กายวิญญาณ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 5

…งๆ แล้วซับน้ำมันซ้อนกันหลายๆ ชั้น สำหรับรับเครื่อง กระทบ เช่น ความร้อนหนาว เป็นต้น เป็นปัจจัยให้เกิดกายวิญญาณ ตั้งอยู่ทั่วสรรพางค์กาย เว้นแต่ที่ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง ที่ไม่มีประสาทและที่กระดูก มีลักษณะแตกดับตามธ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ธาตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแต่ละองค์ธาตุมีลักษณะแตกสลายอยู่เสมอและทำหน้าที่ในการ

…บรู้กลิ่นแล้ว สัมปฏิจฉนจิตก็รับรู้กลิ่นต่อไป ถ้าชิวหาวิญญาณรู้รสแล้ว สัมปฏิจฉนจิตก็รับรู้รสต่อไป ถ้ากายวิญญาณรู้สึกสัมผัสแล้ว สัมปฏิจฉนจิตก็รับรู้สัมผัสต่อไป เมื่อมโนธาตุเกิดขึ้นแล้ว ไม่มีญาณเข้าไปรู้แจ้งตามคว…

มโนธาตุเป็นนามธรรมที่น้อมไปหาอารมณ์ทั้ง 5 รับและพิจารณาอารมณ์ทางทวารทั้งห้า โดยมีองค์ธรรมประกอบด้วย อเหตุกจิต 3 ดวงและ ปัญจทวาราวัชชนจิต 1 ดวง ซึ่งแต่ละดวงมีหน้าที่พิจารณาอารมณ์ของรูป เสียง กลิ่น รส แ

…ะ อาหารเป็นผู้อุปถัมภ์ มีอายุเป็นผู้เลี้ยง มีสี กลิ่น รส โอชา เป็นบริวารแวดล้อมเป็น วัตถุที่เกิดแห่งกายวิญญาณให้ได้รับสัมผัสทั้งปวง กายปสาทนี้แทรกอยู่ในอุปาทินนกรูปทั้งหมด คือ เฉพาะส่วนที่เป็นเนื้อหยิกเจ็บ ส่ว…

บทความนี้กล่าวถึงโสตินทรีย์และบทบาทของอวัยวะสัมผัสต่างๆ ในการรับเสียง กลิ่น รส สัมผัส และการรับรู้ด้านอารมณ์ ซึ่งประกอบด้วยโสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ และมนินทรีย์ โดยอธิบายถึงลักษณะก

…ีวิตรูปและชีวิตินทรีย์เจตสิก รักษารูปและนาม รูปและนาม 10. สุขินทรีย์ การเสวยความสุขกาย เวทนา-สุขสหค กายวิญญาณจิต1 | สบายกาย นามปรมัตถ์ 11. ทุกขินทรีย์ การเสวยความทุกข์กาย เวทนา ทุกขสหคตกายวิญญาณจิต 1 ทุกข์กาย …

ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต

ชิวหาวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ หรือได้รับรส กายวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้การสัมผัส มโนวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ธัมมารมณ์ รวบรวมและจดจำอารมณ์และ คิดไปถึงอา…

…ธรรมในตัวมนุษย์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้ผ่านกายและใจ โดยแบ่งประเภทของธาตุออกเป็น ชิวหาวิญญาณธาตุ, กายวิญญาณธาตุ และมโนวิญญาณธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญในการสัมผัส และรับรู้ทางอารมณ์ ธาตุธรรมที่ละเอียดมีลักษณะเป็นดว…

…ียวกัน แต่เล็กกว่า ใสสะอาดบริสุทธิ์กว่ากายประสาท สำหรับทำหน้าที่สัมผัสสิ่งที่มา ถูกต้องทางกาย และมี กายวิญญาณธาตุ ซึ่งมีลักษณะสัณฐานเดียวกัน แต่ใสสะอาดบริสุทธิ์กว่า เล็กกว่ากายธาตุซ้อนอยู่ชั้นในเข้าไปอีก สำหรั…

