หน้าหนังสือทั้งหมด

ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
100
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
…สาสปสฺสาสวาโย ลมหายใจเข้าออก ซึ่งลักษณะและหน้าที่ของธาตุ 4 ได้กล่าวไว้แล้วในเรื่องจตุธาตุววัตถาน 2. อุปาทายรูป หมายถึง รูปที่อาศัยมหาภูตรูปเกิด (คุณสมบัติที่มีอยู่ในรูป) ถ้าไม่มี มหาภูตรูป อุปาทายรูปก็มีไม่ได้ …
…ที่มีผลกระทบต่อร่างกาย รวมถึงธาตุลมที่มีหลายลักษณะ เช่น อุทฺธงฺคมวาโยและอโธคมวาโย นอกจากนี้ยังพูดถึงอุปาทายรูปซึ่งหมายถึงรูปที่อาศัยมหาภูตรูปเกิด และประสาทสัมผัสที่เกี่ยวข้อง เช่น ประสาทตาและประสาทหู บทความนี้เ…
การปล่อยขันธ์ ๕
75
การปล่อยขันธ์ ๕
… น่ะคือร่างกาย ประกอบด้วยธาตุทั้ง ๔ ดิน น้ำ ไฟ ลม ผสมกันอยู่นี้ ถ้าว่าแยกออกไปก็เป็น ๒๔ มหาภูตรูป ๔ อุปาทายรูป ๒๔ เป็นรูป ๒๘ ประการดังนี้ นี่แหละมีรูปเท่านี้ เป็นเบญจขันธ์นี้ รูป ๒๘ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ นา…
บทความนี้นำเสนอวิธีการปล่อยขันธ์ ๕ ที่ไม่ใช่ของเล็กน้อยและไม่ใช่ของปล่อยง่าย ซึ่งถ้าปล่อยไม่ได้ก็จะเป็นทุกข์ แต่ถ้าปล่อยได้จะเป็นจัตุรัสในการใช้ชีวิต ขันธ์ ๕ ประกอบไปด้วย รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร และ
การปล่อยวางขันธ์ 5
111
การปล่อยวางขันธ์ 5
…น่ะคือร่างกายประกอบด้วยธาตุทั้ง 4 ดิน น้ำ ไฟ ลม ผสมกันอยู่นี้ ถ้าว่า แยก ออกไปก็เป็น 28 มหาภูตรูป 4 อุปาทายรูป 24 เป็นรูป 28 ประการดังนี้ นี่แหละมีรูปเท่านี้ เป็นเบญจขันธ์นี้ รูป 28 เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ นา…
การแบกขันธ์ 5 ทำให้เกิดทุกข์ หากไม่สามารถปล่อยวางได้ การปล่อยวางขันธ์นี้จะนำไปสู่ความสุข การเข้าใจในรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นสิ่งสำคัญเพื่อการปฏิบัติที่ถูกต้องในการปล่อยวางในชีวิตจริง การตั้ง
ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
115
ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
…จนเกินขีด หรือถูกร้อนจนเกินขีด ย่อมแตกสลายไป แต่ถ้าแยกโดยละเอียดแล้ว รูปนี้มีหลายประเภทด้วยกัน เช่น อุปาทายรูป เป็นต้น แต่ว่ายังไม่นำมาแสดงในที่นี้ การพิจารณา โดยสามัญลักษณะ พิจารณาไปๆ ละเอียดเข้า ซึ่งเข้าทุกที…
บทความนี้กล่าวถึงการเห็นขันธ์ 5 ผ่านทางธรรมจักขุ ซึ่งทำให้เข้าใจว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา โดยการพิจารณาองค์ประกอบที่เกิดขึ้นและดับไปเหมือนฟองน้ำ การเข้าใจลักษณะนี้ช่วยให้มองเห็นควา
นามรูปและสฬายตนะในพระพุทธศาสนา
213
นามรูปและสฬายตนะในพระพุทธศาสนา
…งขารขันธ์ (เจตนา ผัสสะ มนสิการ จัดเป็น สังขารขันธ์) รูป ได้แก่ มหาภูตรูป 4 และรูปที่อาศัยมหาภูตรูป (อุปาทายรูป) 24 มหาภูตรูป 4 คือ ธาตุ 4 ได้แก่ ปฐวีธาตุ คือ ธาตุดิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษ…
นามรูปในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็นนามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ย
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
12
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…า ฯ อุปอาปุพฺโพ ทา อาทาเน ๆ ตวาปัจจโย ฯ ปวตฺตนฺติ รูปนติ วิเสสน์ ฯ รูป์ อุปา...ปนฺติ ทวย์ ลิงคตโถ ๆ อุปาทายรูปนติ อลุตตสมาโส ฯ อญฺญตฺถ อุปาทารูปนฺติปี ฯ โจทน์ เปตวา วิสัชเชนฺโต อาห อทิตยา ฯ [8] เอว์ มหาภูเต....…
เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะกับปรัชญาในการศึกษามหาภูตาและอุปาทายรูป มีการวิเคราะห์ถึงภูตานิและรูปนิลีที่เกี่ยวข้อง มหาภูตาถูกกล่าวถึงในแง่มุมต่างๆ ที่สำคัญในการเข้าใจห…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
14
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…..ปนฺติ สัญญา ฯ ยนฺติ อุปา...วาติ กตฺตา ฯ นาติ ปฏิเสโธ ฯ เป็นจิต อุปาทิยตีติ กตฺตา ฯ ตเทวาติ สฤณี ฯ อุปาทายรูปนฺติ สัญญา ฯ อิตติ นตฺถิติ เหตุ ฯ ภูตานนฺติ นตฺถิติ สมปทาน ฯ ตพฺโพหารปุปสงฺโคติ นตฺถิติ กตฺตา ฯ อปร …
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอแนวคิดในเรื่องการตีความหมายของอุปาทา ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนการเข้าใจจิตและ สัญญา ต่างๆ โดยเชื่อมโยงกับภูตหรือองค์ประกอบของธรรมชาติและการปรากฏของรูปที่มีเหตุผล. งานนี้
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
276
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ีก็เป็นไปได้ เพราะฉะนั้น หทัยวัตถุนั้น เป็นวัตถุอื่นจากประสาท- รูปเป็นต้นนั้น บัณฑิตพึงทราบว่า เป็น อุปาทายรูป อาศัยมหาภูตรู) ก็หทัยวัตถุ นี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสวงหาคุณ อันยิ่งใหญ่ มิได้ตรัสไว้ในพระบาลีพระ …
เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับชีวิตรูปและความสำคัญของสหชาตธรรม ซึ่งประกอบด้วยการใช้ชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับอธิบายถึงการแสดงวัตถุทุกข์และการมีอยู่ของชีวิตนทรีย์ การเลี้ยงดูกัมมชรูปและความสัมพันธ์กับกรรมท
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
351
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
…อจิตและเจตสิกเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่รูปที่เกิดร่วม ๑ ๑ มหาภูตรูปเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่ อุปาทายรูป ๑ ในขณะปฏิสนธิ วัตถุและวิบากเป็นปัจจัยแก่กันและกัน ๑ ฯ อัญญมัญญปัจจัยมี ๓ อย่าง คือ ธรรมทั้งหลาย คื…
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงปัจจัยแก่นามรูปซึ่งมีความสำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ตามอาการ 8 อย่าง รวมถึงอธิปติปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย และอื่น ๆ ที่เป็นส่วนสำคัญในการเกิดนามรู
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
384
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…จจัยแก่นาม ในปวัติกาล เพราะฉะนั้น ท่าน อาจารย์จึงได้กล่าวไว้ว่า จิตตเจตสิกา อญฺญมญญ์ ดังนี้ ฯ อนึ่ง อุปาทายรูป ก็ไม่เป็นอัญญมัญญปัจจัยแก่นาม ในปวัติกาล เพราะฉะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า มหาภูตา อญฺญมญฺญ์ ดังนี้ ฯ มีค…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงอารมณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์สหชาตาธิบดี ซึ่งประกอบด้วยฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี ที่มีอำนาจร่วมกันในการเกิดนามร
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
191
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…เสติ ยถา จ สย์ เนว ยกโข น ปกขี สมาโน ยกฺขภาวมุปิ ปกฺขิภาวมุปิ ทสฺเสติ เอวเมว สย์ อนิลาเนว หุตวา นีล อุปาทายรูป ทสเสนฺติ อตานิ อโลหิตานิ อโนทาตาเนว หุตวา โอทาต์ อุปาทายรูป์ ทสฺเสนตีติ มายาการมหาภูตสามญฺญโต มหาภู…
บทความนี้สำรวจแนวคิดที่เกี่ยวกับมหาภูตสามัญในวิสุทธิมคฺคสฺส โดยเน้นการเชื่อมโยงของมหาภูตต่างๆ และการแสดงออกของวัสดุซึ่งมีอิทธิพลต่อสภาพร่างกาย รวมถึงอธิบายถึงการเกิดขึ้นและการเกิดขึ้นใหม่ของมหาภูต เนื
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
11
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ลักขณรสปจฺจุปฏฺฐานาน จตุธาตุววัฏฐาเน วุตฺตานํ ฯ ปทุฏฐานโต ปน ตา สพฺพาปี อวเสสธาตุตฺตย ปทฏฺฐานาฯ મૈં อุปาทายรูป จตุวีสติวิธี จกฺขุ โสต ฆาน ชิวหา กาโย รูป สทฺโท คนฺโธ รโส อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ หทย…
บทความนี้เกี่ยวกับ วิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งเป็นบทหนึ่งในพระธรรม ที่กล่าวถึงการจำแนกและอธิบายลักษณะของธาตุต่างๆในชีวิต ได้แก่ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ โดยประกอบด้วยธาตุทั้งสี่: ดิน, น้ำ, ไฟ, และ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
19
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ลรูป์ วาโยธาตุคฺคหเณน คริตเมว ฯ ตามา เตสุ เอกมปี วิสุ นตฺถิติ สนฺนิฏฐาน คติ ฯ อิติ อิท จตุวีสติวิธี อุปาทายรูป ปุพเพ วุตตจตุพิพิธภูตรูปญชาติ อฏฐวีสติวิธี รูป์ โหติ อนูนมนธิก ฯ ๑. ม. ยุ. วิการทสฺสนฺโต ฯ ๒. ม. อิ…
บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์รูปธรรมในแง่มุมต่าง ๆ โดยเน้นไปที่ความไม่เที่ยง การเปลี่ยนแปลง และหลักการที่เรียกว่าขนฺธนิทฺเทโส อธิบายลักษณะต่าง ๆ อย่างละเอียดว่า รูปแบบเฉพาะต่าง ๆ ประกอบขึ้นจากอะไร รวมถึงก
ใหญ่ คือคนเล่นกล
65
ใหญ่ คือคนเล่นกล
…้เห็นได้ว่าตก อิติ เพราะมีประโยครูปเดียวกัน เป็นที่เทียบอยู่ทั้ง ข้างหน้าและข้างหลัง ข้างหน้าคือ... อุปาทายรูป ทสฺเสนตีติ ข้างหลังคือ ทิฏฐิ น เทนตีติ ในที่นี้จึงแปลอย่างมี อิติ (เป็นเหตุ แปลว่า เพราะเหตุนั้น), …
ในบทนี้พูดถึงภูตใหญ่และการตีความหมายของมหาภูต ว่ามีการเข้ามาหรือตั้งอยู่ภายในและภายนอกกันไม่ได้ นอกจากนี้ยังได้มีการแยกและวิเคราะห์ภาษาศาสตร์ในประโยคต่างๆ เพื่อให้เข้าใจความหมายที่ถูกต้อง โดยเฉพาะในกร
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
21
วิทยาธรรมแปล ภาค ๓ ตอน ๑
…ล้วในอุตุกถาวุธฐาน แต่อาจโดยทีฐาน (คือเหตุใกล้) ธาตุทุกอย่างนั้นแต่มีธาตุที่เหลืออีก ๑ เป็นปฐวีฐาน [อุปาทายรูป] อุปาทายรูปมี ๒๕ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย รูป เสียง กลิ่น รส อิตถีธาราย ปรัสิธาย วิชิตธาย อากาสาธ รู…
บทนี้กล่าวถึงภูตรูปที่ประกอบด้วย ๕๗ รูปและอุปาทายรูปซึ่งมีจำนวน ๒๕ รูป ทั้งนี้ได้มีการอธิบายลักษณะต่าง ๆ ของอุปาทายรูป รวมถึงคุณสมบัติของตาและการทำงานขอ…