พระเถระ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 14 / 42

ธรรมะเพื่อประช พระอัญญาโกณฑัญญะ ผู้รัตตัญญู (๒) ๒๕ พระเถระออกมาจนพระอาทิตย์ขึ้น ก็คิดว่า ปกติพระเถระเป็นผู้ ที่ตรงต่อเวลา แต่วันนี้ทำไมท่านยังไม่ออกจากบรรณศาล…

พระอัญญาโกณฑัญญะเป็นพระเถระที่มีความสำคัญและตรงต่อเวลา แต่วันหนึ่งท่านได้เข้าสมาธิและปรินิพพาน ทำให้ช้างและสัตว์ต่างๆ ในป่าหิมพ…

…งท่านผ่องใสยิ่งนัก อิริยาบถ ของท่านก็งดงาม ท่านบวชเพราะใคร ใครเป็นศาสดาของท่าน ท่านชอบใจธรรมของใคร” พระเถระตอบว่า “พระสัมมา สัมพุทธเจ้าเป็นศาสดาของเรา เราชอบใจธรรมของพระพุทธเจ้า พระองค์นั้น” อุปติสสมาณพถามต่…

ในเนื้อหานี้นำเสนอการเดินทางของอุปติสสะและพระอัสสชิเถระในการแสวงหาความรู้จากพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการหลุดพ้นจากทุกข์ โดยมีอุปติสสะได้พบกับพระอัสสชิเถระและเกิดความเลื่อมใสในอาจารย์ของท่าน ทำให้มีการตั้งค

…อว่า “ขอท่านจงกล่าวธรรมตามความพอใจเถิด จะน้อยหรือมากก็ตาม การแทงตลอดธรรมนั้นเป็นภาระของข้าพเจ้าเอง” พระเถระจึง ได้กล่าวสอนว่า “เย ธมฺมา เหตุปปภวา เตสญฺจ โย นิโรโธ จ เตส เหตุ ตถาคโต เอววาที มหาสมโณ” “ธรรมเหล่…

เนื้อหาพูดถึงการสอนธรรมของพระเถระซึ่งมีเนื้อหาที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับเหตุและผลของทุกข์ และการดับทุกข์ ซึ่งอุปติสสะ ผู้ฟังธรรมจะมีดวงตาเห็…

…นเข้า จึงลุกไปกล่าวเชื้อเชิญให้ ท่านเข้ามาฉันภัตตาหารในบ้านร่วมกับพระบรมศาสดา และ เหล่าภิกษุสงฆ์ แต่พระเถระเป็นผู้ประพฤติธุดงค์คุณข้อ บิณฑบาตเป็นวัตร ฉะนั้นท่านจึงตอบปฏิเสธอุบาสก และเมื่อ ท่านได้รับอาหารแล้ว…

…นี้พูดถึงการบิณฑบาตของพระมหานิสภเถระ ที่ได้รับเชื้อเชิญให้ไปรับประทานอาหารที่บ้านของเวเทห์อุบาสก แต่พระเถระปฏิเสธ เพราะยึดถือวัตรปฏิบัติด้วยการธุดงค์. เมื่ออุบาสกสงสัยในคุณธรรมของพระมหานิสภเถระเกี่ยวกับการไม…

…ปเถระ(๑) ๔๑ เท่านั้น” จากนั้นพระองค์ก็พรรณนาคุณของพระมหานิสภเถระ ประหนึ่งจะทํามหาสมุทรให้เต็ม เรามา พระเถระท่านเป็นผู้ถือธุดงควัตร ๑๓ อย่าง ศึกษาดูว่าคืออะไร และมีอะไรบ้าง ธุดงค์ คือ องค์คุณหรือข้อ วัตรปฏิบั…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับคุณสมบัติของพระมหานิสภเถระ ควบคู่ไปกับการอธิบายธุดงควัตร 13 ประการที่ถือเป็นอุบายในการขัดเกลากิเลส สำหรับภิกษุผู้มุ่งมั่นในทางธรรม ซึ่งช่วยส่งเสริมให้มีความมักน้อยสันโดษ และเน้

…ัตติกาล ท่านได้เป็นผู้ที่พระบรมศาสดาทรงยกย่องว่า มีคุณธรรมเสมอกับพระพุทธองค์ ตามตำราได้บันทึกไว้ว่า พระเถระสามารถครองสังฆาฏิ ผืนเดียวกับที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้ ภิกษุสงฆ์ทั่วไป ไม่สามารถครองสังฆาฏิของพระ…

พระมหากัสสปเถระได้อธิษฐานจิตเพื่อความเป็นเลิศแห่งภิกษุในทางธรรม ท่านเป็นที่ยกย่องว่าเป็นผู้มีคุณธรรมอันเลิศและสามารถใช้สังฆาฏิของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ เนื่องจากการฝึกฝนตนเองและการสร้างบุญตลอดอดีตชาติ

ธรรมะเพื่อประชาll พระมหากัจจายนเถระ ๕๓ ทุกครั้งที่ท่านทำบุญ ท่านจะตั้งจิตอธิษฐานไว้ทุกๆ ครั้ง พระเถระ รูปนี้ก็คือ พระมหากัจจายนเถระ ท่านได้บำเพ็ญกุศลต่างๆ มากมายกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในอดีตมาหลายพระองค…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการทำบุญและการอธิษฐานจิตที่พระมหากัจจายนเถระ ได้บำเพ็ญกุศลมาในอดีต ซึ่งส่งผลให้ท่านมีโอกาสได้ไปเสวยทิพยสมบัติในเทวโลกและความปรารถนาในการได้ตำแหน่งที่สูงขึ้นในพุทธศาสนาอย่างย

…านั้นมีผม และหนวด ยาวประมาณ ๒ องคุลี ทรงบาตรและจีวรอันสำเร็จ ด้วยบุญฤทธิ์ และพุทธานุภาพได้เป็นเหมือนพระเถระบวชมาแล้ว 50 พรรษา เมื่อบวชเสร็จแล้ว วันหนึ่ง พระเถระได้กราบทูล พระบรมศาสดาว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริ…

…ฟังพระธรรมเทศนาและบรรลุถึงอรหัตตผลพร้อมกับเพื่อนอีก ๗ คน และได้รับการบวชจากพระพุทธองค์ด้วยบุญฤทธิ์. พระเถระได้กราบทูลถึงความต้องการของพระเจ้า เพื่ออภิวาทและฟังธรรม. บทนี้สะท้อนถึงการเผยแผ่พระธรรมที่มีพลังและ…

…ของเรา เมื่อเธอไปถึงที่นั่นแล้ว พระราชาจักทรงเลื่อมใส” เมื่อได้รับมอบหมายจากพระพุทธองค์เช่นนั้นแล้ว พระเถระ พร้อมกับเพื่อนสหธรรมิกทั้ง ๘ รูป ก็ทูลลาออกเดินทางกลับไป กรุงอุชเชนี ท่านได้แสดงธรรมจนทำให้พระราชาท…

พระมหากัจจายนเถระได้รับการมอบหมายจากพระพุทธองค์ให้เผยแผ่พระศาสนา จนทำให้พระราชาทรงเลื่อมใสและพระศาสนาเติบโตในชนบท ท่านมีคุณสมบัติพิเศษโดดเด่นในการจำแนกธรรมและเป็นเอตทัคคะในการสอน ทำให้พระพุทธศาสนาแพร่

ธรรมะเพื่อประชาll พระปิลินทวัจฉะ(๑) ๑๔๑ โอวาทของพระเถระในชาติก่อนๆ เกิดความรักนับถือท่านมาก จึงมักจะเข้ามาหาพระเถระทั้งเวลาเช้าและเย็น พระบรม ศาสดามองย้อนไ…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับโอวาทของพระเถระในอดีตที่มีความรักและเคารพจากผู้คนและเทวดา พระบรมศาสดาได้เห็นความปรารถนาของพระเถระในอดีตจึงสถาปนาท่า…

…๑) ๑๕๖ เตรียมอาสนะเป็นการใหญ่ นิมนต์ให้ท่านนั่งบนอาสนะด้วย ความเคารพนอบน้อม ภิกษุณีทั้งหมดเข้ามากราบพระเถระ แล้วพากันหาที่นั่งเพื่อฟังธรรม พระเถระได้เทศน์ให้ภิกษุณีฟังเป็นลักษณะปุจฉาวิสัชนา พระเถระได้เทศน์เร…

… และอายตนะภายนอก ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เมื่อสิ่งเหล่านี้เกิดการกระทบกันจะเกิดความรู้แจ้ง พระเถระได้ชี้ให้เห็นว่าอายตนะนั้นไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเสริมว่าไม่ควรเห็นสิ่งที่ไม่เที่ยงว่าเป็นเรา เป็นตั…

…องเป็นของไม่เที่ยง มีการแปรเปลี่ยนไปเป็นธรรมดา เพราะ แสงประทีปจะมีได้นั้น ก็ต้องอาศัยไส้ และน้ำมัน” พระเถระจึงสรุปว่า “ข้ออุปมานี้ก็เหมือนกัน ผู้ใดกล่าวว่า อายตนะภายใน 5 ของเราเป็นของไม่เที่ยง เราอาศัยอายตนะ…

ในบทนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบระหว่างการจุดประทีปและความไม่เที่ยงของชีวิต โดยนำเสนอว่าทุกสิ่งรวมถึงเวทนา ล้วนมีการแปรเปลี่ยนไม่คงที่ เถระชี้ให้เห็นว่าแม้ว่าแสงประทีปจะดูเหมือนนิ่ง แต่ก็ต้องพึ่งพาน้ำมัน

ธรรมะเพื่อประชll พระนันทกเถระ(๑) ១៥៨ อายตนะภายในนั้น จึงดับไปด้วย” พระเถระรับว่า “ถูกต้อง” แล้ว กล่าวเปรียบเทียบต่ออีกว่า “ราก ลำต้น กิ่ง ใบ ของต้นไม้ใหญ่ เป็นของไม่เที่ยง มี…

บทความนี้พูดถึงการเปรียบเทียบระหว่างอายตนะภายในและภายนอก รวมถึงแนวคิดเรื่องความไม่เที่ยงของสิ่งต่างๆ โดยพระนันทกเถระได้ชี้ให้เห็นว่าทุกสิ่งล้วนแต่มีการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะเวทนาที่เกิดจากอายตนะภายนอกนั

ธรรมะเพื่อประชาll พระนันทกเถระ(๑) ១៥៩ พระอริยสาวก ผู้เห็นแจ้งด้วยปัญญาตามความเป็นจริง” เมื่อ พระเถระสอนธรรมะแก่ภิกษุณีเสร็จแล้ว จึงให้พวกเธอกลับไป ภิกษุณีสงฆ์ต่างชื่นชมยินดีในพระธรรมที่พระเถระแสดง จึง…

เรื่องราวที่พระนันทกเถระสอนธรรมแก่ภิกษุณีจนได้รับการยกย่องจากพระพุทธองค์ในความสามารถในการแสดงธรรม และภิกษุณีหลายรูปได้บรรลุอรหัตตผลหลังจากฟังธรรมซ้ำอีกครั้ง นับว่าเป็นความสามารถเฉพาะตัวที่เลื่องลือในห

…ถึงนัยของพระพุทธองค์ กล่าวคือ ผู้รู้ เขาแค่เตือนแบบสะกิดกันนิดเดียว ก็สามารถ เข้าใจได้อย่างแจ่มแจ้ง พระเถระรู้ตัวเช่นนี้เกิดความสลดสังเวช ใจว่า ที่ผ่านมาตนเองเปรียบเหมือนคนเลี้ยงโค แต่ไม่เคยดื่ม กินปัญจโครส …

พระโปฐิลเถระเป็นสาวกของพระพุทธองค์ที่ทุ่มเทให้กับการสอนธรรมะแก่ลูกศิษย์ แต่ท่านกลับละเลยการฝึกฝนตนเองจนถูกพระบรมศาสดาตักเตือนให้ตระหนักว่าความรู้ที่มีไม่เกิดผลหากไม่ปฏิบัติจริง ท่านจึงต้องมาพิจารณาดูว

… เพราะรู้ว่าท่านเป็นพระธรรมกถึกผู้มีชื่อเสียงมาก และที่ท่าน เหล่านั้นได้บรรลุธรรมาภิสมัยก็เพราะอาศัยพระเถระเป็นอาจารย์ ดังนั้น ต่างเกรงว่าสิ่งที่แนะนำไปจะเป็นการเอามะพร้าวห้าว ไปขายสวน เมื่อไม่มีใครแนะนำ สุด…

…จะไม่จำได้ อย่างไรก็ตามมีคนจำท่านได้และไม่กล้าแนะนำธรรมะให้ เนื่องจากตนเองได้บรรลุธรรมจากการศึกษากับพระเถระ ท้ายที่สุดท่านจึงขอความรู้จากสามเณรน้อยอายุ 7 ขวบ ผู้ซึ่งเป็นอรหันต์ พระโปฐิลเถระแม้มีภูมิรู้ภูมิธร…

…าทวารทั้งหก แม้ ท่านจงปิดทวารทั้ง ๕ แล้วเปิดมโนทวาร กำาหนดใจให้หยุดให้นิ่ง อยู่ที่ตรงนั้น” เนื่องจากพระเถระเป็นพหูสูต ทรงพระไตรปิฎกมาหลาย ภพหลายชาติ นัยที่สามเณรให้จึงเป็นประดุจการลุกโพลงขึ้น ของดวงประทีป ท่…

ในจอมปลวกที่มีช่อง 5 ช่อง พระโปฐิลเถระได้สอนให้ปิดทวารเพื่อเปิดมโนทวาร และขัดเกลาจิตใจจนเกิดภาวนามยปัญญา เข้าถึงสัจธรรมและบรรลุเป็นพระอรหันต์ ความเพียรนำมาซึ่งความรู้แจ้ง.

…ากันไป ฟังธรรมที่วิหารเป็นประจำมีการฟังธรรมทั้งกลางวันและกลางคืน คืนวันหนึ่ง หลังจากเลิกฟังธรรมแล้ว พระเถระทั้งหลายต่างพา กันกลับไปสู่ที่พักของท่าน ส่วนพระบวชใหม่ก็นอนปะปนอยู่กับพวกอุบาสก งนอน ค้างที่วัดอยู่…

ในบทความนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีความใฝ่รู้และการศึกษาในธรรมะ ซึ่งสามารถยกระดับคุณค่าในชีวิตผู้คนได้ โดยมีตัวอย่างจากสามเณรราหุลที่แสดงถึงความถ่อมตนและความอ่อนน้อม ทั้งยังเน้นการฟังธรรมจากผู้รู้แ

…ะตรัสถามพระสารีบุตรเถระว่า “ดูก่อนสารีบุตร เธอรู้หรือไม่ว่า เมื่อคืนนี้ สามเณรราหุลไปนอนอยู่ที่ไหน” พระเถระทูลว่า “ข้าพระองค์ไม่ทราบ พระเจ้าข้า” “ดูก่อนสารีบุตร เมื่อคืนนี้ ราหุลไปนอนอยู่ในวัดกุฎีของเรา ถ้าพ…

ในเรื่องนี้ พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า สามเณรราหุลโอรสของตถาคตถูกทอดทิ้ง และทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อให้พระภิกษุใกล้ชิดและดูแลสามเณร โดยปรับให้มีการพักร่วมกันในคืนแรก จนรู้ถึงความสำคัญของการดูแลผู้ที่มาเป็นสาม

…ินจงกรม โรคลม เสียดท้องก็เกิดขึ้นกับท่าน สามเณรจึงเรียนถามพระอาจารย์ว่า “จะให้ช่วยรักษาอย่างไรบ้าง” พระเถระบอกว่า “ถ้าหากได้ดื่มน้ำ จากสระอโนดาต ก็จะหายเป็นปกติ” สามเณรจึงอาสาจะไปเอา น้ำจากสระอโนดาตมาถวาย แล…

เรื่องนี้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมะในการสร้างความสงบสุขให้กับสังคม โดยยกตัวอย่างสุมนสามเณรที่มีความศรัทธาและสามารถบรรลุธรรมถึงพระอรหันต์ได้แม้อายุยังน้อย สะท้อนให้เห็นถึงพลังแห่งความดีและการสั่งสมบุญใน