ธัมม จัก กัป ป วัต ตน สูตร (๒) : หน้า 377/607

ธัมม จัก กัป ป วัต ตน สูตร (๒) ๓๗๖ สัญญา สังขาร วิญญาณ ของกายมนุษย์ ของกายมนุษย์ละเอียด กายทิพย์ กายรูปพรหม กายอรูปพรหมทั้งหยาบ และละเอียด เห็นเบญจขันธ์ทั้ง ๕ เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เห็นด้วยตา ธรรมกาย ตามนุษย์ไม่สามารถเห็น ไม่ว่าจะเป็นตาของกายทิพย์ พรหม อรูปพรหมก็เห็นไม่ได้ เพราะยังตกอยู่ในไตรลักษณ์ ยังเป็นขั้นสมถะอยู่ พอถึงกายพระธรรมกายจึงเป็นขั้นวิปัสสนา ท่านก็อาศัย ธรรมจักษุ และญาณทัสสนะของธรรมกายดู เบญจขันธ์ทั้ง ๕ ว่าเป็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เห็นจริงๆ เห็นชัดเจนทีเดียว รู้ด้วยญาณของพระตถาคตเจ้า ธรรมกายนั่นแหละ เป็นตัวของ พระตถาคตเจ้า เห็นความทุกข์ตั้งแต่กายมนุษย์ ที่เป็น ชาติปิ ทุกฺขา ชราปิ ทุกฺขา เกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นทุกข์อย่างไรก็รู้หมด สาเหตุที่ทําให้เกิดทุกข์เรียกว่า สมุทัย มีอะไรบ้าง ตั้งแต่ กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา ธรรมกายก็เห็นแจ้งหมด เมื่อ เห็นจึงรู้ เมื่อรู้จึงหาทางที่จะสลัดให้หลุดจากตัณหาเหล่านั้น ด้วยการหยุดใจ เรียกว่า นิโรธ ดังนั้นหยุดจึงเป็นตัวสำเร็จ เมื่อพระพุทธองค์ทรงแสดงอย่างนี้ ท่านพระอัญญา โกณฑัญญะ ท่านก็พิจารณาเห็นตามว่า “ยงกิญจิ สมุทยธมฺม สพฺพนต์ นิโรธธมฺม สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา