การเลี้ยงลูกให้เป็นคนดีตามแนวทางพระพุทธศาสนา : หน้า 29/50

2 หลวงพ่อตอบปัญหา พระภาวนาวิริยคุณ 2 หลวงพ่อตอบปัญหา พระภาวนาวิริยคุณ บทบาทสําคัญ สําหรับผู้เป็นพ่อ ในการจะเลี้ยงลูก ให้เป็นคนดี คาม การจะเลี้ยงลูกให้เป็นคน ในฐานะของตน น ควรมีบทบาทอย่างไรบ้างครับ ? ตอบ บทบาทหน้าที่ของการเป็นพ่อนั้นไม่ใช่ เรื่องง่ายๆ ไม่ใช่เป็นแค่งานช้าง แต่เป็นงานยักษ์ เพราะการที่เลี้ยงลูกจะให้เป็นคนดีได้นั้น ก่อนอื่น คุณพ่อต้องรู้ว่าคุณสมบัติของคนดีอยู่ตรงไหนกัน แน่ ไม่อย่างนั้นจะเป็นการเลี้ยงลูกผิดทางไป คุณสมบัติของคนดี คือ เป็นคนที่มีความ รับผิดชอบ ผิดก็รับว่าตัวเองผิด แล้วจะแก้ไขให้ดีขึ้น ชอบหรือถูกต้องก็บอกว่า นี่แหละ เป็น ความรู้ เป็นความสามารถของตน แล้วรักษา ความดีความชอบนั้นเอาไว้ให้เป็นมาตรฐาน เพราะฉะนั้น ถ้าจะเลี้ยงลูกให้เป็นคนดี ก็ ต้องฝึกลูกให้เป็นคนมีความรับผิดชอบ เมื่อลูก ของเรามีความรับผิดชอบแล้ว คุณพ่อ คุณแม่ โดยเฉพาะคุณพ่อก็จะได้เบาใจ ถามว่าคนดีต้องมี ความรับผิดชอบต่อเรื่องอะไร บ้าง? ความจริงมีเรื่องที่จะ ต้องรับผิดชอบมากมาย ตั้ง แต่มีความรับผิดชอบต่อตัวเอง จนกระทั่งมีความรับผิดชอบ ต่อประเทศชาติบ้านเมือง แต่เอาว่าอย่างต่ำสุด มีอยู่ ๔ ประการ ได้แก่ ประการที่ 9 มีความ รับผิดชอบต่อตนเอง หรือมี ความรับผิดชอบต่อความเป็น มนุษย์ของตนเอง โดยวัดได้ จากศีล ๔ ข้อแรกที่เขารักษา คือ ไม่ฆ่า ไม่ลัก ไม่เจ้าชู้ ไม่พูดเท็จ ส่วนศีลข้อที่ ๕ นั้นจัดอยู่ในเรื่องของ อบายมุข ซึ่งเป็นเรื่องของการมีความรับผิดชอบ ต่อศีลธรรมทางเศรษฐกิจ ที่แยกออกไปอย่างนั้น เพราะว่าศีลข้อที่ ๕ ไม่ใช่ตัวศีลแท้ แต่เป็นตัวยุ เป็นตัวกระทุ้ง เป็นตัวส่งเสริม ให้ศีล ๕ ข้อแรก หัง เพราะฉะนั้น ต้องฝึกให้ลูกของเรารักษาศีล เพราะถ้าใครสามารถรับผิดชอบศีล ๔ ข้อแรกนี้ได้ดี ความเป็นมนุษย์ของตัวเองก็จะสมบูรณ์ขึ้นมา ๔ ข้อแรกให้ได้ อย่างชนิดเป็นชีวิตจิตใจกันทีเดียว ประการที่ ๒ มีความรับผิดชอบต่อทิศ 5 กลุ่มที่ ๒ ได้แก่ ครูบาอาจารย์ ตั้งแต่ชั้น อนุบาลจนกระทั่งถึงมหาวิทยาลัย กลุ่มที่ ๓ ได้แก่ พรรคพวกเพื่อนฝูงในสังคม กลุ่มที่ ๔ ได้แก่ สามี หรือว่าภรรยา รวม ทั้งลูกของเรา กลุ่มที่ ๕ ได้แก่ ลูกน้องและผู้บังคับบัญชา ของเราบ้าง ที่ร่วมกันทำมาหากินเลี้ยงชีพ กลุ่มที่ 5 ได้แก่ สมณชีพราหมณ์ หรือ หลวงพ่อ หลวงปู่ทั้งหลาย บุคคลทั้ง 5 กลุ่ม ที่อยู่ร่วมกัน ใกล้ชิดกัน พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน จึงมีความจำเป็นที่จะ ต้องมีความรับผิดชอบร่วมกัน คือบุคคลทั้ง 5 กลุ่มนี้ต้องมีความรับผิดชอบต่อตัวเรา และเรา เองก็ต้องมีความรับผิดชอบต่อบุคคลทั้ง 5 กลุ่ม ทิศ 5 คือ หน่วยที่เล็กที่สุดของสังคม ซึ่ง นี้ด้วยเช่นกัน ประกอบด้วยตัวของเราเองเป็นแกนกลาง แล้ว แวดล้อมด้วยบุคคลที่มีความสัมพันธ์กับเราอีก 5 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ ๑ ได้แก่ คุณพ่อ คุณแม่ เพราะฉะนั้น เราต้องมีความสัมพันธ์อย่าง ดีกับทิศ 5 รอบตัวเรา เพราะทิศ 5 ในที่นี้ ไม่ใช่ ทิศทางภูมิศาสตร์ แต่เป็นทิศทางศีลธรรม เป็น ทิศทางมนุษยสัมพันธ์ของเรา พูดง่ายๆ ความรับ