หน้าหนังสือทั้งหมด

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
230
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ภสฺสติ อตฺถงฺคเมติ ของตก พระอาทิตย์ตก ปตติ ของตก ปปตติ ตกลงไป ปฏิชานาติ ตกลงยอมรับ ๖๓. ปหรติ ตีคน ตีสัตว์ เตะ ถีบ อาโกเฏติ ตีกลอง อคฺฆาเปติ ตีราคา ๖๔. คณฺหาติ รับของทั่วไป ปริคณฺหาติ รับประเคน รับแบบมีพิธี…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำเพื่อเป็นแนวทางในการเรียนรู้การแปลคำศัพท์และวลีสำคัญในภาษาไทยเป็นมคธ โดยนำเสนอคำแปลและความหมายที่เกี่ยวข้อง รวมถึงตัวอย่างการใช้งานในชีวิตจริง เช่น การแสดงออกในสถานการณ์
การฟื้นฟูจิตใจในการปฏิบัติธรรม
147
การฟื้นฟูจิตใจในการปฏิบัติธรรม
…เพราะจะมี ภาพต่างๆ เกิดขึ้นจากกาลเวลาที่ผ่านมา เป็นเรื่องภารกิจการงาน ที่เราได้เคยไปเกี่ยวข้องกับคน สัตว์ สิ่งของ อะไรต่างๆ เหล่านั้น มาฉายให้เห็น ก็เลยพยายามลุ้น เร่ง เพ่ง จ้อง แล้วในที่สุด ก็ไม่สมหวัง กว…
บทความนี้กล่าวถึงการทำให้จิตใจฟื้นคืนกลับมาในการปฏิบัติธรรม หลังจากที่มีการชะล่าใจและลืมเลือนในความมุ่งมั่น เมื่อเวลาผ่านไปทำให้เกิดความยากลำบากในการกลับไปสู่การปฏิบัติ โดยมีการพูดถึงภาพความทรงจำที่เก
ธรรมชาติและลักษณะของใจในมนุษย์
18
ธรรมชาติและลักษณะของใจในมนุษย์
…่างกายและใจ จึงได้ชื่อว่าเป็นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ เมื่อเป็นมนุษย์ก็สามารถฝึกสมาธิได้ ซึ่งต่างจากสัตว์ทั่วไป ในโลกที่แม้มีทั้งร่างกายและจิตใจ แต่ก็ไม่สามารถจะฝึกสมาธิได้ 1.2.1 ธรรมชาติของใจ 1.2 ลักษณะขอ…
…ให้เห็นว่ามนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีคุณสมบัติทั้งทางกายและจิตใจ และสามารถศึกษาและฝึกสมาธิได้ในขณะที่สัตว์ไม่สามารถทำได้ อธิบายถึงการทำงานของใจในการรับรู้ข้อมูลผ่านประสาททั้ง 5 และความสามารถในการตัดสินใจว่า…
การปรับใจเพื่อการฝึกสมาธิ
35
การปรับใจเพื่อการฝึกสมาธิ
…วามสำคัญของการปรับใจ ในวิถีชีวิตประจำวันมีเครื่องดึงใจเราออกจากตัวมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวของคน สัตว์ สิ่งของ การงานต่างๆ เป็นต้น เรื่องราวต่างๆ เหล่านี้มีผลทำให้สภาพจิตใจของเราไม่เหมาะกับการปฏิบัติธรร…