เนื้อหานี้ละเอียดเกี่ยวกับทวารในร่างกายมนุษย์ โดยแบ่งตามประเภท เช่น ฆานทวารที่รับกลิ่น มีลักษณะคล้ายกวางหรือปีกใส สะอาด อีกทั้งยังมีชิวหาทวารที่รับรสและกระจายอยู่ทั่วลิ้น กายทวารที่เห็นทั่วกาย ทำหน้าท

…นติรณะทั้ง ๓ ฯ ปีติเกิดในจิต ๕๑ เว้นจิต ๓๐ คือ จิต ๒ ที่ สหรคตด้วยโทมนัส จิต ๕๕ ที่สหรคตด้วยอุเบกขา กายวิญญาณทั้งคู่ และจตุตถฌานจิต ๑๑ ฯ ฉันทะ เกิดในจิต ๖๕ ยกเว้นจิต ๒๐ คือ อเหตุกจิต ๑๘ และโมหจิต ๒ ဆ คำว่า เต …

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกกับจิต โดยเฉพาะเจตสิกที่ไม่สามารถแยกจากจิตได้ เช่น กามาวจรจิต ๔๔ ที่ถูกเว้นโดยทวิปัญจวิญญาณ และวิตกที่เกิดขึ้นในหญิงเหล่านั้น รวมถึงการอธิบายประเด็นต่างๆ

…ิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 330 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 330 [๒๑๗] กสฺมา กายวิญญาณทวย์ ทุกข์สุขสหคตนติ เหตุปุจน์ สนธายาห์ กายาตุยาที่ ๆ กายวิญญาณสฺส...อารมฺมณ์ อิติ ตสฺมา ติ โผฏฐพฺพา…

เนื้อหาในหน้านี้พูดถึงการกำหนดความหมายและการปฏิบัติของกายและวิญญาณ โดยเน้นการอธิบายทฤษฎีเกี่ยวกับทุกข์สุขร่วมกัน ข้อสังเกตเกี่ยวกับการสัมผัสระหว่างกายและสิ่งที่เป็นอารมณ์ รวมถึงการวิเคราะห์ข้อมูลในบริ

…ิภาวินิยา หน้า 332 ปเท เหตุ ฯ วตถา....ภูนาชาติ ภาวโตติ ปเท สมพนฺโธ ฯ พล...วโตติ สหคตนฺติ ปเท เหตุ ฯ กายวิญญาณนติ สิงคตโถ ฯ ทุกฺข...คติ สุข...คตนฺติ ปททวย์ กายวิญญาณนฺติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ อนิฎเฐติ ทุกข....คตนฺติ …

…ถวิภาวินิยา ซึ่งเป็นการศึกษาและวิเคราะห์ความหมายของทุกข์และสุข โดยพิจารณาอารมณ์ต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กับกายวิญญาณ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงการตั้งอยู่ในสมปฏิจฉนฺนและการเกิดผลทางจิตตามหลักพระพุทธศาสนา ท่านผู้เขียนใช้…

…สนตีรณวชิชิเตสุ ติสตฺตติจิตเตสุ ชายที่ติ ปทสฺส โยชน์ ฯ โทมนสฺส...ชายตีติ อิท ปีติ โทมนสฺสุเปกขา สหคตกายวิญญาณจตุตถชฺฌานวชฺเชสุ เอกปญฺญาสจิตฺเตสุ ชายตีติ ปทสฺส โยชน์ ฯ โปฏฐเก วชฺชิเตสติปิ ฯ อเหตุเกห์...ฉนฺโท อภ…

ในการศึกษาครั้งนี้ มีการชี้แจงความสำคัญของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาและบทบาทของความเข้าใจในจิตในด้านต่างๆ เช่น กุสล หรือความดี รวมถึงการภาวนาและการวิเคราะห์จิตของบุคคลในข้อปลีกย่อย การแสดงให้เห็นถึงวิจารณ์ส

….. เหฎฐา มยา กฤตเมว ฯ จกฺขุวิญญาณ์ อาทิ เยส์ วิญญาณาห์ ตานิ จกฺขุวิญญาณา ทีน ๆ อาทิสทเทน โสตฆานชิวหากายวิญญาณสมฺปฏิจฉนนาน คหณ์ ฯ ในสาโท วิเสสตฺโถ ๆ อติอิฏฐญจ อนิฏฐญจ อติอิฏฐานิฏฐาน ฯ ปวตฺตนฺตีติ ปวตฺตมานาน ฯ อ…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณต่าง ๆ โดยเฉพาะจตุตถปริจเฉทตฺถโยชนา และการวิเคราะห์ที่เกี่ยวกับจิตวิญญาณทั้งที่มีและไม่มีการปฏิสัมพันธ์กับปัจจัยต่าง ๆ โดยเฉพาะกุสลและอกุสล ทำให้ผู้อ่านเข้

…อิติ ตสฺมา รูปาจิตตานี อาจริเยน ฯ ฆานวิญญาณ์ อาทิ เยส์ วิญญาณาห์ ตานิ ฆาน... ทีนิ ฯ อาทิสทุเทน ชิวหากายวิญญาณาน คหณ์ ฯ อปิสทฺโท ปฏิฆชวนตกาลพนานิ อุเปกฺขติ ฯ เหตุสตีติ ภวิสฺสติ ฯ ปฏิเมน สมปยุตต์ ชวน ปฏิฆชวน ๆ ป…

บทความนี้แสดงแนวคิดและหลักการที่สำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นถึงการใช้วิญญาณในสายวิทยาศาสตร์พระพุทธศาสนา ซึ่งอธิบายถึงกระบวนการและเหตุผลที่ประกอบด้วยการตัดสินใจและการทำงานของจิตใจ. นอกจากนี้ยังม

…นํ อนาวชฺเชตวา มโนทวาราวชุชนเมว กมมาทิอาลมพน์ ปฐม ภวงศ์ อาวชฺเชติ ตโต โผฏฺฐพฺพสฺส พลวตฺตา ทุติยวาเร กายวิญญาณวิถี ปจฺจุปปันโน โผฏฐพเพ ปวตฺตติ ตโต ปุริมชวนวารคฺคริเตเสวว กมมาที่สุ กมฺเมน มโนทวาราวชฺชน์ ชวิตวา ม…

บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา พร้อมตัวอย่างที่จะช่วยผู้ศึกษาในการเข้าใจการคิดและการนำไปใช้ในทางปฏิบัติ โดยการอธิบายความหมายและกระบวนการต่างๆ มีการนำเสนอในรูปแบบที่เข้าใจง่าย ผู้อ่านจะไ

…หน้า 677 อิติ ปท์ วจนโตติ สรุป ฯ วจนโตติ ภวิตพฺพนฺติ เหตุ ฯ ตีสุ...เรสูติ มโนทวารวิถี เอก ทุติยวาเร กายวิญญาณวิถี เอก มโนทวาราวชุชนนฺติ ที่สุ ฯ ที่สูติ ชวนวาเรสูติ วิเสสน์ ฯ ชวนวาเรสูติ อสมฺปตฺเตเสววาติ ลักขณว…

…วิเคราะห์อภิธัมม์และการอธิบาย ยกตัวอย่างถึงาชื่องผิดข้องจากธรรม เช่น การเข้าใจสถานะของมโนทวารวิถีและกายวิญญาณวิถี รวมไปถึงการทำกรรมและกระบวนการทางจิตใจ พร้อมการชี้แจงรายละเอียดและความสัมพันธ์ของเหตุและผลในความ…

…ย ภินนฺตฺตา ฯ ตตฺถ หิ อตฺถิ รูป จกฺขุวิญญาณสฺส วัตถุ อตฺถิ รูป จกฺขุ วิญญาณสฺส น วตฺถุ...อตฺถิ รูป์ กายวิญญาณสฺส น วัตถุติ เอว์ วัตถุทุกเทสนา วุตตา ฯ กิญจาปิ อตฺถิ รูป มโนวิญญาณสุส วัตถุ อตฺถ รูป์ มโนวิญญาณสฺส…

เนื้อหาในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ที่อธิบายถึงการแบ่งประเภทของวัตถุและอารมณ์ในมิติทางธรรม อจฺฉา การอธิบายเกี่ยวกับเทสนา และการจำแนกประเด็นต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุ เช่น รูปและวิญญาณ พร้อมการวิเ

… ฯ จกฺขุวิญญาณ์ อาทิ เยส์ วิญญาณาน ตานิ จกฺขุวิญญาณาที่น ๆ อาทิสทุเทน โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณชิวหาวิญญาณกายวิญญาณาห์ คหณ์ ฯ เตน สภาเวน สห อิโต ปวตฺโต ติสหิโต ฯ สหิโต จ โส สนฺตาโน จาติ ติสหิตสนฺตาโน ฯ ลิงคาทีน ปวตฺ…

ในหน้า 198 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ได้กล่าวถึงอาการและพฤติกรรมของวิญญาณและอิสรานุภาพ โดยอธิบายการปรากฏและการทำงานของจักษุและโสตวิญญาณ รวมถึงความสมดุลระหว่างสุขและทุกข์ การศึกษานี้แสดงให้เห็นถึงความสัม

…จ เทวติ ทวาทสากุสลา สิฯ อุเปกขาสหคติ จกฺขุวิญญาณ์ ตถา โสตวิญญาณ ฆาน วิญญาณ์ ชิวหาวิญญาณ์ ทุกข์สหคติ กายวิญญาณ์ อุเปกขา สหคติ สมปฏิจฉนุน" ตถา สนฺตีรณญเจติ อิมานิ สตฺตปิ อกุสล วิปากจิตตานี นาม ฯ อุเปกขาสหคต์ จกฺ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลีในบริบทของจิตตาและวิญญาณ โดยสำรวจประเภทต่าง ๆ เช่น อกุสลและกุสลวิปากจิตตา รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับเหตุผลทางธรรมชาติและการปฏิบัติประการต่าง ๆ ในวิถีแห่งการเข้าถึง

…ุ ฯ วิริย์ ปน ปญฺจทวาราวชุชนทวิปญฺจวิญญาณสมฺปฏิจฉนุนสนตีรณวชฺชิต- จิตฺเตสุ ฯ ปีติ โทมนสฺสุเปกฺขาสหคตกายวิญญาณจตุตถฌาน วชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ ฉนฺโท อเหตุกโมมูหวชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ เต ปน จิตตุปปาทา ยถากุกม ฉสฏฺฐี ปญฺจปญฺญ…

เนื้อหาในหน้าที่ 8 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา นำเสนอการทำงานของจิตในหลายระดับและบทบาทของเจตสิกา ในการประมวลผลและตัดสินใจของจิตทั้งในภาวะปกติและสมาธิ จิตเป็นตัวการสำคัญในการสร้างประสบการณ์และการตัดสินใจ

… วชฺชิเตสุ เตสตฺตติยา จิตฺเตสุ วิริย์ ชายติฯ โทมนสฺสสหคเตหิ ทวีห์ อุเปกขาสหคเตหิ ปญฺจปญฺญาสจิตฺเตหิ กายวิญญาณทวเยน เอกาทสหิ จตุตถฌาเนหิ จาติ สตฺตติจิตเตหิ วชฺชิเตสุ เอกปญฺญาสจิตฺเตสุ ปีติ ชายติ ฯ อเหตุเกหิ อฏฐ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกาและการศึกษาจิต ซึ่งครอบคลุมการเข้าใจระบบการทำงานของจิต, การเกิดขึ้นของจิตอฺจิต และการจัดอันดับต่างๆของจิตในมุมมองอภิธรรม การศึกษาเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงกา

…หรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้น แม้ในอารมณ์ทั้งหมด ฯ ก็ภูตรูปทั้ง ๓ นั่นแหละ กล่าวคือ โผฏฐัพพะเป็นอารมณ์แห่งกายวิญญาณ เพราะฉะนั้น โผฏฐัพพารมณ์นั้น แม้กระทบที่กายประสาทแล้วก็เลยกายประสาทนั้น ไปกระทบที่มหาภูตรูปอันเป็นท…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิบากทั้ง 4 ที่เกี่ยวข้องกับกายวิญญาณและอารมณ์อย่างละเอียด รวมถึงปรากฏการณ์ของการกระทบระหว่างอารมณ์กับกายวิญญาณในกิจกรรมประจำวัน การเชื่อ…