นามและรูป : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…และอาลัมพนะ (อารมณ์) ทั้ง ๕ เป็นปัจจัยแก่ปัญจ วิญญาณวิถี ด้วยอำนาจแห่งปุเรชาตปัจจัย ๑ ฯ ค 0 บัญญัติ นามและรูป ย่อมเป็นปัจจัยแก่นามนั่นแหละ มี ๒ อย่าง คือด้วยอำนาจอารัมมณปัจจัย และอุปนิสสยปัจจัย ฯ ในปัจจัย ๒ นั…

ข้อความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างนามและรูป รวมถึงปัจจัยต่างๆที่มีอิทธิพลต่อการเกิดของนามและรูปในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เ…

…ั่นแล ชื่อว่าสังขาร ฯ วิบากจิต ๑๕ ด้วยอำนาจแห่งปฏิสนธิกาล, ๓ ด้วยอำนาจแห่งปวัติกาล ชื่อว่า วิญญาณ ฯ นามและรูป ชื่อว่านารูปฯ บรรดานามและรูปนั้น นาม ในที่นี้ได้แก่ขันธ์ ๓ มีเวทนาขันธ์เป็นต้นฯ ส่วนรูป ได้แก่รูปมี…

เนื้อหาในหน้า 359 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีนี้อธิบายเกี่ยวกับสังขาร รวมถึงประเด็นสำคัญเช่น อวิชชาเป็นปัจจัย และการแบ่งประเภทของสังขารออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ปุญญาภิสังขาร, อปุญญาภิสังขาร และอเนญชาภิสังขา

…ระจักษ์เป็นต้น แห่งความเป็นไปของนามรูปในกาล ทั้ง ๓ ด้วยอำนาจปัจจัยที่ทั่วไป และไม่ทั่วไปอย่างนี้คือ นามและรูป

ในบทนี้มีการอภิปรายถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเฉพาะการพิจารณาคุณสมบัติของจิตตวิสุทธิและทิฏฐิวิสุทธิ ซึ่งจัดประเภทเป็นจตุปาริสุทธิศีลที่มีประโยชน์ในการแสดง การสำรวม และการพิจารณ

… มีความพยายาม ด้วยอำนาจจากประกอบกันและกันเข้า ฉันนั้น เพราะฉะนั้น พระไตรญาจารย์ทั้งหลายจึงกล่าวว่า "นามและรูป (เท่านั้น)╚มีอยู่ในโลกนี้โดย (ปรมัตถ)╚ ดังจะ ก็แต่ในนามและรูปนั้น สัตว์และคนไม่มีเลย นามและรูปนี้เป…

บทความนี้อธิบายหลักการที่สำคัญในพระไตรญาณว่าด้วยนามและรูป ว่านามและรูปเป็นปัจจัยที่ต้องอาศัยซึ่งกันและกัน แต่นั้นไม่ได้หมายความว่าพวกมันคือสิ่งเดียวกัน นามแล…

….ชน ท. แมสองเหสีนี้ สุนีสู ฟังแล้ว ก็ นี้อ่อคำ (ภิทูณะ) ของภิญญ ท. วาทนตน ผู้กล่าวว่าอยู่ นามรูป อ. นามและรูป อิติด ดังนี้ กสุลพุทธกาล ในกาลแห่งพระพุทธเจ้านพระนามว่าสตสะ (มยา) นามรูป อิสสสมฺ ชิวา ว นัส ฯ นานิน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการสอนธรรมะในพระธัมมปิฎก เน้นถึงการรู้ถึงนามและรูปและการแสดงธรรมะที่พระพุทธเจ้าทรงสอนในยุคพุทธกาล พร้อมทั้งอธิบายถึงบทบาทของพระพุทธเจ้าในการเรียนรู้นี…

…ปแล้ว วิญญาณ อ. วิญญาณ มม ของเรา จิน น สั้นไปแล้ว อิติ ดังนี้ คือว่า ปลาสิต ย่อมเห็นว่า (นามรูป) อ. นามและรูป ขยายชมแว อันมีความสั้นไปและความเสื่อมไปเป็น ธรรมเนติย อิท ฯ สั้นไปแล้ว อิต ฯ ดังนี้ (อิต ฯ คาถาปาฐล…

บทนี้กล่าวถึงความหมายของการไม่เศร้าโศกตามพระธัมมปทัติ โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับความยึดถือในนามและรูป บทที่ถูกยกจากพระคาถาแสดงให้เห็นว่าบุคคลที่มีความเข้าใจในธรรมชาติของวัสดุจะไม่มีความป่วยไข้ทางใจ สาม…

…งได้เรียนรู้กันมาบ้างแล้วว่า ชีวิตของ มนุษย์และสัตว์ทั้งหลายประกอบขึ้นจากขันธ์ 5 หรือ เรียกย่อๆ ว่า นามและรูป คำว่า ขันธ์ หมายความว่า สิ่งที่เป็นกลุ่ม เป็นกอง หรือเป็นพวก ๆ ขันธ์ 5 จึงหมายถึง สิ่งที่ประชุมกันเ…