บทที่ 3 ของหนังสือพูดถึงความสำคัญของการปรับใจเพื่อการฝึกสมาธิ อธิบายว่าการปรับใจคือการเปลี่ยนแปลงสภาวะของใจให้เหมาะสมกับการมีสมาธิ โดยต้องทำให้ใจแช่มชื่นและเบิกบาน และลดการฟุ้งซ่านจากสิ่งต่างๆ ที่รบกว
ประเภทของการปรับใจ
36
ประเภทของการปรับใจ
….1 วิธีการปรับใจในการดำรงชีวิตประจำวัน เนื่องจากในแต่ละวัน วิถีชีวิตของเราจำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับคน สัตว์ สิ่งของ ตั้งแต่เช้าจรดค่ำ ซึ่งทำให้อารมณ์ของเรามีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงอยู่เสมอๆ บางครั้งก็สุข เบิกบา…
การปรับใจเพื่อการทำสมาธิสามารถแบ่งเป็น 2 แบบ คือ การปรับใจในการดำรงชีวิตประจำวัน เพื่อให้เราสามารถรักษาสภาวะใจให้คงที่ขณะเผชิญเหตุการณ์ต่างๆ และการปรับใจในขณะทำสมาธิ ซึ่งจะช่วยเตรียมใจเข้าสู่สภาวธรรม
มุมมองชีวิตและการมองโลก
37
มุมมองชีวิตและการมองโลก
…ัตภาพร่างกาย เราไม่ควรยึดติด ทุกข์ กังวล เครียด กับการแสวงหา หรือการได้มามากจนเกินไป เรื่องราวของคน สัตว์ สิ่งของรอบๆ ตัวเรา ก็เช่นเดียวกัน มีการเปลี่ยนแปลงไปเสมอ ลูกเรา ภรรยาเรา เพื่อนเรา สิ่งของของเรา เร…
บทความนี้เล่าถึงผู้เฒ่าเจนโลกที่สอนให้มองโลกและชีวิตอย่างเป็นกลาง แม้ในสิ่งไม่ดีอาจมีสิ่งดีซ่อนอยู่ และในสิ่งดีอาจมีสิ่งไม่ดี การมองมนุษย์เป็นเพื่อนร่วมทุกข์จะช่วยให้ใจเราสบาย การมองให้โลกว่างเปล่ายัง
การทำสมาธิและการแผ่เมตตา
40
การทำสมาธิและการแผ่เมตตา
…เบิกบาน และยังเหมาะสำหรับคนที่มักหงุดหงิด โกรธง่าย และมักมีอารมณ์ค้างเกี่ยวกับเรื่องความไม่พอใจในคน สัตว์ สิ่งของ ที่อยู่รอบตัว แล้วนำมาคิดต่อในขณะ ทำสมาธิ ดังตัวอย่างต่อไปนี้ ตัวอย่างที่ 1 “ทำใจให้เป็นกุศ…
…รแผ่เมตตายังช่วยให้ใจขยาย เบิกบาน เหมาะสำหรับคนที่หงุดหงิดหรือเครียด การแผ่เมตตาให้ทั้งตัวเองและสรรพสัตว์ช่วยให้จิตใจมีความสุขและปลอดภัยทำให้ทุกคนเข้าถึงความสงบและสันติในชีวิตได้อย่างแท้จริง.
