิดภายนอกสัตว์ มิได้เป็นที่อาศัยเกิดของรูปต่าง ๆ ดังกล่าว ไม่ประกอบด้วยอิ…
บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุต่างๆ ในการปฏิบัติและการเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงบทบาทขอ