หน้าหนังสือทั้งหมด

หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
220
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
…ชื่อมประโยค สลับตำแหน่งคำกันบ้าง และในฉบับของไวดัยจะใช้ คำว่า “พระนัน” (นายก) เป็นพุทธพจน์ แทนคำว่า พระตถาคตเจ้าเพียง พระองค์เดียวดังพิสูจน์ในต้นฉบับคัมภีร์จากกิสิฏฏิ ส่วนใจความอื่นๆ ของคาถา นั้นตรงกันทั้งหมด…
พระวีรชัยได้ศึกษาและเปรียบเทียบข้อมูลในคัมภีร์พุทธโบราณระหว่างต้นฉบับในภาษาไทย, ฉบับตรวจชำระของไวดัย และฉบับแปลในภาษาทิเบต ค้นพบว่าเนื้อความตรงกันเกือบทุกคำ โดยมีความแตกต่างเล็กน้อย ตลอดจนพบข้อมูลที่ค
อริยธนคาถา: ทรัพย์ของพระอริยเจ้า
32
อริยธนคาถา: ทรัพย์ของพระอริยเจ้า
…้ให้พวกเราทั้งหลาย ผู้ไม่มีทรัพย์ในโลกนี้เป็นเครื่องอุ่นใจ ความเชื่อไม่หวั่นไหว ตั้งอยู่ด้วยดีแล้วในพระตถาคตเจ้าศีลที่ดีงามอันพระอริยเจ้า ทั้งหลายสรรเสริญแล้ว ความเลื่อมใสในพระสงฆ์ ความเห็นซึ่งเป็นธรรมชาติตรง…
อริยธนคาถาเน้นเรื่องความมั่งคั่งที่เกิดจากความเชื่อในพระพุทธเจ้าและการมีศีลอันดีงาม โดยผู้มีความเชื่อหรือศีลที่มั่นคงจะมีความเป็นอยู่ที่มั่งมีและเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น พระพุทธเจ้าทรงสอดแทรกแนวทางในการ
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
33
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
74 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา ดวงศีลใหญ่เท่าดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ อยู่ในกลางดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ซึ่งมีขนาด เท่าฟองไข่แดงของไก่ ของใหญ่อยู่ในของเล็กได้อย่างไร ? เปรียบดังกระจก หรือกล้องถ่ายรูป ย่อมด
…วามเลื่อมใสในพระสงฆ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเลื่อมใสในพระภิกษุที่ประพฤติดี และการเข้าถึงธรรมกายซึ่งเป็นพระตถาคตเจ้า การรักษาดวงธรรมนี้ในผู้ปฏิบัติทำให้สำเร็จมรรคผลได้อย่างแท้จริง ที่แสดงให้เห็นถึงปัญญาและการเข้า…
เจตนาของผู้บวชและความสำคัญของมงคล
206
เจตนาของผู้บวชและความสำคัญของมงคล
…ม่รู้รรรมไม่รู้ธรรม ย่อมทำอันตรายแก่มารดา แก่บิดา ย่อม ทำอันตรายแม้แก่พระพุทธ พระปัจฉกพระ และสาวกของพระตถาคต ย่อมถูกครหาในทิฐิธรรม ถึงทิฐิในสัมปรายะ ถึงความเป็นบัวใน ภพต่อ ๆ ไป ส่วนผู้ร่วมจากการดื่มน้ำมา ย่อม…
เนื้อหาเกี่ยวกับเจตนาของผู้ที่บวชเพื่อหลีกเลี่ยงเวรและบาป มีการอ้างอิงคำสอนจากพระอรรถกาถา ว่าความมงคลเพราะการละเวรและบาปำสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยพระผู้บวชย่อมไม่รู้ธรรมและอาจทำอันตรายแก่บิดามารดา และ
บทขัดธรรมจักกัปวัตนสูตร
21
บทขัดธรรมจักกัปวัตนสูตร
บทขัดธรรมจักกัปวัตนสูตร (แปล) พระตถาคตเจ้าได้ตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ แล้ว เมื่อจจะทรงประกาศธรรมที่ใคร ๆ ยังมิได้ให้เป็นไปในโลกให้เ…
บทขัดธรรมจักกัปวัตนสูตร ประกอบด้วยการตรัสรู้ของพระตถาคตเจ้า ที่ทรงแสดงอนุตตรธรรมจักรเมื่อเริ่มต้นการสั่งสอน พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับอริยสัจทั้ง 4 ที่สำคัญในก…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในพระไตรปิฎก
101
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในพระไตรปิฎก
…และนิยมเรียงไว้ หลัง เปตวา เช่น ความไทย : ได้ยินว่า เว้นฐานะนี้เสีย ชื่อว่าการจัดแจง ภัตตาหาร สำหรับพระตถาคต ย่อมไม่มีใน สถานที่อื่น ในพระไตรปิฎก เป็น ความไทย : : เปตวา กิร อิม ฐาน ที่สุ ปิฏเก อญฺญตฺถ ตถาคตสฺ…
บทความนี้สำรวจถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในพระไตรปิฎก รวมถึงศัพท์ที่ใช้ในบริบทต่าง ๆ และการแยกแยะของคำสำคัญ เช่น เปตวา การใช้ศัพท์ตำแหน่งและบทบาทในพระธรรมเพื่อเข้าใจบริบทและเจตนาในการสื่อสาร โดยเฉพาะในกา
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
93
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
…เปรียบได้กับสาวกยาน ม้าข้ามเปรียบได้กับปัจเจกยาน ส่วนช้างข้ามเปรียบได้กับโพธิสัตวยาน ซึ่งเป็นยานของ พระตถาคตเจ้าทั้งหลาย แนวคิดเรื่องตรียานสะท้อนให้เห็นรากฐานความเชื่อของมหายานที่มองว่า ทางหลุดพ้น สายเดิมหรือ…
ในความเชื่อของมหายาน แบ่งปัญญาออกเป็น 3 ประเภท โดยเปรียบเทียบการข้ามพ้นด้วยกระต่าย ม้า และช้าง ซึ่งแสดงถึงความแตกต่างในการเข้าถึงธรรมะ โดยเฉพาะแนวคิดโพธิสัตว์ที่รองรับทุกสรรพสัตว์ โดยไม่จำกัดเพศหรือชน
พระพุทธคุณและสามัญญผล
62
พระพุทธคุณและสามัญญผล
…หญ่ของ พระองค์ ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เป็นที่ประจักษ์แก่พระทัยของพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร พระตถาคตเสด็จอุบัติในโลกนี้ เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เอง โดยชอบ ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้แจ…
บทความนี้พูดถึงการประกาศพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยมีพระเจ้าอชาตศัตรูเป็นผู้ฟัง โดยทรงอธิบายถึงสภาพของพระองค์ในฐานะพระอรหันต์และนำเสนอสัจธรรมอันงดงามที่พระองค์ได้เผยแพร่ให้กับมนุษย์และเทวดา ซึ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้เป็นเอก
43
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้เป็นเอก
…ะธาตุต่างๆ เป็นการทำให้แจ้งซึ่งโสดาปัตติผล สกทาคามิผล อนาคามิผล อรหัตตผล บุคคล เป็นผู้เอกเป็นไฉน คือพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า” ดังพุทธดำรัส จะเห็นได้ว่า การอุบัติขึ้นในโลกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแต่ละพระอง…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นบุคคลที่ไม่มีใครเสมอเหมือน ผู้ให้ความรู้และนำความสุขแก่สรรพสัตว์ โดยมีการอุบัติของพระองค์ที่ก่อให้เกิดการเข้าใจความจริง ตามที่พระองค์ทรงรู้ โดยผ่านการสั่งสอนให้รู้จักทางหลีกพ้นจ
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
12
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
…์ สุขอื่นนอกจากหยุดจากนิ่งไม่มี นั้นเป็นหนทางสู่มรรคผลแท้ๆ และยืนยันว่า ก็ชนเหล่าใดประพฤติตามธรรมที่พระตถาคตกล่าวแล้ว ชนทั้งหลายเหล่านั้น จักถึงฝั่งคือนิพพาน เป็นฝั่งอันล่วงเสียซึ่งวัฏฏะที่ข้ามได้แสนยาก พระพุ…
…ธีการปล่อยวางและดับทุกข์ โดยเน้นย้ำว่าความหยุดเป็นเส้นทางสู่ความสงบและนิพพาน ผู้ที่ปฏิบัติตามธรรมที่พระตถาคตสอนไว้จะสามารถถึงฝั่งของนิพพานได้ พระพุทธเจ้ายังกล่าวถึงการสร้างบารมีและการดำเนินชีวิตในทางที่มีประโ…
อริยทรัพย์และบทธรรมเกี่ยวกับความไม่จน
32
อริยทรัพย์และบทธรรมเกี่ยวกับความไม่จน
…น ตามวาระพระบาลีในอริยธน คาถา ได้แก่ ยสฺส สิทธา ตถาคเต Q). ความเชื่อของบุคคลใด ไม่กลับกลอกตั้งมั่นในพระตถาคตเจ้า ศีลของบุคคลใดดีงาม อันเป็นที่ใคร่ของพระอริยเจ้า ความเชื่อในพระสงฆ์มีอยู่แก่บุคคลใด ความเห็นของบ…
ในพระธรรมเทศนานี้กล่าวถึงอริยทรัพย์ซึ่งเป็นเหตุแห่งความไม่จน โดยเน้นคุณธรรม 4 ประการที่ทำให้ผู้คนมีความมั่นคงในชีวิต และเชื่อมั่นในพระรัตนตรัย ตัวอย่างของสุปพุทธะที่มีความศรัทธาที่ไม่แปรเปลี่ยนแม้ในสถ
หน้า12
256
cs พ ร ะ ปิ ย ทั ส ส พุ ท ธ เจ้า (๓) พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ปราชญ์กล่าวว่า เป็นยอดแห่งสัตว์ทั้งปวงนั้นสัตว์เหล่าใดเลื่อมใสในพระพุทธเจ้า ส…
ธรรมะเพื่อประชา
464
ธรรมะเพื่อประชา
…ิเลสไว้ได้ จนได้บรรลุถึงขั้นปัจเจกโพธิญาณ” ครั้นตรัส ดังนี้แล้ว จึงทรงแสดงเรื่องในอดีตว่า ในครั้งที่พระตถาคตเสวยพระชาติเป็นช่างปั้นหม้อ ได้ ยังชีพด้วยการปั้นหม้อขายเลี้ยงบุตรและภรรยา ครั้งนั้นได้มี กษัตริย์พร…
ในเนื้อหานี้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเล่าถึงพระเจ้าหรือกษัตริย์ที่ได้พบเห็นความทุกข์จากการติดข้องในกามคุณ และทรงเห็นว่าความสุขที่แท้จริงนั้นอยู่ที่การละกามคุณ ซึ่งทำให้พระองค์ได้บรรลุถึงปัจเจกโพธิญาณ ข้อ
การสร้างบารมีและความปรารถนาในพระพุทธศาสนา
9
การสร้างบารมีและความปรารถนาในพระพุทธศาสนา
…ุทธเจ้า ได้ลงมาเกิดในหมู่บ้านเล็กๆ ไม่ ไกลจากเมืองหลวงมากนัก สมัยนั้นชาวเมืองกำลัง ช่วยกันถวายทานกับพระตถาคต ขณะจัดแจงทาน อยู่นั้น ก็พบว่ายังไม่มีน้ำผึ้งและนมส้ม จึงส่งตัว แทนไปแสวงหาน้ำผึ้งและนมส้ม ฝ่ายชายหน…
บทความนี้พูดถึงการสร้างบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการปรารถนาสิ่งที่ดีและการทำบุญ การติดตามแบบอย่างของนักสร้างบารมีในอดีต และการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อมีการแสดงธรรมจากพระพุทธเจ้า ผู้ที่มีปัญญาจ
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
19
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
…ะมาตรัสรู้หรือไม่ก็ตามแต่หลักธรรมดั้งเดิมนั้นก็ยังคงอยู่เหมือนดังที่พระองค์ตรัสไว้ใน ปัจจัยสูตรว่า “พระตถาคตทั้งหลายเสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุอันนั้น คือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม อิทัปปัจจัย …
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการศึกษาประวัติศาสตร์ในบริบทของพุทธศาสนา โดยนำเสนอว่าการศึกษานั้นมีทั้งในฐานะนักประวัติศาสตร์ซึ่งต้องตั้งสมมติฐานและวิเคราะห์ข้อมูล และในฐานะบุคคลทั่วไปที่ศึกษาเพียงผลงานจากนัก
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
211
เรื่องของพระนางเขมาเทวี
…อย่างนี้เราเองก็ไม่เคยเห็น ชนทั้งหลายเห็นจะกล่าวตู่พระศาสดา ด้วยคำไม่จริง” แล้วก็ มิใส่ใจถึงเสียงของพระตถาคต มัวแต่ประทับยืนทอดพระเนตรดูหญิงนั้น พระศาสดาทรงทราบถึงความที่พระนางมีมานะจัดในรูปนั้น จึงทรงแสดงการ…
พระนางเขมาเทวีเป็นพระอัครมเหสีของพระเจ้าพิมพิสาร ผู้มีพระรูปงดงามน่าเลื่อมใส เมื่อได้รับฟังธรรมจากพระศาสดา จึงเกิดความตระหนักถึงความไม่จีรังของความงาม เมื่อตระหนักถึงธรรมนี้ พระนางจึงบรรลุเป็นพระโสดาบ
สัมมาทิฏฐิและการบูชาพระพุทธเจ้า
217
สัมมาทิฏฐิและการบูชาพระพุทธเจ้า
…ะนั้นข้าพระองค์จึงไม่ยินดี ในการเซ่นสรวงและการบูชาไฟ” พระอุรุเวลกัสสปะกล่าวจบ ก็ซบศีรษะแทบพระบาท ของพระตถาคต พร้อมประกาศขึ้น ๓ ครั้งว่า “ขอพระผู้มีพระ ภาคเจ้า จงเป็นศาสดาของข้าพระองค์ ข้าพระองค์เป็นสาวก ของพร…
เรื่องราวเกี่ยวกับพระเถระที่ได้แสดงความเข้าใจในสัมมาทิฏฐิ โดยไม่ยินดีในการเซ่นสรวงหรือบูชาเพลิง เพราะตระหนักถึงความจริงที่นำไปสู่อิสรภาพจากกิเลส ในระหว่างนั้น พระอุรุเวลกัสสปะได้แสดงปาฏิหาริย์ที่น่าทึ
ทางสายกลางและมรรคมีองค์ 8
94
ทางสายกลางและมรรคมีองค์ 8
…อภิญฺญาย สมโพธาย นิพฺพานาย สวตฺตติฯ อย่างนี้แหละภิกษุทั้งหลาย อย่างนี้แหละข้อปฏิบัติอันเป็นกลาง ที่ พระตถาคตเจ้าตรัสรู้ด้วยปัญญาอันยิ่ง กระทำความเห็นให้เป็นปกติ กระทำความรู้ให้เป็นปกติ ย่อมเป็นไปเพื่อความออกไ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าใจทางสายกลาง (มัชฌิมา ปฏิปทา) ที่ประกอบด้วยมรรคมีองค์ 8 ตามที่หลวงพ่อวัดปากน้ำฯ ได้แปลในเทศนาของท่าน ซึ่งอธิบายความเห็นชอบและการปฏิบัติเพื่อการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยมอบหมาย
การฝึกใจตามทางสายกลาง
95
การฝึกใจตามทางสายกลาง
…องค์ ๘ นั้นคืออะไรเล่า หลวงพ่อได้อธิบายไว้ในพระธรรมเทศนาเรื่อง ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ว่า “นี่ที่ไปถึงพระตถาคตเจ้าอย่างนี้ ไปถึงธรรมกายเช่นนี้ไม่ได้ไป ทางอื่นเลย ไปทางปฐมมรรค ไปกลางดวงธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐาน (ดว…
เนื้อหาทางศาสนาแสดงถึงการค้นหาวิธีการฝึกใจตามทางสายกลางที่ถูกอธิบายโดยหลวงพ่อวัดปากน้ำ ผ่านพระธรรมเทศนาเรื่อง ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของศูนย์กลางกายและการปฏิบัติที่ถูกต้องตามอริ
พระบรมปฏิทินฉบับแปล ภาค ๑๗ - หน้าที่ 92
94
พระบรมปฏิทินฉบับแปล ภาค ๑๗ - หน้าที่ 92
…หลาย บท ๔ ประเสริฐฯ, บรรดา ธรรมทั้งหลาย วิวาทประเสริฐฯ, บรรดาสัตว์ ๒ เท้า และ (อุปธรรมทั้งหลาย) พระตถาคตผู้มิ ัญญประเสริฐ; ทางนั้นเท่านั้น เพราะความหมดจด แห่งทัศนะ ทางอื่นไม่มิ เพราะฉะนั้น ท่าน ทั้ง…
…พระพุทธเจ้าทรงสอนเกี่ยวกับการเลือกทางที่ถูกต้องเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์ โดยแนะนำให้ผู้ปฏิบัติตามคำสอนของพระตถาคต และทำความเพียรเพื่อหลุดพ้นจากความทุกข์และอุปสรรคของมาร. การดำเนินชีวิตตามมรรคจะนำไปสู่การสิ้นสุดแห่…