การใช้คำภาวนาในสมาธิ
59
การใช้คำภาวนาในสมาธิ
…มีสภาพซัดส่าย และคิดไปในเรื่องราวต่างๆ ความคิดที่ปรากฏออกมาพร้อมกับใจที่ซัดส่าย บางครั้งก็เป็นภาพคน สัตว์ สิ่งของ สถานที่ หรือ บางครั้งก็ เป็นเสียงต่างๆ ปรากฏขึ้นมากมาย ในการปฏิบัติสมาธิเพื่อให้ใจของเราสงบ…
บทที่ 5 นี้จะกล่าวถึงความหมายและความสำคัญของการใช้คำภาวนาในขณะทำสมาธิ โดยเฉพาะในเวลาที่จิตใจวุ่นวายและฟุ้งซ่าน เมื่อใช้คำภาวนาจะช่วยให้ใจมุ่งมั่นและเกาะอยู่ที่ศูนย์กลางกายได้ดียิ่งขึ้น การบริกรรมหรือก
การวางใจและการปรับใจในการฝึกสมาธิ
90
การวางใจและการปรับใจในการฝึกสมาธิ
… ใจที่นิ่งๆ ในเบื้องต้นจะเหมือนว่างๆ โปร่งๆ โล่ง เบา สบาย ว่างจากเรื่องราวทั้งหลายทั้งปวง ว่างจากคน สัตว์ สิ่งของ มีความรู้สึกว่าเรามีสติระลึกอยู่กับตัวของเรา กายของเรา และให้ทำความรู้สึกผ่อนคลาย สบายๆ ใจก…
การปรับใจในระหว่างการนั่งทำสมาธิช่วยให้เกิดความเบาสบาย ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญสำหรับการฝึกสมาธิ เมื่อเราวางใจอย่างพอดีก็จะรู้สึกว่าช่วงเวลาผ่านไปเร็วและทำให้เกิดความสนุกและผ่อนคลาย การรวบรวมใจที่เบาและใส
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
29
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
…บบนี้ และทำให้ความสงบสุขของเราขึ้นอยู่กับสิ่งภายนอก ความอยากในกามทำให้เราต้องแสวงหา ต้องการได้บุคคล สัตว์ สิ่งของ เป็นความรู้สึกว่ายังขาด เหลือ ไม่พอใจ เป็นการผลักเวลาปัจจุบัน ออกให้พ้นตัว ต่างไปจากอารมณ์ท…
การปฏิบัติสมาธิที่ดีต้องเริ่มจากใจที่พ้นจากกามฉันทะ ซึ่งเป็นต้นเหตุของความอยากและความไม่พอใจในชีวิต เรามักแสวงหาความสุขจากสิ่งภายนอก แต่สิ่งที่ทำให้เราไม่พอใจนั้นเป็นความคิดที่ไม่เที่ยง ความต้องการเหล
พยาบาทและวิธีแก้ไขในสมาธิ
41
พยาบาทและวิธีแก้ไขในสมาธิ
…มีตั้งแต่ ความไม่พอใจ ขัดใจ ตัวเอง เพื่อนร่วมงาน พ่อ แม่ พี่ น้อง ตลอดจนสภาพดินฟ้าอากาศ สภาพแวดล้อม สัตว์ สิ่งของต่างๆ ดูเหมือนมีหลากสิ่งที่คอยทำใจของเราให้คุกรุ่นอยู่บ่อยๆ สิ่งเหล่านี้เองที่ทำให้หลายๆ ครั…
ในบทนี้กล่าวถึงอารมณ์พยาบาทที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันและผลกระทบต่อการทำสมาธิ พยาบาทเป็นอุปสรรคที่ทำให้ใจไม่สงบ ซึ่งจำเป็นต้องรู้จักและกำจัดเพื่อช่วยในการเข้าถึงความสุขจากสมาธิ พระพุทธองค์ได้เปรียบเทีย
การพัฒนาจิตด้วยเมตตาภาวนา
45
การพัฒนาจิตด้วยเมตตาภาวนา
1. การกำหนดนิมิตในเมตตาเป็นอารมณ์ 2. การประกอบเนืองๆ ซึ่งเมตตาภาวนา 3. การพิจารณาถึงความที่สัตว์มีกรรมเป็นของๆ ตน 4. การทำให้มากซึ่งการพิจารณา 5. ความมีกัลยาณมิตร 6. การพูดแต่เรื่องที่เป็นที่สบาย …
…ต่อเนื่องและการแผ่เมตตาไปทั่วทิศนั้นเป็นวิธีการที่จะช่วยทำให้จิตใจปราศจากพยาบาท โดยถือความรักใคร่ต่อสัตว์ทุกชนิดเป็นหลัก นอกจากนี้ยังพูดถึงการเจริญเมตตาในระดับที่สูงขึ้น ซึ่งสามารถแผ่ไปยังผู้ที่ไม่ชอบและมี…
อุปสรรคและวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
101
อุปสรรคและวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
…ืดมาก มืดมั่ง มืดมัว และจะเริ่มสลัวๆ แล้วก็เป็นเหมือนฟ้าสางๆ จะเริ่มเห็นภาพ อาจเป็นภาพที่เราคุ้น คน สัตว์ สิ่งของ สิ่งที่ไม่ได้เรื่องได้ราว สิ่งที่ค้างอยู่ในใจจะปรากฏ ซึ่งทำให้เข้าใจว่านั่งสมาธิแล้วไม่ได้ผ…
ในบทนี้กล่าวถึงอุปสรรคที่นักปฏิบัติสมาธิพบ เช่น ความมืดที่เกิดขึ้นเมื่อเริ่มนั่งสมาธิ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นหลายลักษณะ และวิธีการในการแก้ไขอุปสรรคเหล่านั้น โดยการไม่คาดหวังในความมืด ให้ยอมรับและค่อยๆ ใ
การเห็นภาพองค์พระภายในและการเข้าใจในธรรมะ
69
การเห็นภาพองค์พระภายในและการเข้าใจในธรรมะ
…อย่างหนึ่งคือ เมื่อแสงสว่างเกิดขึ้น แสงสว่างเป็นเครื่องมือเป็น อุปกรณ์ให้เราได้เห็นนิมิต ได้เห็น คน สัตว์ สิ่งของ เราไม่ได้ติดในแสงสว่างนั้น เพราะแสงนั้นมีเพียงแค่ให้ เห็นให้ดูเท่านั้น เมื่อแสงสว่างเกิดขึ้…
บทความนี้พูดถึงวิธีการเห็นภาพองค์พระภายในผ่านการปฏิบัติธรรม การเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเห็นนิมิต และสิ่งที่จะช่วยให้การเห็นภายในดีขึ้น รวมถึงการเน้นความต่อเนื่องและความสบายใจ ซึ่งจะช่วยให้การนึกถึ
ลักษณะของประสบการณ์ภายในในการนั่งสมาธิ
82
ลักษณะของประสบการณ์ภายในในการนั่งสมาธิ
…อท้นขึ้นมาตอนนี้ เป็นความสุขที่ไม่เคยพบเห็น ไม่เคยได้รับ สุขอย่าง ปลอดโปร่ง ปลอดกังวล ไม่มีเรื่องคน สัตว์ สิ่งของ เข้ามารบกวนใจ ราวกับนั่งอยู่คนเดียวในโลก โดยมี ตัวของเราเป็นศูนย์กลางของสรรพสิ่งทั้งหลาย เป…
การนั่งสมาธิช่วยให้ใจนิ่งและสบาย เมื่อสามารถบรรลุถึงสภาวะนี้ ร่างกายและใจจะรู้สึกละเอียดอ่อน โปร่งเบา และมีความสุขที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยการหยุดนิ่งแนบแน่น โดยไม่ต้องบังคับใจจะสบายและขยายใหญ่ขึ้น ทำให้ป
ความสว่างและการหยุดนิ่งในใจ
83
ความสว่างและการหยุดนิ่งในใจ
…ได้นึก ก็สามารถเห็นได้จนกลมกลืนกันไปกับชีวิตประจำวัน เช่นเดียวกับลืมตาแล้วมองเห็น ท้องฟ้า ต้นไม้ คน สัตว์ สิ่งของ ฉะนั้น ถ้าสามารถทำให้หยุดนิ่งยิ่งขึ้นไปอีก จุดสว่างจะยิ่งขยายตัวกว้างออกไป ใหญ่โตเท่ากับพระ…
เมื่อหยุดได้ที่ความสว่างจะบังเกิดที่ศูนย์กลางกาย การหยุดนิ่งจะนำมาซึ่งความสุข ความแจ่มใส ความรู้สึกเบิกบานภายใน เป็นกระบวนการที่คล้ายกับการตกวูบลงไปในศูนย์กลางกาย ซึ่งจะทำให้พบความบริสุทธิ์และความสุขท