บทความนี้กล่าวถึงคำว่า 'มนุษย์' ที่มีรากศัพท์มาจากภาษาบาลี ว่ามาจาก 'มนุสส' ที่แสดงถึงผู้มีใจสูง ซึ่งรวมถึงการมีศีลธรรมและความประพฤติที่ดี สำหรับองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์จะประกอบด้วยขันธ์ 5 ซึ่งคือรูป

ประโยค- วิสุทธิมรรคเปลาก คาถ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 25 [กำหนดจับเหตุปัจจัยของนามรูป นี่ที่ 1] ภิกษุนั้นครั้นรำพึงถึงเหตุปัจจัยของนามรูปอย่างหลายของนามรูปอย่างนี้แล้ว ย่อมกำหนดจับเหตุปัจจัยของรูปานี้ก

…ยวกับการพิจารณาเหตุปัจจัยของนามรูป โดยภิกษุได้ทำการกำหนดจับเหตุปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อการเกิดขึ้นของนามและรูป ซึ่งได้อธิบายถึงการเกิดในรูปแบบต่างๆ และการสัมพันธ์ระหว่างธรรมต่างๆ ที่มีผลต่อการเกิด อาทิ อวิชชา ต…

…งที่ปรากฏในร่างกายนี้ตามความเป็นจริงโดยการเป็นนามรูป (ญาณฏฐานุทัสสนะ) ก็จะทำให้เกิดความไม่ ลุ่มหลงในนามและรูป ควบงำสัญญาเสื่อยเป็นทิฏฐิวิสุทธิ19 และหลังจากนั้นจะเป็นไปตามขั้นตอนของโลภสัญญา ซึ่งในวิสุทธิมรรดนี้…

…ถกถาต่างๆ ที่ได้พูดถึงความจริงนี้อย่างละเอียดเกี่ยวกับสภาวะ และมุมมองในการรับรู้และเข้าใจธรรมชาติของนามและรูป ที่มีความเกี่ยวข้องกัน เพื่อไม่ให้เกิดความหลงในสิ่งที่ปรากฏ.

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 378 อัพยากตชวนวิบากและไม่ยังวิบากอื่นให้ถือเอาอาเสวนะ ฯ แม้คำที่ท่าน อาจารย์ธรรมปาลเถระกล่าวไว้ว่า "ชวนะที่จะพ้นไปจากอาเสวนะไม่มี" ดังน

…ปาลเถระได้กล่าวถึงปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อการเกิดขึ้นของรูปธรรมและจิต โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างนามและรูป ในการพิจารณาและทำความเข้าใจถึงเหตุปัจจัยต่างๆ ที่เกิดขึ้นในปฏิสนธิกาลและปวัติกาล รวมถึงการเป็นปัจจั…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 377 ปัจจัยแก่นามโดยอาการ ๒ อย่าง คือโดยประการ ๒ อย่าง ๑ ฯ อนึ่ง ทั้ง ๒ อย่าง คือนามรูปทั้ง ๒ ที่ปัจจัยให้เกิดขึ้น (ที่เป็นไปร่วมกัน) ย่

เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับนามและรูป โดยพิจารณาข้อสรุปที่กล่าวถึงอาการ ๒ อย่าง รวมถึงการสอบถามถึงความเป็นอาเสวนะหรือปัจจัยในการเกิดขึ้นข…

ประโยค - วิชุทธิมรรคเปลาะ ๑๓ ตอนที่ ๓๔๓ [คาถาสังขปนามเป็นปัจจัยแห่งอายตนะที่เหลือ] ในปฏิคาหณะ๓๘ วิชนานาม เป็นปัจจัยแห่งอายตนะ๓๘ ที่เหลือ๔ อย่าง แม้ว่าบานาน ท่านก็ประกาศไว้เหมือน อย่างนั้น [ขยายคว

…็นปัจจัยแห่งอายตนะที่เหลือ จากการอภิปรายเกี่ยวกับวิชนานามและปัจจัยต่างๆ เป็นการอธิบายถึงความสำคัญของนามและรูปในทางปฏิบัติและทฤษฎี. เนื้อหาเน้นในเรื่องของอายตนะ ๔ และหลักการที่เกี่ยวข้องกับวิชนานามที่ประกอบไปด้…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 304 วิสุทธิมคฺเค วุฎฐานคามินี ฯ วุฏฺฐานํ วุจจติ พหิทธา นิมิตภูตโต อภินิวิฏฐ วัตถุโต เจว อชฺฌตฺตปปวตฺตโต จ วุฏฐานโต มคฺโค ต คนที่ติ วุฏ

…สติเพื่อให้เกิดปัญญา โดยมีการอธิบายอย่างละเอียดถึงอาการของการประพฤติปฏิบัติทั้งในด้านของความเข้าใจในนามและรูป รวมถึงแนวคิดของอนิจจัง ทุกขัง อนัตตาในเส้นทางสู่การหลุดพ้นเพื่อให้ผู้ศึกษาได้มีแนวทางที่ชัดเจนในการ…

…พโล โดยประการ ทั้งปวง ๆ อ นี้ (โยน ปุคคลโล) อ.บุคคลใจ น โสดติ ย่อมไม่เศร้าโศก (เตน นามรูปเป็น) เพราะนามและรูปนั้น อตตา อันไม่มียู่ โส เว ปุคคล อ.บุคคลนั้นแล (มยา อันเรา ฯูจิติ ย่อมเรียกว่า กิญฺญ เป็นกิญฺญู ฐิ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการของการไม่ยึดมั่นในนามและรูปตามพระธรรมบท โดยเฉพาะความเห็นที่ว่า 'เรายึดถือ' อันเป็นช่องทางของการเกิดทุกข์ เมื่อมนุษย์ไม่เข้าใจว่…

ประโยค - วิชชามรรค_แปลก ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๖ [คาถาสรุปนามรูปปัจจัย] กินามและรูปทั้งสองใด เป็นปัจจัยแห่ง อายตนะประ และเป็นโดยประการไร แม้ นามและรูปนี้นั่ง ปราชญ์ภูมิวิจารณาในประ- ก…

ในบทนี้นำเสนอถึงปัจจัยของนามและรูปที่มีต่ออายตนะ โดยใช้หลักการแห่งปัญญาและความเข้าใจทางปรัชญา ตัวอย่างเช่นการกำหนดประการของความเป็นเหต…

ปรากฏปัจจุบันกล่า บังนี้ว่า เรามีอยู่เป็นอยู่รึหรนอ เราไม่มีอยู่รึหรอ้น เราเป็นอะไรอยู่หรอ เราเป็นอย่างไรอยู่หรอ สัตว์ชนิดนี้มาแต่ไหนหรอ สัตว์ชนิดนี้จึงเป็นผู้ใด่ไหน (หนอ)" ดังนี้่นใด ความสงสัยทั้งปว

เนื้อหานี้มีการตั้งคำถามเกี่ยวกับการดำรงอยู่ของสิ่งต่างๆ และการวิเคราะห์ปัจจัยของนามและรูป โดยมีการแบ่งปัจจัยของนามออกเป็นสองประเภท คือ สารธาระ และอาราธนณะ รวมถึงการอภิปรายเรื่ององค์ประกอบขอ…

…ค์ความ อนุเคราะห์สัตว์ ๓ เหล่าฯ จริงอยู่ สัตว์มี ๓ เหล่า ด้วยอำนาจความ หลงงมงายในนาม ๑ ในรูป ๑ และในนามและรูปทั้ง ๒ นั้น ๑ ด้วย ค ન્ က อำนาจแห่งอินทรีย์แก่กล้า ๑ ไม่แก่กล้านัก ๑ อ่อน ๑ และด้วย 0

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงตัณหาเป็นเหตุสำคัญที่นำไปสู่ทุกข์และการสังเคราะห์ธรรมจากพระพุทธเจ้า มีการเน้นถึงมรรคและผลในการพ้นทุกข์ รวมถึงการเผยแพร่ธรรมเพื่อช่วยสัตว์ทั้ง 3 ประเภท โดยธรรมเหล่านี้มีความเชื่อมโย

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 193 สตฺตมปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 193 อวยวภาเวน องฺคิยนฺติ นน สมุทาโย นตฺถิติ โจทน์ สนธายาห อวยวาตยาท ฯ [๘๗] อวยว....เวป สติ วิต

บทนี้พูดถึงการวิเคราะห์และการทำความเข้าใจอภิธรรมผ่านการระบุและการจัดองค์ความรู้ โดยกล่าวถึงนามและรูปในบริบทต่าง ๆ และการจัดระเบียบองค์ความรู้ข้ามศาสตร์หลายแขนง พร้อมคำอธิบายทางปัญญาเกี่ยวกับองค์ธรรมต่…

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 174 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 174 นาฬิกาเยน หิ นามกาย วา นามรูปกาย วา คนเถนฺติ ฯ น รูปกาย ฯ รูปกาเยน นามรูปกายิว คนเถนฺติ ฯ น

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นความสำคัญของนามและรูปเป็นแนวคิดหลักในอภิธรรม และวิธีที่คนเถนฺติแตกต่างกันในการมองนามรูปกาย นอกจากนี้ยังอภิปรายถึงมุมมองที…

…ทย์ในธรรมด้วย (อิติ) ดังนี้ (ปกาสุ) แห่งบว่ ปีติปโมทย์ อิติ ดังนี้ อุโด อ. อรรถว่า นามรูป ครั้นเมื่อนามและรูป สปุปูจเจ อันเป็นไปกับด้วยปิจจา ปกฎ เป็นสภาพปรากฏแล้ว หวา เป็น อุปุปหนด เข้าไปต้องอยู่ คิ ติดปาโมทย์…

เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับพระธรรมปิฎกในภาคที่ ๔ หน้า 114 ซึ่งสอนถึงความคิดและการปฏิบัติทางธรรม โดยอธิบายถึงการอธิษฐานและกรรมฐาน รวมถึงการเกิดขึ้นและความเสื่อมไปของต่างๆ ในคำสอนที่ให้ความสำคัญกับการทำคว