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
65
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
…นรูป แจ้ง คือ แจ่มแจ้งโดยสามัญลักษณะว่า เป็นของไม่เที่ยง เต็มไปด้วยทุกข์และเป็นอนัตตาคือไม่ใช่ตัวตน สัตว์ บุคคล เรา เขา วิปัสสนาคำนี้ แปลตามศัพท์ว่า เห็นแจ้ง เมื่อแยกออกจากกันจึงได้คำว่า เห็น กับคำว่า แจ้ง…
วิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นการเห็นวิเศษและแจ้ง โดยพระมงคลเทพมุนีอธิบายว่าหมายถึงการเห็นความจริงของสิ่งทั้งหลาย เช่น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา การเห็นด้วยตาธรรมกายเป็นการรู้ที่ตรงตามความจริง แล้วกล่าวถึงวิธีการศ
การทำความสะอาดและการเตรียมตัวก่อนปฏิบัติธรรม
88
การทำความสะอาดและการเตรียมตัวก่อนปฏิบัติธรรม
…่องของการฝึกจิตที่ต้องอาศัย ความละเอียดอ่อน ก็จะสามารถทำได้ดีด้วย 4.6 มีอัชฌาสัย 6 ประการ ของพระโพธิสัตว์ อัธยาศัย 6 ประการนี้ เป็นอุปนิสัยของพระโพธิสัตว์ ที่ทำให้ฝึกปฏิบัติสมาธิได้ดี 1. อโลภัชฌาสัย พระโพธ…
…ของการทำความสะอาด ทั้งภายนอกและภายใน ซึ่งส่งผลต่อการปฏิบัติธรรมอย่างยิ่ง อัชฌาสัย 6 ประการของพระโพธิสัตว์ เช่น อโลภะ อโทสะ และอโมหะ ก็ช่วยให้การฝึกจิตมีประสิทธิภาพมากขึ้น ข้อมูลเพิ่มเติมสามารถอ่านได้ที่ dm…
จริตและสาเหตุแห่งการเกิดจริตต่างๆ
99
จริตและสาเหตุแห่งการเกิดจริตต่างๆ
…้วยการฆ่า การทำลาย การจองจ๋ามา ในชาติก่อน ในขณะบำเพ็ญกุศล ทำไปโดยไม่ได้คำนึงถึงเหตุผลในการ จุติมาจากสัตว์ กระทํา เพียงทํากันตามธรรมเนียมประเพณีที่เคยทำกันมา เดรัจฉาน ทำไปตามสมัยนิยม หรือเกิดความสงสัยในผลขอ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ซึ่งมีสาเหตุมาจากกรรมในอดีตชาติ อธิบายถึงการเกิดจริตต่างๆ เช่น ราคจริต โทสจริต และโมหจริต พร้อมทั้งการบำเพ็ญกุศลที่มีผลต่อจริตในคน โดยระบุถึงพระรัตนตรัยและกรรมนำไปสู่จุติ
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
111
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
… การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกาย จนกระทั่งเห็นเป็นแต่เพียง โดยปราศจากความจำาว่าเป็น ชาย หญิง สัตว์ บุคคล เรา เขา กัมมัฏฐานที่เหมาะกับจริตทั้ง 6 ท่านจัดเป็นหมวดไว้ 5 หมวด รวมกัมมัฏฐานที่เหมาะสมกับจริ…
บทความนี้กล่าวถึงพุทธิจริตที่เกี่ยวข้องกับการเจริญกัมมัฏฐาน 4 อย่าง ได้แก่ มรณานุสติ อุปสมานุสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา และจตุธาตุววัฏฐาน ซึ่งสนับสนุนให้มีการพิจารณาถึงคุณธรรมในการตอบแทนสังคม นอกจากนี้ยังแ